- •Висьттэз ловья цветтэз (Гора му, 1963)
- •Медодзза пантасьöм (Иньва, 1964)
- •Семьялöн судьба
- •Асъя югытлö паныт
- •Сьыланкыв (Иньва, 1968)
- •Прошинаын тулыс (Пармаын асыв, 1974)
- •Почкаэз оссьöны (Почкаэз оссьöны, 1970)
- •Аканнез (Почкаэз оссьöны, 1970)
- •Тöдiсь (Иньва, 1976)
- •Сюромка гусялiсö
- •Олöм лун
- •Норма понда (1991)
- •Тупöссез
- •«Прикашайтчис»
- •Повессез гажа грива бур юöр
- •Пос дорын
- •Павжун коста
- •Шаньгаэз
- •Гажа грива
- •Вöрын асыв
- •Шоччисьтöн
- •Пиня жугалiс
- •Прошинаын тулыс (1987)
- •Адззисьлытöдз, марина!
- •Ыджыт ваэз коста
- •Романнэз туйвежжез (часть первöй)
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Ыбшар (Роман куим частьын)
- •Первöй часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Мöдiк часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Глава X
- •Глава XI
- •Глава XII
- •Глава XIII
- •Глава XIV
- •Глава XV
- •Глава XVI
- •Глава XVII
- •Куимöт часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Глава X
- •Глава XI
- •Орсöтаннэз горадзуль Сизим картинаа драма
- •Медодзза картина
- •Мöдiк картина
- •Куимöт картина
- •Нёльöт картина
- •Витöт картина
- •Кватьöт картина
- •Сизимöт картина
- •Орöмыс оз йитсьы
- •«Курорт»
- •Репетиция
- •Мöдiк картина
- •Рецепт, или колö вöрöтчыны
- •Первöй картина
- •Мöдiк картина
- •Куимöт картина
- •Перестройка жö
- •Миритчöм Öтiк акта трагедия
- •Кывбуррез мамöлö
- •* Ме тэнö эг пантавлы *
- •Ме любитöмсянь тэ он мун
- •* Кыдз бытьтö тэнат *
- •* Ась увгис тöв *
- •* Кытшöм жö тэныт *
- •* Некин оз тöд *
- •* Сибöтчас ар *
- •* Ме кывза *
- •Челядьлö вашиль
- •Кык кока, а оз оськав
- •Уджыс веськöтö
- •Руч да кöч
- •Бичирок
- •Быдыс ас местын
- •Бабывкöт тöвйöм
- •Вовалöн сьöдкай
- •Колана гаг
- •Вот и чож!
- •Лолалан шор
- •Ме оланiсь Гижисьлöн автобиографияись тор
- •Природалöн явленнёэз лолалан шор
- •Ловья лым
- •Öшалан вöр
- •Диво-ключ
- •Лым да цвет
- •Пелькытша кран
- •Гожум шöрнас
- •Енöж картинаэз
- •Столббез орсöны
- •Тулыслöн следдэз
- •Öмидзрöма говк
- •Шер бöрсянь
- •Пресмыкающöйез весöтчись
- •Лягушкалöн тöвйöм
- •Повтöм дзöдзыв
- •«Смертькöт» пантасьöм
- •Насекомöйез кöдзыв туйез
- •Кöдзыввез
- •Сэтöрлöн кöр
- •Гагпыжьян
- •Сюра бабыв
- •Вынсö не одзöстны
- •Кайез сьöдкай
- •Гоголь-шоголь
- •Чавканнэз
- •Чöсмасиссез
- •Кытшöм миян бадьöг
- •Менам ыбшар
- •Хищник-кай
- •Сöстöм чочком бока
- •Сера гора кай
- •Тöвся купайтчöм
- •Зверрез тшакьялiсь ур
- •Вöрмöссэз
- •Сiдзкö, ловья
- •Вельмöм кöч
- •Пöрись кань
- •Сьöдпель
- •Пияна ош
- •Ягöдалiсь мöссэз
- •Вареннё кöр
- •Тшаккез мыртшаккез
- •Ольтшаккез
- •Горттшак
- •Чöскыт тшак
- •Тшак-пушка
- •Кыдзтшак (битшак)
- •Туруннэз гöнагаг
- •Медчöскыт ягöд
- •Пуэз да кустарниккез кытiсь лоис ирга?
