1 Цереброваскулярлы аурулар.Жіктелуі.Қауіп факторы.Субарахноидальды қан құйылу,эпидемиологиясы,клиникасы,диагностикасы,емі.

Инсульт-ми қан айналымының жедел бұзылысы жұлын мен бас миының жекелеген ошақтарының қанмен қамтамасыз ете алмауы.

Инсульттың жіктелуі:

-Ишемиялық

-Геморрагиялық

-Ми ішілік қан құйылу

-Субарахноидальды қан құйылу

-Геморрогиялық инфаркт

-қарынша ішілік

Ишемиялық инсульт-белгілі бір ми қан тамырларының бассейінде қанның азаюына байланысты жедел дамитын қан айналысының бұзылуы.Ишемиялық инсульттің этиологиясында атеросклероз,артериялық гипертония немесе олардың қабаттасуы аса маңызды орын алады.

Клиникасы-Ауру түнде немесе демалған сәттерде шұғыл басталады.Бас ауырып,айналады,аз уақыт есте сақтау қабілеті бұзылады,аяқ-қолда парестезия,ауырлау және әлсіздік байқалады.кейде құлақ шуылдап,көз қарауытады,эпилептикалық ұстамалар болады.

Геморрагиялық инсульт-ми мен оның қарыншаларына немесе қабықасты кеңістігіне кенеттен қан құйылудың салдарынан болады..Геморрагиялық инсультке әдетте артериялық гипертония немесе оның атеросклерозбен қабаттаса келуі,сирегірек геморрагиялық диатездер,ми тамырларында туа біткен немесе жарақат салдарынан болған аневризмалар,инфекциялы –аллергиялық васкулиттер себеп болады.

Клиникасы- Науқас 45-65 жас аралығында .Көбіне күндіз көңіл-күй тынышсызданады,қатты шаршағанда ешбір себепсіз сырқат кейде кенет есінен танып қалады.Сырұат кома жжағдайында болады,онымен байланыс жсау мүмкін емес.Өздігінен зәр мен нәжіс шығып кетуі жиі кездеседі,дене қызуы 37,5-38-қа дейін көтеріледі.

Ми инфаркті-НАуқас жасы65-80 жас арасында.Ауру біртіндеп басталады.Түнде немесе таңға жуық,АҚ-150/80 деңгейі.Санасы анық,сирек шатасқан.Жалпы милық синдром-әлсіз,менингиальды синдром болмайды.ЭТЖ,лейкоцитоз қалыпты.ЛИкфор түссіз,мөлдір,қысымы қалыпты.

2 Деменция,оның түрлері,клиникасы,оның құрылуының себептері.

Деменция- патологиялық үрдіс ықпалымен шақырылған тұрақты,орнына келуі қиын интеллектуальды қабілеттілік жоғалуы бұл кезде әрқашан психикалық қызметтің жалпы нашарлауыбелгілері болып табылады.Жүріс тұрыс өзгереді,танымдық қабілет,сезім,зейін бұзылады.

Органикалық деменция-лакунарлы және тотальды да болады.Лакунарлы деменция церебральды атересклерозбен,ми мерезімен науқастарда байқалса,тотальды –үдемелі салдануда ,сенильді психозда,Пик және Альцгеймер ауруларында кездеседі.

III)Эпилепсиялық деменция –характерологиялық ерекшеліктердің аса өткірлігімен сипатталады,ригидтілік,барлық психикалық үрдістер ағымының баяулығы ,ойлау баяулығы ,байымдылығы ,зейін ауыспалылығының қиындығы,сөз қорының азаюы ,штампталған қайталанатын сөздерді қолдануға бейімділік.Мінезде бұлар қатаңдық,кекшілдік,ұсақшыл пунктуальдылық,педантизм және т.б.

IV)Шизофрениялық деменция-энергетикалық потенциал төмендеуімен,эмоциональды топастық дәрежесіне дейін жететін эмоциональды кедейленумен сипатталады.Интеллектуальды үрдістердің біртекті емес бұзылысы байқалады:айқын ес бұзылыстарынсыз,формальды білім деңгейінің жеткілікті болуымен қатар науқас толықтай әлеуметтік дезадаптацияланған,тәжірбиелік істе қауқарсыз болады.

V)Психоорганикалық синдром –салыстырмалы түрде жеңіл ,бірақ айқын әлсіздігі дәрежесіне дейін жетпейтін ,тұрақты интеллектуальды –мнестикалық төмендеуімен сипатталады.Психоорганикалық синдромда ес әлсірейді,ойлау қызметі баяулайды,жаңа білім мен дағдыларды игеру қиындайды,пікір және критика деңгейі төмендейді,эмоциональды жеткіліксіздік дамиды.

VI)Кемақылдық(олигофрения)-әртүрлі дәрежедегі ақыл кемдігі .Кемақылдылық құрсақ ішінде ,босану кезінде ,бала туылғаннан кейін оның дамуының бастапқы сатысында мидың патологиялық үрдіспен зақымдалуының нәтижесі.Кемақылдылықтың бірнеше дәрежесін ажыратамыз:идиотия-кезінде науқаста сөйлеу қабілеті болмайды,дағдылар игерілмейді,бала өзін өзі күте алмайды.Имбецильділікте-әдеттегі мектептерде оқу қабілеті болмайды,тек арнулы мектептерде оқуы мүмкін,сөздері жиі түсініксіз.Дебильділік-кезінде адамдар кейде аяқталмаған орта немесе толық орта білім алады,бірақ қиындықпен оқиды,оларға түсініктерді біріктіру қиын.

асыру.