- •Силлабус
- •Кафедра меңгерушісі_проф._______________________ Пичхадзе г.М.
- •1. Жалпы мәліметтер
- •1.1 С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
- •1.2 Фармакология кафедрасы
- •1.3 Пәні : фармакология, пән коды Far 3209
- •1.8.Байланыс ақпараты: кафедраның орналасу орны:
- •2. Бағдарлама.
- •2.1 Кіріспе.Оқытудың мақсаты:
- •2.3 Оқыту міндеттері:
- •2.4 Оқытудың соңғы нәтижелері:
- •2.5 Пәннің реквизитке дейінгі және пәннің реквизиттен кейінгі.
- •2.6 Пәннің қысқаша мазмұны.
- •2.7 Дәрістердің, практикалық сабақтардың, сөж тақырыптың жоспары.
- •2.7.1 Стоматология факультетінің 3 курс «Стоматология» мамандығының студенттеріне арналған дәрістердің тақырыптың жоспары
- •2.7.2 Практикалық сабақтардың тақырыптың жоспары
- •2.7.2 Студенттің оқытушымен өзіндік жұмыстарының тақырыптың жоспары
- •2.7.3 Сөж тақырыптық жоспары:
- •Бағдарламалық препараттар тізімі
- •2.9 Ұсынылатын әдебиеттер
- •2.11. Студенттердің білімі мен дағдыларының критерийі және бағалау ережесі
- •26.08.2006 Ж. 5.03.06-2006 қр мжбс негізінде білімді бағалау критерийлері «Қазақстан республикасындағы білім жүйесі. Жоғары оқу орындарындағы білімді бақылау»
- •1. Тақырыбы: «Фармакологияға кіріспе». : Дәрілік заттардың фармакокинетикасы және фармакодинамикасы.
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылауға арналған сұрақтар (кері байланыс)
- •1.Тақырыбы: Холинергиялық заттар.
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтар:
- •1.Антихолинэстеразалық заттар. Қайтымды және қайтымсыз әсер ететін препараттардың салыстырмалы сипаттамасы. Антагонистер.
- •1. Тақырыбы: «Адренорецепторларға әсер ететін заттар».
- •3. Дәріс тезистері
- •5. Әдебиеттер
- •6.Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1.Тақырып: Анальгетиктер.
- •3. Дәрістің тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтар (кері байланыс):
- •3. Дәріс тезисі
- •Қышқылдар мен сілтілер: бор қышқылы, аммиак ерітіндісі
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •3. Дәріс тезисі
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1. Тақырып « Ауыз қуысы шырышты қабатына және тіс ұлпасына әсер ететін заттар».
- •3. Дәрістер тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
- •1.Тақырыбы: «Дәрілік заттармен улануды емдеудің жалпы принциптері»
- •3. Дәріс тезистері
- •6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
- •1. Тақырыбы: «Жалпы рецептура. Қатты дәрілік қалыптар. Жұмсақ дәрілік қалыптар».
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет
- •Бақылау
- •1. Тақырыбы: «Жалпы рецептура. Жұмсақ дәрілік қалыптар. Инъекцияға арналған дәрілік қалыптар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Жалпы фармакология. Дәрілік заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасы».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет
- •7. Бақылау:
- •Тесттік тапсырмалар:
- •Тест №6
- •Тест №9
- •Тест №10
- •1. Тақырыбы: «Жалпы рецептура. Жалпы фармакология» бөлімі бойынша аралық қорытынды бақылау.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет
- •7. Бақылау:
- •Тест №38
- •Тест №39
- •№ 5 Сабақ
- •Афферентті иннервацияға әеср ететін заттар (жергілікті анестетиктер, қармаушы, қаптаушы, сорып алушы және тітіркендіруші заттар).
- •Оқытудың мақсаты:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •6. Бақылау (сұрақтар, тесттер, тапсырмалар т.Б.)
- •Тесттік тапсырмалар
- •1. Новокаин
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: холиномиметиктер және холиноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: адреномиметиктер және адреноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Шеткі жүйке жүйесіне әсер ететін заттар» бөлімі бойынша аралық бақылау.
- •3.Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •Анестезиннің қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •Сульфаниламидтік препараттардың антибактериалды белсенділігін төмендететін анестетик:
- •5. Новокаин, анестезин
- •Тест № 40
- •1.Тақырыбы: Наркоздық заттар. Этил спирті. Ұйықтатқыш заттар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4 Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •1.Тақырып: Анальгетиктер
- •3.Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Психозға қарсы заттар. Транквилизаторлар. Тыныштандырғыш заттар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырып: Антидепрессанттар. Психостимуляторлар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •7. Әдебиеттер
- •8. Тексеру
- •Тест № 19.