- •Виль ягöд
- •Гöрд льöмпу
- •Монгольскöй гöсь
- •Маньчжурскöй орех
- •Зöртусьпу
- •Лымьягöд
- •Туригум
- •Льöмпу да таг
- •Мыррез городын
- •Медбасöк клён
- •Статьяэз кык поступок йылiсь (Иньва, 1964)
- •«Шапка пожум» повесть йылiсь (Иньва, 1966)
- •Питю öньö да м. Лихачёв йылiсь (а. Зубов, м. Лихачёв. Бöрйöм произведеннёэз. Кудымкар, 1989) составительсянь
- •Андрей никифорович зубов (питю öньö)
- •Михаил павлович лихачёв
- •Öшмöссэз:
Вöрын асыв
Югдiс. Шочамисö звездаэз. Поснитжыккес нач öшисö син одзись, дзик кусiсö нето вöйисö. Гырисьжыккес поснямисö да былалiсö. Горизонтлöн асывся ладорö плеснитчис гöрд краска. Медперво сiя дзир векнитик визёкöн янсöтiс ылын вöр бердiсь енöжсö. Но вот краскаыс пондiс йиджны öтмöдöрö. Öткоста вежсис сылöн и рöм: пемыт-гöрдсянь медперво сiя югмис гöрдöдз, сэсся югыт-гöрдöдз. Быдсöн кымöрыс вачкисис ыджытся-ыджыт кöрт лист вылö, кöда öт дорнас вöлi сюйыштöм биö, кыдз кузнечнöй горноö, и калитчис сё öддьöнжык да öддьöнжык.
Вöрыс тожö пондiс югмыны да ловзьыны. Ойся пемытöн öтлаöтöм пуэс жагвыв янсалiсö öтамöд бердiсь. Кыдззезлöн чочком вывтыррезныс жагвыв мыччисисö кöззэз да пожуммез коласiсь.
Кысянькö вылiсянь уськöтчис неыджыт тöлок да саймöтiс суналан пуэсö. Пондiсö нёкрасьны уввез, горöн кышöтiс лист. Сы вылын чукöртчöм лысваыс гырись воттезöн брызнитiс му вылас, кыдз бытьтö пондöтчис зэрны. Но тöлокыс чожа öшис бöр, тыдалö, каттисис да сибдiс пуэс коласö, и пуэс лöньсисö.
Толя саймис ыркытсянь. Ойнас ёрттэс кыскöмась сы вылiсь шебрас. Кöдзисьыс шалашас эз ни вöв. Сiя ештöм чеччыны ни и öнi пукалiс жарöтöм би одзын. Би весьтö öшöтöм котелокын мыйкö варкйис-пусис. Толя перыта чеччис ольпась вылiсь, сибöтчис би дынас.
— Ы-гы-гыг-гы, кöдзыт тай мыйкö лоöм.
— Арлань ни öнi, зонö, кадыс. Шонытсö видзчисьны некытiсь. Пуксьы би дынас, шонтiсь. Ме вот бöра тшакьяшыд пуа.
Зонка пöрöтчис би бокас, лöньсис.
Эта коста кымöрлöн калитчöм дорыс бытьтö письтiс. Вöр бердсянь жагвыв мыччисис биöн моз öгралан гöглян дор. И сэк жö сылöн медодзза югöррес чепöссисö му вылö. Кысянькö вылiсянь вились уськöтчис бöб тöлок. Öнi сiя лэдзчисис му бердöдз, вынöн пöльтыштiс видз пасьта, резiс-пазiс öтмöдöрö сунасян цветтэсö, уськöтчис кырас весьтын посöнмоз öшалан туман вылö. Руд кымöрокыс дрöгнитiс, пондiс каттисьны, дзик чöрс вылын пыркöтан кудель. А недыр мыйись сыись и след ни некытшöм эз кольччы.
