Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Фадеев Т.П.doc
Скачиваний:
78
Добавлен:
02.05.2015
Размер:
6.88 Mб
Скачать

Витöт картина

Рытнас правленнёын.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (мыдзöмöн оськöвтö порог омöн, босьтö юр вывсис кепка, нёджжасьöв-керö ас кежас). Некин я мый я правленнёас абу?(Горöн.) Силантий! А Силантий! Кытöн тэ?

СИЛАНТИЙ (кысянькö öтöрсянь). Татöн ме! Мый сэтшöмыс лоис?(Вешьянсö каличавтöн жагвыв мыччисьö осьта ыбöс коласын.)

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (лöгвевйöн). Кыдз эшö мый лоис, кöр правленнёыс осьтöн сулалö?(Пондö пыркöтны кепка бердiсь бус.).

СИЛАНТИЙ. Но и сулалö тай, эз боквывтчы. (Обидитчöмöн моз.) И öтöрöдз ни бытьтö петавны оз позь, кöть ковсяс дак.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Не сiйö тэныт шуöны — оз позь. Игнавлыны жö ыбöссö колö, кöр кытчö мунан дак. (Сибöтчö пызан дынöдз, шупкö сы вылö кепкасö, пуксьö.)

СИЛАНТИЙ. Эг ме ылöдз ветлы. Сэк кежö и игнавнытö нем вылö вöлi. (Одзза местаас сулавтöн кыскö кисет, пондö каттьыны куритны. Чöлыштöм бöрсянь.) А дыр жö тэ, батя, бригадаэзöттяс ветлöтiн.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Дыр разь?

СИЛАНТИЙ. Но кыдз инö. (Оськöвтö порог омöн, пуксьö матiсьжык стул вылö). Тöн эшö рытнас видзчисим. А тэ вот вöлись талун бертiн. Иньыт ни нельки, Власовнаыс, гортсит öштöм. Неöтпырись талун татчö юасьнытö кежалiс.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (öмсö осьтöмöн). Ась, нем кернытö дак. А ме талун, кывзы, сэтчöдз мыдзи, что и гортö мунны охота абу. Вазгисьны-водны бы öнi кытчöкö — сутки сьöрна бы саймытöг узи.

СИЛАНТИЙ. Дак эд и шоччисин бы. Мыйлö нö эшö правленнёас кежин?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Да кежи вот. Мый кöть эстöн эна луннэзö метöг керсис? (Кыскö папироска, жагвыв öзтö куритны.)

СИЛАНТИЙ. А мый, поди, сэтшöмыс? Нем, натьтö, öддьöнсö. Телипонаграмма тай неважын райкомсянь сетiсö.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Мый бöра сэтчин сэтшöмыс?

СИЛАНТИЙ. Биро вылö, некö, ашын кежö парторгыскöт корöны.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (шутитöмöн). Тэнö я мый я?

СИЛАНТИЙ. Мыля жö бöра менö? Мый ме тэнат пред ли мый ли?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (одзлань шутитöмöн). А кин нö тэ эшö сэтшöмыс, ас местам кö ме тэнö коли?(Чöлыштöм бöрсянь.) Не пред, дак заместитель. Кытöн ноко телефонограммаыс?

СИЛАНТИЙ. Книгаас тай ме гижи. (Лэбтыштöм бедьнас мыччалö тумбочка ладорö.)

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (судзöтö тумбочка вылiсь книга, осьтö, лыддьöтö, гогинялöв-керö юрнас). Сiдз ме и тöдi, что вердчансö заптöм увья.(Ыш ловзисьöмöн.) Н-н-да-а, пывсьöтасö, натьтö, бöра.(Пöдныштöм книгасö вештö бокö, вились шутитöмöн.) Силантий! А, Силантий! Ветлiн бы тэ ме туйö бюро вылас, а? Весь я мый я ме тэнö замнас видза. Ась кöть бы öтпырись юртö матегалiсö.

СИЛАНТИЙ. Öт жö тэ, Терентьевич, кытшöм згальник вöлöмыт. Адззöмыт то менö, пöрись мортöс, мыйöн повзьöтны. Да менам, колö кö тэныт тöдны, дак векöс овтöн сякöй бироэс ни вöвлiсö. Вöвлi, мукöд коста сiдз матегаласö да пывсьöтасö, что и вöтын он вöтась.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (дивуйтчöмöн). Да эн жö тэ баит. Былись ли мый ли?

СИЛАНТИЙ. А то, шу, не.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Мый увья жö бы?

СИЛАНТИЙ. Э-э-э. (Öвтыштö кинас.) Етша я сэтчин мый увья. Пондыны висьтасьны, дак ойыс оз тырмы.