- •Тест № 20.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Жүрек қан тамыр жүйесіне әсер ететін заттар: антигипертензивті және гипертензивті заттар
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Бронхоспазм кезінде қолданылатын препараттар. Өкпе ісінуі.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау түрі:
- •Тест №1
- •Бронх демікпесінің ұстамасының алдын алуда қолданылатын препараттар
- •1.Тақырыбы: «Витаминдік және коферменттік препараттар»
- •3. Оқытудың міндеттері.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •Бақылау
- •1.Тақырыбы «Гемостаз үрдістерін реттейтін заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •3. Оқытудың міндеттері.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау
- •Тест №6
- •Стероидты құрылысты гормондарға жатады:
- •1. Тақырыбы «Қабынуға қарсы және аллергияға қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •1. Тақырыбы: «Жүрек қан тамыр жүйесіне, иммундық және зат алмасу үрдістеріне әсер ететін заттар» тақырыбы бойынша қорытынды сабақ.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырма.
- •8. Бақылау:
- •Тест №9
- •Тест №10
- •Тест №13
- •1.Тақырыбы: Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттар.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5. Білім берудің және оқытудың әдістері
- •6. Әдебиеттер тізімі:
- •1. Тақырыбы: «Антибиотиктер (бета-лактамды құрылымды)»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест №10
- •1. Тақырыбы: «Антибиотиктер»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Сульфаниламидтік препараттар. Әртүрлі химиялық құрылысты синтетикалық микробқа қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест № 4
- •Тест № 5
- •Тест № 6
- •Тест № 7
- •Тест № 8
- •Тест №9
- •Тест № 10
- •1. Тақырыбы: «Туберкулезге және мерезге қарсы заттар»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Вирусқа және саңырауқұлаққа қарсы заттар»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест № 9
- •Тест №10
- •1.Тақырыбы: “Микробқа қарсы заттар” тарауы бойынша аралық бақылау.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Өткізу формасы:
- •7. Әдебиттер:
- •8. Бақылау:
- •Тест тапсырмалары Тест №1
- •Тест №4
- •Тест №12
- •Тест №13
- •Солюсурьмин:
- •Тест №21
- •1. Тақырып «Ауыз қуысы шырышты қабатына және тіс ұлпасына әсер ететін заттар».
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Негізгі тақырыптың сұрақтары.
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •Дереу дамитын аллергиялық реакцияларда қолданады:
- •Бауырдағы протромбиннің түзілуін ынталандыратын препарат:
- •1.Тақырыбы: Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізгі принциптері.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Негізгі тақырыптың сұрақтары.
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы «Дәрілік тәуелділік шақыратын заттар».
- •5. Орындау критерилері:
- •7. Бағалау критерийлері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау түрі:
- •1. Тақырып: «Тырысуға қарсы, эпилепсияға қарсы заттар».
- •3.Тапсырмалар:
- •5. Орындау критерийлері:
- •6.Тапсыру мерзімі: “ожж не әсер ететін заттар” бөлімі бойынша аралық бақылауды тапсырғанша дейін
- •7. Бағалау критерийлері:
- •8. Әдебиеттер
- •1. Тақырыбы: «Ноотропты заттар. Аналептиктер»
- •3.Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •8. Әдебиеттер
- •9. Бақылау:
- •2. Мақсаты:
- •3. Тапсырмалар:
- •4. Орындалу түрлері:
- •5. Орындалу көрсеткіштері:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •8.Әдебиеттер:
- •9.Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Тыныс алу ағзаларының қызметіне әсер ететін заттар. Жөтелге қарсы заттар.
- •3.Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •8. Әдебиеттер
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Қақырық түсіретін заттар»
- •3. Міндеттері:
- •5. Орындау критерийлері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау түрі:
- •1.Тақырыбы: Асқазан бездеріне әсер ететін заттар.
- •5. Орындау критерийлері:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Іш айдайтын заттар.
- •5. Орындау критерийлері:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Гастропротекторлар. Антацидті заттар.»
- •2. Сабақтың мақсаты:
- •3. Тапсырма:
- •5. Орындау критерийі:
- •7. Бағалау критерилері:
- •8. Эссе орындау және безендіру талаптары:
- •8. Әдебиеттер
- •1. Тақырыбы: «Гепатопротекторлар»
- •3. Тапсырмалар:
- •5.Орындау критерийлері:
- •8. Эссенің орындалуы мен безендіруіне қойылатын талаптар:
- •9. Әдебиеттер:
- •1. Тақырыбы: «Иммундық үрдістерге әсер ететін заттар»
- •3. Оқытудың мақсаты:
- •4.Орындалу түрі:
- •5. Орындалу көрсеткіштері:
- •6. Рефератты жұмыстың құрылымы:
- •7. Рефератты безендіруге және орындалуына қойылатын талаптар:
- •7. Бағалау көрсеткіштері:
- •8.Әдебиет
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырып: «Кардиотоникалық заттар»
- •3.Тапсырма:
- •9. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: Қан түзуге әсер ететін заттар.
