- •Прадмет і задачы гістарычная навукі. Цывілізацыйная і фармацыйная тэорыі гістарычнага развіцця Прадмет, функцыі і задачы гістарычнай наукі
- •2.Фармацыйная (стадыяльная) і цывілізацыйная тэорыі гістарычнага развіцця.
- •2. Перыядызацыя гісторыі Беларусі: асноўныя этапы сацыяльна-эканамічнага і палітычнага развіцця.
- •3. Гісторыя старажытнага свету на беларускіх землях: перыядызацыя, умовы жыцця, асноўныя характэрыстыкі перыядаў.
- •4. Этнагенез беларускага народа
- •5. Рассяленне славян па тэррыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Тэорыя субстратнага паходжання.
- •6. Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных ўтварэнняў усходніх славян
- •7. Полацкае, Тураўскае і іншыя княствы на тэррыторыі Беларусі
- •8. Прыняцце і распаўсюджванне хрысціянства. Дзейнасць Ефрасінні Полацкай і Кірылы Тураўскага
- •9. Вялікае княства літоўскае: канцепцыі, перадумовы і асноўныя прычына фарміравання.
- •10. Палітычны лад вкл
- •11. Беларускія землі у грамадска-палітычным жыцці вкл
- •12. Геапалітычнае становішча вкл і барадзьба з мангола-татарамі і крыжакамі
- •13. Барацьба вкл з Тэўтонскім ордэнам і суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай
- •14. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель у вкл
- •15. Культура Беларусі другой паловы хііі ст. Адраджэнне на Беларусі. Роля беларусскай культуры часоў вкл ў агульнаеўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэссе.
- •16. Статуты вкл
- •17. Асаблівасці складвання канфесійных адносін на тэррыторыі Беларусі ў хvі-хvііі стст. Рэфармацыя і контррэфармацыя.
- •18.Брэсцкая цэркоўна-рэлігійная унія
- •19. Люблінская унія 1569 г.: вытокі і змест. Утварэнне Рэчы Паспалітай
- •20. Дзяржаўна-прававое становішча вкл у складзе Рэчы Паспалітай.
- •21. Тэндэнцыі развіцця фальварка-паншчыннай гаспадаркі ў Рэчы Паспалітай
- •22. Культурнае жыцце у сярэдзіне XVII-XVIII ст.
- •23. Рэч Паспалітая ў Еўрапейскай геапалітыцы. Войны і наступствы войнаў XVI-XVIII стст для Беларусі
- •24. Падзелы Рэчы паспалітай. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскіх зямель.
- •25. Унутранняя палітыка Расіі ў беларускіх губерніях (1795-1917): саслоўная, нацыянальная, канфесійная,
- •26. Беларусь у вайне 1812 г.
- •27. Крызіс феадальна-прыгоніцкай сістэмы. Адмена прыгоннага права
- •28. Расійскі шлях палітычнай мадэрнізацыі: буржуазныя рэформы 60-70-х гг. Хіх ст
- •29. Беларускі нацыянальны рух на Беларусі ў першай палове хіх ст.: асноўныя арганізацыі і характэрныя рысы.
- •30. Беларускі нацыянальны рух ў к хіх ст – пачатку хх.: развіцце дэмакратычна-рэвалюцыйнага руху. Узніткненне палітычных партый
- •31. Фарміраванне беларускай нацыі: умовы і асаблівасці
- •32. Сталыпінскія рэформы на Беларусі
- •33. Геапалітычнае становішча і сацыяльна-эканамічная сітуацыя ў Беларусі ва ўмовах Першай сусветнай вайны
- •34. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Падзеі кастрычніка 1917 г. На Беларусі
- •35. Першы Усебеларускі з’езд. Абвяшчэнне Беларускай народнай рэспублікі
- •36. Станаўленне беларускай савецкай дзяржаўнасці: і-е і іі-е абвяшчэнне бсср
- •37. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср
- •38. Узмацненне адміністрацыйна-партыйнага кантролю ў сферы культуры ў 1930 гг.
- •39. Савецка-Польская вайна 1919-1921 гг.
