- •2007 Нче елгы дәүләт имтиханнары җаваплары
- •2. Журналистикада базар икътисады проблемалары
- •3.Журналистикада гаилә һәм көнкүреш проблемалары
- •4.Хәзерге журналистикада мәдәният мәсьәләләре
- •9. Гуманизм принцибының жур-т иҗатына таләпләре.
- •15. Социаль проблемаларны хәл итүдә жур-ның роле.
- •16. Редакциянең оештыру - масса эше, аудитория белән ммч арасында ике яклы элемтә.
- •23. “Ммч турандагы” Законның төп положениеләре.
- •26. МмЧда “Реклам турындагы” рф Законының үтәлеше.
- •27. Редакция эшчәнлеген оештыруның хокукый нигезләре. ???
- •30. Редакция коллективы, аның үзенчәлекләре.
- •31. Редакия эшен оештыру приниплары. (16 сорау)
- •33. Ммч системасында радионың роле. Радиожурналистиканың үсеш юллары, преспективасы, сөйләм үзенчәлекләре.
- •34. “Паблик рилейшенз”. Гомуми сыйфатлама.
- •35. Фотожурналистиканың үзенчәлекләре.
- •36. Газета санын макетлаштыру үзенчәлекләре.
- •37. Редакцияләүнең бурычлары һәм төп принциплары.
- •38. Текстны төзәтү алымнары.
- •39. Төзәтүнең мантыйкый нигезләре.
- •42. Татар теленең функциональ стильләре.
- •44. Журналистика әсәрендә тел-бизәкләү чаралары.
- •47. Декабристлар матбугатына сыйфатлама.
- •49. Н.Г.Чернышевский һ. Н.А.Добролюбовның “Современник” журналындагы публицистикасы.
- •50. Герцен – публицист. Иҗат этаплары.
- •1857 Г. 22 июня – «Колокол»
- •51. Герцен и Огарев «Колокол»ы. 1860 нчы елларда Россиядә револ-н хәрәкәтнең үстерүдә әлеге басманың әһәмияте.
- •52. М.Е. Салтыков –Щедрин «Отечественные записки» журналында.
- •53. Д.И.Писарев – “Русское слово”да төп тәнкыйтьче һәм публицист.
- •54. А. Агроновский публицистикасы.
- •55. М.Кольцов (1898-1840) – публицист.
- •1916 – Сотруд-к ж-ла “Русская воля”
- •1938 – Депутат. Верх. Сов. Ссср.
- •56. В.Гиляровский – публицист.
- •57. А.П. Чехов – публицист.
- •59. “Аң” журналына гомуми сыйфатлама.
- •60. 20 Гасыр башында Җаекта чыккан демократик басмалар.
- •61. 1905-1907 Нче елларда чыккан татар газет-журналлары (гомуми сыйфатлама)
- •62. 20 Гасыр башында татар матбугаты үзәкләре.
- •63. 1910-1917 Еллардагы татар жур-сы.
- •64. “Нур” газетасы тарихы
- •65. “Казан утлары” журналының үткәне.
- •66. Сов. Властенең беренче елларында Россиядә матбугат системасының аякка басуы.
- •67. 1917-1920 Нче елларда чыккан татар газета-журналлары
- •68. Г.Тукайның журналистик эшчәнлеге.
- •69. Г.Ибраһимовның журналистик эшчәнлеге.
- •70. Ф.Әмирхан – публицист.
- •71. Г.Исхакый – публицист.
- •72. Г.Камал – публицист.
- •74. Г.Ахунов – публицист.
- •76. А.Хәлим публицистикасы.
- •77. Ф.Бәйрәмова – публицист.
- •78. Бвс елларында татар телендә чыккан фронт газетлары.
- •79) Татарстаннан читтәге татар матбугаты
- •80. Интервью: үсеш үзенчәлекләре, төрләре, тел үзенчшлекләре.
- •81. Репортаж: аның жанр һәм тел үзенчәлеге.
- •Тематик реп-ж:
- •3. Тәнкыйди реп-ж:
- •82. Жанр буларак хисап, аның төрләре, әзерләү методикасы, теле.
- •83. Мөхбирнамә: әзерләү үзенчәлекләре, тел үзенчәлекләре.
- •84.Жанр буларак күзәтүгә сыйфатлама, язу алымнары, тел үзенчәлекләре.
- •85.Мәкалә жанры: үзенчәлекләре, төрләре, тел үсеше.
- •86. Рецензия: жанр үзенчәлекләре, төрләре, үсеш тенденциясе, тел чаралары
- •Очерк: әдәби – публ.Жанр, үсеше, төрләре, теле.
- •Эссе-әдәби – публицистик жанр. Үзенчәлекләре.
- •89.Реклам текстын язу, төзәтү, бастыру үзенчәлекләре.
35. Фотожурналистиканың үзенчәлекләре.
