9. Ваенныя дзеянни на тэр. Б. У сяр. 17 ст.

У др.п.17ст. Р.П., у тым ліку і Б., якая ўваходзіла ў яе склад, знаход. у стане глыбокага экан. і паліт. крызісу. З сяр. 17ст. – паласа разбуральных войнаў і ўнутран. міжусобіц.

У 1648-1651гг. праходзіла казацка-сялянская вайна. Яна насіла х-р антыфеадальнай б-бы сялянства і гарадскіх нізоў пры падтрымцы казацкіх атрадаш-загонаў, дасланых на Б. з Укр. гетманам Б.Хмяльніцкім, і закончылася параджэннем паўстанцаў. Б.Хмял. імкнуўся да стварэння дзяржавы і меў план уключэння ў яе склад бел. зямель Падняпроўя і Палесся. Гэты антышляхецкі рух меў антыпольскую накіраванасць у сувязі з паланізацыяй шляхты ВКЛ. Супраць казацка-сялянскіх атрадаў змагалася войска ВКЛ пад кіраўніцтвам гетмана Януша Радзівіла, якое ўключала у сябе наёмнае і шляхецкае апалчэнне. Буйн. б-ва пад Лоевым у 1649г. Гэта вайна стала пачаткам разбуральнага веку ў гіст. Б.

У 1654-1667гг. вайна п/ж Расіяй і Р.П. звязана з далучэннем да Расіі па ўмовах Перяслаўскай рады (саюз п/ж Б.Хмяльн. і рускім царом Аляксеем Міхайлавічам – 1654г.) левабярэжнай Укр., якая знаход. у складзе Р.П. Адначасова стварыліся задачы далучэння Б. да Расіі, атрымання выхаду да Балтыйскага мора, абарона правасл., супраць акаталічвання і паланізацыі. У 1655г. фактычна ўся тэр. Б. была занята царскім войскам. У 1667г. – Андрусаўскі мір – захопленае Падзвіння вярталася ВКЛ, а Смаленшчына заставалася Расіі. Укр. была падзеляна па Дняпры – правабярэжная частка заставалася ў ск. Р.П., а левабярэжная частка разам з Кіевам адышлі да Расіі.

У выніку войнаў сяр. 17ст., якія суайчынікі называлі “крывавым патокам” колькасць насел. Б. скарац. Напалову з 2,9 млн.чал. да 1,4 млн. Наступныя 30 гадоў былі перыядам адноснага мірнага развіцця.

Але ўжо ў пач. 18ст аднаўл. гаспадар. было спынена Паўночнай вайной (1700-1721), якую вялі Расія, Данія, Саксонія, Р.П. супраць Швецыі.

10. Экан. І паліт. Стан. Б. У др.П.17-п.П.18ст.

З сяр. 17ст. – паласа разбуральных войнаў і ўнутран. міжусобіц. У 1648-1651гг. праходзіла казацка-сялянская вайна. У 1654-1667гг. вайна п/ж Расіяй і Р.П. – абумовіла глыбокі экан. заняпад. Цяжкія вынікі войнаў ускладняліся захаваннем фальфарка-паншчыннай сістэмы гаспадаркі і ўзмацненнем запрыгоньвання сялянства, феад. анахія і міжусобіцы. Крызіс сельск. Гаспадар. адмоўна адбіўся на развіці бел. гарадоў, рамяства, унутр. і знеш. гандлю. Для вядзеня аойнаў урад Р.П. пазычыў буйным грошы у магнатаў. Не маючы сродкаў іх пакрыцця урад раздаваў дзярж. землі – у Б. утварыліся вялікія рыватныя зямельныя уладанні (Радзівілы, Вішнявецкі, Яблонскі). За сялянскі кошт жылі і карміліся дзяржава, шляхта, войска, царква. Павінасці - 1. Паншчына – адпрацоўка на зямлі феадала, 2.Чынш –грашовы аброк, 3.Дзякла –натуральн. даніна с/г прад. 4. Талокі – сумесныя сезоныя работы 5. Гвалты ці згоны – агульна тэрміновыя ( будаўн. дарог, мастоў і г.д.). Б-ба сялян – напрыклад – Крычаўскае паўстанне 1740-1744гг. пад кіраўн. Васіля Вашчылы. У выніку войнаў сяр. 17ст., якія суайчынікі называлі “крывавым патокам” колькасць насел. Б. скарац. Напалову з 2,9 млн.чал. да 1,4 млн. Наступныя 30 гадоў былі перыядам адноснага мірнага развіцця. Нармалізацыя экан. жыцця пачалася толькі з сяр.18ст. пасля Паўночнай вайной (1700-1721), якую вялі Расія, Данія, Саксонія, Р.П. супраць Швецыі. Менавіта на ўсх. Б. адбылося першае значнае паражэнне шведскай арміі – 9 кастрычніка 1708г. пад в. Лясная. Пасля войнаў зноў адбудаваўся фальварак-двор і гаспад. землеўласнікаў, якая мела таварны х-р. ВКЛ застаецца сыравіным прыдаткам прамысловага развіваючагася Захаду. Страшэнае разбурэнне бел. гарадоў. У 18ст. цэхавая арганізацыя прамысловай вытворчасці пачынае саступаць месца мануфактурнай вытворчасці – назыв. капітылістыч. прадпрыем. заснаваныя на ручной працы і шырокім яе падзеле. 1-я мануфакт. З’явіліся ў 10-30-х гг. 18ст. – Налібоцкая і Урэцкая шкляныя мануфактуры (Мінск. В-ць). Шырокую вядомасць – Слуцкая і Нясвіжская мануф. Шаўкавых паясоў, ткацкая ў Карэлічах (Гр. в-ць).