Неылын нёштöма дзуртышалiс пу. Вöрланьсянь тöлыс вайöтiс перыта торскöтöм. Этö кыр — гöрд юрок — пондöтiс ассис уджалан лун. Ыб увтас, оляс, уксышалiс вöргулю. Кытöнкö кырас мöдöрас, вöр коласас, кылiс вына борддэзöн шовкöтöм — дозмöр лэбтiсис аслас узянiнiсь. Кайварыш перыта вашöтiс гöрöм ыб весьтöт ассис асывся сёян. Вöрын пондöтчис быд лунся аскодьöм олан.
— Но, саймöт ёрттэтö, пусис тшакьяшыдыс, — горöтчис кöдзись.
Би бокас куйлытöн Толя öтпырись нюжöтчис, а сэсся кышымтак сувтiс коккес вылö, иньдöтчис ёрттэс дынö, шалашö, кыскис вывсиныс шебрас.
— Чеччö, сусликкез! Тырмас тiянлö узьнытö! Сёйны да доддясьны колö!
Витя перыта петiс шалаш пытшкись, пондiс кöмасьны. Миша кольччис пукавны ньывпулысовöй перина вылын, тiлис синнэсö.
Недыр мыйись Толя да Витя котöрöн уськöтчисö кырас увтö миссьыны. Бöр кайтöнняныс зонкаэз сувтчисö галя дынö, видзöтöв-керисö сы вылö быд ладорсянь.
Бель чочкомнас галяыс мыччассис дзир ылiсянь. öнi жö челядь казялiсö сыись унажык. Галяыс вывтi кыссисö кынымкö гöрд визёк, бытьтö улiсянь вылöдз визывтöмöн плеснитчöм вир да сiдз век кежö и косьмöм сы бердö. Зонкаэз видзöтiсö галя вылö, а син одзаныс сулалiс важын чулалöм кадлöн картина, кöда йылiсь висьтасис Иван дед. Виль олан понда морт пуктiс ассис лов, но ачыс кольччис век кежö эта галяын да отирыс тöдвылын. Вот и челядьыс кылiсö да пондiсö тöдны эта морт да сы поступок йылiсь. Кылiсö нiя, кыласö и уна мöдiккез. Сэтшöм уж миян олан, что мортыслöн керöм удж да бур поступоккез кольччöны отирыс тöдвылын век кежö.
Кöр зонкаэз бертiсö шалаш дынö, Миша сё эшö узис. Сэк Толя кыскис биись тшынъялан головня да сюйыштiс Мишалö ныр увтас. Головня чадитiс. Курыт тшын путриктiс сы бердiсь да кöвьясис зонка юр вевдöрын. Но вот сiя öтпыр, мöдпыр кыссис Мишалö нырас. Синнэсö осьттöг Миша чепöссис, пуксис, малыштiс ас гöгöр. Ки увтас зонкалö шедiс Витялöн öн сорöн каттисьöм гуня. Сiйö зэгöттöн Миша горöтчис:
— Чеччö, зонкаэз! Пожар! — Ачыс, кыдз мыр, сё эшö пукалiс шалаш шöрас.
— Бöбалат тай, челядь. Сiдз эд и повзьöтны недыр, — горöтчис кöдзись да Мишаыслiсь ни юалiс. — Кытöн мый тэнат сотчö?
Öнi вöлись Миша осьтiс синнэсö. Но зонка и öнi эшö, тыдалö, умöля вежöртiс, кытöн сiя да мый керсьö сы гöгöр.
— Чеччы. Мый нö эшö пукалан? Доддясьны эд колö, — горöтчис Витя ёртыслö.
— Эта одза? Шондiыс эшö абу и пуксьöм да. А вöввес? Нiя эд эз и ештö шоччисьнытö.
Зонкаэз öдззисö ваксьыны, а Иван дед Мишалö горöтчис:
— Тэнат Дюттяныт талун сэтчöдз ни шоччисьöм — доль и поперег öткодь лоöм. Улык коласас, натьтö, оз и тöр. Ог тöд, кыдз тэ сiйö доддявны пондан.