- •Висьттэз ловья цветтэз (Гора му, 1963)
- •Медодзза пантасьöм (Иньва, 1964)
- •Семьялöн судьба
- •Асъя югытлö паныт
- •Сьыланкыв (Иньва, 1968)
- •Прошинаын тулыс (Пармаын асыв, 1974)
- •Почкаэз оссьöны (Почкаэз оссьöны, 1970)
- •Аканнез (Почкаэз оссьöны, 1970)
- •Тöдiсь (Иньва, 1976)
- •Сюромка гусялiсö
- •Олöм лун
- •Норма понда (1991)
- •Тупöссез
- •«Прикашайтчис»
- •Повессез гажа грива бур юöр
- •Пос дорын
- •Павжун коста
- •Шаньгаэз
- •Гажа грива
- •Вöрын асыв
- •Шоччисьтöн
- •Пиня жугалiс
- •Прошинаын тулыс (1987)
- •Адззисьлытöдз, марина!
- •Ыджыт ваэз коста
- •Романнэз туйвежжез (часть первöй)
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Ыбшар (Роман куим частьын)
- •Первöй часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Мöдiк часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Глава X
- •Глава XI
- •Глава XII
- •Глава XIII
- •Глава XIV
- •Глава XV
- •Глава XVI
- •Глава XVII
- •Куимöт часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Глава X
- •Глава XI
- •Орсöтаннэз горадзуль Сизим картинаа драма
- •Медодзза картина
- •Мöдiк картина
- •Куимöт картина
- •Нёльöт картина
- •Витöт картина
- •Кватьöт картина
- •Сизимöт картина
- •Орöмыс оз йитсьы
- •«Курорт»
- •Репетиция
- •Мöдiк картина
- •Рецепт, или колö вöрöтчыны
- •Первöй картина
- •Мöдiк картина
- •Куимöт картина
- •Перестройка жö
- •Миритчöм Öтiк акта трагедия
- •Кывбуррез мамöлö
- •* Ме тэнö эг пантавлы *
- •Ме любитöмсянь тэ он мун
- •* Кыдз бытьтö тэнат *
- •* Ась увгис тöв *
- •* Кытшöм жö тэныт *
- •* Некин оз тöд *
- •* Сибöтчас ар *
- •* Ме кывза *
- •Челядьлö вашиль
- •Кык кока, а оз оськав
- •Уджыс веськöтö
- •Руч да кöч
- •Бичирок
- •Быдыс ас местын
- •Бабывкöт тöвйöм
- •Вовалöн сьöдкай
- •Колана гаг
- •Вот и чож!
- •Лолалан шор
- •Ме оланiсь Гижисьлöн автобиографияись тор
- •Природалöн явленнёэз лолалан шор
- •Ловья лым
- •Öшалан вöр
- •Диво-ключ
- •Лым да цвет
- •Пелькытша кран
- •Гожум шöрнас
- •Енöж картинаэз
- •Столббез орсöны
- •Тулыслöн следдэз
- •Öмидзрöма говк
- •Шер бöрсянь
- •Пресмыкающöйез весöтчись
- •Лягушкалöн тöвйöм
- •Повтöм дзöдзыв
- •«Смертькöт» пантасьöм
- •Насекомöйез кöдзыв туйез
- •Кöдзыввез
- •Сэтöрлöн кöр
- •Гагпыжьян
- •Сюра бабыв
- •Вынсö не одзöстны
- •Кайез сьöдкай
- •Гоголь-шоголь
- •Чавканнэз
- •Чöсмасиссез
- •Кытшöм миян бадьöг
- •Менам ыбшар
- •Хищник-кай
- •Сöстöм чочком бока
- •Сера гора кай
- •Тöвся купайтчöм
- •Зверрез тшакьялiсь ур
- •Вöрмöссэз
- •Сiдзкö, ловья
- •Вельмöм кöч
- •Пöрись кань
- •Сьöдпель
- •Пияна ош
- •Ягöдалiсь мöссэз
- •Вареннё кöр
- •Тшаккез мыртшаккез
- •Ольтшаккез
- •Горттшак
- •Чöскыт тшак
- •Тшак-пушка
- •Кыдзтшак (битшак)
- •Туруннэз гöнагаг
- •Медчöскыт ягöд
- •Пуэз да кустарниккез кытiсь лоис ирга?
