- •Ялгызлык исемнђр
- •Исемнђрнећ ясалыш ягыннан тљрлђре
- •Исемнећ сан белђн тљрлђнеше
- •Исемнђрнећ тартым белђн тљрлђнеше
- •Тартымлы исемнђрнећ килеш белђн тљрлђнеше
- •Áаш êилештђге исемнећ мђгънђлђре
- •Иялек килешендђге исем
- •Юнђлеш килешендђге исемнећ мђгънђлђре
- •Тšшем килешендђге исем
- •Чыгыш килешендђге исемнећ мђгънђлђре
- •Урын-вакыт килешендђге исемнећ мђгънђлђре
- •Исемнђргђ морфологик анализ ясау њрнђге
- •Исемнђргђ морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Синоним исемнђр
- •Антоним исемнђр
- •Антоним ярдђмче исемнђр
- •Сыйфатларныћ ясалыш буенча тљрлђре
- •Сыйфат дђрђќђлђре
- •Синоним џђм антоним сыйфатлар
- •Сыйфатларга морфологик анализ ясау њрнђге
- •Сыйфатныћ исемлђшње
- •Исемлђшкђн сыйфатларга морфологик анализ ясау њрнђге
- •Сыйфатларга морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Исемлђшкђн сыйфатларга морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Саннар язуда цифр џђм сњз белђн белдерелђ
- •Саннарныћ тљзелеше
- •Сан тљркемчђлђре
- •Микъдар саны
- •Òђртип саны
- •Áњлем саны
- •×Ама саны
- •Ќыю саны
- •Саннарга морфологик анализ ясау њрнђге
- •Саннарга морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Саннарныћ исемлђшње
- •Исемлђшкђн саннарга морфологик анализ ясау њрнђге
- •Исемлђшкђн саннарга морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Рђвешнећ ясалышы
- •Рђвеш тљркемчђлђре
- •Рђвеш тљркемчђлђре
- •Рђвешлђргђ морфологик анализ ясау њрнђге
- •Рђвешлђргђ морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Синоним рђвешлђр
- •Антоним рђвешлђр
- •Алмашлык тљркемчђлђре
- •Зат алмашлыклары
- •Тартым алмашлыклары
- •Књрсђтњ алмашлыклары
- •Сорау алмашлыклары
- •Билгелђњ алмашлыклары
- •Билгесезлек алмашлыклары
- •Юклык алмашлыклары
- •Зат яки предметларны гомумилђштереп (ќыеп) бирњче билгелђњ алмашлыклары
- •Зат яки предметларны аерым-аерым белдерњче билгелђњ алмашлыклары
- •Билгесезлек алмашлыклары урынында йљрњче тезмђлђр џђм саннар
- •Алмашлыкларга морфологик анализ ясау њрнђге
- •Алмашлыкларга морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге
- •Синоним алмашлыклар
- •Антоним алмашлыклар
- •Фигыль тљркемчђлђре
- •Фигыль тљркемчђлђре
- •Фигыльнећ барлык, юклык формалары Алар эøíå, õëíå œòëœå ÿêè œòëìвен белдерђ
- •Фигыль юнђлешлђре
- •Затланышлы фигыльлђр
- •Затланышлы фигыльлђр
- •Хикђя фигыль
Антоним алмашлыклар
1. Син џђркемгђ очрыйсыћдыр, ђнкђй,
Мљлдерђмђ килеш чилђгећ. (С.Хђким)
Шул чыгып китњдђн, беркемгђ дђ ђйтмичђ, мин тагын Донбасс ягына юл тоттым. (Ф.Хљсни)
2. Ђ бљркеткђ џђрчак ук тљбђлђ. Тап тљшермђдек беркайчан
Очып тљшђ кызыл каурыйлар. (С.Сљлђйманова) Бригада байрагына. (М.Ногман)
3. Масаясыћ икђн данга, – Ќырлары аныћ – шђхси њзенеке дђ,
Бел: беркемнећ, беркайчан да Шул вакытта – џђркемнеке дђ! Мактанып ућганы юк. (Н.Арсланов) (Р.Фђйзуллин)
4. Бљтен тирђ-якта дан тоткан Књк бияне узып килњ Алмачуар љчен џичкемнећ акылына килмђгђн бер бђхет иде. ... Бичаракаем, адђмнђн болай акыллырак књзлђре белђн џђркемгђ мљлдерђтеп карап, бер атнага якын ыћгырашып ятты. (Г.Ибраџимов)
ФИГЫЛЬ
Фигыльлђр предметныћ яки затныћ эшен, хђлен, хђрђкђтен белдерђ.
