Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

svod_vizantiiskih_svidetel_stv_o_rusi

.pdf
Скачиваний:
104
Добавлен:
21.05.2015
Размер:
3.5 Mб
Скачать

Ономастикон

721

τEν µlν οqν h!χοντα τ&ν Ρkς ;τ µησ ν τE το* ;π τ!απHζης9 fϕϕ ιον, |στ α ;λϑNν τις ; τ&ν Ρkς π!Hσβις Lς τEν βασιλHα Ανδ! νι ον τEν Παλαιολ γον, οpτως π!ο-ν γ τ ν π! σ!ησιν, xτι «D αTϑHντης µου D βασιλ Yς τ&ν Ρkς D ;π τ"ς τ!α-

πHζης14–15 τ"ς Zγ ας βασιλ ας σου, π!οσ υν 4 δουλι &ς τ ν Zγ αν βασιλ αν σου»

N. Greg. Not. ms. 7—17

τ πος, образ жизни

(1072—1073 г.) 3ναγνω! ζων ;µαυτEν ;ν το4ς σο4ς τ! ποις28 α yϑ σι Psell. Epist. imp. 389.28

Τ <ϕων, Трифон, иеромонах, епископ Луцка (1331 г.) Среди кандидатов на Луцкую кафедру …το* τ 9 !οµον χου Τ!>ϕω-

νος5–6;17… Chron. Min. I. (P. 605) № 85/4.5—6 (Act. episc. Russ. 63.16— 17)

Избран епископом Луцка: …D 9 !οµ ναχος Τ!>ϕων7;18 ;χ ι!οτον ϑη ;π σ οπος Λουτζι ο* Chron. Min. I. (P. 605) № 85/4.7—8 (Act. episc. Russ. 53.18—19)

(1335 г.) Среди выборщиков епископа Брянска: …Τ!>ϕωνος4–5;18–19 Λουτζι-ο*… Chron. Min. I. (P. 608) № 85/13.4—5 (Act. episc. Russ. 56.18—19)

τ< αννος, «тиран»

(941 г.) О князе Игоре: Αλλ τ µlν διH οψ α µHχ!ι το* δ *!ο δια πτ ι ϕϑ νος, D πι ! ς, τ>!αννος α τ&ν ϕιλο>ντων, διασπ στης α ;χϑ!Eς hσπονδος. Τα*τα δlατ λυµ νατο µονιEς hγ!ιος α Σ υϑ&ν )ϕοδος Const. Porph. Ep. 321,11— 32.25

(XV в.) Fγ µον αι τ διαλαγχ νουσι τ πολλ , τ τ Μοσχ βιον τ α Κ βος α Τοϕ !ι α Χα! βιον(?!), π λ ις RπE τυ! ννους16 Tϑυν µ ναι Laon. Chalc. I. 122.13—15

Τυϕ1 ι(ο)ν, г. Тверь

(1350 г.) 3πE το* µ γ λου BηγEς το* Τυϕ ! ου Μιχα λ Act. patr. I. 320 (1371 г.) δEς Fµ4ν hλλον µητ!οπολ την Lς… τE ΤυϕH!ιν… Act. patr. I. 581

[π λις] Τυϕ ου, г. Тверь

(1330 г.) † ΤM αTτM µην α το* αTτο* )τους, ψ"ϕος ;γHν το τ"ς ϑ οσNστου π λ ως

Τυϕ ! ου2;21 Chron. Min. I. (P. 607) № 85/11.1—2 (Act. episc. Russ. 55. 20—21)

(1330 г.) …; λ γ ς D 9 !οµ ναχος Θ δω!ος ;χ ι!οτον ϑη ;π σ οπος Τυϕ ! ου7;5

Chron. Min. I. (P. 607) № 85/11.6—7 (Act. episc. Russ. 56.4—5)

(1334 г.) Среди выборщиков Сарайского епископа: (;πισ που) το* Τυϕ ! ου4;10

Θ οδN!ου… Chron. Min. I. (P. 606) № 85/6.4 (Act. episc. Russ. 54.10) (1347 г.) Среди выборщиков Суздальского епископа: …(;πισ που) … α Θ ο-

