- •2007 Нче елгы дәүләт имтиханнары җаваплары
- •2. Журналистикада базар икътисады проблемалары
- •3.Журналистикада гаилә һәм көнкүреш проблемалары
- •4.Хәзерге журналистикада мәдәният мәсьәләләре
- •9. Гуманизм принцибының жур-т иҗатына таләпләре.
- •15. Социаль проблемаларны хәл итүдә жур-ның роле.
- •16. Редакциянең оештыру - масса эше, аудитория белән ммч арасында ике яклы элемтә.
- •23. “Ммч турандагы” Законның төп положениеләре.
- •26. МмЧда “Реклам турындагы” рф Законының үтәлеше.
- •27. Редакция эшчәнлеген оештыруның хокукый нигезләре. ???
- •30. Редакция коллективы, аның үзенчәлекләре.
- •31. Редакия эшен оештыру приниплары. (16 сорау)
- •33. Ммч системасында радионың роле. Радиожурналистиканың үсеш юллары, преспективасы, сөйләм үзенчәлекләре.
- •34. “Паблик рилейшенз”. Гомуми сыйфатлама.
- •35. Фотожурналистиканың үзенчәлекләре.
- •36. Газета санын макетлаштыру үзенчәлекләре.
- •37. Редакцияләүнең бурычлары һәм төп принциплары.
- •38. Текстны төзәтү алымнары.
- •39. Төзәтүнең мантыйкый нигезләре.
- •42. Татар теленең функциональ стильләре.
- •44. Журналистика әсәрендә тел-бизәкләү чаралары.
- •47. Декабристлар матбугатына сыйфатлама.
- •49. Н.Г.Чернышевский һ. Н.А.Добролюбовның “Современник” журналындагы публицистикасы.
- •50. Герцен – публицист. Иҗат этаплары.
- •1857 Г. 22 июня – «Колокол»
- •51. Герцен и Огарев «Колокол»ы. 1860 нчы елларда Россиядә револ-н хәрәкәтнең үстерүдә әлеге басманың әһәмияте.
- •52. М.Е. Салтыков –Щедрин «Отечественные записки» журналында.
- •53. Д.И.Писарев – “Русское слово”да төп тәнкыйтьче һәм публицист.
- •54. А. Агроновский публицистикасы.
- •55. М.Кольцов (1898-1840) – публицист.
- •1916 – Сотруд-к ж-ла “Русская воля”
- •1938 – Депутат. Верх. Сов. Ссср.
- •56. В.Гиляровский – публицист.
- •57. А.П. Чехов – публицист.
- •59. “Аң” журналына гомуми сыйфатлама.
- •60. 20 Гасыр башында Җаекта чыккан демократик басмалар.
- •61. 1905-1907 Нче елларда чыккан татар газет-журналлары (гомуми сыйфатлама)
- •62. 20 Гасыр башында татар матбугаты үзәкләре.
- •63. 1910-1917 Еллардагы татар жур-сы.
- •64. “Нур” газетасы тарихы
- •65. “Казан утлары” журналының үткәне.
- •66. Сов. Властенең беренче елларында Россиядә матбугат системасының аякка басуы.
- •67. 1917-1920 Нче елларда чыккан татар газета-журналлары
- •68. Г.Тукайның журналистик эшчәнлеге.
- •69. Г.Ибраһимовның журналистик эшчәнлеге.
- •70. Ф.Әмирхан – публицист.
- •71. Г.Исхакый – публицист.
- •72. Г.Камал – публицист.
- •74. Г.Ахунов – публицист.
- •76. А.Хәлим публицистикасы.
- •77. Ф.Бәйрәмова – публицист.
- •78. Бвс елларында татар телендә чыккан фронт газетлары.
- •79) Татарстаннан читтәге татар матбугаты
- •80. Интервью: үсеш үзенчәлекләре, төрләре, тел үзенчшлекләре.
- •81. Репортаж: аның жанр һәм тел үзенчәлеге.
- •Тематик реп-ж:
- •3. Тәнкыйди реп-ж:
- •82. Жанр буларак хисап, аның төрләре, әзерләү методикасы, теле.
- •83. Мөхбирнамә: әзерләү үзенчәлекләре, тел үзенчәлекләре.
- •84.Жанр буларак күзәтүгә сыйфатлама, язу алымнары, тел үзенчәлекләре.
- •85.Мәкалә жанры: үзенчәлекләре, төрләре, тел үсеше.
- •86. Рецензия: жанр үзенчәлекләре, төрләре, үсеш тенденциясе, тел чаралары
- •Очерк: әдәби – публ.Жанр, үсеше, төрләре, теле.
- •Эссе-әдәби – публицистик жанр. Үзенчәлекләре.
- •89.Реклам текстын язу, төзәтү, бастыру үзенчәлекләре.
