Суффозиялы шөгудi анықтау

26. Тұздалған топырақтардан тұратын негіздің суффозиялы шөгуі s_sf мына формула бойынша анық-талады:

, (25)

мұнда _sf,i – 27-тармақтың нұсқауларына сәйкес анықталатын қарастырылатын тереңдіктегі сыртқы жүктемелерден _zp немесе топырақтың өз салмағы­нан _zg вертикаль қосынды кернеуге тең болатын р қысымдағы қабат топырағын салыстырмалы суффозиялы сығуы;

h_i – тұздалған топырақтың i-қабатының қалың­дығы;

n – тұздалған топырақтардың суффозиялы шөгу аймағы бөлінген қабаттар саны.

27. Салыстырмалы суффозиялы сығу _sf мына­лармен анықталады:

а) дала сынақтарында ұзақ суланған статика­лық жүктемелерімен мына формула бойынша анықталады:

, (26)

мұнда s_sf,p – қысымы төмендегідей болатын штамптың суффозиялы шөгуі;

p = _zp + _zg ;

d_p – штамп астындағы негіздің суффозиялы шөгу аймағы;

б) сығымдау-сүзгілеу сынақтары кезінде мына формула бойынша анықталады:

, (27)

мұнда h_sat,p – қысымы p = _zp + _zg болғандағы үлгінің сулағаннан (суға толық қаныққан) кейінгі биіктігі;

h_sf,p – p қысымында тұздарды сілтілегеннен және ұзақ сүзгілегеннен кейінгі топырақтың сол үлгісінің биіктігі;

h_ng – қысымы p_i=_zg болғандағы табиғи ылғалдылықтағы сол үлгінің биіктігі.

3-қосымша

Ұсынылған

Негіз топырақтарының есептік кедергілері

1. 1-5-кестелерде келтірілген негіз топырақ­та­рының есептік кедергілері R₀ іргетастардың алдын-алынған өлшемдерін анықтау үшін арналған. Іргетас­тардың нақты өлшемдерін анықтауға арналған R₀ және R^/₀ шамаларының қолданылу аумағы 4-кесте үшін 2.42-тармағында, 5 кесте үшін 8.4-тармағында және 6-кесте үшін 11.5-тармағында көрсетілген.

2. e және I_L (1-3-кестелер), p_d және S_r (4-кесте), S_r (5-кесте) шамалары аралығындағы болатын іргетастар үшін, сондай-ақ  (6-кесте) шамалары R₀ және R^/₀ шамалары аралығында болатын іргетастар үшін интерполяция арқылы анықталады.

3. R₀ (1-5-кестелер) мәндері ені b₀ = 1 м және тереңдігі d₀ = 2 м болатын іргетастарға жатады.

Iргетастың нақты өлшемдерін (2.42, 3.10 және 8.4 тт.) тағайындау үшін R₀ мәндерін қолданғанда негіз топырағының есептік кедергісі R, кПа (кгс/см²), мына формулалар бойынша анықталады:

d  2 м (200 см) болғанда

R = R₀[1 + k₁(b – b₀)/b₀] x (d + d₀)/2d₀ ; (1)

d > 2 м (200 см) болғанда

R = R₀[1 + k₁(b – b₀)/b₀] + k₂ ^/_II (d - d₀), (2)

мұнда b және d – жобаланып жатқан іргетастың сәйкесінше ені мен орналастыру тереңдігі, м (см);

^/_II – іргетас табанынан жоғары орналасқан то­пырақтың меншікті салмағының есептік мәні, кН/м³ (кгс/см³);

k₁ – шаңды құмдардан басқа ірі сынықты және құмды топырақтардан тұратын негіздер үшін k₁ = 0,125, ал шаңды құмдардан, құмдақтардан, саздақ­тардан және балшықтырдан – k₁ = 0,05 болып қа­былданатын коэффициент;

k₂ – ірі сынықты және құмды топырақтардан тұратын негіздер үшін k₂ = 0,25, ал құмдақтардан және саздақтардан – k₂ = 0,2 және балшықтырдан – k₂ = 0,15 болып алынатын коэффициент.

Ескерту. Ені В = 20 м және тереңдігі d_b  2 м болатын үйасты қабаты имараттар үшін есепте еске­рілген ішкі және сыртқы іргетастарды орналастыру тереңдігі d = d₁ + 2 м [мұндағы d₁ – осы норманың (8)-формуласы бойынша анықталатын іргетасты орналастырудың келтірілген терең­дігі болып алынады. Ал В > 20 м болғанда d=d₁ болып алынады.

1-кесте