δN!ου Τυϕ ! ου4;12 Chron. Min. I. (P. 606) № 85/9.4 (Act. episc. Russ. 55. 12)

Τυϕ1 νη, г. Тверь

(1302—1328 г.) …ιαX. F ΤυϕH!νη14… Not. ep. add. 486.13—14

722

Часть 3

`β ις, надменность

(сер. IX в.) Увещевание предводителя Росов христианином при гробе Георгия Амастридского: «…δι το*το α ο9 σο , _ς D!Iς, στ!ατι&ται το*τον 3νω!>ξαι τEν τ ϕον τολµ σαντ ς, ;π ιδ pβ!ις9 ~ν το* ιµHνου χ !σ βα!β !ων 3νοσ ων ;! υ- ν7σϑαι»… Vita Georg. Amastr. 67.8—10

(ο2) Nπ αSτ( ν), «ближние люди», дружина

(1043 г.) Князь Владимир (Ярославич) τ&ν Rπ αTτEν43–44 3γ !ας xσον µ χιµον… с союзниками двинулся на Константинополь, Scyl. 430.43—44

Nπ1 αυχος, горделивый

(970 г.) Святослав Rπ !α>χους7–8 α αTϑ δ ις τ ς 3πο ! σ ις το4ς π!Hσβ σι Ρωµα ων ;ξHϕ ! Leo Diac. 105.7—9

(971 г.) τM τοι α ;ς αTϑ δ ιαν α ϑ! σος τ Ρωσι ;π !ϑη ϕ!ον µατα. Τ ν RπH!αυχον20 τοιγα!ο*ν 3λαζον αν αTτ&ν, α τEν 3ντι !Yς π!οπηλα ισµEν µ στHγων D βασιλ >ς Leo Diac. 126.19—21

/Υπ β οι, Гипербореи

(1053—1054 г.) }ν γ ! τ ν ΑLγυπτ ων sπn τις, }ν τ ν ΑLϑι πων, }ν τ ν Ινδων,

}ν Σ >ϑας, }ν Σαυ!οµ τους, }ν Υπ !βο!Hους259 αTτο>ς, οiς ατ ο!υϕ ν D τ"ς σϕα !ας π λος ;ϕHστη , µH!ος Lσι τ"ς RπE σο* LϑυνοµHνης 3!χ"ς Psell. Paneg.

P. 13: N 1.257—261

(после 1137—1138 г.) …_ς µ τ τE τ&ν Υπ !βο!Hων5 α Τα>!ων )χ ις δυσχ - µ !ον… N. Basil. Or. Ep. 13.5—6

(1164—весна 1165 г.) )στι δl F Γ λιτζα µ α τ&ν πα! το4ς Ρkς τοπα!χι&ν, ο`ςα Σ >ϑας Υπ !βο!Hους30 ϕασ ν N. Chon. Hist. 129.29—30

(около 1164 г.) xτ α Ανδ! νι ος π λιν 3ποδ! ς, Lς Γ λιτζαν τ ν τ&ν Ρkς, ο`ς α Σ >ϑας Υπ !βο!Hους8 ϕαµlν, 3π"λϑ ν Th. Skut. 256.7—8

Nπ β (ι)ος, Гиперборейский

D Rπ !β ! ιος… !αυν ς Phot. Hom. 3, p. 29.2

(ок. 913 г.) Εcναι δl τα*τα, τινlς µlν Σ υϑι )ϑνη )ϕασαν Rπ !β ! ια4, α διαϕϑ !αντα µlν οiς ;π"λϑ Areth. Caes. Comm. in Apocal. 756.A3—6

