Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Татар теле. Морфология.doc
Скачиваний:
20
Добавлен:
10.02.2015
Размер:
514.05 Кб
Скачать

Исемнђргђ морфологик анализ ясау њрнђге

Исем

Ялгызлык

Уртаклык

Ясалышы буенча

Берлек

Књплек

I (II, III) зат тартым белђн

Килеше

тамыр исем

баш килештђ

ясалма исем

иялек килешендђ

исем

кушма исем

санда

тљрлђнгђн

юнђлеш килешендђ

парлы исем

тљрлђнмђгђн

тљшем килешендђ

тезмђ исем

чыгыш килешендђ

кыскартылма исем

урын-вакыт килешендђ

1. Ќђяњлелђр дђ књп њткђн булса кирђк: дымлы комда солдат итеклђреннђн, хатын-кыз ботинкаларыннан калган эзлђр дђ ярылып ята.

2. Ярты сђгатьтђн соћ рота, агачлыкны њтеп, ачык ќиргђ чыкты.

3. Мулланурныћ кићђше белђн, Маликов Казанга књчеп килде, џђм алар, бергђлђп, Мљселман социалистлар комитетында эшли башладылар. (М.Юхма)

4. —Ђ-ђ-ђ ... Ђхмђтвђли, мђрхњм Ђхмђтгђрђйнећ Ђхмђтвђлиемени бу?

  1. Колхозда эшлђрнећ бик тыгыз чагы шул. (Ђ.Еники)

  2. Ђле аныћ философка бер тапкыр да оттырганы юк иде. (М.Хђбибуллин)

Итеклђреннђн — исем, уртаклык исем, тамыр исем, књплек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, чыгыш килешендђ.

Хатын-кыз — исем, уртаклык исем, парлы исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, баш килештђ.

Агачлыкны — исем, уртаклык исем, ясалма исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, тљшем килешендђ.

Мљселман социалистлар комитетында — исем, ялгызлык исем, тезмђ исем, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, урын-вакыт килешендђ.

Ђхмђтгђрђйнећ — исем, ялгызлык исем, кушма исем, тартым белђн тљрлђнмђгђн, иялек килешендђ.

Колхозда — исем, уртаклык исем, кыскартылма исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, урын-вакыт килешендђ.

Философка — исем, уртаклык исем, тамыр исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, юнђлеш килешендђ.

Исемнђргђ морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге

Исем

Ялгызлык

Уртаклык

Ясалышы

буенча

Берлек

Књплек

I (II, III) зат тартым белђн

Килеше

Ќљмлђдђ

тамыр исем

баш килештђ

ясалма исем

иялек килешендђ

ия

кушма исем

юнђлеш килешендђ

тђмамлык

исем

парлы исем

санда

тљлђнгђн

тљшем килешендђ

хђбђр

тезмђ исем

тљлђнмђгђн

чыгыш килешендђ

аергыч

кыскартылма исем

урын-вакыт килешендђ

хђл

1. €òèíåž картлыгы ит башлады, ахры. (Г. Бширов)

2. Кайчагында, Гатаулла абзый, эштђн арып, сары ярма кебек сап-сары пычкы чњбе љстенђ кырын яткан кље, ерактагы зђћгђр тауларга карап, сузып-сузып ќырларга яраткан. (Г.Ђпсђлђмов)

3. Минем ђткђйнећ бабасы Пугач янында йљзбашы булган. (Г.Ђпсђлђмов)

4. Чђчђк авыруыннан соћ калган биш-алты бљртек шадрасы аныћ йљзен аз гына да ямьсезлђми, киресенчђ, аћа ниндидер њткенлек, батырлык, гайрђтлелек тљсе бирђ иде кебек. (Г.Ђпсђлђмов)

Ђтинећ исем, уртаклык исем, тамыр исем, берлек санда, тартым белн тšрлнмгн, иялек килешенд, šмлд аергыч.

Картлыгы — исем, уртаклык исем, ясалма исем, берлек санда, III зат тартым белн тšрлнгн, áàш килешт, šмлд ия.

Гатаулла — исем, ялгызлык исем, кушма исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ аергыч.

Эштђн — исем, уртаклык исем, тамыр исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, чыгыш килешендђ, ќљмлђдђ аерымланган сђбђп хђле составында.

Ярма — исем, уртаклык исем, ясалма исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ аергыч составында.

Тауларга — исем, уртаклык исем, тамыр исем, књплек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, юнђлеш килешендђ, ќљмлђдђ аерымланган рђвеш хђле составында.

Йљзбашы — исем, уртаклык исем, кушма исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ хђбђр составында.

Авыруыннан — исем, уртаклык исем, ясалма исем, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, чыгыш килешендђ, ќљмлђдђ вакыт хђле функциясен њти.

Шадрасы — исем, уртаклык исем, тамыр исем, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ ия.

Йљзен — исем, уртаклык исем, тамыр исем, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, тљшем килешендђ, ќљмлђдђ тамамлык.

Гайрђтлелек — исем, уртаклык исем, ясалма исем, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ тезмђ ия составында.