- •3. Тапсырма:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •9.Бақылау:
- •3. Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •6. Презентация құрастыру талаптары:
- •7. Бағалау көрсеткіштері:
- •8.Әдебиеттер:
- •9. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Құрттарға қарсы заттар»
- •3. Тапсырмалар:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Ісіктерге қарсы заттар.
- •4. Орындалу түрі:
- •5.Орындалу белгілері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау (сұрақтар):
- •Тесттік тапсырмалар
- •201. Тубокурариннің мөлшері артық енгізілгенде қолданылады:
- •202. Ганглиоблокаторлар:
- •205. Параличте және парезде қолданылатын препараттар:
- •206. Ішек және қуық атониясының алдын алу және емдеу үшін қолданылатын препараттар:
- •Тест сұрақтарының жауаптары
- •Жағдайлық есептер Тақырыбы: «Жалпы фармакология»
- •Тақырыбы: «Афференттік иннервацияға әсер ететін дәрілік заттар»
- •Тақырыбы: « Холинергиялық заттар»
- •Тақырыбы: «Адренергиялық заттар»
- •Жағдайлық есептің жауаптары
- •Тақырыбы: « Наркоздық заттар. Этил спирті. Ұйықтатқыш заттар»
- •Тақырыбы: «Анальгетиктер»
- •Тақырыбы: «Антипсихотикалық заттар.Транквилизаторлар. Седативті заттар».
- •Тақырыбы: «Антиангинальді заттар».
- •Тақырыбы: «Антигипертензивті және гипертензивті заттар»
- •Тақырыбы: Витаминдік және коферментік препараттар»
- •Тақырыбы: «Гормоналдық заттар, орын басушы және синтетикалық аналогтары»
- •Тақырыбы: «Қабынуға және аллергияға қарсы заттар. Иммундық үрдістерге әсер ететін дәрілік заттар».
- •Тақырыбы: «Антисептиқалық және дезинфекциялаушы заттар»
- •Тақырыбы: «Антибиотиктер»
- •Тақырыбы: «Саңырауқұлақтарға қарсы заттар»
- •Тақырыбы: «Ауыз қуысының шырышты қабатына және тіс ұлпасына
- •Тақырыбы: «Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізгі принциптері.»
- •Емтихан сұрақтары
- •Фармакология пәні бойынша «Стоматология» факультетінің
- •3 Курс студенттеріне емтиханда берілетін рецепттер тізімі
- •Пәннің оқу -әдістемелік құралдармен қамтамасыз етілу кестесі
1.Тақырыбы: Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттар.
Мақсаты: Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың фармакологиялық әсерінің жалпы заңдылықтары үйрену.
3. Оқытудың міндеттері:
1. Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың жалпы фармакокинетикасы мен фармакодинамикасын үйрену
2. Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттарды енгізу жолдары дәрілік қалыптардың түрлерін таңдау.
3. Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың қасиеттеріне байланысты ерекшеліктері.
4. Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың патогенді микроорганизмдерді, қарапайымдарды және гельминттерді жоюда дұрыс таңдай білу.
5. Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың жанама әсерлері, олардың алдын алу.
6. Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың басқа препараттардан артықшылығы, өзара орын алмастыру және жиі қолданылатын синонимдері.
7. Негізгі препараттарға рецепт жаза білу.
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттардың жіктелуі.
Микробтарға қарсы белсенділігін анықтайтын жағдайлар.
Антисептикалық заттардың жалпы сипаттамасы:
а) нитрофуран туындысы (фурациллин)
б) ароматмкалық қатардағы антисептиктер (фенол, резорцин)
в) бояғыштар (бриллиант жасылы, этакридин лактаты)
г) галогенқұрамды қосылыстар (хлорамин Б, йодтың спиртті еріт-сі)
д) тотықтырғыштар (сутегі асқын тотығы, калий перманганаты еріт-сі)
е) алифатикалық қатардағы антисептиктер (этил спирті, формальдегид еріт.)
ж) қышқылдар, сілтілер (бор қ-лы, аммиак еріт.)
з) бигуанидтер (хлоргексидин)
и) биологиялық антисептиктер (календула тұнбасы)
к) металл қосылыстылар (сынап дихлориді, сынаптың сары тотығы, мыс
сульфаты, күміс нитраты, мырыш сульфаты).
