2 Құмарлық бұзылысының түрлері

Әуестік бұзылысы сапалық және сандық болып екіге бөлінеді. Сандық бұзылысы күшеюмен немесе әлсіреумен, сапалық бұзылысы-бұрмаланумен көрініс береді.

Барлық әуестіктің күшеюі (гипербулия) маниакальды және гипоманиакальды жағдайға тән: науқас мешкей,сексуальды, әйелдер кербез болады. Науқастар кез-келген жұмысқа тез кірісіп кетеді, кейде бірнеше жұмысты бірден бастайды, бірақ зейін тұрақсыздығына байланысты жұмысты аяқтамайды, кеңпейіл болады, жыныстық қатынасқа таңдаусыз түседі. Мидың органикалық зақымдануларында булимия-семіздікке әкелетін тәбеттің патологиялық күшеюі, полидипсия-басылмайтын шөл, гиперсексуалдылық-жыныстық инстинкттің күшеюі байқалады.

Әуестіктің әлсіреуі (гипобулия), толық жойылуы-абулия депрессивті жағдаймен жүреді: тәбеті жоғалады, осының әсерінен тамақтан бас тартады(анорексия), сексуалды сезім басылады, суицидалды жағдайға қауіптілік жоғарылайды. Абулия шизофрениялық дефектке тән немқұрайдылық (апато-абулиялық жағдай) көрініс береді.

Суицидальды тенденциялар-галлюцинациялапмен,соңына түсу сандырағымен соңына түсушілерден қорғанам деп мерт болады.

Әуестік бұрмалануы (парабулия) жарамайтын заттарды-нәжіс(капрофагия) жеуге, өзіне зақым келтіруге, перверсияларда жыныстық қанағат сезімін алуға (гомосексуализм, саддизм, мазохизм және т.б). Бұндай бұзылыстар тұлғаның ауыр патологияларында, психопатияларда, психопатия тәрізді жағдайларда, мидың органикалық бұзылыстарында кездеседі.

Импульсивті құбылыс-жедел туатын әлденеге бағытталған күшті талпыныс.Импульсивті әуестіктерге клептоманияны-өз пайдасына қатыссыз ұрлыққа құштарлықты жатқызуға болады. Импульсивті әрекет аяқталған соң зат иесіне қайтарылып беріледі немесе лақтырылып тасталынады. Пиромания-ешқандай зұлым ойсыз өрт шығаруға әуестік. Дромомания-қаңғыруға құштарлық. Дипсомания-салынып ішуге әкелетін спиртті ішімдікке кенеттен пайда болған әуестік.

Амбиваленттілік- қарама-қарсы сезімдердің, тілектердің, әуестіктердің бірге жүруі. Амбиваленттілік психикалық үрдіс бірлігінің ыдырау белгісі болып табылады, ол шизофренияға тән.

№17 билет.

1 Полинейропатия.Жіктелуі, этиологиясы, эпидемиологиясы, клиникасы,диагностика, емі.

Полинейропатиялар дегеніміз-шеткері нервтердің көптеп зақымдануынан шеткері салданулармен,сезімталдықтың бұзылуымен,аяқтың дистальді бөлімінің трофикалық және вегето-тамырлық бұзылыстармен жүретін жайылмалы симметриялы патологиялық процесс

Жіктелуі

• Этиологиясы бойынша

• Қабынулық

• Токсикалық

• Аллергиялық

• Травмалық

• Патоморфологиялық зақымдалуы бойынша

• Аксональді

• Демиелинезацияланған

• Ағымы бойынша

• Жедел

• Жеделдеу

• Созылмалы

Этилогиясы

• Әртүрлі интоксикациялар(алкогольмен, мышьяк препараттарымен,қорғасынмен,сынаппен,талиймен,ортокерезилфосфатпен,сульфакарбонаттармен т.б)

• Біріншілік және екіншілік инфекциялар(тұмау, эпидемиялық паротит, аденовирустық инфекциялар, ботулизм, дифтерия, дизентерия т.б)

Клиникасы

Демиелинизацияланған полинейропатия кезінде ірі қозғалтқыш және сезімтал проприорецепторлардың талшықтары зақымдалып, беткей сезімталдықты өткізетін вегетативті және сезімтал талшықтар миелинсіз күйі қалады.Полиневропатияның бұл түрінде терең рефлекстер тез жоғалады және проприорецептивті сезімталдық бұзылып сенситивті атаксия болады және вибрациялық сезім жоғалады.Беткей сезімталдық сақталады. Аяқтың дистальді, проксимальді бөлімінің шеткері парезі, бұлшықет атрофиясы.

Аксонопатия кезінде көбіне аяқтың дистальді бөлігінде парез болады, жай дамиды, амиотрофия,ауырсынуды және температураны сезіну, вегетативті функциялар бұзылады.

Диагностика

• Толық анамнез жинау

• Қанның жалпы және биохимиялық анлизі

• Неврологиялық симптомдарды анықтау

• Электронейромиография

• Жұлын сұйықтығын зерттеу

• Тері нервісінің биопсиясы

Шүғыл қабыну нейропатиясы (Гийен-Барре синдромы

Шұғыл қабыну полинейропатиясы-аяқ-қолда кенет немесе созылыңқы түрде пайда болатын,әлсіздікпен сипатталатын инфекциялы-аллергиялық ауру.Оның дамуына клеткалы-иммундық реакцияларға қосымша тканьді бүлініске ұшырататын аутоиммундық үрдіс маңызды роль атқарады.Аурудың пайда болуына фильтрацияланған вирус әсер етуі мүмкін.

Клиникасы.Ауру жалпы дімкәстік,әлсіздік,субфебрильді температура,бұлшықеттер ауырсынуы,бас ауыруымен шұғыл басталады да соңынан бірнеше күн ішінде парездер мен салданулар білінеді.Қайталана өтетін және ұзақтығы 4 айдан бінеше жылға дейінгі полирадикулоневриттің созылмалы түрі болуы да ықтимал.

Алғашқы неврологиялық белгілері бұлшық еттер мен нерв бағаны бойы ауырсынулары және қол-аяқ ұштарындағы парестезиялар арқылы білінеді.

Қимыл бұзылыстарына қол мен аяқтың төменгі немесе жоғарғы бөліктерінде басым білінетін босаң парездер немесе салданулар, әлсіреген бұлшық еттер тонусының төмендеп, семіп қалуы, сіңір рефлекстерінің көмескіленуі немесе жойылуы, бұлшық еттер мен нервтердің электрлік тітіркенісінің өзгеруі тән

Сонымен қатар диабеттік, жүктілік, алкогольдік, мышьяктік амилоидоз және порфириялық, дәнекер тін аурулары кезіндегі полиневропатиялар бар.

Емі.Альфалиполи қышқылы(тиогамма, тиоктацид,берлитион, эсполидон). В тобының витаминдері. Демиелинизацияланған полиневропатияны емдеу үшін медикаменттерден тыс патологиялық аутоиммунды механизмді тежеу үшін иммуноглобулин енгіземіз және плазмафарез қолданылады.