- •Қ.М. Мұқашев, к.С. Шадинова электроника және схематехника негіздері
- •Студенттің жұмыс орыны
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны Зертханалық стенд
- •Электрондық осциллограф
- •Стендті ток көзімен қоректендіру
- •Құрама электр өлшеуіш прибор
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •2 . Құрама электр өлшеУіш прибор
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Құрама электрөлшеу приборының конструкциясы
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •3. Импульстық сигналдар
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •4. Импульстық сигналдарды түрлендіру
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •5. Диодты және транзисторлы кілттер
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •6. Диодты – транзисторлы логика
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •7. Логикалық элементтердің интегралдық микросхемалармен құрылуы
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •8. Импульстық сигналдардың генераторлары
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •2 Және – емес логикалық элементтермен мультивибратордың схемасын құру және зерттеу.
- •Үй тапсырмасы
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •9. Асинхронды және тактілік rs – триггерлер
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •10. Құрама rs- d және jk- триггерлер
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •11. Реверсивті санауыштар
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •4 Разрядты екілік санауыш.
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •12. ЫғыстыруШы регистр
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •13. Шифратор және Мультиплексор
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •14. Үш кірісті толық дешифратор
- •Студент білу тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Үй тапсырмасы
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •15. Бір разрядты екілік қосуыштар
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау ережесі
- •Үй тапсырмасы
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •16. Арифметикалық – логикалық құрылғы
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Пысықтау сұрақтары
- •Үй тапсырмасы
- •Әдебиеттер
- •17. Цифрлық мағлұматты бейнелеу
- •Студент игеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Материалды толық меңгеру үшін алдын-ала игерілетін сұрақтар а) базистік білім бойынша:
- •Студенттің оқытушымен бірге орындайтын жұмысы
- •Студенттің бастапқы және қорытынды білім деңгейін қадағалау
- •Әдебиеттер
- •18. Оперативті жадылық құрылғы
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Пысықтау сұрақтары
- •Үй тапсырмасы
- •Әдебиеттер
- •19. Цифрлық-аналогты түрлендіргіш
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •20. Аналогты – цифрлық түрлендіргіш
- •Студент білуі тиіс:
- •Студент меңгеруі тиіс:
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Пысықтау сұрақтары
- •Әдебиеттер
- •21. Айнымалы токтың түзеткіштері
- •Жұмыстың қысқаша мазмұны
- •Жұмысты орындау әдістемесі
- •Пысықтау сұрақтары
- •Үй тапсырмасы
- •Әдебиеттер
- •Қосымшалар
- •1. Радиоаппаратураның құрама элементтерін ауыстыру әдістемесі
- •2. Жартылай өткізгіш приборларды таңбалау тәртібі
- •3. Интегралдық микросхемаларды таңбалау принциптері
- •4. Шетелдік имс таңбалау ерекшеліктері
- •5. Логикалық элементтердің графикалық шартты белгілерінің стандарттары
- •6. Сәуле шығарушы диодтарды таңбалау принципі
- •7. Стендтегі микросхемалардың графикалық бейнеленуі және контактыларының орналасуы
- •8. Стендтің толық техникалық нұсқауы
- •Стендтің конструкциясы
- •Қорытынды
- •Әдебиеттер
- •Мазмұны
- •Электроника және схематехника негіздері
4. Шетелдік имс таңбалау ерекшеліктері
Шет ел фирмаларының таңбалаудың өзіндік ерекшеліктері қалыптасқан. Әдетте ИМС - ның таңбасы өндірушіні немесе прибордың тегін білдіретін префикстен, цифрлық-әріптік құраушылардан және прибордың модификациясын, пайдалану шартын және корпусын сипаттайтын суфикстен тұрады. 2-кестеде шетелдік кейбір микросхемалардың түрлері мен отандық аналогтары келтірілген.
2-кесте. Шетелдік микросхемалар және отандық аналогтары
Шетелдік ИМС |
Функционалдық құрылымы |
Отандық аналог |
CD 4001
|
КМОП – текті ИМС Төрт логикалық 4НЕМЕСЕ – ЕМЕС элементтер |
К155ЛЕ5
|
CD 4002
|
Екі логикалық 4НЕМЕСЕ – ЕМЕС элементтер |
К561ЛЕ6
|
CD 4012
|
Екі 4ЖӘНЕ – ЕМЕС логикалық элементтер |
К561ЛА8
|
CD 4013 |
Екі D – триггер |
К561 ТМ2 |
CD4020 |
14 разрядты екілік санауыш |
К561ИЕ16 |
CD 4049 |
Алты ЕМЕС логикалық элементтер |
К561 ЛН2 |
CD 4081 |
Төрт 2ЖӘНЕ логикалық элементтер |
КР1561ЛИ2 |
SN7400
|
ТТЛ – және ТТЛШ – текті ИМС Төрт 2ЖӘНЕ - ЕМЕС логикалық элементтер |
К155ЛА3 |
SN7402
|
Төрт 2НЕМЕСЕ - ЕМЕС логикалық элементтер |
К155ЛЕ1 |
SN7404 |
Алты ЕМЕС логикалық элементтер |
К155ЛН1 |
SN7408
|
Төрт 2ЖӘНЕ логикалық элементтер |
К155ЛИ1
|
SN7411 |
Үш 2ЖӘНЕ логикалық элементтер |
К155ЛИ3 |
SN7413 |
Екі Шмитт триггері |
К155ТЛ7 |
SN7475 |
Төрт D – триггері |
К155ТМ7 |
SN7480 |
Бір разрядты толық қосуыш |
К155ИМ1 |
SN7490
|
Төрт разрядты екілік – ондық санауыш |
К155ИЕ2
|
SN138 |
Екілік дешифратор |
К155ИД7 |
SN74150 |
Слектор - мультиплексор |
К155КП1 |
5. Логикалық элементтердің графикалық шартты белгілерінің стандарттары
Кең тараған логикалық элементтердің және кейбір күрделі интегралдық электрониканың графикалық шартты көрінісінің стандарттары кездеседі. Мысал ретінде 3-кестеде кейбір мемлекеттерде қолданылатын логикалық элементтердің графикалық шартты көріністері берілген.
3-кесте. Логикалық элементтердің стандарттары
6. Сәуле шығарушы диодтарды таңбалау принципі
Сәуле шығарушы диодтар кеңінен тарады және қолдану аясының жарықтай түсуі, оларды таңбалаудың жаңа жүйесі қүрылып, қолданысқа енгізілуде. Жаңа жүйе 7-9 элементтен құралады (4-кесте).
Таңбаның элементтері |
Таңбаның мағынасы | ||
Таңбаның номері |
Таңбаның белгісі | ||
Бірінші |
K |
Техникалық таңба | |
Екінші |
N |
Сәулелі индикатор | |
Үшінші |
П |
Жартылай өткізгіш прибор | |
Төртінші |
Д |
Дара сәуле шығарушы диод | |
|
М |
Мнемоникалық табло үшін | |
Бесінші |
01-69
70-99 |
Басқарылмайтын және басқарылатын приборлар | |
Алтыншы |
Кирилица әріптері |
К |
Қызыл |
Л |
Жасыл | ||
Г |
Көгілдір | ||
Ж |
Сары | ||
Р |
Алқызыл | ||
С |
Көк | ||
М |
Түрлі-түсті | ||
Жетінші |
цифра |
|
Прибордың тобы |
Сегізінші |
цифра |
Прибордың модификациясы |