- •1. Гісторыя Беларусі, як вучэбная дысцыпліна, яе прадмет, метады і задачы курса.
- •2. Віды крыніц па гісторыі Беларусі. Знакамітыя беларускія гісторыкі.
- •3. Праблемы перыядызацыі гісторыі Беларусі.
- •4. Старажытныя цывілізацыі. Першабытнае насельніцтва Беларусі.
- •5. Паходжанне беларусаў.Канцэпцыі беларускага этнагенэзу.
- •6. Этнічныя адметнасці беларусаў, іх антрапалагічны склад, асаблівасці характару, імены і прозвішчы.
- •7. Этнічныя меншасці і міжнацыянальныя адносіны ў Беларусі.
- •8. Вытокі беларускай дзяржаўнасці. Полацкае, Тураўскае і іншыя княствы.
- •9. Сацыяльна-эканамічнае становішча і грамадска-палітычны лад першых дзяржаўных утварэнняў на тэрыторыі Беларусі.
- •10. Культура Беларусі, як частка сусветнай культуры, яе паняцце, сутнасць і структура.
- •11. Асаблівасці культуры старажытнай Беларусі.
- •12. Пісьменнасць, кніжная асвета і літаратура ў х – хііі ст.Ст. Духоўная і асветніцкая дзейнасць е. Полацкай і к. Тураўскага.
- •13. Прадумовы ўзнікнення Вялікага княства Літоўскага. Фарміраванне тэрыторыі дзяржавы ў хііі – хv ст.Ст.
- •1 Перыяд - Наваградскі
- •2 Перыяд – Віленскі
- •14. Грамадска-палітычны лад Вялікага княства Літоўскага. Федэратыўная структура вкл.
- •15. Сацыяльна-эканамічнае развіцце Вялікага княства Літоўскага. Аграрная рэформа хvі ст. І яе наступствы.
- •16. Знешняя палітыка Вялікага княства Літоўскага (хііі– хvі ст.Ст.)
- •17. Вядучая роля беларускай культуры ў Вялікім княстве Літоўскім.
- •18. Адраджэнне і Рэфармацыя на Беларусі, іх асаблівасці.
- •19. Палітычная і прававая культура беларускага народа. Статуты вкл – выдатныя помнікі прававой і палітычнай культуры.
- •20. Пачатак беларускага кнігадрукавання. Грамадская думка, асвета, адукацыя. Дзейнасць ф. Скарыны, с. Буднага і іншых асветнікаў.
- •21. Утварэнне Рэчы Паспалітай. Дзяржаўна-прававое становішча Вялікага княства Літоўскага ў Рэчы Паспалітай.
- •22. Эканамічнае і сацыяльнае становішча насельніцтва Беларусі ў складзе Рэчы Паспалітай.
- •23. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай.
- •24. Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзел паміж Аўстрыяй, Прусіяй і Расіяй.
- •25. Люблінская ўнія і яе наступствы для культуры беларусаў. Контррэфармацыя на Беларусі, яе змест, мэты і вынікі.
- •26. Асветніцтва на Беларусі. Дзейнасць Адукацыйнай камісіі і яе значэнне.
- •27. Беларуская літаратура і мастацтва ў XVII–XVIII ст.Ст. С. Полацкі і і. Капіевіч – праваднікі беларускай культуры ў Маскве.
- •28. Пачатак індустрыяльнай цывілізацыі і палітычная мадэрнізацыя ў краінах Заходняй Еўропы і Беларусі.
- •29. Палітыка царскай Расіі на Беларусі з канца XVIII– пачатку XX ст.Ст.
- •30. Сацыяльна-эканамічнае развіцце беларускіх зямель у хіх– пачатку хх ст.Ст. Аграрныя рэформы хіх ст.
- •31. Грамадска-палітычнае становішча і нацыянальна-вызваленчы рух на Беларусі з канца xvііі– пачатку хх ст.Ст.
- •32. Кастусь Каліноўскі – нацыянальны герой беларускага народа.
- •33. Асаблівасці культурнага развіцця Беларусі з канца xvііі-пачатку хх ст.Ст.
- •34. Стан адукацыі на Беларусі з канца хvііі ст., яе развіцце і рэформы.
- •35. Архітэктура, скульптура і мастацтва на Беларусі. Мастацкія стылі х1х-пачатку хх стагоддзя.
- •36. Музычна-тэатральнае жыцце Беларусі (канец хvііі–пачатак хх ст.Ст.).
- •37. Станаўленне беларускай нацыянальнай літаратуры і мовы (хіх–пач.Хх ст.Ст.).
