10.Бақылау (сұрақтар, тестілер, тапсырмалар т.Б.):

Сұрақтар:

1. Қазақ хандығының құрылуынап не себеп болды?

2. Тарихшылар қай ғасырды қазақ хандығының құрылған кезі деп есептейді?

3. Қасым хан кезінде қазақ хандығында қандай өзгерістер болды?

4. Қазақстанның оңтүстік шекарасы үшін соғыс қанша уақытқа созылды және оларды кімдер жүргізді?

5. Қазақ халқы үшін Тәуке хан қандай еңбек сіңірді?

Тестілер

1. Сұрақтың дұрыс жауабын көрсетіңіз.

Қазақ хандығын кімдер құрды?

а) Тарихи кезеңге жеке тұлғалардың ықпалы аз болмайды.

ә) Қазақ хандығының Жәнібек пен Керей хандар құрды.

б) Жәнібек хан мен Керей хан Моғолстанға ауып кетті.

в) Қазақ хандығының іргесінің бекуіне Қасым хан көп еңбек сіңірді.

г) Ешбір халық бір күнде құрылған жоқ.

2. Көп нүктенің орнына қойылатын сөз тіркесін көрсетіңіз.

Жеке адамдардың ... .... ықпалы аз болмайды.

а) тарихи кезеңді

ә) тарихи кезеңмен

б) тарихи кезеңнің

в) тарихи кезеңнен

г) тарихи кезеңге

3. Дұрыс құрылған сөз тіркесін көрсетіңіз.

а) жекеше адамдар

ә) тарихи кезең

б) болған себеп

в) құрылып салмаған

г) күрделіге үрдіс

4. «Укрепиться» сөзінің аудармасын көрсетіңіз.

а) азаю

ә) әлсіреу

б) нығаю

в) босу

г) биікьеу

5. Көп нүктенің орнына қойылатын сөзді көрсетіңіз.

Қасым ханның баласы Ақназар қазақ хандығының ... жақсартты.

а) шекараға

ә) аумақтан

б) көлемі

в) іргесіне

г) жағдайын

6. Сөз тіркесінің дұрыс аудармасын көрсетіңіз.

очень сложный процесс

а) өте ұзақ уақыт

ә) өте күрделі үрдіс

б) өте күрделі жағдай

в) өте қиын үрдіс

г) өте көп үрдіс

7. Сөйлемді аяқтаңыз.

Есім хан қазақ халқының тәуелсіздігі үшінжоңғарлармен ...

а) ұзақ соғысып

ә) тынбай соғысты

б) көп шайқастың

в) тынбай шайқастыңыз

г) аянбай шайқас

8. Дұрыс құрылған сөйлемді көрсетіңіз.

а) Тарихтан жеке адамдар жасамайды.

ә) Әбілхайыр сұлтандармен көп теперіш көрсетті.

б) Қасым хан сібірмен елшілік байланыс жасады

в) Ол қазақ өмірімен лайықталған заң шығарды.

г) Есім хан Ташкентке қазақ хандығына қаратты.

9. « международные отношения»сөз тіркесінің дұрыс аудармасын көрсетіңіз.

а) халықтармен қатынастартар

ә) халық және қатынастар

б) халықаралыққа қатынастар

в) халықаралықтан қатынастар

г) халықаралық қатынастар

10. Қарамен жазылған сөз тіркесіне қойылатын сұрақты көрсетіңіз.

Ол Бұқар қаласын қоршауға алған кезде қайтыс болды.

а) қандай?

ә) қалай?

б) қайтіп?

в) қанша?

г) қашан?

11. Көп нүктенің орнына қойылатын сөзді көрсетіңіз.

Қазақ хандығы ... себебі туралы Мұхамед Хайдар дулати жазды.

а) құрылуының

ә) құрылса

б) құрудың

в) құрылғаны

г) құрылып

12. «главные территории» сөз тіркесінің аудармасын көрсетіңіз.

а) шеткі аймақтары

ә) орталық аймақтары

б) бұрынғы аймақтары

в) негізгі аймақтары

г) соңғы аймақтары

13. Көп нүктенің орнына қойылатын сөз тіркесін көрсетіңіз.

Бұл заң ... ... әдет-ғұрып, ережелер негізінде жасалды.

а) бұрынғы бері

ә) бұрыннан қалыптасқан

б) ежелмен қалыптасқан

г) бұрыннан кейін

14. Дұрыс құрылған сөйлемді көрсетіңіз.