- •40. Брэсцкая і Рыжская дамовы ў гістарычным лёсе беларускага народа
- •41. Асаблівасці ажыцяўлення нэПа ў Беларусі
- •42. Ажыцяўленне індустрыялізацыі ў бсср.
- •43. Калектывізацыя сельскай гаспадаркі ў бсср
- •44. Палітыка Беларусізацыі
- •45. Становішча Заходняй Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы: асаблівасці нацыянальнай, эканамічнай і рэлігійнай палітыкі іі Рэчы Паспалітай
- •46. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з бсср і гістарычнае значэнне гэтай падзеі
- •47. Фармаванне сучаснай тэрыторыі Беларусі
- •48. Сацыяльна-эканамічнае жыцце Беларусі пасля Вялікай айчыннай вайны, аднаўленне гаспадаркі (1945-1960)
- •50. Хрушчоўская адліга. Нарастанне крызісу ідэялагічнай сістэмы ў 50-я – першая палова 80-х
- •51. Палітыка Перабудов, асаблівасці яе правядзення на беларусі. Пачатак дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў рэспубліцы
- •52. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Заканадаўча-прававое афармленне яе дзяржаўнага суверэнітэту
- •53. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Рэспублікі Беларусь ва ўмовах рынкавай эканомікі
- •54. Духоўнае і культурнае жыццё беларускага народа на мяжы хх-ххі ст.
- •55. Беларусь на міжнароднай арэне
5. Рассяленне славян па тэррыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Тэорыя субстратнага паходжання.
1. Доіндоевропейскій
- Каменный век (100 т. л. до н.э. – 1.8 т.л. до н.э. Заселеніе терріторіі беларусі
2. Индоевропейский период
- Бронзовый век (2 т.л. до н.э)
Миграция племен:
Часть на полесье – Ятвяги
Север Беларуси – Латыгола
Центральная Беларусь – Лоты
- Железный век (1 т. л. до н.э. – 4 в. н.э. )
В 4 в. н.э. славянское заселение Беларуси
1. Дрыгавичы – территория полесья
2. Радзимичы – территоия могилевской области
3. Крывичы – территория Полоцкая (кровь)
4. Славене – район Минской области
5. Дулебы – район Пинска
Тэорыя субстратнага паходжання: у выніку славянізацыі балцкага насельніцтва і змешвання з ім прышлыхпоситителей славянскага мовы адбылося аддзяленне часткі ўсходне-славянскайнароднасці, якая стала асновай беларускага этнасу.
6. Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных ўтварэнняў усходніх славян
7. Полацкае, Тураўскае і іншыя княствы на тэррыторыі Беларусі
На землях крывічоў сфарміравалася ядро першага дзяржаўнага ўтварэння на тэрыторыі Беларусі - Полацкага княства з цэнтрам у г. Полацку, вядомым з 862 г. Першым летапісным полацкім князем, які правіў у канцы X ст., Быў Рагвалод.Найбольшай магутнасці Полацкае княства дасягнула ў XI ст. пры князі Усяславе Чарадзеі. У канцы X ст. ўтварылася Тураўскае княства з цэнтрам ў г. Тураве. На пэўных этапах Полацкае і Тураўскае княствы, як і іншыя землі Беларусі, падпадалі пад уладу кіеўскіх князёў, але з пачаткам феадальнай раздробленасці пазбавіліся іх апекі, хаця і самі распаліся на больш дробныя ўдзелы.
Пасля смерці Ізяслава ў Полацку княжылі яго сыны і ўнукі. Найвышэйшага росквіту Полацкае княства дасягнула пры князю Брачыславу (1001-1044гг.) І Усяславе (Чарадзеі) (1044-1101 гг.). У гэты час пашырыліся межы княства. Яно займала тэрыторыю цяперашняй Віцебскай вобласці, паўночную частку Менскай і некалькі суседніх раёнаў. У васальнай залежнасці ад княства былі землі, якія распасціраліся па ніжнім цячэнні Заходняй Дзвіны, дзе знаходзіліся горада Кукенойс і Герцыке. Палачане кантралявалі гандлёвы шлях «з варагаў у грэкі», збіралі даніну з балцкіх плямёнаў.
