Bolarsań Dóretiwshilik diktantı

Bálent tawlar biyikpen dep buwsınba,

Erigen bir shańaq zerdey bolarsań,

Tereń dárya, aybatıńa quwanba,

Waqtıń jetse qara jerdey bolarsań.

Piller peshshe bolar-jazmısh ayıbı,

Sher qaplan asqınsa tıshqan oyını,

Nildiń aydarhası, Jayhun jayını,

Qulaǵına urǵan malday bolarsań.

Bilgenimdi ayttım sóz kelgen waqta,

Zawal bar orınsız urǵan tayaqta,

Zalımlar qor bolıp qalar ayaqta,

Ǵárip sen jılama, sherdey bolarsań.

Jaqsılar janında júrgil sen óziń,

Mánisi dúr bolsın sóylegen sózdiń

Alımǵa uyısań ashılar kóziń,

Jáhillerge erseń górdey bolarsań. (Maqtımqulı)

Jaqsılıq etseń ózińe… Erkin diktantı

Bir diywana haqlap júrip, sháhárden-sháhárge gezip, uzaq kún qorjın artqan ǵashırınıń ústinde júredi. Aytar sózi berer pátiyası: “Jaqsılıq etseń ózińe, jamanlıq etseń ózińe” degen maqal bolsa kerek.

Kúnlerdiń kúninde esik aldına shıǵıp turǵan erikken kerbaz hayal kiyatırǵan diywananı kórip : “O sum, mine saǵan jaqsılıq ta, jamanlıq ta. Al da haram qat!” dep uw qosıp pisirgen bir taba nandı uslata saldı. Nandı qorjınına salıp alǵan diywana el aralap haqlap, jurttıń bergen qayır-sadaqasın alıp júre beredi. Diywana sháhárden-sháhárge bet aladı. Qula dalada shubatılıp kiyatırǵan kárwandı kóredi.

-Há, diywana júrgen miyrimli, qayırımlı bolsın,-dep sálem beredi kárwan bası.

-Júrgen jol basar tawıń jeńil bolsın,-dep juwap qaytaradı diywana.

Kárwannıń sońında azıp-tozıp atalı-balalı ekew turǵan eken. –Hey, diywana bizlerdiń kúnimiz qarap boldı. Azıq tawsıldı. Mına táǵdirdiń dálkegine ushırap qaraqshılarǵa tońalǵan atalı-balalı ekewine júrek jalǵar nárseń bolsa ber,- deydi kárwan bası. Qayrımlı diywana qorjınnan bir taba nan alıp ekewine bólip berdi. (160 sóz) (Xalıq ertegi)

Sózlik diktantı

Adamlarda bolatuǵın pazıyletlerdi álipbe boyınsha tabıw

A - aqıllı, aqılsız, ańsız, ańqaw, ashıwshaq

Á – ádepli, ádepsiz, álpayım, ábjil

B – bilgish, bilimli, bolasıńlı

V – vagon, vokzal, velosiped

G – gewdeli, giddiman adam, górqaw

Ǵ – ǵamxor, ǵayratlı

D – dana, dáwkes, dilwar, dilmash

E - epshil, ebeteyli, erkelew, estiyarlı

J – jaqsı, jaman, jaǵımlı, juwapkershilikli

Z – zeyinli, zor, zawıqlı

I – ilimli, ilimpaz, iybeli, insaplı

Y – yoshlı

K – kishipeyil, kewilli, kúshli, kórkem

Q – qońımlı, qayırqomlı, qonaqshıl

L – laqqı, lapgóy, ladan

M – miyrimli, miynetkesh, mehirli, miyirman, miyzamkesh

N – nesiybeli, názerli, nazlı, nápsiqaw

Ń –

O – oqımıslı, oysız, oyınshıl

Ó – ózimshil, ókpeshil, ósekshil

P – pidayı, pármana, pazıyletli, peyilli

R – rayshıl, rasgóy, Roza

S – súykimli, saldamanlı, sınshıl, sezimtallı, sezgir

T – tásirsheń, tapqır, tuyana, tınıq, tabısker, tákabbır

U – uyalshaq, uyań, urısqaq, uwayımshıl

Ú – úlken, úylesimli, úyrengish

W – warqıldaq, warıldaq, Watan

F- fabrika, fontan, futbol

X – xalıqshıl, xoshireyli, Xojeli

H – haqgóy, haqıyqatshıl, háreketsheń, házilkesh

I – ırasgóy, ırımshıl, ılaq

C -cirkshi, cirkul, cilindr

Ch - chay, chaynik

Sh – shıdamlı, shaqqan, shırtıldaq