(до 1182 г.) Письмо к Константину Пигониту: …ν*ν xτ το4ς Rπ !βο!Hοις5

3νδ! σι α 3ν ! στοις 3γχιϑυ! 4ς… M. Chon. II. 5.5—7

(XII в.) …|ς ϕησι Π νδα!ος, Η!α λ"ς δl ;π Σ υϑ αν6 σταλ ς τ ν ΤαϋγHτης 3πο-οµ σαι χ!υσ !ον )λαϕον τ ν 3νατ ϑ ιµHνην τG Ο!ϑωσ j yτοι Α!τHµιδι, ; 4ϑ τ ς αλλ λα ους R!kν ;ς Ολυµπ αν 3πο οµ σας ;ϕ>τ υσ ^ ϕησ γ ! οRτωσ πως^ « Ιστ!ου τ ν ποτ σ ι !7ν ; παγ7ν )ν ι ν Αµϕιτ!υων δας

µν7µ )µµ ναι Ολυµπ j«

xτι δ ;ν Rπ !βο!Hοις16 Σ >ϑαις ;λα4αι, µ διαπ ! ι^ ;γk γ ! π! ν το*το διαπο!&ν, µ λις ;πHγνων ; ΖηνοϑHµιδος τ α λοιπ&ν τ&ν π !ιοδ υσ ντων τοYς τ πους Tzetz. Comm. Aristoph. I, p. 140 d. L. 5—2 (in Plut. 586)

(февраль 1222 г.) Υµ 4ς δl, 9 !Nτατοι 3δ λϕο , µ βουληϑ ητ δ >τ !α ϕαν"ναι ταϑ Rµ7ς α αTτ&ν τ&ν πα! βα!β !οις χ!ιστιαν&ν, οmτιν ς συχνο πανταχ ϑ ν τE

Ономастикон

723

αϑ FµH!αν _ς Fµ7ς πα!αγ νονται σχ δEν το*το µlν π!οσ ! τιοι, το*το δl Rπ !- β ! ιοι20 α )τι τ&ν π!Eς 3ν σχοντα tλιον, 3!χι ! 4ς γνησ ους ;νν µους ;πιζητο*ντ ς λαµβ νοντ ς Man. Sarand. 269.17—22

(XIII в.) На Фессалонику шло войско ; Βουλγ !ων, ; δ!οµ δων νοµ δων, Σ υ- ϑ&ν, ; Χαζ !ων, ; Ρωµα ων, ;ξ Αλβαν&ν ; τ&ν Ρ&ς, πανσπ !µι ν παντEς ;

γHνους, Dπ σα β σ ι λ4µα τE Rπ !β ! ιον3–4 Io. Straurac. Mir. Dem. 370.1—4 (1353 г.) ( Ρωσσ α.—М. В.) µ ταξY τ&ν Rπ !βο! ων13 ; νων ιµHνη f!&ν

N. Greg. Hist. III. 199.13—14

(1354 г.) Ηµ4ν… π ! τ"ς πα! τ Rπ !β ! ια17 µH!η τ"ς οL ουµHνης ιµHνης Ρωσ- σ ας )νια δι ξ ληλυϑ σι… N. Greg. Hist. III. 511.16—18

/Υπ β ιος i αν ς, Северный («Гиперборейский») океан

(после 1439 г.) π!Eς βο!7ν τ"ς χN!ας τα>της ( Ρωσ ας —М. Б.) bτ !ος λπος sη

3πE το* Υπ !βο! ου „ ανο*11 ατ τE L Eς δι τ"ς ατ ψυγµHνης LσHχων Pleth. Geogr. 444.10—12

Nπ ιος, дальний

(ок. 1264 г.) …Все (императорские послы) стремятся к василевсу, в т. ч. и

D Rπ ! !ιος… ;ϑν !χης… Jacob. Bulg. Or. 90. (22—30)

Nπ3 οος, подчиненный, покорный

(867 г.) Архиепископ у росов при императоре Василии I и патриархе Игнатии: το* γ ! h!χοντος το* τοιο>του γHνους σ>λλογον το* Rπη ου5 ποιησαµHνου α µ τ τ&ν π ! αTτEν γ ! ντων π!ο αϑ σϑHντος… Vita Bas. 343.4—6