4. Препараттардың қолдану ерекшеліктері.
5. Улану, алғашқы көмек, антидодты терапияның принциптері.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері
Тақырыптың негізгі сұрақтарына ауызша жауап, жағдайлық есептерді шешу, тест тапсырмаларын орындау.
6. Әдебиеттер тізімі:
Негізгі:
1. Харкевич Д.А. Фармакология. Жоғары оқу орындарына арналған оқулық.. Мемлекеттік тілдегі аудармасы. – Алматы, 2004.- 608б
2. Харкевич Д.А. Фармакология: Оқулық. Москва. Басылдым «ГЭОТАР-МЕД». 2008.- 559-568 б.
3. Харкевич Д.А. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии, М.: Медицинское информационное агентство (МИА), 2004. - б. 347 – 353.
Қосымша:
Гудман Г., Гилман Г. Клиническая фармакология по Гудману и Гилману. 10-шы басылым аударма. М. «Практика». 2006 ж. 1648 б.
Машковский М.Д. Лекарственные средства.- 15-ші басылым., қайта өңделген, толықтырылған., – М., 2005. – б. 935 – 963.
Маркова И.В., Неженцев М.В. Фармакология. – С. – П. 2001. – б. 337 – 341.
Аляутдин Р.Н. Фармакология. Оқулық. Москва. Басылым «ГЭОТАР-МЕД». 2004.- б. 480 – 486.
Клиническая фармакология и фармакотерапия. Ред. акад. РАМВ В.Г.Кукес и проф. А.К Стародубцева.- М.: Басылым ГЭОТАР- МЕД., 2004. – 631 б.
Кафедрада оқытылатын дәрістер, методикалық әдістемелер.
Бақылау:
Тақырыптың негізгі сұрақтарына ауызша жауап.
Жағдайлық есептерді шешу.
Тест тапсырмасын орындау.
Тест тапсырмалары
Тест№1
Хирургтың қолын өңдеуге арналған зат:
Фенол
Этил спирті
Церигель
Хлоргексидин
Бриллиант жасылы
Тест№2
Препаратты анықта: Наркотикалық заттар тобына жататын бұл препаратқа ОЖЖ-ның клеткалары сезімтал келеді. Антисептик және тітіркендіргіш дәрі ретінде, тұндырма, экстракт, сыртқа қолданылатын дәрілік қалыптарды дайындағанда және өкпе ісігінде қолданылады.
Аммиак ерітіндісі
Фенол
Формальдегид
Этил спирті
Церигель
Тест№3
Төмендегі ауыр металдың тұздарын күйдіргіш әсерінің белсенділігіне байланысты орналастырыңыз:
Мырыш сульфаты
Сынаптың сары тотығы
Күміс нитраты
Мыс сульфаты
5.Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттар.
Тест№4
Препараттарды салыстыру:
Антисептиктер тобы: Препарттары:
1.Ароматикалық топ а) Этил спирті
2.Алифатикалық топ б) Резорцин
3.Бояғыштар в) Фенол
г) Бриллиант жасылы
д) Формальдегид
Тест№5
Бояғыштар тобының антисептигі, ішке несеп жолдарының инфекциясында, көктамырға цианидтермен уланғанда қолданылады.
Бриллиант жасылы
Метилен көгі
Фурациллин
Калий перманганаты
Этакридин лактаты
Тест№6
Сутегінің асқын тотығы:
Каталазаның әсерінен молекулярлы оттегіге ыдырайды
Бояғыштар тобына жатады
Қармаушы әсер тән
Антисептикалық әсер тән
Тотықтырғыштар тобына жатады
Тест№7
Қышқылдар және сілтілер:
Таза фенол, этакридин лактаты, сутегінің асқын тотығы
Бриллиант жасылы, этил спирті, аммиак ерітіндісі
Фурациллин, бор қышқылы, метилен көгі
Аммиак ерітіндісі, бор қышқылы
Сутегінің асқын тотығы, хлоргексидин
Тест№8
Қуыстарды жууға қолданылатын антисептик:
Сутегінің асқын тотығы
Калий перманганаты
Этакридин лактаты
Бриллиант жасылы
Фурациллин
Тест№9
Бриллиант жасылы ___________ тобының антисептигі __________________ қолданылады
Тест№10
Операциялық алаңды өңдеуге арналған зат:
Фурациллин
Этил спирті
Сутегінің асқын тотығы
Иодтың спиртті ерітіндісі
Аммиак ерітіндісі
Ескерту: Жауаптары оқытушыда.
№ 23 сабақ.