57. Геапалитычнае становішча рб.

Станаўленне Беларусі як суб'екта міжнароднай супольнасці адбывалася ва ўмовах геапалітычных зменаў: былыя савецкія рэспублікі сталі самастойнымі дзяржавамі, ліквідаваліся аўтарытарныя рэжымы ў Еўропе, спынілі існаванне Арганізацыя Варшаўскага Дагавора і Савет Эканамічнай Узаемадапамогі, закончылася "халодная вайна". Рэспубліка заявіла аб гатоўнасці прытрымлівацца прынцыпаў Статута ААН, Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека і ўзятых міжнародных абавязацельстваў.

У 1992 г. тактычныя ядзерныя зарады былі вывезены на тэрыторыю Расіі. У адпаведнасці з міжнароднымі пагадненнямі з 1993 г. пачалося скарачэнне агульных узбраенняў. Міжнародная супольнасць адгукнулася на гэта хуткім прызнаннем Рэспублікі Беларусь як суверэннай дзяржавы. На ліпень 1994 г. яе прызналі 123 краіны. На развіццё палітычных і эканамічных адносін Беларусі з заходнімі краінамі ў другой палове 90-х гг. негатыўна паўплывалі разыходжанні ў поглядах урадаў некаторых краінаў і міжнародных арганізацый на канстытуцыйны крызіс у Беларусі

8 снежня 1999 г. у Маскве прэзідэнты краін падпісалі Дагавор аб стварэнні Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі.

У маі 2004 Бел. мела паліт. адносіны з 160 краінамі. Статус Бел – без’ядерная і нейтральны, знеш. палітыка- шматвектарная, але прыярытэтным з’яўляецца супрац. з Расіяй. РБ адкрытыя эканоміка – лідэр сярод СНД, існуюць свабодныя Экан. зоны.

58. Культурнае жыццё рб на сучасным этапе

Абвяшчэнне дзярж.незалежнасці выклікала сапраўдны пераварот у духоўным жыцці грамадства. Статус дзяржаўнай набыла беларуская мова. Ідэямі дзяржаўнасці напаўняліся адукацыя, навука, мастацтва і інш. Ў 91 – закон аб адукацыі. Гарантаваў стварэнне ўмоў для ўсебаковага развіцця асобы, задавальнення адукацыйных запатрабаванняў кожнага чалавека, арыентаваў на агульначалавечыя каштоўнасці. У 90-я пашырылася сетка навучальных устаноў. Тэмпы развіцця навуковага патэнцыялу знізіліся з-за зніжэння фінансавання, занятых у навуцы. Але сетка пашыралася – інстытут праблем вык-ня прыр.рэс-саў, прыкладной оптыкі і інш. Культура папоўнілася значнымі творамі: балет “страсці” мдзівані, елізар’ева, з’явіліся оперы – майстар і маргарыта глебава, саламея салаўёва. Пачалі праводзіцца музычных фестываляў – музычнае палессе, славянскі базар, мінская вясна. У літаратуры – праявіліся спробы адыйсці ад празмерна ідэалагізаванага мастацтва і ўзрасла цікавасць да мінулых літаратурных эпох, мадэрнізму, постмадэрнізму. Новае пакаленне літаратараў выкарыстоўвае разнастайныя жанры, такія як фантастыка, дэтэктыўна-прыгодніцкі і інш. (Шайбака – забойства на каляды, Глобус – латвійскі дэтэктыў і інш.), жанр постмадэрнізму – бахарэвіч, вішнеў. Сварэнне шматлікіх літаратурных аб’яднанняў. Гістарычны раман – федарэнка, дайнэка, арлоў. Адкрыта заяўленая грамадзянская пазіцыя, высокае гуманістычнае гучанне – быкаў, гілевіч, брыль, дудараў. У выяўленчым мастацтве пашырыліся нефармальныя тэндэнцыі. Адкрываюцца шматлікія арт-галерэі. Шырокую вядомасць маюць селяшук, ксяндзоў. Скульптары – борзды, ковач, селіханаў. Ахова спадчыны – адкрыццё музеяў, рэстаўрацыі забудоў гарадоў, замкаў і інш. адраджаюцца дэкарат.-прыкладное мастацтва, рамёствы.