- •Беларусазнаўства
- •Беларусазнаўства
- •Уводзіны. Прадмет беларусазнаўства
- •Праблемы беларусазнаўства
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •2. Беларусы. Міжнацыянальныя адносіны на беларусі
- •2. 1. Этнiчныя адметнасцi беларусаў
- •Асаблівасцi беларускага нацыянальнага характару
- •2. 2. Беларускія тапанімічныя назвы. Імёны і прозвішчы
- •2. 3. Старажытная мемуарная літаратура і сведчанні падарожнікаў аб беларусах і іх зямлі
- •2. 4. Дэмаграфічныя катаклізмы на зямлі беларусаў: войны і людзі
- •Агульная колькасць насельніцтва Беларусі
- •Палітычныя прычыны
- •Сацыяльна-эканамічныя прычыны
- •Нацыянальны склад насельніцтва Беларусі (паводле даных перапісаў, %)
- •Пяці заходніх губерняў у 1897 годзе, %
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •3. Нацыянальная самасвядомасць беларусаў
- •3. 1 Нацыянальная самасвядомасць і яе адзнакі
- •3. 2. Фарміраванне нацыянальнай самасвядомасці
- •3. 3. Утварэнне беларускай літаратурнай мовы. Самасвядомасць і беларуская мова і літаратура
- •Этапы фарміравання беларускай літаратурнай мовы
- •3. 4. Нацыянальнае адраджэнне 1900 – 1920 гг
- •3. 5. Механізмы разбурэння нацыянальнай самасвядомасці беларусаў ва ўмовах таталітарызму 1930 – 1980 гг.
- •3. 6. Пытанні нацыянальнай свядомасці беларусаў на сучасным этапе
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэматыка рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •4. Сувязі беларусі з суседнімі краінамі.
- •4. 1. Геапалітычныя ўмовы жыццядзейнасці беларускага народа
- •4. 2. Перакройванне этнічных зямель беларусаў у хх ст.
- •4. 3. Віленскі край і яго лёс
- •4. 4. Беларусы за мяжою
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •5. Своеасаблівасці нацыянальнага побыту
- •5.1. Жыллё беларуса. Паселішчы
- •5. 2. Традыцыйныя заняткі, рамёствы і промыслы беларусаў
- •5. 3. Традыцыйнае адзенне беларусаў
- •5.4. Айчынны фальклор
- •Розніца паміж з вычаем і абрадам
- •Віды свят.
- •Групы беларускіх свят і абрадаў.
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •6. Веравызнанні народаў беларусі
- •6. 1. Дахрысцiянскiя вераваннi нашых продкаў
- •6. 2. Хрысцiянства I iншыя рэлiгii як формы грамадскай свядомасцi розных народаў на Беларусі
- •6. 3. Сучасны рэлiгiйны стан на Беларусi
- •Пытаннi для самападрыхтоўкi
- •Тэмы рэфератаў
- •Лiтаратура
- •Тэст да тэмы
- •7. Развіццё айчыннай грамадскай думкі
- •7. 1. Помнікі айчыннай грамадскай думкі сярэднявечча
- •7. 2. Развіццё нацыянальнай культуры і грамадскай думкі ў эпоху Адраджэння
- •7. 3. Асветніцтва на Беларусі
- •7. 4. Айчынная нацыянальна-дэмакратычная думка
- •7. 5. Сучасны стан грамадазнаўства на Беларусі
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •8. Славутасці беларусі
- •8. 1. Славутасці старажытнай Беларусі і часоў Вялікага княства Літоўскага
- •8. 2. Рупліўцы нацыянальнага адраджэння
- •8. 3. Зоркі айчыннага спорту
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •9. Мастацтва беларусі
- •9. 1. Нацыянальнае дойлiдства
- •9. 2. Выяўленчае мастацтва
- •9. 3. Нацыянальны тэатр і музыка
- •9. 4. Дэкаратыўна - прыкладное мастацтва
- •Разьба па дрэве
- •Ганчарства
- •Вырабы з саломы, лазы, бяросты
- •9. 5. Кнігадрукаванне
- •Эпоха Адраджэння і еўрапейскае кнігадрукаванне
- •Летапіс Аўраамкі і Мсціжскае Евангелле
- •Мялецій Сматрыцкі
- •Лаўрэнцій Зізаній
- •Іван Фёдараў
- •Куцеінская друкарня
- •Магілёўская друкарня
- •Супрасльская друкарня
- •9. 6. Музейная справа на Беларусі
- •9. 7. Помнікі культуры горада, дзе размяшчаецца навучальная ўстанова
- •Баранавічы Троіцкі касцел
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •10. 1. Пісьменнасць на Беларусі як аснова развіцця нацыянальнай школы
- •10. 2. Народная педагогіка ў сістэме нацыянальнай асветы
- •10. 3. Канфесійная адукацыя. Роля брацкіх школ у развіцці асветы на Беларусі ў XVI – XVII стст.