- •Виль ягöд
- •Гöрд льöмпу
- •Монгольскöй гöсь
- •Маньчжурскöй орех
- •Зöртусьпу
- •Лымьягöд
- •Туригум
- •Льöмпу да таг
- •Мыррез городын
- •Медбасöк клён
- •Статьяэз кык поступок йылiсь (Иньва, 1964)
- •«Шапка пожум» повесть йылiсь (Иньва, 1966)
- •Питю öньö да м. Лихачёв йылiсь (а. Зубов, м. Лихачёв. Бöрйöм произведеннёэз. Кудымкар, 1989) составительсянь
- •Андрей никифорович зубов (питю öньö)
- •Михаил павлович лихачёв
- •Öшмöссэз:
Бабывкöт тöвйöм
Сизим годся Саша Юров арсянь пондiс ветлыны школаö. Зоночка велöтчö первöй классын.
Уроккез бöрсянь гортын Саша радейтö отсасьнымамыслö. Сiя керö быдкодь гортся удж. Зоночка дзимлялö пызан вылiсь пань-бекöр, чышкö ва росöн джодж, киськалö öшын вылiсь цветтэз.
Тöв кежö сылöн содiс гортся удж. Сашалö быд лун пондiс ковсьыны дзимлявны öтöрись калитка одзись усьöм лым да пыртлыны керкуö пес, мед лонтны гор да камин.
А öтпыр, пессö пыртлiкö, Саша казялiс ны коласiсь бабылöс. Öтöрас сiя кадö вöлi кöдзыт ни. Гöгöр куйлiс лым. Чикöтiсö мороззэз. Этасянь бабылыс вöлi кынмöм. Жмитыштöм коккезöн да öтлаö тэчöм бордоккезöн сiя вöрöтчытöг куйлiс пессэз коласын.
Мед казявтöг не дойдны, зоночка жагвыв босьтiс сiйö киас да пыртiс керкуö. Аслас жырын сiя пуктiс бабывсö öшын вылö да сiдз сэтчö и колис. Лонттöм керкуын сiя кадö вöлi эшö ыркыт. Кынмöм бабыв куйлiс вöрöтчытöг. Рытъявыв кадö уджалансянь гортö бертiс зоночкалöн мамыс. Сiя осьтiс труба да лонтiс камин. Чожа мый керкуыс пондiс шонавны.
Ужнайтöм бöрсянь Саша отсалiс мамыслö миськавны да дзимлявны посуда. Сэсся зоночка бертiс аслас жырö, пуксис пызан сайö да пондiс лыддьöтны. Эта коста кытöнкö сы юр вевдöрын пондiс кывны кытшöмкö негора да тöдтöм кышöтöм. Саша дзар керыштiс öшын вылö и... вот жö чудо! Бабылыс одзза местаас эз вöв. А кöр зоночка чатыртчис вывлань, сэк вöлись öткоста и казялiс, и вежöртiс, что кынмöм бабылыс шонытiнас ловзьöм бöр. Сера бордоккезнас перыта да негорöн вартышавтöн, öнi сiя лэбалiс потолок увтын.
― Мама! Видзöт жö лок! Ловзьöм эд бабылыс, ловзьöм! — горöтiс гажсянь зоночка, котöрöн уськöтчис мамыс дынö.
― Кытшöм эшö бабыв? — юалiс зоночкалöн мамыс. Сiя чожа сибöтчис Саша сьöрö да сувтiс жыр ыбöс коласас. — То тай потолок увтас лэбалö, — юöртiс зоночка мамыслö да мыччалiс чуньнас.
— Кыдз сiя тöвнас керкуас сюрис?
— Дак этö ме сiйö пыртi, адззи пессэс коласiсь да. Сэтчин сiя вöлi кынмöм, нельки эз и вöрöтчы.
— Шоналiс, сiдзкö, керкуас, вот бöр и ловзис. Ловзьöм бабыв увья зоночкалöн учöтик жырокыс нельки гажмыштiс. Сiя лоис горажык да югытжык, кыдз бытьтö сы пытшкö бертiс ачыс шоныт да гажа гожумыс. Этасянь янсöтчыны ловзьöм бабывкöт зоночкалöн охота эз ни вöв.
