Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Силаус Каз. яз..doc
Скачиваний:
193
Добавлен:
18.05.2015
Размер:
5.29 Mб
Скачать

Мәтін алдындағы жаттығу жұмыстары

1-тапсырма. «Құлақ аурулары және оның алдын алу» мәтіні бойынша кездесетін жаңа сөздермен танысып, жаттап алыңыз.

Дыбыс-звук

Өткізу-пропустить,провести

Бұлық-гной,ушная сера

Дабыл жарғағы-барабанная перепонка

Жарылу-взорваться,трескаться

Саябырсу-стихнуть,спокоиться

Бітелу-закупорка,закрыться

2-тапсырма. «Құлақ аурулары және оның алдын алу»мәтіні бойынша кездесетін төмендегі сөз тіркестерін орыс тіліне аударыңыз.

Есту қызметі, құлақтың үш бөлімі, бір-бірімен байланысты, үш бөлімі, сыртқы құлақ, есту орталығына жіберу, әр түрлі микробтардың енуі, құлақтың қатты ауруы, ірің жарылу, ауру саябырсу, ауру жазыла бастау, ас қорытудың бұзылуы, өкпе ауруларына шалдығу, тұмау эпидемиясы, құлақтан қан ағу, құлақ аурудың зардабы, инфекцияның қанға тарауы, сырқаттың алдын алу, дер кезінде емделу.

3-тапсырма. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыз.

Құлақ аурулары және оның алдын алу

Есту қызметіне құлақтың бір-бірімен байланысты үш бөлімі қатысады. Мысалы, сыртқы құлақта жиналған дыбысты ортаңғы құлақ ішкі құлаққа өткізеді, ал ішкі құлақ осы дыбысты қабылдап, оны есту орталығына жібереді. Міне, осы жүйенің түрлі себептермен бұзылуы көбінесе жедел және созылмалы құлақ ауруларына әкеліп соқтырады.

Әр түрлі микробтардың енуінен құлақтан бұлық ағады. Бұл аурудың жедел түріне жатады. Бастапқыда құлақ қатты ауырады, онан соң дабыл жарғағындағы ірің жарылып, ауру саябырсып, ақыры жазыла бастайды. Егер мезгілінде емделмесе, аурудың созылмалы түріне айналады. Кейде бұл сүйекті де зақымдауы мүмкін. Бұндай жағдай балалар арасында 2-пайыз, ал ересектер арасында 1 пайызға жуық кездеседі.

Құлақтан бұлақ ағу емшек жасындағы сәбилерде ас қорытудың бұзылуы және өкпе ауруларына шалдығумен байланысты туындап дамиды. Ал тұмау эпидемиясы кезінде құлақ ерекше қабынады, одан қан ағып, есту бірден нашарлайды.

Құлақ ауруларының зардаптары ауыр. Мысалы, инфекцияның қанға тарауына (сепсис), ми қабықтарының қабынуына(менингит), ми мен мишықтарда іріңнің(абцесс) пайда болуына, көк тамыр қуыстарының бітелуіне(трамбоз) әкеліп соғады. Дегенмен, соңғы кезде мұндай зардаптар азайып келеді. Әрине бұл сырқаттың алдын алу мен дер кезінде емделудің нәтижесі.

4-тапсырма. Мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.

1.Есту бөліміне нелер жатады?

2.Үш бөлімнің қызыметтері қандай?

3.Есту жүйесінің бұзылуы неге әкеліп соқтырады?

4.Құлақтан қай кезде бұлық ағады?

5.Бұл аурудың қандай белгілері бар?

6. Құлақ ауруларының зардаптары қандай аурулаға себеп болуы мүмкін?

5-тапсырма.

Төменде науқас адамның жауаптары берілген,соған лайықтап дәрігердің тиісті сұрақтарын жазыңыз.

1-...?

-Құлағым шыңылдайды (шуылдайды).

2.-...?

-Жақсы(нашар) естимін.

3-...?

-Бала кезімде ауырған.

4-...?

-Жрақат алған жоқпын.

5-...?

-Жоқ,қазір бұық ақпайды.Бірақ бала кезімде бұлақ ағатын.

6-...?

-Иә,аппараттармен қарап көріңізші.

7-...?

-Ішкі құлағыма жараның орны бар дейсіз бе?Ол неден қалуы мүмкін?

8-...?

-Иә,бала кезімдегі отит ауруынан қалған шығар.

9-...?

-Барлық емдеріңізді(антибиотиктеорді де,физиоемдеуді де,құлаққа массаж жасауды да) орындаймын.

6-тапсырма. Жалпы мәтін бойынша түсінгеніңізді әңгемелеп беріңіз.