- •10. 4. Свецкая адукацыя на Беларусі ў дакастрычніцкі перыяд. Адукацыйная камісія (1773 – 1794)
- •Дзейнасць Адукацыйнай камісіі ўключала:
- •10. 5. Адраджэнне нацыянальнай школы ў перыяд беларусізацыі (1910 – 1920)
- •10. 6. Сучасны стан нацыянальнай адукацыі
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •11. Прыродныя ўмовы і экалагічная сітуацыя на беларусі
- •11. 1. Прыродныя ўмовы Беларусі. Своеасаблівасці яе рэгіёнаў (Цэнтральная Беларусь, Паазер'е, Падняпроўе, Панямонне, Заходняе I Усходняе Палессе)
- •11. 2. Багацці айчынных нетраў
- •1. 3. Праблемы экалогii на Беларусi
- •I. Стан атмасферы
- •II. Засаленне глебы
- •III. Транспарт – крынiца выкiдаў
- •IV. Стан водных крынiц
- •V. Радыяцыя
- •Барацьба з радыяцыяй
- •VI. Сельская гаспадарка і экалогiя
- •12. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці
- •12. 1. Праблема беларускай дзяржаўнасці ў гістарычнай навуцы
- •12. 2. Вытокі беларускай дзяржаўнасці
- •12. 3. Погляды вучоных на праблему дзяржаўнасці Вялікага княства Літоўскага. Беларусь у складзе Расійскай імперыі (канец xvііі ст. – 1917 г. )
- •Устаўная грамата да народаў Беларусі (21. 02. 1918 г. )
- •Устаўная грамата Рады Беларускай Народнай Рэспублікі
- •12. 5. Беларусь у складзе ссср: суверэнітэт уяўны ці рэальны?
- •12. 6. Аднаўленне дзяржаўнай незалежнасці пасля распаду ссср. Беларусь на міжнароднай арэне
- •13. Атрыбуты нацыянальнага суверэнітэту
- •13. 1 Органы дзяржаўнай улады ў Рэспубліцы Беларусь. Да гicтоpыі айчыннай Канстытуцыі
- •Структура Урада Рэспублікі Беларусь (арт. 106 Канстытуцыі; Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 3 мая 1997 г. ):
- •Судовую ўладу ў Рэспубліцы Беларусь ажыццяўляюць суды
- •Структура Kaнстытуцыі рб 1994 г. Са змяненнямі I дапаўненнямі, прынятымі на рэспубліканскім рэферэндуме 24 лістапада 1996 г.
- •13. 2. Дзяржаўны герб. Геральдыка Беларусі
- •Прынцыпы дзяржаўнай сімволікі:
- •Старажытны герб Мінска
- •Герб “Пагоня”
- •Дзяржаўны герб бсср (гісторыя)
- •Сучасны Дзяржаўны герб (пасля 1995г. )
- •13. 3. Да гісторыі дзяржаўнага сцяга. Дзяржаўны гімн
- •13. 4. Узнагароды Беларусі
- •13. 5. Нацыянальнае войска. Памятныя старонкі айчыннай вайсковай славы
- •13. 6. Беларускія грошы і паштовая марка
- •Паштовая марка
- •Пытанні для самападрыхтоўкі
- •Тэмы рэфератаў
- •Літаратура
- •Тэст да тэмы
- •1. Закон “Аб мовах у Беларускай сср”
- •2. Закон аб культуры
- •3. Закон “Аб адукацыі ў Рэспубліцы Беларусь”
- •Слоўнік тэрміналагічных выразаў і асноўных паняццяў
- •Беларусазнаўства
Пытанні для самападрыхтоўкі
Пісьменнасць на Беларусі як аснова развіцця нацыянальнай школы.
Як вы разумееце паняцце “народная педагогіка”?
Народная педагогіка як сістэма народнага выхавання і аснова для развіцця афіцыйнай педагогікі.
Пералічыце прынцыпы выхавання народнай педагогікі.