(867 г.) 3λλ xµως ν*ν α οoτοι ( Ρ&ς), приняв христианство, ;ν Rπη ων 6αυτοYςα π!οξHνων τ ξ ι… 3γαπητ&ς ;γ αταστ σαντ ς Phot. Ep. 2. 300…—302

Nπ σπονδος, подданный, союзник

(970 г.) Святослав в Подунавье: ϕασ γ ! τ ν Φιλ ππου π λιν τM πολ µ 4ν ;ξ λkν, δισµυ! ους τ&ν ;ν τM hστ ι ληϕϑHντων „µ&ς α 3πανϑ!Nπως 3νασ ολοπ σαι, α τα>τn τE 3ντ ξουν eπαν ; δ ιµατ&σαι α ϑ 4ναι Rπ σπονδον7… Leo Diac. 105. 4—7

(1151 г.) …Βλαδιµη!M… (το*το γ ! {νοµα τM Γαλ τζης h!χοντι ) ιτο) 3νδ! Rποσπ νδ< Ρωµα οις {ντι (Владимирко Галицкий), Cinn. 115.18—19

Nπ ϕο ος, данник

(сер. Х в.) Фемы Печенегии: …τE δl ϑHµα το* Χα!αβ η πλησι ζ ι τG Ρωσ j, τE δl ϑHµα Ιαβδι !τ µ πλησι ζ ι το4ς Rποϕ !οις χω! οις43 χN!ας τ"ς Ρωσ ας, το4ς τ ΟTλτ νοις α ∆ !βλ ν νοις α Λ νζ ν νοις α το4ς λοιπο4ς Σ λ βοις (τα4ς Rποϕ !οις χω! οις χN!αις P, τα4ς Rποϕ !οις χω! αις χN!αις V, το4ς Rποϕ !οις χN!αις Me), Const. Porph. DAI. 37.42—45

ϕ λαγξ, фаланга, строй

(972 г.) Шестая битва Святослава у Дристры: Αν µ7ς δl, π!Eς τ"ς τ&ν Σ υ- ϑ&ν υ λωϑ ς ϕ λαγγος4, был убит, Leo Diac. 153.3—4

724

Часть 3

Φ ος, Фарос

(944 г.) το>τοις (корабли из στ λος Ρωσι Eς) π ! τEν Φ !ον17 π!οσο!µισϑ 4σιν 3ντ - π!ω!ος )στη στ λος Ρωµαϊ Eς… Zon. Hist. III. 476.17—18

ϕ1 ωτ, «ферьт», буква «ф»

(ок. 988 г.) Narrat. Russ. Conv. 50.17

ϕϑο οποι ς, губительный

(сер. IX в.) [народ Ρ&ς] το*το δ τE ϕϑο!οποιEν α π!7γµα α {νοµα… Vita Georg. Amastr. 64.8

ϕϑ ος, погибель

ο9 δl Ρ&ς ϕϑ σαντ ς )νδον το* Ι !ο* πολYν L!γ σαντο ϕϑ !ον1–2 Χ!ιστιαν&ν α 3ϑ&ον αiµα ;ξHχ ον Sym. Log. (Leo Gramm.) 240.22—241.2

ϕιλ α, дружба

(968 г.) Святослав —после переговоров с патрикием Калокиром eµα τM Πατ- !ι < Καλο >!n aν α Dµα µονα π!οσ ατο ϕιλ ας1 ϑ σµο4ς, ;χN! ι ατ Μυσ&ν

Leo Diac. 77.23—78.2

(ок. 1164 г.) Андроник Комнин бежал в Галич —

οpτω δl συνHδησ ν αTτο* π!Eς π ϑον

α ϕιλ αν4252 σχHσιν τ σατ! πην χ! ν< _ς συν δ! > ιν συνα!ιστ7ν σατ! πn

α τMδ συνHστιον 3 τυγχ ν ιν

Ephrem. Chron. 4251—4254

(1072—1073 г.) Послание Михаила VII Дукм Всеволоду Ярославичу: Τ! α

τα*τ Lσιν, Tγ νHστατ , α συν τNτατ , τ ιν σαντ µ Lς τ ν σ ν ϕιλ αν21 α 3 !ιβ στ την δι ϑ σιν Psell. Epist. imp. 385.20—21

