131. Месца снд у сістэме сучасных міжнародных адносінах.

У прынятым у 1993 г. Статуце СНД зафіксаваныя вельмі шырока сфармуляваныя мэты арганізацыі - ажыццяўленне супрацоўніцтва ў палітычнай, эканамічнай, экалагічнай, гуманітарнай, культурнай і іншых абласцях; стварэнне агульнай эканамічнай прасторы; забеспячэнне правоў і асноўных свабод чалавека; супрацоўніцтва ў забеспячэнні міжнароднага міру і бяспекі і ажыццяўленні раззбраення; садзейнічанне грамадзянам дзяржаў-членаў ў вольным зносінах, кантактах і перамяшчэнні ў Садружнасці; ўзаемная прававая дапамога і супрацоўніцтва ў іншых сферах прававых адносін; мірнае вырашэнне спрэчак і канфліктаў паміж дзяржавамі Садружнасці. Аднак да гэтага часу працягваюцца дэбаты аб яе прызначэнні. Хоць СНД фармальна валодае вельмі развітой арганізацыйнай структурай, прымае вялікая колькасць рашэнняў, вынікі практычнай дзейнасці гэтай арганізацыі нізкія. У больш агульным плане СНД можна ахарактарызаваць як інстытуцыйную інфраструктуру шматбаковага ўзаемадзеяння паміж незалежнымі дзяржавамі, якія ўзніклі на тэрыторыі былога СССР, хоць гэта ўзаемадзеянне мае толькі дапаможны характар ​​у адносінах да іх двухбаковым сувязям, якія нясуць значна вялікую нагрузку. На сучасны стан СНД і яго роля ў міжнародна-палітычным развіцці ў постсавецкай прасторы накладваюць свой ​​адбітак некалькі абставінаў, якія аказваюць вельмі супярэчлівае ўздзеянне на далейшае развіццё гэтай арганізацыі: 1. Для большасці дзяржаў-удзельніц перавагі кансалідаванага выступу на міжнароднай арэне пакуль яшчэ далёка не відавочныя. 2. Зацікаўленасць розных краін у наладжванні шматбаковага ўзаемадзеяння ў рамках СНД неаднолькавая, што прывяло да фарміравання шэрагу структур абмежаванага складу ўнутры гэтай арганізацыі. 3. СНД дае магчымасць арганізаваць шматбаковую падтрымку шэрагу акцый, у якіх зацікаўлены асобныя краіны Садружнасці, або ініцыяваць яго зварот да тых праблем, якія для іх з'яўляюцца асабліва актуальнымі. 4. Пераважнае становішча ў гэтай арганізацыі, безумоўна, займае Расія, што абумоўлівае яе цікавасць да СНД і часова робіць яе адзіна магчымым лідэрам у рамках дадзенага аб'яднання, здольным ініцыяваць яго паступальнае развіццё.

132. Сутнасць неалітычнай рэвалюцыі.

Працэс трансфармацыі неалітынай гаспадаркі ад прысваяльнай формы (паляванне, збіральніцтва і рыбалоўства) да вытворчай (земляробству і жывёлагадоўлі), якая склала перадумовы для стварэння першых цывілізацый. На тэрыторыі Беларусі адбываецца ў 3-м тысячагоддзі да н.э. пад уплывам плямён-находнікаў. Лічыцца адной з трох галоўных рэвалюцыйных зменаў у эканоміцы – разам с прамысловай і навукова-тэхнічнай рэвалюцыямі. Тэрмін, упершыню ўведзены з прапановы брытаскага археолага Гордана Чайлда у 1949 годзе. Дасягненні ў гаспадарчым жыцці — атрымманне лішкаў харчовых прадуктаў, з'яўленне новых прыладаў працы і будаўніцтва асёдлых пасяленняў — рабілі чалавека адносна незалежным ад прыроднага асяроддзя. Працэс трансфармацыі гаспадаркі, які доўжыўся каля сямі тысячагоддзяў, пачаўся ад першых вядомых земляробчых культур у Малой Азіі і на Блізкім Усходзе (8-7 тысячагоддзях да н.э.), затым ў Месапатаміі і ў даліне р. Інд. У 6-5 тысячагоддзях да н.э. земляробства з'явілася на Балкансканах, басеіне Дуная, пазней у вярхоўях Віслы і на Валыні. Каля 4000-3000 г. да н.э. былі закладзены матэрыяльныя і духоўныя асновы культур Месапатаміі, Егіпту, Кітая, Японіі и старадаўняй Амэрыкі. Неалітычная рэвалюцыя завяршылася перамогай жалезных прыладаў над каменнымі, земляробства — над збіральніцтвам, аседлага ладу жыцця — над качавым, патрыярхату — над матрыярхатам, а таксама раздзяленнем культуры на духоўную и матэрыальную, узнікненнем дзяржавы, гарадзкай цывілізаціі, архітэктуры, пісьменнасці, разлажэннем абщыннага ладу жыцця и фарміраваннем сацыальна-класавага расслаення грамадцтва.