Фигыль тљркемчђлђре
|
Фигыль тљркемчђлђре |
Нђрсђне белдерђ (ачыклый) |
Сораулары |
Мисаллар |
|
Боерык фигыль |
боеруны, кушуны белдер |
íèøë íèøëì |
áàð, кил барма, килм |
|
Хикђя фигыль |
эш яки хл, хрктне булуын яки булмавын хикяли, хбр ит |
нèøëè, íèøëìè, íèøëãí, íèøëìãí, íèøëð, íèøëìñ, íèøëäå, нишлђмђде, íèøëÿ÷ê, íèøëìÿ÷ê |
укый, укымый укыган, укымаган укыр, укымас укыды, укымады êàéòачак, кайтмаячак |
|
Шарт фигыль |
эш яки хлне булуы яки булмавы šчен киркле шартны белдер |
íèøëñ íèøëìñ |
барса, кšлс бармаса, кšлмс |
|
Сыйфат фигыль |
предметны билгесен аны эшен, хлен, хрктен карап белдер |
нинди (китап) нинди (бала) нинди (ýø) |
укый торган китап йоклаучы бала эшлисе эш |
|
Хђл фигыль |
тšп фигыльне вакыт яки эшлнœ рвеше џђм башка яктан ачыклый |
ничек кайчан |
ÿòûï óêûé êšë-êšë êèë кайткач књрде |
|
Исем фигыль |
эш яки хлне исемен белдер |
íèøëœ íèøëìœ |
ýøëœ, óêó эшлмœ, укымау |
|
Инфинитив |
ниятне, максатны, боеруны šндœне, телкне, белдер |
íèøëðã íèøëìñê |
барырга, килерг бармаска, килмск |
Фигыль тљркемчђлђре
|
Фигыльлр |
Ìãúíñå |
Мисаллар |
|
Боерык фигыль |
боеру, эш кушуны; чакыру, šндœ, кишлшœ, искртœне; рšхст сорауны; хšрмтлп, олылап мšргать итœне; œтенœне белдер |
кèòàï ал, шигырь сљйлђ, ишетегез, уйлагыз; бœгенге эшне иртг калдырма; äôòðåíå алып торыйм ђле, керим ђле урманнарга; кинога керик ђле; утырыгыз, àïà; ђйтче, кошчык; кайт инде, кайт |
|
Хикђя фигыль |
эш, хл, хрктне булуын (булмавын) хикяли, хбр ит |
ßãûð яуды. Êîÿø чыкты. Китабын алмады. Óë áœãåí äðåñê килмђячђк. |
|
Шарт фигыль |
тšп фигыльдн алашылган эш, хл, хрктне œтлœен (œтлмвен) шарт булган эшне, хлне белдер |
барса, килс; алса да, бирс д, калсак та, кšтск т Ñåç њлсђгез, мин д онтылырмын, Яшђсђгез, ìèí ä ÿøðìåí. (Ì.ђлил) |
|
Сыйфат фигыль |
эшне, хрктне предметны билгесе итеп бир |
Êœïòí књрешмђгђн дусларда сљйлђшер сœзлр кœп табылды. (Ф.мирхан) Хыялында œзен халык азатлыгы šчен кљрђшњче егет итеп кœз алдына китер. (Г.Ибраџимов) |
|
Хђл фигыль |
эшне, хрктне башка бер эш яки хрктне билгесе итеп бир |
бœгалисина œзене туганын бик олылап каршы алды. (Ê.Íасыйри) |
|
Исем фигыль |
эшне, хрктне (исем кебек) предметлаштырып бир |
тисе васыятен œтœне нинди нтиг китерњен бер абзыйга сšйлгн. (кият) |
|
Инфинитив |
максат тšсмере бар |
Беркšнне егет, шундый кызны эзлђргђ дип, юлга чыгып киткн. (êèÿò) |