(1072—1073 г.) ;ϑα>µασ τ τ"ς γηNµης α ϕιλ αν10 µ τ σο* ! σασϑαι τ ϑ µαι σπο>δασµα Psell. Epist. imp. 386.9—10

(1072—1073 г.) Z!µον αν ϕιλ ας16 ;!γ σασϑαι ƒν οTδ ς τ&ν π ντων λ*σαι δυν - σ ται Psell. Epist. imp. 386.16—17

(1072—1073 г.) mνα δι τ"ς το>των 9 !7ς συναϕ ας α D ν*ν δ σµEς ϕιλ ας25

3ŒBαγHστατος γHνοιτο Psell. Epist. imp. 386.24—25

(1072—1073 г.) τοιο*τος γ ! D τ"ς ϕιλ ας27 x!ος ;στ ν, b αστον τ&ν δι ϕιλ ας28 3λλ λοις 3να !αϑHντων τ&ν το* ϕ λου π!αγµ των _ς Lδ ων 3ντHχ σϑαι Psell. Epist. imp. 387.27—29

(1072—1073 г.) βο>λοµαι τοYς.., Dπο4ος c σ>, δι ϕιλ ας19 ;µαυτM οL ιο*ν Psell. Epist. imp. 388.17—19

(1072—1073 г.) ;µβληϑ σ ται γ ! το4ς δι ϕιλ ας27 6νωϑησοµHνοις Fµ4ν 3 !ο- γωνια4ος λ ϑος D Κ>!ιος, συνδHων τ τHως δι στη τα α συνα!µ ζων δι τ"ς 6αυτο* µ σ τητος Lς 3 !ιβ" σ>µπηξιν Psell. Epist. imp. 388.27—389.1

(1072—1073 г.) π!οσϑ σω δl α τ! τον, δι a µ λιστα π ! τ ν σ ν ϕιλ αν23 ;σπο>- δα α Psell. Epist. imp. 389.22—23

(1072—1073 г.) !ατ"! τH σοι ϕιλ ας29 mστηµι Psell. Epist. imp. 389.28—29

Ономастикон

725

(1072—1073 г.) α γHνοιτο Fµ4ν D τ"ς βασιλι "ς ;πιγαµ ας δ σµEς ϕιλ ας1 σ>νδ σµος 3!!αγHστατος Psell. Epist. imp. 390.31—391.1

(1072—1073 г.) Εστω γο*ν σοι τE τοιο*τον τ"ς ;µ"ς ψυχ"ς ;νϑ>µηµα τ µ !ιον 3ληϑHστατον τ"ς π!Eς σl το* ;µο* ! τους 3 !ιβ στ της ϕιλ ας8 Psell. Epist. imp. 391.6—8

(1072—1073 г.) ∆ 4… |σπ ! 3ŒBαβ&νας 3λλ λοις ποι σασϑαι ϕιλ ας14 α Dµονο ας

Psell. Epist. imp. 391.(8)—14

ϕιλο δ1ς, алчный

(968/969 г.) ϕιλο !δlς7 δl eπαν ; τ πως τE Σ υϑι Eν, α λ χνον xτι µ λιστα, α ;πιŒB πlς π!Eς ληµµ των Rπ σχ σιν α 3ν ληψιν… Leo Diac. 77.7—9

ϕ λος, -οι, друг, дружественный

(970 г.) Ответ Иоанна Цимисхия на условия Святослава: «…eτ π! νοιανcναι πιστ >οντ ς τ ν τE π7ν δι υϑ>νουσαν, α τ Χ!ιστιαν&ν π! σβ >οντ ς )ϑιµα. ∆ι τα*τα Lσηγο>µ ϑ τ Rµ4ν _ς ϕ λοις21…» Leo Diac. 105.19—21

