55. Набыццё дзяржаўнай незалежнасці. Грамадска-палітычнае жыццё рб ва умовах суверэнітэту

У краіне назіралася падзенне аўтарытэту і ўплыву цэнтральнага кіраўніцтва, пастановы якога усё часцей ігнараваліся ўрадамі саюзных рэспублік. Прыбалтыйскія рэспублікі (літва, латвія, эстонія) адкрыта паставілі пытанне аб выхадзе з СССР (91 – згода афіцыйная). У сувязі з крызіснымі з’явамі рыхтаваўся праект новага дагавора замест дагавора 22 года, але ж не прайшло з-за недаверу да цэнтра. 12 чэрв.90 года быў абвешчаны дзярж.суверэнітэт РФ, 16 ліпеня – УССР. Пытанне аб суверэнітэце Беларусі неаднаразова ўздамалася прадстаўнікамі розных колаў і грам.аб’яднанняў. 27 ліпеня 90 вярх.савет БССР урачыста прыняў дэкларацыю аб дзярж.суверэнітэце. 17-19 верасня БССР ў РБ + герб, сцяг.8 снежня ў белавежскай пушчы быў падпісаны дагавор аб стварэнні СНД (Шушкевіс,Ельцын,Краўчук). Незалежнасць РБ была атрымана не столькі ў выніку нац.руху, колькі з распадам СССР. Пачалося ўзвядз.граніц. 20вер.91 пастанова аб ствар.УС РБ. Рост роль МЗСпраў. Пачалося фармір.уласнай граш.с-мы. У 94 усё на нац. валюце. 15сак94 канстытуцыя: беларусь – унітарная дэмакр.сац.дзяржава. 10чэрв94 выбары прэзідэнта – 10 ліп. Лукашэнка.14 мая 95 выбары ў парламент + рэферэндум (руская мова-дзярж., новы сцяг,герб, інтэгр-я з расіяй, магчымасць прэзідэнта спыняць работу вярх.савета ў выпадку парушэння канстытуцыі.). 24ліст.96 2рэферэндум (дзень незалежнасці – 3 ліпеня, свабодны абарот зямлі, адменя смяротнага пакарання, рэарганізацыя парламента, тэрмін паўнамоцтваў прэзідэнта, прыняцце нов.канстытуцыі.). у адпаведн.з канстытуцыяй РБ – прэзідэнцкая рэсп-ка, прэзідэнт – гарант канст-і, праў і свабод грамадзяніна, выкан.улада – савет міністраў, 2 палатны парламент (палата прадстаўнікоў і савет рэсп-кі). Стала стабільным паліт.сітуацыя. народ давярае прэзідэнту.

56. Сац.-эк-нае развіццё РБ

У кастр 90 вярх.савет зацвердзіў праграму пераходу да рынку. Яна прадугледжвала: 1) меры па стабілізацыі эканомікі (стрымаць інфляцыю) 2) раздзярж., прыватызацыя, дэманапалізацыя уласнасці на сродкі вытворчасці, развіццё прадпрымальніцтва і канкурэнцыі + раўнапраўе дзярж.,калект., індывід.форм уласнасці. 3) стварэнне сістэмы дзярж.рэгулявання эканомікай (адмова ад жорсткагапланавання, размеркавання рэс-саў і тавараў, паэтапнае ўвядзенне свабоднага цэнаўтварэння з захав.дзярж.кантроля за цэнамі) 4) ствар.раначнай інфрастр-ры і мех-му яе дзеяння 5) сац.абарона нас-ва ва умовах рыначнай эканомікі 6) пераадоленне вынікаў аварыі на ЧАЭС. Адразу пасля зацвярджэння праграммы вярх.ссавет прыняў шэраг законаў па яе рэалізацыі. 14 снежня – закон аб нац.банку. таксама планавалася спыніць спад вытворчасціі дабіцца яе росту ў 93. Але гэтага не атрымалася. Прычыны крызісу: 1) змена ўмоў дзярж.існавання 2) змена ўмоў гаспадарання. Спад працягваўся да 95, але ўжо ў 94 Лукашэнка прапанаваў праграмму неадкладных мер па выхаду эк-кі РБ з крызісу. У выніку ўдалося запаволіць рост спажывецкіх цэн. Ў 96 распрацавана нац.стратэгія ўстойлівага развіцця да 2015г. У вер-ні 96 Лукашэнка зацвердзіў асноўныя кірункі сац.-эк-нага развіцця РБ на 96-00 гады (мэта – дасягнуць ў 00 узроўню 90, эк-ныя прыярытэты – экспарт, жыллё, харчаванне). Рэалізацыя праграммы дазволіла пераадолець спад вытворчасці, забяспечыць штогадовы прырост ВУП, вытв-ці прам-вай прадукцыі, спажывецкіх тавараў, палепшыць сістэму сац.абароны нас-ва. Узмацніўся дзярж.кантроль за працэсамі цэнаўтварэння, раздзяржаўлення і прыватызацыі. Праблемы ў эк-цы РБ – неэф-ць с.г., стратнасць прам-х прадпр-ў, высокая інфляцыя, нізкі ўзровень аплаты працы. Праграма сац.-эк-нага развіцця РБ на 01-05 гг. – нарошчванне экспарту тавараў і паслуг, развіццё аграпрам-га комплексу і звязаных з ім галін, актывізацыя інвестыцыйнай і інавацыйнай дзейнасці, далейшае развіццё жыллёвага будаўніцтва, фарміраванне эфектыўнай сістэмы аховы здароўя. У 01-03 гаспадарка беларусі мела неблагія тэмпы прыросту, але крыху адставала ад плану. 22 чэрв.04 на пасядж. савміна была абмеркавана і адобрана нац. стратэгія ўстойлівага сац.-эк-нага развіцця РБ да 20 г. – дасягнуць ВУП па пакупной здольнасць 60% ад сярэднееўрапейскага.