Öтöрсянь кылöны оськöввез. Осьта ыбöс весьтын мыччисьö председательлöн иньыс.

МАРИЯ ВЛАСОВНА (дивуйтчöмöн). Гортын ни, Кристос тэкöт. Вермöм жö, батя, кыдзкö локнытö.(Морос одзас киэсö тэчöмöн нырыштсьö пельпоннас ыбöс косяк бердö.)

СИЛАНТИЙ. Локтi-и-ис. Кытчö нö сiя этатшöм аканьыс увья воштiсяс? Пыр, пуксьы. Мый порог саяс сувтiн?

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Мый, поди, пукся. Сёр ни кадыс да. Сы увья эд быдöс. (Öвтыштö юрнас мужикыс ладорö.) Кынымöтпыр ни талун татчö локтi.

СИЛАНТИЙ. Да вежöрта — не ме увья.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Узьны ни эд колö. А менам öтнасöлöн и он оз пет. (Öнi вились дзирбарасьöв-керö öтмöдöрö, жагвыв вуджö порог, ордчöн сторожыскöт пуксьö.)

СИЛАНТИЙ (жагвыв тюкнитö бедьнас Мария Власовналö бокас, шутка могись, негорöн). Сё эшö бытьтö ойезнас(Юрнас öвтыштöмöн мыччалö председатель ладорö.)... гажтöмыс кутлö? Сё мыйкö усьлö тöдвылат?

МАРИЯ ВЛАСОВНА (паныт шутитöмöн). А мый тэ, Сила дядь, думайтан? Усьлö эд, кывзы жö, усьлö-ö-ö. Частожыксö — кöр сiя гортын абу.

СИЛАНТИЙ. Дак мый нö тэ öнöдз думайтан? Он разь тöд, мый кернытö, кöр сiя гортын абу?

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Ог эд, эн висьтав одзжык да. Мый бы сэтшöмсö?

СИЛАНТИЙ. Дак тэ бы эд кöть öтпырись (Аслыс моросас чуньнас мыччалöмöн.) и корлiн ой кежас.

МАРИЯ ВЛАСОВНА (паныт бергöтчыштöмöн кутчисьыштö кинас Силантий кисой бердö). Былись эд, май. Кыдз нö меным сымдаыс юрам одзжык эз пырав? Спасибо, Сила дядь, туйдöм-велöтöмыс понда. Öнi понда тöдны одзлань кежö. Сiдз, натьтö, мöдöтпырись и ковсяс.(Мужикыслань.) Тэ кылан, он, сэтчин, кыдз ми одзлань кежö Сила дядьыскöт баитчим?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (гижöттэз бердiсь юрсö лэбтывтöг). Петö жö мунö ыбöс саяс баитчынытö. Уджавны меным од сетö.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Мый? Правленнёсис вашöтан? Дак видзöтлы сэк менам. Ми эд не только ыбöс сайöдззас, а и ылöжык кытчöкö вермам ветлыны. Ась тэ эстöн сы коста правленнё стенаэсö öтнат караулитан.

СИЛАНТИЙ. Во-во-во, Власовна. Петалам кытчöкö недырик кежö. (Кутö сiйö конувтöттяс, мед нуöтны.)

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Он ни тiянкöт эстöн уджав. (Öвтыш-керö öтмöдöрö юрнас, пондö чукöртны пызан пасьта рознитöм гижöттэз.)

Правленнё порог вылын мыччисьö ТАИСЬЯ.

ТАИСЬЯ (быдöнныслö). Здравствуйте!(Председательлань.) Яков Терентьевич, ме вились тiян дынö. ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Мый бöра тэнат сэтшöмыс лоис?

ТАИСЬЯ. Бöра куканнеслö вердчан понда.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Кытшöм эшö вердчан понда? Ми жö ас дырнят решеннёсö примитiм да бригадирыслö нарядсö сетiм.

ТАИСЬЯ. Тöда, ме дырни, да кытшöм сыись прок? Нарядыс — не вердчан, куканнеслö одзаныс он чапкы. Сысянь нiя пöтöсь оз лоö. (Басни коласас лэдзчыштö порог вылiсь, киэсö бöрас сайöвтöмöн, сувтчö мышкнас ыбöс косяк бердö.) Тi жö асьныт тöдат, ытшкыны да ваявны куканнеслö турунсö бригадирыс эз кöсйись. Кыдз висьталiс, сiдз и керö. Неделя сьöрна ни заседаннёыс бöрсянь чулалiс, а эта коста сiя эшö и öтпырись турунсö эз вайлы.