Сашалöн мамыс, тыдалö, вежöртiс сылiсь гажсö, одзлань висьталiс:
— Но мый жö, ловзис дак... Ась инö шонытiнас тöвйö.
Мамыс кыввезсянь Саша гажмис эшö öддьöнжык. Зоночка кынымиськö нельки чеччöвтыштiс аслас гажсянь, горöтiс:
— Ура-а-а! Öтлаын бабывкöт пондам тöвйыны! Но сэтöн жö Саша лöньсис бöр, недыр мыйись гусьöна юалiс:
— А сiя тшыгйöн оз кув?
— Вердан, дак мыля кулас?
— Мыйöн ме сiйö верда?
— А тэ думайт, мый нiя гожумнас сёйöны. Вель дыр думайтiс зоночка, мый гожумнас сёйöны бабыввез. Медбöрын сылö тöдвылас сё жö усис, что гожумнас нiя лэбалöны цвет вылiсь цвет вылö. А кöр пуксясö, мышкыртчöмöн пыравлöны хоботоккезнаныс цвет пытшкö.
— Аха, мам, тöдi. Нiя масö цветтэс пытшкись сёйöны, кöда тай эшö нектарнас шусьö. Этö ме ачым гожумнас адззывлi. А кысь ме сылö сiйö босьта?
— А эта местö тэ сiйö чайöн юктав. Сiя эд тожö чöскыт, — висьталiс зоночкаыслö мамыс. Сэтöн жö сiя адззис да сетiс Сашалö кытшöмкö крем увтiсьнеыджыт сöстöм баночка. — Кисьтышт вот этчö да сувтöт öшын вылас. Сiя дуксö кылö, колас, дак адззас.
Зоночка сiдз и керис. А одзлань, быд асыв, эшö школаас мунтöдз, сiя кисьтыштлiс эта баночкаö шоныт да чöскыт чай, кольлiс сiйö лунтыр кежö öшын вылас.
Юис я кöркö бабыв кольöм чайсö, сымдасö ас синнас Саша некöр и эз адззыв. Но шонытiнö сюрöм бабыв не лун, не неделя бöртi тшыгсяняс эз кув.
Кöр öтöрын сулавлiс кымöра да кöдзыт погоддя, керкуас тожö вöвлi ыркыт. Сэтшöм кадö бабыв быдса луннэзöн вöрöтчытöг пукавлiс потолок увтiсь кытшöмкö пельöсын. Но колiс дзир рыт кежö бытшöмжыка лонтны гор, кыдз шонытсяняс бабыв саймывлiс бöр. Сера бордоккезнас негорöн кышöтöмöн, топ басöк рöма да ловья цвет, сiя мыдзтöг лэбалiс öтмöдöрö потолок увтын.
Сэтшöм кадö зоночкалö гленитчис куйлыны гатш аслас ольпась вылын да, гажöн тырöм синнэзöн, видзöтны орöттöг сы весьтын быркайтан бабыв вылö. Сiя кадö öтöрас сулалiс эшö кöдзыт тöв. Чикöтiсö мороззэз. Усис лым. Нöбöтiс. А сера бабывлöн син одзын лэбалöмыс уськöтiс зоночка тöдвылö шоныт да гажа гожум, кöр ыббез вылын окласьöмöн быдмö сю, видззез пасьта цветитöны быд рöма цветтэз, а вöр пасьта паськалö кöклöн горöн кöкöм да быдкодь пöткалöн дзульзьöм-горалöм. А этасянь вöвлi шоныт да гажа сьöлöм вылын.
Сiдз и чулалiс, лун бöрын лун, кöдзыт да кузь тöв.
Тулыс кежас частожык пондiс мыччасьлыны шондi. Сы пым югöррез увтын сылiс лым, визывтiсö шоррез. Öнi бабыв часто лэдзчисьлiс сылöм öшын весьтöдз да дырöн вартсис борддэзнас стекло бердö. Сiя корсис шоныт öтöрö. А öтпыр, кöр зоночка осьтiс форточка, бабыв бырнитiс öтöрö да öшис син одзись.