(972 г.) Условия мира со Святославом для ромеев: … α ϕ λους3 Fγ 4σϑαι αTτοYς (тавроскифов), ατ ;µπο! αν π!Eς τE Βυζ ντιον στ λλοµHνους… Leo Diac. 156.3—5

(970 г.) Калокир обещал за поддержку росов: … α συµµ χους bξ ι α ϕ λους5

αTτοYς δι β ου Scyl. 288.5

(конец июля 971 г.) После поражения у Дристры Святослав просит у Иоанна Цимисхия договор, ;ϕ ‰ συµµ χοις α ϕ λοις37 Ρωµα ων αταλ γ ς 3σιν ς συγχω!ηϑ η ;π οs ου 3ναχω!"σαι… Scyl. 309.37—38

(после июля 971 г.) По просьбе Святослава, Иоанн Цимисхий α π!Eς Πατζιν ας διαπ! σβ > ται, L βο>λονται, ϕ λους46 αTτοYς α συµµ χους 3ξι&ν )χ ιν… Scyl. 309.46—47

(между осенью 989 и весной 990 г.) …Τ Σ >ϑαις ΜHµϕn µατα ως Dπποτ }ν τοYς συµµ χους,

Τοια*τα δ!&ντας α ϕ λους τοYς σοYς βλHπ ις,

(Васильевский: «скифы»—русские: намек на союз Византии с Владимиром /Киев/ после 986 г. [восстание Комитопулов], после поражения при Сердике. Русский корпус (ок. 5—6 тыс.) в Константинополе —с весны 989 г.), Io. Geom. 919 A

(между осенью 989 и весной 990 г.)

Κατ Σ υϑ&ν π! ν συµµ χους, ν*ν δl Σ >ϑας, Λ ψοισϑ Θ!I ς, συµµ χους π!Eς τοYς ϕ λους Σ ι!τ7τ α !οτ 4τ , ϕ*λα Βουλγ !ων …

Io. Geom. 919 B

ϕιλοϕ οσ<νη, благожелательность, дружелюбие

(после—или нач. 1155 г. или декабрь 1158 г.) Беглый Андроник Комнин был принят Ярославом Галицким: π!οσι ντα αTτM (Ярослав) ;δHξατο α ϕιλοϕ!οσ>νης Qξ ωσ ν (Андроник —сын севастократора Исаака и русской

726

Часть 3

княжны, дочери Галицкого князя Володаря —родственник Ярослава Осмомысла), Cinn. 232.9—11

ϕοβ ο , ужасные

(25.VIII.1057) … Ιταλο τ α Ταυ!οσ >ϑαι, ϕοβ !ο 24 α το4ς sδ σι α το4ς σχ µασιν… Psell. Chron. II, p.97: XXIV. 23—24

ϕονο τον α, убийства

(сер. IX в.) [народ Ρ&ς] ;π οTδ νEς τ&ν hλλων ‡ν π ϕ> ασιν hνϑ!ωποι, χα !οντ ς,

_ς ;π ϕονο τον j8 Vita Georg. Amastr. 64.7—8

ϕ ος, дань

(сер. XV в.) α Σα!µατ ας19 µH!ος τι 3π γ ι το>τ< τM βασιλ 4 [«скифскому» βασι- λ 4 Ατζι ! n, т. е. крымскому хану Хаджигирею] ϕ !ον Laon. Chalc. I. 121.19—20

(сер. XV в.) «Сарматы» платят дань «великому василевсу скифов» (т. е. великому хану монголов) ;ξ xτου τ ν Σα!µατ αν1 ;πιδ!αµ ντ ς τ µlν Qνδ!α- ποδ σαντο, τ δl ληϊσ µ νοι ατHσχον ;π συχν ν τινα χ! νον, α τα>τη τE 3πE το*δ ϕ !ον3 τ ;τ ξαντο τM βασιλ 4 τM µ γ λ<, α )τος b αστον 3π γουσι Laon. Chalc. I. 122.1—4