СИЛАНТИЙ (председательлань). Адззылiт вот. Не весь ме сэк сымдасö горöтчи. Сэк ни тöдi, что оз сiя понды куканнеслö турунсö ваявны. Вот жö, батя, калера кытшöм.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. О-хо-хо-о. (Чеччöпызан сайись, сибöтчö Таисья дынöдз, сувтö паныт.) Кывзы жö, Таисья. Вермин бы тэ этöн баснинас мöдöтпырись кöркö правленнёас пыравны?

МАРИЯ ВЛАСОВНА мужикыс вылö боксянь видзöтiкö дивуйтчöмöн öвтышалö öтмöдöрö юрнас.

ТАИСЬЯ. Некöр меным лунiсь лун весись правленнёас туйсö тальны. Сiдз ни куимöтпырись неделя вылас пыри.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Но верман, он, ашынöдз видзчисьнытö?

ТАИСЬЯ. Ме-ту верма. А куканнес? Нiя жö тшыгöсь картавылас сулалöны. (Одзлань зэркыта.) Ог! Неделя сьöрна видзчиси. Неделя сьöрна бригадирыс сьöрын вöтлiси да татчö туйсö тали! Тырмас! Мыдзи! Нерадсялi! И вежöртi этöн каднас, кытчöдз тiянлö горш выланыт он сувт — видзчисьны нем.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Но, Таисья, вежöртан тэ, он сымдасö, что меным колö думайтны не öтiк куканнез йылiсь. Менам и сытöг уджыс горшви. Неделяэзöн гортö ог сибавлы.

ТАИСЬЯ. А меным сэтчöдз дело абу! Ме тiянлö тожö не кöртовöй, мед суткиэзöн фермасис не петавлыны.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (бергöтчö, перыта бертö аслас пызан сайö, сэтчинсянь, лöгвевйöн). Видзöт тэ, кытшöм эшö адззисьöм. И дело сылö сэсся некытчöдз абу. Не унаöв я велалöмыт баитнытö? Пондöтчан вöлись уджавнытö да.(Босьтö пызан вылiсь ассис кепкасö, сэтöн жö швыргö-шупкö бöр, пуксьö, кынымиськö гужгö-вештö öтöр-мöдöрö пепельница.) Мамыт фермасис век сьöрна эз петав. И мукöд коста, натьтö, эшö ёнажык дöнзис. Но тэ моз, ойшöрнас, правленнёас некöр норасьнытö эз вовлы, и тэ кодь басниэсö некöр эз баит.

ТАИСЬЯ. Ах, вот кыдз? Сiдзкö эз вовлы? Эз норась. Сiйöн сiя тiянлö и бур вöлi, что некинсянь нем эз кор да некöр некин вылö эз норась? А уна я этаись прокыс? (Оськöвтö матöжык пызан дынöдз.) А тi, кыдз председатель, кöть öтпырись вовлiт сы дынö? Юалiт, кокнита, не, сылö уджассьö да кыт сылöн доймö-висьö? Öтпырись кöть мыйöнкö отсалiт? Мыйöнкö сылiсь уджсö кокньöтiт? Сiя жö быдсöн ассис здоровьесö фермаас пуктiс. А öнi, ойбыт-ойбыт шогсяняс дзик ош увтын визжитö. Вот эд сiйö кытчöдз аслас чöлöмыс вайöтiс. А тi эшö менчим сiйöн син бытшкат. Тырмас! Ковсяс кö ме и райкомöдз, и прокурор дынöдз муна, но колхознöй подасö тшыгйöтны ог сет! Не сы понда фермаас уджавнытö локтi.(Бергöтчö, шупыт оськöввезöн петö.)

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Адззылiт вот, кытшöмöсь нiя миян öнняся уджалiссес? Ештiс я, эз я локны фермаас, а революция ни кутчö керны. Кыв бердас оз лэдз. Вот кытшöм ягарманка. Вот кытшöм жельнöг. Кин сьöрья сiя сэтшöмыс шогмöм? Вот уж кинлöкö инь шедас, дак о-хо-хо-о-о. (Öвтышалö öтмöдöрö юрнас.)

СИЛАНТИЙ (ас кежас шыннялöмöн). А кужö-ö, кужö, батя, баитнытö. Прокмö кывсö горöтчыны, кöть и том. Прокмö-ö-ö, нем он висьтав. Сэтшöм баснисö эд и кывзынытö долыт.(Председательлö.) Веритан, он, Терентьевич, менам нельки сьöлöм вылын бурмыштiс. Быль и быль ме тэныт висьтала.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ чöлöмöн, кымöс увтсяняс видзöтöв-керö сторож вылö, öзтö куритны, бергöтчö мöдöрö.