- •38. Змены ў грамадска-палітычным жыцці Беларусі ў 1917 годзе. Прадумовы беларускага дзяржаўнага аднаўлення.
- •39. Бнр, яе дзейнасць, лёс і значэнне.
- •40. Утварэнне і развіцце бсср – дзяржавы з абмежаваным суверэнітэтам.
- •41. Новая эканамічная палітыка і яе асаблівасці ў Беларусі.
- •42. Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў Беларусі ў 20-30 гады хх ст.
- •43. Фарміраванне сталінскага таталітарнага рэжыму ў 20-30 гады хх ст.
- •44. Асаблівасці культурнага развіцця беларускага народа ў паслякастрычнінскі перыяд і перабудова адукацыі.
- •45. Беларусізацыя 20-30-х гг., яе сутнасць і змест. Моўная палітыка.
- •46. Развіцце архітэктуры, скульптуры і жывапісу на Беларусі ў 20-30-х гады хх ст.
- •47. Развіцце літаратуры, тэатра і музыкі беларускага народа (20-30-я гг. Хх ст.).
- •48. Культурнае развіцце ў Заходняй Беларусі. Далучэнне Заходняй Беларусі да бсср.
- •49. Масавыя рэпрэсіі дзеячаў беларускай культуры (20-30-я гг. Хх ст.).
- •50. Міжнароднае становішча напярэдадні Другой сусветнай вайны. Дагавор паміж фашыцкай Германіяй і Савецкім Саюзам аб ненападзе.
- •51. Пачатак Другой сусветнай вайны і палітыка Савецкага Саюза. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з бсср.
- •52. Вялікая Айчынная вайна, яе характар і асаблівасці.
- •53. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны і баявыя дзеянні на тэрыторыі Беларусі. Прычыны паражэння Чырвонай Арміі ў пачатковы перыяд вайны.
- •54. Усталяванне і дзейнасць акупацыйнага рэжыму на тэрыторыі Беларусі. Эканамічная, сацыяльная і ідэялагічная палітыка фашыстаў. Беларускія калабаранты.
- •55. Партызанскі і падпольны рух на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Армія Краёва.
- •56. Стратэгічная аперацыя “Баграціён” і вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
- •57. Вызваленне еўрапейскіх краін ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Заканчэнне Другой сусветнай вайны і яе вынікі.
- •58. Культурнае жыцце беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •59. Адлюстраванне Вялікай Айчыннай вайны 1941-45 гг. У пасляваенным жыцці і ў сучаснай культуры Беларусі.
- •60. Беларусь ў пасляваенныя гады. Аднаўленне і развіцце народнай гаспадаркі.
- •61. Грамадска-палітычнае жыццё бсср ва ўмовах хрушчоўскай адлігі і адыходу ад яе, бсср у гады т.Зв.Застоя.
- •62. Сацыяльна-эканамічнае развіццё бсср у 50-80-я гг.Хх ст. Спробы рэфармавання эканомікі ў 50-80-я гг.
- •63. Развіцце культуры Беларусі з другой паловы 40-х–80-я гады хх ст.
- •64. Абвяшчэнне незалежнасці Беларусі і канстытуцыйнае замацаванне яе суверэнітэту.
- •65. Змены ў грамадска-палітычным і сацыяльна-эканамічным жыцці Рэспублікі Беларусь у 90-я гады хх ст.
- •66. Стратэгія сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі на 2011-2015 годы.
- •67. Знешняя палітыка суверэннай Беларусі.
- •68. Беларускае замежжа ў сістэме міжнародных адносін Рэспублікі Беларусь.
- •69. Фарміраванне беларускай дыяспары за мяжой і асноўныя этапы яе фарміравання.
- •70. Дахрысціянскія вераванні нашых продкаў. Язычніцтва на Беларусі.
- •71. Хрысціянства, яго сутнасць і прычыны ўзнікнення. Далучэнне да хрысціянства беларускіх зямель.
- •72. Асноўныя плыні хрысціянства і іх асаблівасці ва ўмовах Беларусі (праваслаўе, каталіцызм, пратэстантызм, уніяцтва).
- •73. Дзейнасць нехрысціянскіх канфесій на Беларусі (іўдаізм, іслам, рэлігійнае сектанцтва).
- •74. Сучасная культура Беларусі. Пашырэнне “масавай культуры”. Праблемы захавання беларускай мовы і нацыянальнай культуры.
- •75. Славутасці Беларусі: грамадска-палітычныя і вайсковыя дзеячы ( х – хх ст.Ст.).
- •76. Славутасці Беларусі:сусветна вядомыя навукоўцы і вынаходнікі Беларусі.