Паміж Полацкам і Кіевам вялася барацьба, якая працягвалася з перапынкамі больш за 100 гадоў. Полацкія князі двойчы займалі Ноўгарад, вялі барацьбу за Пскоў і Смаленск. У 1067г. адбылася бітва на рацэ Няміга, ішла вайна з Уладзімірам Манамахам. У 1127г. сын Манамаха Вялікі князь Кіеўскі Ізяслаў арганізаваў вялікі паход кааліцыі паўднёва-рускіх князёў супраць Полацка. Затым полацкая зямля распалася на ўдзельныя княствы: Полацкае, Менскае, Друцкае, Ізяслаўскі, Лагойскае і інш
У другой палове XII ст. ва ўсходнюю Прыбалтыку сталі пранікаць крыжакі. Продкі латышоў і эстонцаў да гэтага часу не мелі сваёй дзяржаўнасці і былі язычнікамі.Паўночная небяспека з боку нямецкіх крыжовых ордэнаў была замаскіравана місіянерскай дзейнасцю. У 1186г. полацкі князь Уладзімір дазволіў немцу Мейнард весці хрысціянскую працу сярод падпарадкаваных Полацку ліваў.Крыжакоў цікавіла не столькі місіянерства, колькі заваёва новых земляў у Прыбалтыцы.
У 1201 пры біскупе Асберте (з дазволу полацкага князя) была пабудавана крэпасць Рыга. У 1202 г. тут быў створаны пры дапамозе рымскага таты ордэн мечаносцаў, які ў 1237 г. стаў называцца Лівонскім. З'яўленне нямецкіх крыжакоў у Прыбалтыцы стала пагражаць полацкім князям стратай гэтых земляў. Таму ўлетку 1203 дружына Полацкага князя Уладзіміра Усяславіча асадзіла нямецкія крэпасці Икскюль і Гольм. Але гэты паход быў няўдалым. У 1208 г. крыжакі захапілі Кукенойс, у 1209 г. разрабавалі і спалілі Герцыке.
Каб супрацьстаяць небяспекі, Полацак і Віцебск усталявалі сувязь з Наўгародскай зямлёй, што дазволіла ім нанесці паразу шведам на Няве ў 1240 г., і 5 красавіка 1242 г разбіць нямецкіх крыжакоў на Чудскім возеры. У 1260 літоўцы разам з рускімі і беларускімі войскамі вырабілі паразу крыжакам на возеры Дурбе. Такім чынам, кааліцыі ўсіх сіл паўночнай часткі Еўропы атрымалася абараніць сваю незалежнасць.
Тураўскае княства ўтварылася на тэрыторыі паўднёвай Беларусі ў басейне Прыпяці і яе прытокаў. Сталіца княства - горад Тураў згадваецца ў летапісе пад 980 г. Да канца X ст. Тураўскае княства развівалася як самастойнае. Тут кіравала дынастыя князёў. З канца X ст. у Тураве княжыць сын Вялікага князя Кіеўскага Святаполк, які вёў барацьбу за самастойнасць княства. З 1054 г. па 1119 Тураўскім княствам валодалі князь Ізяслаў (сын Яраслава Мудрага) і яго сыны. З 1113 княства перайшло да спадчыннікаў В. Манамаха. У 50-я гады XII ст.Тураўскім княствам авалодаў Юры Яраслававіч, які вярнуў княства дынастыі князя Ізяслава. Асаблівасцю грамадска-палітычнага ладу Тураўскага княства была наяўнасць у горадзе і князя, і пасадніка, што было яшчэ характэрна толькі для Ноўгарада Вялікага. У гэты час жыхары Беларусі аказалі ўпартае супраціўленне мангола-татарам, калі яны, спусташаючы Русь, рушылі ў 1240 - 1242 гг. на Захад. Флангавыя атрады Батыя прайшлі праз паўднёвую частку Беларусі, спустошылі і разрабавалі Мазыр, Тураў, Пінск, Брэст. У сярэдзіне і другой палове XIII ст. мангола-татары яшчэ не раз ажыццяўлялі набегі на беларускія і літоўскія землі, але заваяваць і падпарадкаваць іх ім не атрымалася. У канцы XII - пачатку XIV ст. Тураўская зямля была цалкам далучана да Вялікага княства Літоўскага.