Франциядә уйлап табылган. Фото- визуаль М. алып килә. Ул укучыга тизрәк һ. нәтиҗәлерәк йогынты ясый. Алар ММЧның йөзен булдыра. Үзенчәлеге:
- дәлилләү чарасы,
- фактны кире кагып булмый,
- иң кызыклы, кеше күзенә күренмәгәнне ачып бирү,
- вакыйганы хронологик тәртиптә бирергш мөмкинлек тудыра,
- сүзсез дә аңлау.
Фотоматериал бирелә: 1) мөстәкыйль мат-л, 2) текстны тулыландырып, 3) газетны бизәп, 4) тарих елъязмасы итеп хезмәт итә.
2 төркемгә бүленә:
Фотоиллюстрацияләр,
фото булмаган рәсем.
Төрләре:
репортерный снимок – момент чагыла,
фотогаепләү – җинаятьләр, җитешсезлекләрне күрсәтү максатыннан кулланалар,
фотопортер – бик популяр. Кайбер очракта автор күрсәтелә,
фотопейзаж – эстетик зәвыкны формалаштыра,
фотоочерк.
Фотожурналистикада монтаж ярамый, бары тик булган вакыйгага гына нигезләнә. Ф-каның иҗади эшчәнлек буларак б.к. җәмгыятьнең визуаль М.кә булган ихтыяҗы бн бәйле.
Ф-хәбәрчененң төп максаты – җәмгыять тормышындагы соц-сәяси фактлар һ. вакыйгаларны визуаль чаралар бн ачып бирү. Ф-ка әсәрен тудыру өчен О. һ. S. кирәк. О. радио һ. ТВ бн тәңгәл килә.Тик кайбер үзен-р бар: ф.-хәбәрче чынбарлыкны иң элек фотография мөм-нән чыгып гәүдәләндерә. Фоторәсем вакыйгада катнашу эффектын бирә, ягъни укучы теге яки бу вакыйганы үз күзләре бн күргәндәй була. Ф-ң тагын бер үзен-ге – документальлек: фактны ничек бар, шулай гәүдәләндерү.Фото осталары: Ю Лост, Выписков,, М. Богодвид, М. Шакирҗанов.
36. Газета санын макетлаштыру үзенчәлекләре.
Материал оештыру- укучы материалны аңласын өчен эшләнә, ягъни укучы игътибары б-н идарә итү.
Оештыру методлары:
- концентрацияләү материалларны группадаш теркәү:бүлек, рубрика,полоса. Тема буенча якын материаллар бергә туплана.
- бүлү- информациянең кыйммәте буенча.
Макет- график план, текст, иллюстрация һ.б.Текст җыю, версткалау.
Төп элементлар – шрифт, баш исем, иллюстрация.
- план – комп. ысуллар, күзгә ташлана торган җиргә урнаштыру, аннан кими бару тәртибендә.
- трад. ... – олы материал, подвал, чердак...
- гвоздевой ... – оптик үзәктә, аның тирәсендә ваграк материаллар. Макет буенча күзаллау.
Макет төрләре:
гомуми макет – газетның бөтен бер санына ясала.Җаваплы сәркатиб тарафыннан планеркада т.ителә. Редакцияләнеп беткән мат-ң тема, эчтәлеге, күлменә карап урнаштырыла.
аерым бер макет – макет буенча төгәл бер график. Чыг.газет бите зур-к эшләнә. Макетлар ред-я секретариатында эшләнә һ. типографиягә җибәрелә. Һәр язма махсус ликотип машин-да җыела.
Басу камилләшә - комплар, верстка ясаганда да махсус билгеләр кулланыла.
Правила макета:
полоса не д.б. разрезанной,
заголовки д.б. разведены,
иллюс-ии д.б. уравновешены (фото д.б. разведены в разные стороны),
заголовки д.б. соразмерны материалу. З-к д.б. не больше 20 кегля.
Мат-лы д. иметь определенный размер,
Шрифт не д.б. меньше 8-го. Можно выделить шрифтом, размером, начертанием.
Газет санын макетлаштыруда эчке һ. тышкы факторлар йог. Ясый.
Эчке: 1. тематик нигезе. - системала системалаштыру- материалны берничә төркемгә бүлү:тема, информация, чыганак, жанр
2. Материалларны газета полосасына урнаштыру.
УКучының игътибарын җәлеп итү.
3. Уңайлы укылу: баш исем, рурика, подзаголовок, сынган верстка куллану,абзац.
4. Эстетичность- зәвыклылык.
Тышкы. Графика б-н бәйле.
1.Текст шрифтлары.Газетада 1 төп, 1 өстәмә кулланыла.
2. Баш исем шрифтлар : бер –ике төп, 3-4 өстәмә.
3. Иллюстрацияләр:
4. бизәкләү чаралары, сызыклар.
5. пробел(бушлык). Алар гәҗиткә ачыграк төс бирә.