Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
УМК каз яз.doc
Скачиваний:
100
Добавлен:
13.03.2015
Размер:
1.96 Mб
Скачать

Үіі модульдегі грамматикалық тақырып

Есімше (Причастие). Есімшенің 3 түрі бар (Причастия делятся на 3 группы)

Түрлері (Типы)

Сөздің соңғы дыбысы (Конечный звук слова)

Жұрнақтар (Аффиксы)

Мысалдар (Примеры)

1. Өткен шақ

(Прошедшее)

Дауысты, ұяң және үнді (Гласные, звонкие и сонорные)

-ған,

-ген

Сания бұл кітапты оқы+ған

(Сания прочитала эту книгу)

Мен оны көр+ген+мін

(Я его уже видел)

Қатаң дауысты (Глухие гласные)

-қан

-кен

Мен саған айт+қан+мын

(Я тебе говорил /когда-то/)

Ол маған оны көрсет+кен

(Он мне его показывал)

2. Келер шақ

(Будущее)

Дауысты (Гласные)

Ол мені тыңда+р

(Может быть, он меня послушает)

Дауыссыз (Согласные)

-ар, -ер

Ол саған айт+ар

(Возможно он тебе скажет)

Олар ертең кел+ер

(Возмщжно они приедут завтра)

3. Ауыспалы

осы шақ

(Переходное)

Дауысты (Гласные)

-йтын,

-йтін

Қара+йтын

(смотрящий)

Ол көп сөйле+йтін

(Он всегда много говорил)

Дауыссыз (Согласные)

-атын,

-етін

Айт+атын+ым жоқ

(Мне нечего сказать)

Күл+етін

(смеющийся)

Көсемше (Деепричастие)

Етістіктен кейінгі сөздің соңғы дыбысы (Конечный звук после глагола)

Жұрнақтар (Суффиксы)

Мысалдар (Примеры)

Дауысты (Гласные)

-п

сұра+п (спросив)

оқы+п (прочитав)

Дауыссыз (Согласные)

-ып,

-іп

ал+ып (взяв)

кел+іп (придя)

Дауыссыз (Согласные)

-а,

айт+а (говоря)

кел+е (придя)

Дауысты (Гласные)

сөйле+й (говоря, разговаривая)

тыңда+й (слушай)

Қатаң дауыссыз

(Глухие согласные)

-қалы

-келі

айт+қалы (собирался сказать)

кет+келі (собирался уходить)

Қатаңнан басқа дыбыстардан соң (После всех звуков кроме глухих)

-ғалы

-гелі

сұра+ғалы (хотел спросить)

біл+гелі (хотел узнать)

Негізгі әдебиет: 1. [1.7. 5] 2 [1.7. 27]

Қосымша әдебиет:1. [1.7. 8] 2. [1.7. 27]. 3. [1.7. 15] 4.[1.7.20]

Vііі модуль. Қазақшаңыз қалай?

ХV апта. 43-45 – кредит-сағат.

кредит-сағаттар

тақырыпшалар

лексикалық минимум

грамматика

15

апта

Бақылау жұмысы

1. Жатқа оқу

2. Тест. Сөздік диктант

3. Сөйлесім.

4. Шығарма.

5. Мазмұндама

6. Тыңдалым

Барлық сөздер

Қайталау

ІІ семестр

ІХ модуль. Мәдениет – халықтың ең үлкен рухани азығы

І-ІІ апта. 1-6 кредит-сағат.

кредит-сағаттар

Тақырыпша

лар

лексикалық минимум

Грамматика

1-2

Сұхбат-мәтін: Адамгершілік – асыл қасиет

даулау, айқай-шу, әпер, құқық,

қайтарды, дүние-мүлік, үй-тұрмыс

Грамматикалық ерекшеліктер. Дыбыстардың жіктелуі.

Сенбе жұртқа, тұрса да қанша мақтап (Абай)

қулық, шын асыл, құмарпаз, еп, оңғақ, сүңгі, сенгіштік

Үндестік заңы. Ілгерінді ықпал. Кейінді ықпал.

Қазақ өнері мен мәдениеті

беташар, тұңғыш, қастерлеу, сомдау, бейне, мүсінші, майталман

Ұлылардан ұлағат

мәні, игілік, парасаттылық,

қатаң, буын, дос-жаран, ақиқат,

күдік.

Сөздердің дұрыс жазылуы Тыныс белгілердің қойылуы.

Бейнетаспамен жұмыс

қойылым, көріп қайту, аялдама, күтемін, қолы бос.

Төл сөз. Тыныс белгісі

Бақылау жұмысы

Барлық сөздер

Қайталау

Тақырып: Адамгершілік – асыл қасиет

... адам мінезін түзеп болмайды деген

кісінің тілін кесер едім.

Абай Құнанбаев.

Ермек Нұрлан деген туыстарына 100 000 теңге қарыз еді. Кайтаратын мезгілде қайтарып бере алмай, есесіне сол кісілердің балаларына пәтер сатып әпермекке уәде берді. Арада 3 жыл өтті. Уакыт өте берді, пәтер де алынбады, ақша да қайтарылмады. Нұрланның Ермектен жасы үлкен. Ол ақшасын даулап туыс арасында айқай-шу шығармады, заң орындарына да барып ақшасын талап етпеді /оған толық құқығы болса да/. Ал Ермек болса келе-келе үй-тұрмысын түзеп үйіне дүние-мүлік, астына жеңіл автомашина алып, ең соңында жиырма мыңнан екі рет бөліп-бөліп барлығы 40 мың ақша ғана қайтарды.

Тапсырмалар:

1. Пікіржарыс:

Осы оқиғадағы екі адамның кайсысының қылығы дұрыс, қайсысынікі қате, түсіндіріңіз.

Осы жағдайды талдау барысында Абайдың мына сөздерін пайдаланыңдар, сөздікпен жұмыс жасаңыз:

1. Кімде - кімнің әділеті жоқ болса, оның ұяты да жоқ.

2.... кімнің ұяты жоқ болса, оның иманы жоқ.

3. Ұят деген адамның өз бойындағы адамшылығы...

4. Күллі адам баласын қор қылатын үш нәрсе бар. Сонан қашпақ керек: әуелі - надандық, екінші - еріншектік, үшінші - зұлымдық.

5. Надандық - білім - ғылымның жоқтығы, дүниеден ешнәрсені оларсыз біліп болмайды.

2. Пікірлеріңізді жай сөйлеммен дәптерлеріңізге жазыңыз

3. Ойлануға ақпарат және оны талдау

Адамгершілік дегеніміз не? Адамның қандай қасиетін, мінез-қылығын жоғары адамгершілік дейміз?

4. Дәптерге адамгершілік және адамгершілікке жат қасиеттерді екі қатарға тізіп жазыңдар.

Шыншыл, өтірікші, адал, өсекші, қайырымды, мейірімді, ақылсыз, қатыгез, мейірімсіз, білімсіз, қорқақ, ақылды, бауырмал, білімді, мәдениетті, надан, еңбекқор, жалқау, иманды, жігерсіз, енжар, ынсапсыз, жігерлі, кішіпейіл, пасық, мақтаншақ.