- •77. Славутасці Беларусі: сусветна вядомыя літаратары і філосафы беларускага паходжання.
- •78. Славутасці Беларусі: мастакі і музыканты.
51. Пачатак Другой сусветнай вайны і палітыка Савецкага Саюза. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з бсср.
1 верасня 1939 года Гітлер рашуча пачаў вайну, напаўшы на Польшчу. Вялізарная перавага ў колькасці войск і якасці ўзбраення забяспечылі агрэсару хуткую перамогу. Праз 3 дні ад моманту нападу Францыя і Англія, звязаныя з Польшчай саюзным дагаворам, аб'явілі вайну Германіі. Так пачалася 2 сусветная вайна. Як бачым, галоўным віноўнікам развязвання вайны была Германія, але пэўная доля віны ёсць і ў Заходніх краінах (Анг., Францыя). Вялікая віна ляжыць і на кіруючых колах Савецкага Саюза. Згодна дагавору з Германіяй, на аснове сакрэтнага пратакола дывізіі Чырвонай Арміі 17 верасня перайшлі мяжу Польшчы. Гэты акт даў магчымасць народам зах.Украіны і зах.Беларусі з'яднацца са сваімі братамі на ўсходзе. Насельніцтва зах. Беларусі жадала ўз'яднання са сваёй усходняй палавінай, бо амаль 20 гадоў было бяспраўным і адбываўся працэс апалячвання. У выніку ўз'яднання тэрыторыя БССР павялічылася з 125,6 тыс. да 225,6 тыс кв. км, а насельніцтва – з 5,6 да 10,2 млн. чалавек.
Сам факт уз'яднання беларусаў з'яўляецца прагрэсіўным, таму што кожны этнас не павінен быць раз'яднаным і існаваць ва ўмовах панаваня над ім другіх нацыянальных культур. Такая сітуацыя стварае выдатныя ўмовы знішчэння раздзеленага этнасу на часткі. Таму нават беларускія нацыяналісты былі не супраць уз'яднання беларусаў, нават і на камуністычных умовах, якія яны не прымалі і змагаліся за іх ліквідацыю.
Вельмі нечаканым для беларусаў актам маскоўскай улады стала перадача буржуазнай Літве тэрыторыі Віленскага краю з горадам Вільняй. Беларусь пазбавілася 9,6 тыс. кв.км са сваёй духоўнай сталіцай, у якой літоўскае насельніцтва складала 3% і 19% - у Віленскім краі. У 1939 годзе Вільня стала Вільнюсам і быў выбраны сталіцай Літвы.
Пасля ўстанаўлення Сав. улады на тэрыторыі зах. Беларусі пачаліся кардынальныя змены. Была створана савецкая адміністрацыя, склад якой камплектаваўся ў асноўным з функцыянераў БССР і СССР. Былым членам кампартыі і камсамола зах.Беларусі КПЗБ і КСМЗБ, якія мужна ў глыбокім падполлі змагаліся супраць польскіх парадкаў і за ўз'яднанне з БССР Сав. улада не давярала. Яшчэ ў 1938 г. КПЗБ была распушчана, яе актыў быў вызваны ў СССР і растраляны ў Курапатах па ілжываму абвінавачванню, як польскія шпіёны. Новая ўлада нацыяналізіравала амаль усе прадпрыемствы, на якіх пачалася тэхнічная і арганізацыйная рэканструкцыя. Былі канфіскаваны гаспадаркі памешчыкаў і асаднікаў (-новыя кулакі, якія аселі на беларускіх землях, атрымаўшы яе значныя надзелы за актыўны ўдзел у Савецка-польскай вайне 1920 г.). Іх маёмасць і землі (1 млн. га) былі разданы батракам і беззямельным сялянам. Даволі няспешна пачалася арганізацыя калгасаў, якія да ВАВ аб'ядналі толькі 6,3% гаспадарак. Насельніцтва добра ўспрымала стварэнне беларускамоўных школ. З дапамогай БССР стваралася сетка культурных устаноў: бібліятэкі, залы-чытальні, кінатэатры. Да пачатку ВАВ у зах. Беларусі адчынілі дзверы 5 інстытутаў, 12 тэхнікумаў. Адначасова на тэрыторыі зах. Беларусі пачаліся масавыя рэпрэсіі супраць буйных уласнікаў, польскай адміністрацыі, ваенаслужачых, асаднікаў. Сярод пералічаных былі і беларусы-католікі. У Катынскім лесе пад Смаленскам былі растраляны многія з польскіх афіцэраў і членаў польскай адміністрацыі (прыкладна 15 тысяч чалавек).