Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
бел мова.docx
Скачиваний:
29
Добавлен:
24.04.2019
Размер:
78.53 Кб
Скачать

38.Прадуктыўныя, малапрадуктыўныя і непрадуктыўныя сродкі марфалагічнага словаўтварэння.

Найбольш прадуктыўнымі спосабамі марфалагічнага словаўтварэння з’яўляюцца для наз. І прым.-суфіксальны, для дзеясловаў-прыставачны.Суфіксы і прыстаўкі, пры дапамозе якіх утвараюцца словы, адрозніваюцца прадуктыўнасцю: адны з іх прадуктыўныя, другія –малапрадуктыўныя, трэція –непрадуктыўныя.Да прадуктыўных адносяцца такія суфіксы і прыстаўкі, пры дапамозе якіх раней утвараліся і ў сучаснай мове ўтвараюцца новыя словы. Прадуктыўныя многія суфіксы, якія выкарыстоўваюцца для ўтварэння назоўнікаў:-ік-:грузав-ік, масав-ік; -нік-:кіраў-нік,намес-нік; -льнік-: выключа-льнік,халадзі-льнік;-чык-:апарат-чык,выклад-чык;-шчык-:фармаў-шчык,прычэп-шчык і інш.Да прадуктыўных нал. І большасць дзеяслоўных прыставак:за-,вы-, па-, з-,ад-,пры-,пера- і інш.:за-весці,за-шыць,вы-несці,вы-лецець,пера-гарнуць.

Малапрадуктыўнымі лічацца суфіксы і прыстаўкі, пры дапамозе якіх новыя словы ў сучаснай мове ўтвараюцца рэдка.Напр.:суфіксы-ач-:скрып-ач,чыт-ач,слух-ач;-ар-(-яр-):піс-ар, разб-яр;-ун-:бяг-ун,дзік-ун.Прыстаўкі над-:над-будаваць,над-шыць;неда- неда-важыць,неда-ацэньваць і інш.

Да непрадуктыўных належаць такія суфіксы, якія хоць і выдзяляюцца ў слове, але ў сучаснай мове не з’яўляюцца сродкам утварэння новых слоў; напр. –б-:хадзь-б-а, друж-б-а,прось-б-а;-біт-:нось-біт,сей-біт;-ль,-аль-:кава-ль,гант-аль. Непрадуктыўная прыстаўка пра- ў неаддзеяслоўных назоўніках:пра-дзед,пра-ўнук.

40.Марфалагічна-сінтаксічны спосаб словаўтварэння. Разнавіднасці марфалагічна-сінтаксічнага словаўтварэння: субстантывацыя, ад’ектывацыя, пранаміналізацыя, адвербіялізацыя. Лексіка-сінтаксічнае словаўтварэнне. (гл36) +

Лексіка-сінтаксічны(зліццё ў адно слова сінтаксічнага словазлучэння з захаваннем паралку слоў і іх склонавых форм):сягоння(з сяго дня), трыста (тры ста).Лексіка-сінтаксічны спосаб адносіцца пераважна да дыяхроннага словаўтварэння.Большасць слоў утвораных з яго дапамогай, з сінхроннага пункту погляду адносяцца да невытворных.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]