Петавны жö менам, кöть куритыштны ли мый ли эта бöрсянь. (Сувтö, петö.)

МАРИЯ ВЛАСОВНА (ас коласаныс ни). Етша эшö тэныт дöнзис, умöля.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (дивуйтчöмöн нёджжöвтыштö иньыс ладорö). Мый, и тэ сы дор жö?

МАРИЯ ВЛАСОВНА. А тэ разь кыдзкö мöднёж думайтiн?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Вот тэныт и на. Баитчит я мый я ас коласын?

МАРИЯ ВЛАСОВНА. И баитчим. А мый эшö?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Вот уж некöр бы тэсянь сымдасö эг видзчись.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. А мый нö тэ, сьöлöмшöр менам, видзчисин? Мед юрöттят я мый я малалiсö?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (шынньöв сорöн). А мый, кöть бы öтпырись и малыштiн дак? Эта понда еныс эз бы чарöт.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Мый понда жö бы? Кинлö мый тэ сэтшöмсö керин, мед тэнö юрöттят малалiсö?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (одззамоз шутитöмöн). Но мыля жö бöра мый? Да ме жö тэныт кык ныв да и зонöс дорöтi. Или тэ этö нем туйö он и пукты?

МАРИЯ ВЛАСОВНА (лöга сералöмöн). Тьфу, совестьтöм! Эн ни бы, батюшко, абутöмнат ошшась. Сымда вылö дзир тiян, мужиккеслöн, прокныт и тырмö. Да не сы йылiсь часöт басниыс. А, ноко, висьтав, мыля нывкаыслö öнöдз фермаас вердчансö он ваяв?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Да вежöртан тэ, он, не ме сэтöн виноватыс. Правленнёсяняс нарядыс важын ни сетöм. Бригадирыс öнöдз ыштö, оз ваяв.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Дак кин сэк тiян коласiсь ыджытжыкыс, пред или бригадир? Тэ мый, бытьтö сы вылö и управа ни он адззы? Кытшöм нö тэ сэк пред? Мыйлö эстöн пукалан? Мыйлö весись стулсö нырыштан?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Но вот бöра и заводитчис. Етша эшö гортын пилитан, дак эшö правленнёас локтiн.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Заводитчытöдз вайöтiн да кытчö нö сэтöн воштiсян. Таисьясö ягарманканас шуан? Кыв, висьталан, бердас оз лэдз.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. А мый эшö, не сiдз я мый я?

МАРИЯ ВЛАСОВНА (сувтö, перыта оськöвтö пызан бердöдз). Да тэ кöть думайтан жö, он, мый баитан? Кыдз тэ лысьтан нывкаыс йылiсь сымдасö горöтчынытö? Кыдз тэнат кылыт бергöтчö? Тэнат жöник зоныт туша-рожанас асьтö колис ни. А колхозас уджавнытö кöть öтiк лун кежö сiя петалiс, эз? Эз эд. Сiя эшö и гортын пес чуркасö эз поткöт. Черсö киас видзнытö öнöдз оз куж.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Öшин баснисит. Мый эшö, кöдö оз ков, сэтчö каттян? Не сы йылiсь часöт...

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Чöв! Эн пуксьы кыв вылö! Эн сор менö баснисис! (Нерöмöн.) Кöдö оз ков, каттян. А, ноко, висьтав, кин эшö томмес коласiсь локтiс фермаас уджавнытö?(Чöлыштöм бöрсянь.) Некин эд эз. А Таисьяыс вот эз повзьы. Челядёк эд эшö, челядё-о-ок. Сылö я эшö эта мымда подаыскöт вöдитчынытö? А лысьтiс эд вот том киння томöн сэтшöм удж бердö кутчисьны. И уджалö, некин вылö оз надейтчы. Лун и ой эд фермасис, куканнес дынiсь оз петав.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Уджалö и бур.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Сiйöн нывкаыс кузя и мунат, уджалö дак? Эз, видзöт тэ, сылö эшö гленитчы, что мортыс эз дышöтчы да куимöтпырись ни правленнёöдззас вердчаныс понда локтiс.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Мый жö тэ, кывзы, абутöмсö ректалан. Некин некин кузя оз мун. Кысь тэ сымдасö...

