133. Фарміраванне сярэднявечнай цывілізацыі.

Сярэднявечча- прынятае ў навуцы абазначэнне перыяду ў гісторыі Заходняй Еўропы паміж антычнасцю і Новым часам. Гэты перыяд ахоплівае больш за тысячагоддзя (V-ХVI стст.) І ў сацыяльна-эканамічным дачыненні адпавядае зараджэнню, развіццю і раскладанню феадалізму. У гэтым гістарычна працяглым працэсе развіцця феадальнага грамадства выпрацоўваўся своеасаблівы тып адносін чалавека да свету, якасна адрозны як ад культуры антычнага грамадства, так і ад наступнай культуры Новага часу - эпохі буржуазнага вытворчасці. Сярэднявечны чалавек будаваў свае ўзаемаадносіны з светам на аснове феадальнай формы ўласнасці, заснаванай на асабістай і пазямельна залежнасці сялян ад васалаў-землеўладальнікаў, прысвойваюць сабе іх працу ў розных формах (натурай, рэнтай). Сярэднявечны свет адрозніваўся ваяўнічасцю. Войны неслі голад, разбурэнні, смерць і адчуванне трагізму чалавечага жыцця. Асаблівую ролю ў фарміраванні сярэднявечнай цывілізацыі зрабілі хрысціянская рэлігія і рымска-каталіцкая царква. Хрысціянскі вобраз чалавека меркаваў 2 пачатку - цела і душу, прыярытэт аддаваўся пачатку духоўнаму. На змену антычнаму атлету, як знаку антычнай культуры, прыйшоў сярэднявечны аскет - зацвярджаўся лад жыцця з ідэалам духоўнага ўзвышэння. Маральныя каштоўнасці хрысціянства ўкладваліся ў знакамітую трыяду: Вера, Надзея, Любоў. Сярэднявечны чалавек адчуваў сябе ў вялікім свеце нікчэмнай часціцай. У гэтым свеце ўсё створана Богам і поўна таемнага сэнсу. Чалавеку трэба было праяўляць пакора, непраціўлення таго, што ёсць у створаным Богам свеце. Феадальнае грамадства было саслоўным. Вышэйшым саслоўем лічылася духавенства, другім - рыцарства. Трэцяе саслоўе складаў просты народ, якому трэба было працаваць і забяспечваць існаванне ўсіх. Важным структурным звяном грамадства былі манастыры. Рэлігія аказвала вялікі ўплыў на развіццё мастацтва. У архітэктуры найбольш ярка заявілі пра сябе раманскі і гатычны мастацкія стылі. У гэтых стылях ўзводзіліся саборы, іншыя рэлігійныя будынкі. Цэнтрамі навуковых даследаванняў сталі універсітэты. Культурнымі найважнейшымі цэнтрамі сярэднявечча станавіліся горада. Гарадское насельніцтва было больш самастойным, прадпрымальным і валодала ўласнымі адмысловымі рысамі.

134. Як вы ацэньваеце санацыйны рэжым, які існаваў у Польшчы з 1926 па 1939?

Санацыя (аздараўленне) - звычайнае найменне палітычнага руху, які ўзнік у сувязі з абвяшчэннем Юзэфам Пілсудскім лозунга «маральнай санацыі» грамадскага жыцця ў Польшчы, якая вылучана ў ходзе падрыхтоўкі і падчас травеньскага перавароту 1926 года. Аснову руху склалі былыя вайсковыя афіцэры, якія трымалі агіду да карупцыі ў польскай палітыцы. Санацыя была кааліцыяй розных палітычных сіл з акцэнтам на ліквідацыю карупцыі і скарачэнне інфляцыі. У жніўні 1926 года ў Канстытуцыю 1921 былі ўнесены істотныя папраўкі. Прэзідэнт атрымаў права датэрмінова распускаць сейм і сенат і прызначаць новыя выбары, выдаваць дэктрэты, якія маюць сілу закона да моманту зацвярджэння або не зацвярджэння іх парламентам. Сейм пачаў працаваць на сесіённай, а не на пастаяннай аснове. Толькі прэзідэнт меў права адкрываць і закрываць яго сесіі. Уводзілася папярэдняя цэнзура прэсы. Санацыя ўстанавіла аўтарытарнае кіраванне, змагалася з камунізмам, абвяшчала тэзісы аб крызісе дэмакратыі, неабходнасці моцнай улады і ліквідацыі апазыцыйных партый. Прыкладамі барацьбы з апазіцыяй, сярод іншага, былі: стварэнне канцэнтрацыйнага лагера ў Бярозе Картузскай, Брэсцкі Працэс. У красавіку 1935 года, незадоўга да смерці Пілсудскага, у Польшчы была прынята новая Канстытуцыя, у якую ўвайшлі асноўныя прынцыпы Санацыі: моцнае цэнтралізаванае дзяржава з прэзідэнцкай сістэмай кіравання. Неўзабаве пасля смерці Пілсудскага рух сутыкнулася з шэрагам унутраных праблем і рознагалоссяў. У рэшце яно распалася на тры асобных напрамкі: 1. левая Санацыя. 2. Замкавая група. 3. правая Санацыя. Першае з гэтых напрамкаў неўзабаве страціла сваё значэнне, а дзве іншыя працягвалі барацьбу за ўплыў да пачатку вайны. Другая сусветная вайна паклала канец ураду санацыі, але яе дзеячы захавалі значныя сувязі ў эмігранцкім ўрадзе і яго структурах ў Польшчы.