а) Ақназар хан сауда қатынасымен жандануына үлес қосты.

ә) Ақназар хан сауда қатынасының жандануына үлес қосты.

б) Ақназар хан жандануына сауда қатынасының үлес қосты.

в) Ақназар хан сауда үлес қосты қатынасының жандануына.

г) Ақназар хан сауда қатынасының үлес қосты жандануына.

15. Сұрақтың дұрыс жауабын көрсетіңіз.

Қасым хан қандай заң шығарды?

а) Қасым хан тұсында қазақ хандығы нығайды.

ә) Қасым хан орта азиямен сауда байланысын нығайтты.

б) Қасым хан қазақ өміріне лайықталған заң шығарды.

в) Қасым хан тұсында қазақ хандығы күшейді.

г) Қасым хан қазақ жерінің шекарасын кеңейтті.

16. Дұрыс құрылған сөз тіркесін көрсетіңіз.

а) оңтүстіктен өңір

ә) қайтыс болды

б) әлсіреді біраз

в) үлеске қосты

г) заңға шығарды

17. Сөйлемді аяқтаңыз.

Бұл заң бойынша ханның билігі біраз ....

а) тоқтап

ә) тоқталса

б) шектелді

в) шектелдің

г) азайғаны

18. Көп нүктенің орнына қойылатын қосымшаны көрсетіңіз.

Есім хан сыр бойында.. қалаларды азат етті.

а) да

ә) дың

б) ғы

в) мен

г) ге

19. Қарамен жазылған сөзге қойылатын сұрақты көрсетіңіз.

Тарихи деректерде Тәуке ханның 80 мыңдай тұрақты әскері болғаны айтылады.

а) қанша?

ә) неше?

б) неліктен?

в) қалай?

г) қандай?

20. Көп нүктелердің орнына қойылатын қосымшаларды көрсетіңіз.

Қазақтарға жаңа рулар... қосылуы бұдан соң.. жылдары да жүріп жатты.

а) дан, қы

ә) мен, гі

б) дың, ғы

в) дан, ғы

г) дің, кі

Әдебиеттер:

1. Тәттібаева А.Е., Хабдин Қ.Е. Қазақ тілі сабақтары. Алматы, 2004 ж.

1. Қожахметова Х. 40 уроков казахского языка. Алматы, 1989 ж.

ОҚЫТУШЫНЫҢ ЖЕТЕКШІЛІГІМЕН СТУДЕНТТІҢ ӨЗ БЕТІНШЕ АТҚАРАТЫН (ОСӨЖ)

ЖҰМЫСЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

Тақырыбы: Қазақтың батыр қыздары (Ә.Молдағұлова, М.Мәметова, т.б.).

2012 ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.

Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай

1. Сабақтың тақырыбы: Қазақтың батыр қыздары (Ә.Молдағұлова, М.Мәметова, т.б.).

2. Мақсаты:

- Ұлы отан соғысы батырлары туралы мағлұмат беру.

- Қазақтың батыр қыздары Ә.Молдағұлова, М.Мәметова туралы мәтінді мәнерлеп оқып, мазмұнын баяндауға үйрету.

- Ұлы Отан соғысына қатысқан басқа да қазақ қыздары туралы мәлімет жинап, әңгіме, сұхбат құрғызу

- мәтінде кездесетін жаңа сөздердің мағынасын түсіндіру

- Түрлі жаттығу жұмыстары арқылы қазақша сөйлеуге дағдыландыру

- ілік септік пен тәуелдік жалғауының байланысын ереже мен нақты мысалдар арқылы практикалық жолмен меңгерту

- өз бетінше сөйлем құрастыруға машықтандыру

3. Міндеті:

- болашақ маманның мемлекеттік тілде қарым-қатынас жасау біліктілігін арттыру

- студентке мемлекеттік тілді оқып үйренуде өз әрекетінің жемісті екендігін сезінуіне жағдай жасау

- мәтінмен еркін аударма жасай отырып, қысқаша мазмұнын айтуға машықтандыру, мәтінді түсініп, соның негізінде, оқылым, тыңдалым, айтылым, жазылымға студенттің жігерін қалыптастыру;

- студенттер арасында ашық, еркін шығармашылық қатынас орнату

- практикалық жолмен дұрыс сөйлеуге, өз ойын қазақша тиянақты жеткізуге, сауатты жазуға дағдыландыру