2. Журналистикада базар икътисады проблемалары
Базар мөн. матб-ны икътисад бн бәйләп кенә калмыйча, аның бер өлеше итте. Бу исә жур-да менеджмент дигән яңа сүз тудырды. Газет редакциясе бер яктан – оешма, ягъни уртак максаты, программасы б-н кешеләр төркеме, 2 яктан – ул предприятие, чөнки үзенчәлекле продукт – мәгълүмат җитештерә һәм сата. Менеджмент – эффектлылыкны, керемне үстерү өчен идарә итүнең принцибы, методлар җыелмасы, ... коллектив, кеше мөнәсәбәтләре бн идарә итү.
Функцияләре: 1. финанс, керем үстерү, басма икътисад алып бару, 2. эчтәлеккә бәйле, сыйф. жур-к материал язу, дөрес жанр сайлау, 3. маркетинг-информацион ф. – сату-алу ихтыяҗына яраклашу, 4. кадр: басманың дәрәҗәсен саклау, коллек-та дуслык урнаш-ру.
Менеджер – проф-ль җитәкче, бүлек мөхәррире... Газета менеджеры – ред.колл-вы җитәкчесе, эшмәкәр. Ул: 1. газет чыгаруны керемле итеп планл-ра. 2. коллек-в бн идарә итә, ул – лидер, 3. хезмәтне иҗади яктан уята, бәяли белә, 4. объектив, 5. конфликттан чыга белә, 6. хезмәтне сайлый, укыта, 7. эшлекле сөйләшү алып бара...
Газетта икътисад белән идарә итү: икът-ны үстерү, ауд.өйрәнү, газет базарын өйрәнү, базар мөн-нә яраклы тактикасын булдыру, реклам бирүче бн эшләү, файда китерүче дәүләт орг-ы һ.б. бн элемтә саклау.
ТВ-радиода – программа сметасын төзү, әзер прод-ция сатып алу, бәясен дөрес билгеләү, техник чаралар саклау өчен хокук сак.орг. бн эл.тору. Кол-в бн идарә итү - кадрны туплау, укыту, этика саклауны тикшерү, микроклимат тудыру. Акча мәсьәләсе – кызыксындырырга, убыток та булмасын... Ред. сайлау – тавыш бирү юлы бн, реформа аша...
Татарстанда газетлар:
Рус басмалары:
-Время и деньги
-Коммерсант
-Региональный инвестор журналы
-Российская газета (“Бизнес” кушымтасы)
-Известия (“Известия бизнеса”)
Татар басмалары арасында икътисад темасы буенча махсуслашканнары юк.
ТВ тапшырулары:
-Монетный двор
-НЭП
-Мокамай (“Адымнар”)
Радиода:
-Эхо Москвы
“ВТ”да Илсөяр Хәйруллина, Наил Фәйзетдинов. (ипотека, ЖКХ, инвестицияләр)
“ШК”да үз икътисадчы-журналистлар юк.Ш.к.белгечләр яза.
Темалар: “Алабуга” экономик зонасы
3.Журналистикада гаилә һәм көнкүреш проблемалары
Матбугат: “Гаилә учагы”, “Сөембикә” журналлары, “Юлдаш”, “Асылъяр”, “Аптырамагыз, хатыннар”, “Акчарлак”. “ВТ”да кушымта – “Гаилә”, “ШК”да – “Гаилә”, “ТЯ”да – “Сердәш”. Соңгы 3 газетада язмалар бүгенге татар җәмгыятендәге татар гаиләләренең көнкүрешен, яшәү рәвешен һәм проблемаларын өйрәнеп иҗат ителә. Бу проблемаларны яхшы белгән белгечләр фикере кулланыла, жанр төрлелеге: интервью, соц.опрос, очерк, мәкалә, ХАТЛАР (аналитик жанрлар). Калганнарында безнең җәмгыятькә яраксыз, чит илләрчә фикер, киңәш, тикшерү.
Проблемалар:
-хыянәт
-аерылышу
-тулы булмаган гаиләләр
-ятимнәр
-психологик киеренкелекне чишү юллары
-сәламәтлек
-ФАЙДАЛЫ КИҢӘШЛӘР
“Сөембикә” тематик яктан хатын-кызлар, гаилә проблемаларына инф.повод булдырып яза. М.-н: Г.Камал театрының 100еллыгы – театрда эшләгән хатын-кызлар турында очерклар. Төп жанр – очерк.
ТВда: “Без комплексов”, “Адәм белән Хава”, “Аура любви”, “Дочки-матери”(ГТРК “Татарстан”), “Суд идет”, “Женские истории”, “Няня спешит на помощь” и т.д. и т.п.
Авторлар: Илсөяр Ихсанова, Асия Юнысова, Лаура Шагыйрьҗан, Гүзәл Камалетдинова, Гөлнара Зиннәтуллина, Гөлнара Сабирова