МАРИЯ ВЛАСОВНА (зукнитö кокнас джодж кузя). Чöв, висьталiсö тэныт! Кывзы! Кытчöдз ме баита! Кокнит, думайтан, лунiсь лун эта мымда куканнес сьöрын öтнасыслö вöтлiсьнытö? А Таисьяыслö эшö эд и сiя етша. Тэ кöть тöдан жö, он, что сiя эшö ойбыт-ойбыт ольсис турунсö куканнеслö ытшкö да фермаöдззас вылас ваялö?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (öвтыштö кинас иньыс вылö). Да но тэныт абутöмсö быздыны — ойбыт ытшкисяс.

МАРИЯ ВЛАСОВНА. Тэ эшö и меным он верит? А ачыт, ачыт, кутю синнэзнат разь эн казяв сымдасö, что ношаэсö кыскалöм увья тувдöм голя вылас сылöн и юрыс ни оз бергав?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (паймыштöмöн). Тэ мый былись я мый я сымдасö баитан?

МАРИЯ ВЛАСОВНА (мужикыслiсь юасьöмсö кывзытöг). Тьфу!(Сьöвзьö.) Да эта жö позо-о-ор! Мый тiян ытшкынытö колхозас нем? Али турунсö фермаöдззас вайны немöн? Джын колхознöй видззесö эд колхозниккес аслыныс ытшкöны. Джын уджалан кадсö трактористтэзныт кодалöны да деревня кузяс тракторрезнас простöн ысласьöны. А Таисьяыс эта коста ферманскöй куканнеслö турунсö вылас ваялö. Эта йылiсь тэ, кодя председатель, коммунист, мыйкö думайтан жö, он? Мымда тэ эшö пондан инькаэс кузя муннытö? Мый понда тшöктан асьтö юрöттят малавны? Да тэнö жö, врагöс, эта понда судитны, су-ди-тны колö! Бригадирыскöт öтiк скамья вылö колö пуксьöтны да Рö-Сö-Фö-Сö-Рö-сö лыддьöтны!(Гымгö-вачкö öткоста пызанпöв кузя.) Вот мый тiянкöт, сэтшöм юралiссескöт, колö керны!(Чöлыштöм да кругпöв бергöтчöм бöрсянь.) Но чö-ö-öв тэ менам, чö-ö-öв! Вот мунас Таисьяыс районöдззас да пыралас прокурорыс дынö, дак сэк вöлись тэныт сэтчинсянь кыпалас.(Бергöтчö, иньдöтчö петанiн ладорö.)

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Мый, думайтан, былись районöдз мунас?

МАРИЯ ВЛАСОВНА (порог дорсяняс бертö бöр). Тэ бы сы местын, дак сизимись ни бы норасьнытö ветлiн.(Пуксьö, чöлöны.)

Пырö парткомись секретарь.

СТЕПАН ВАСИЛЬЕВИЧ. Тi мый талун правленнёас гозйöн шумитат?

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ (ыш ловзисьöмöн). Да вот... Таисьяыс понда сё. Öнöдз бригадирыс куканнеслö турунсö оз ваяв.

СТЕПАН ВАСИЛЬЕВИЧ. Тöда. Часöт Таисьяыс ме дынын вöлi. Не бригадирсö, Яков Терентьевич, асьнымöс винитны колö. Эд сiя сэк эшö висьталiс, что оз понды вердчансö ытшкыны да ваявны. А ми тэкöт нарядсö сетiм, а юавнытö эта бöрсянь öтпырись эг и ылöстö.

ЯКОВ ТЕРЕНТЬЕВИЧ. Но эд решеннё жö примитöм. Мый нö эшö этася колö.

СТЕПАН ВАСИЛЬЕВИЧ. Решеннё тэныт, наряд. (Зэркыта öвтыштö кинас.) Некöр öнi сы йылiсь баитнытö. Керны, керны колö, Яков Терентьевич!(Горöн.) Силантий дядь!

СИЛАНТИЙ. А, татöн ме. (Мыччисьö, сувтö порог саяс.)

СТЕПАН ВАСИЛЬЕВИЧ. Котрасьнытö верман, он?

СИЛАНТИЙ. Ог тöд. Кин сьöрö эд ковсяс. Старукаöся томжык сьöрö, дак, натьтö, эшö котöрта.

СТЕПАН ВАСИЛЬЕВИЧ. Видзöт тэ, мый эшö сылöн тöдвылас. Вот мый, Силантий дядь. Часöт жö бригадир дынöдз и бöр. Öт кокыт сэтчин — мöдыс татöн. Да видзöт менам, öтнат эн берт.

СИЛАНТИЙ. Дак эд узьö ни, натьтö, часöт. Сёр ни кадыс да. Не саймöтны лоас.

СТЕПАН ВАСИЛЬЕВИЧ. Узьтöн вайöт. Татöн саймöтам.

Занавес