Φ γγοι, Франки

(906 г.) Ο9 Ρ&ς… ο9 α δ!οµ4ται λ γ µ νοι, ο9 ; γHνους τ&ν Φ! γγων27 αϑ στανται

Georg. Vat. 60. 26—27

Ρ&ς δl, ο9 α ∆!οµ4ται3, …; γHνους δl τ&ν Φ! γγων7 αϑ στανται Ps.-Sym. 707. 3…6—7

ΤM ;νιαυτM ; ν< ατHπλ υσαν ο9 Ρ&ς ο9 α ∆!οµ4ται λ γ µ νοι, ο9 ; γHνους τ&ν

Φ! γγων {ντ ς13, ατ τ"ς Κωνσταντινουπ λ ως, µ τ πλο ων χιλι δ ς δH α Ps.- Sym. 747.12—14

…Ο9 Ρkς.., ο9 α ∆!οµ4ται λ γ µ νοι, ο9 ; γHνους τ&ν Φ! γγων17 αϑ στανται

Theoph. Cont.423.15—17

ϕ νηµα, образ мыслей

(1072—1073 г.) α τM µlν ϕ!ον µατι26 πυ ν τατον cναι α δ!αστι τατον Psell. Epist. imp. 389.26—27

ϕ ο< ιον, стража, охрана

(1072—1073 г.) α ϕ!ο>!ιον23 cνα σ τ&ν Fµ τH!ων D! ων, ϕ δ σϑα τ τ"ς αϑ Fµ7ς Rπη ου 3!χ"ς, συµµαχ 4ν τ α 3ντιµαχ 4ν ;ν eπασι α π!Eς eπαντας Psell.

Epist. imp. 387.23—25

ϕυλα 3, стража

(1064 г.) Η Ιδ!ο*ντα π λις ;στ τ"ς Ιταλ ας πα! ϑ λασσαν, πολυ νϑ!ωπος α πλουσ α. Εϕ>λαττ δl αTτ ν Ιδ!ουντιανEς D ΜαλαπHτζης, )χων Lς ϕυλα ν22 το*στ!ου ΡNσους23 α Βα! γγους οντα! τους τ α πλο\µους Cecaum. 176. 20—23

Ономастикон

727

ϕ<λαξ, страж

(24.Х.1071) Провозглашение Михаила Дуки Парапинака единодержцем. Михаил τοYς π ! τ ν αTλ ν ϕ>λα ας7 οL ιο*ται^ το*το δl γHνος 3σπιδοϕ !οι σ>µπαν- τ ς α Bοµϕα αν τιν 3πE το* wµου 6τ ! στοµον α βα!υσ δη!ον ;πισ οντ ς^τυπ σαντ ς γο*ν τ ς 3σπ δας 3ϑ! οι α 3λαλ ξαντ ς xσον ;χN!ουν α9 ϕαλα , τ ς τ Bοµϕα ας π!Eς 3λλ λους συντ! ψαντHς τ α συνηχ σαντ ς, ;π τEν βασι- λ >οντα _ς ινδυν >οντα συνανι7σι, α χο!Eν π ! αTτEν 6λ ξαντ ς 3ϑιγ&ς ;π τ Rψηλ τ !α τ&ν 3να τ !ων 3ν γουσιν Psell. Chron. II, p. 165: XXVIII. 6—14

ϕ<λα χος, филарх, глава племени (рода)

(до 1165 г.) …Георгий [= Юрий Долгорукий], aς τ π! σβ 4α τ&ν ;ν Ταυ!ο- σ υϑι G ϕυλ !χων cχ … Cinn. 236.23…

ϕ λον, племя

(1043 г.) ΤE β !βα!ον τοιγα!ο*ν το*το ϕ*λον1 ;π τ ν Ρωµα ων Fγ µον αν π ντα χ! νον λ>ττα τ α µHµην … Psell. Chron. II, p. 8: XCI. 1—2

(ок. 1202 г.) Русь (Роман Галицкий) помогает отбить натиск куманов:

α το*τ }ν cχ ν Lσα δ!7ν ;ξ )ϑνους,

L µ τE χ!ιστNνυµον Tσ βlς ