Исемлђшкђн саннарга морфологик анализ ясау њрнђге

Ñàí	Ясалышы буенча	Тšркемчсе	Саналмышы	Исемлшкн
				берлек	êœïëåê	I (II, III) зат тартым белн	килеше
	тамыр ñàí	микъдар ñàíû					баш килешт иялек килешенд
	кушма ñàí	тђртип ñàíû		санда		òšðëíãí	юнђлеш килешенд
	парлы ñàí	бњлем ñàíû					тљшем килешенд
	тезмђ ñàí	чама ñàíû				òšðëíìãí	чыгыш килешенд
		ќыю ñàíû					урын-вакыт килешенд

Багана кебек ике агач, икесе дђ шоп-шома итеп юнылган. (Ђкият)

Шушы кђмитне ђле бер књзне, ђле икенчесен каплап карап кына торганда, абый, шалт иттереп, маћгайга чиертте. (Г.Бђширов)

Сђгать алты.

Хђят апаныћ

Сменасы бњген ќидедђ. (К.Нђќми)

Ике дусныћ икесе дђ артка чигенђ. (Н.Дђњли)

Бик ућган безнећ бакчачы бабай,

Яше њзенећ туксанда бугай. (М.Ќђлил)

Ул шактый яшь иде. Аћа, бђлки, егерме биш - утызлардан ары булмагандыр. (Н.Дђњли)

Беренче инфаркттан соћ ул байтак уйланды, шулай булгач, нигђ икенчесеннђн соћ уйланмаска. (Г.Ђпсђлђмов)

Тарих тынды, ђткђй, синећ љчен

Кырык љчнећ июнь аенда. (Ш.Галиев)

Икесе — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, баш килештђ.

Икенчесен — исемлђшкђн тђртип саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, тљшем килешендђ.

Ќидедђ — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, урын-вакыт килешендђ.

Туксанда — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, урын-вакыт килешендђ.

Егерме биш–утызлардан — исемлђшкђн чама саны, књплек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, чыгыш килешендђ.

Икенчесеннђн — исемлђшкђн тђртип саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, чыгыш килешендђ.

Кырык љчнећ — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, иялек килешендђ.

Исемлђшкђн саннарга морфологик-синтаксик анализ ясау њрнђге

Ñàí	Ясалышы буенча	Тšркемчсе	Санал- ìûøû	Исемлшкн				šìëä
				берлек	êœïëåê	I (II, III) зат тартым белн	килеше
	тамыр ñàí	микъдар ñàíû					баш килешт иялек килешенд	èÿ
	кушма ñàí	тђртип ñàíû		санда		òšðëíãí	юнђлеш килешенд	тмамлык
	парлы ñàí	бњлем ñàíû					тљшем килешенд	õáð
	тезмђ ñàí	чама ñàíû				òšðëíìãí	чыгыш килешенд	õë
		ќыю ñàíû					урын-вакыт килешенд

1. Беренче офицер икенчесенђ нидер сљйли. (Г.Ђпсђлђмов)

2. Минем Кифая љч йљз алтмыш биш кљннећ љч йљзен елап уздыра. (Ф.Садриев)

3. Сезнећ унбишендђ язган хатыгызны бњген алып бик шатландым. (А.Расих)

4. Шул рђвешле, бер, ике, љч поезд узды. Ђ дњртенчесе тђки тукталды. (Ђ.Баянов)

5. Сабирќан абзый кызы, дњртенче-бишенчелђрдђ укыганда ук, “Мирсђет бђете”н ќырлап карчык-корчыклардан балавыз сыктыра торган хисле, моћлы бала иде бит ул. (А.Гыйлђќев)

6. Ђле берсенђ, ђле икенчесенђ карап алды да кунак кызы да телгђ килде. (Г.Бђширов)

7. Берђњлђр тђћре тарафыннан — каган, икенчелђре — хан, љченчелђре — кавхан, дњртенчелђре — буйтур, алып, оста, кљтњче булып туалар икђн. (М.Хђбибуллин)

Икенчесенђ — исемлђшкђн тђртип саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, юнђлеш килешендђ, ќљмлђдђ тђмамлык.

Љч йљзен — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, тљшем килешендђ, ќљмлђдђ хђл.

Унбишендђ — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, урын-вакыт килешендђ, ќљмлђдђ вакыт хђле.

Дњртенчесе — исемлђшкђн тђртип саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ ия.

Дњртенче-бишенчелђрдђ — исемлђшкђн чама саны, књплек санда, тартым белђн тљрлђнмђгђн, урын-вакыт килешендђ, ќљмлђдђ аерымланган вакыт хђле составында.

Берсенђ — исемлђшкђн микъдар саны, берлек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, юнђлеш килешендђ, ќљмлђдђ тђмамлык.

Икенчелђре — исемлђшкђн тђртип саны, књплек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ ия.

Љченчелђре — исемлђшкђн тђртип саны, књплек санда, III зат тартым белђн тљрлђнгђн, баш килештђ, ќљмлђдђ ия.

Рђвеш

• Рђвеш — эш яки хђлнећ, билгенећ билгесен белдерђ торган сњз тљркеме.

• Рђвешнећ тљп синтаксик функциясе — хђл, хђбђр яки аергыч була ала.

1. €бœгалисина бик кайгырды. (Ê.Íасыри)

2. Êšçãå âàê ÿžãûð акрын, ëêèí туктаусыз ñèáëè èäå. (Ã.Èбраџимов)

3. Аныž дус-ишлре, таныш-белешлре áèê књп. (È.Ãази)

4. Безнеž заманда могизага якын хллр аз òœãåë. (Á.Êамалов)

5. Быел болын мсьлсе кузгалды. (€. Фйзи)

6. Скедге œз почмагына ђкрен ген менеп ятты да уйларга тотынды. (€. Фйзи)

7. Œзенеž Ÿрвакыт хрмлшœе белн дан чыгарган €хтђðè тљрлечђ акланырга тотынды. (€. Фйзи)

8. Малайларны монда млеснеž бераз гадђтчђ булмавы, татарча Ÿì русча сœзлрнеž, шулай ук ырларныž кызык аралашуы тарткан. (€. Фйзи)

9. Шатлыгымны кычкырсын ул минем,

ßêòû õûÿë ëå књп ìèíä. (Ñ.Õђким)