Назавіце асноўныя сродкі народнай педагогікі.
Нагадайце метады выхавання народнай педагогікі.
Які характар асветы быў на Беларусі ў перыяд сярэднявечча.
Каму належыць ідэя з’яўлення брацтваў на Беларусі.
Назавіце асаблівасці брацкіх школ.
Чаму неабходны былі новаўвядзенні ў асвеце на Беларусі ў другой палове XVIII ст.
Значэнне дзейнасці Адукацыйнай камісіі (1773 – 1794).
Першая свецкая сярэдняя навуковая ўстанова на Беларусі.
Пералічыце функцыі дзейнасці Адукацыйнай камісіі.
Хто займаўся адраджэннем нацыянальнай школы ў 1910 – 1920 гг.
Назавіце асноўныя накірункі Закона аб адукацыі (1991).
Тэмы рэфератаў
“Дзядзькаванне” на Беларусі ў XVI – XVIII стст.
А. Я. Багдановіч аб беларускай народнай педагогіцы (аналіз артыкула “Педагагічныя погляды беларускага народа”, 1886)
Вусная народная творчасць беларусаў як асноўны сродак народнай педагогікі.
Брацтвы на Украіне і Беларусі (параўнальны аналіз).
Становішча каталіцкіх навуковых устаноў на Беларусі ў XVI – XVII стст. і іх роля ў развіцці асветы.
Прынцыпы і метады навучання брацкіх школ на Беларусі.
Выдатныя настаўнікі брацкіх школ.
Асветніцкая дзейнасць Станіслава Канарскага.
Віленская акадэмія як цэнтр навукі і культуры на Беларусі.
Філасофскі напрамак дзейнасці Адукацыйнай камісіі (1773 – 1794) на Беларусі.
Літаратура
Антология педагогической мысли Белорусской ССР. М., 1986.
Арлова Г. Беларуская народная педагогіка. Мн., 1993.
Асвета і педагагічная думка ў Беларусі са старажытных часоў да 1917 г. Мн., 1985.
Кавалёў С. А. Асвета ў жыцці беларусаў: Гіст. -псіхал. нарыс // Нар. асвета. 1995. № 11. С. 128 – 139.
Мещеряков В. П. Братские школы Белоруссии (XVI – первая половина XVII в. ) Мн., 1977.
Народная педагогіка беларусаў: Дапаможнік для настаўнікаў / Адк. рэд. С. В. Снапкоўская. Мн., 1996.
Смілавіцкі Я. З гісторыі нацыянальнай беларускай школы// Народная асвета, 1988. № 4; 1989. № 3; 1990. № 4, 11.
Яноўскі А. Пачаткі гістарычнай адукацыі // Бел. мінуўшчына, 1994. № 3.
Тэст да тэмы
Які характар насіла асвета перыяду сярэднявечча на Беларусі: а) царкоўны; б) свецкі; в) палітычны?
Дзе зарадзіліся народныя педагагічныя традыцыі: а) у брацкіх школах; б) у сялянскай сям’і; в) у манастырах?
Хто ўпершыню даследаваў прынцыпы беларускай народнай педагогікі: а) Я. Карскі; б) Цётка (А. Пашкевіч); в) А. Я. Багдановіч?
Калі на Беларусі з’явіліся першыя школы: а) у ХІУ – XV стст.; б) у ХІІ ст.; в) у XVІІ ст. ?
Якія тыпы школ у XVІ – XVІІ стст. уключыліся ў барацьбу з каталіцызмам: а) свецкія; б) брацкія; в) рэфармацыйныя?
Хто быў ініцыятарам стварэння Адукацыйнай камісіі: а) Ст. Канарскі; б) К. Лышчынскі; в) Я. Карскі; г) І. Храптовіч?
Калі ўтварылася Адукацыйная камісія: а) 1864 г.; б) 1773 г.; в) 1564 г. ?
Калі быў праведзены Я. Коласам з’езд беларускіх настаўнікаў за адраджэнне нацыянальнай школы: а) 1906 г.; б) 1778 г.; 1914 г. ?
Калі была зацверджана Праграма развіцця нацыянальнай сістэмы адукацыі да 2010 г.: а) 1980 г.; б) 1999 г. в) 2000 г. ?
10. Пералічыце навучальныя ўстановы новага тыпу ў РБ: а) гімна-зія; б) ліцэй; в) школа; г) недзяржаўныя ВНУ; д) каледж.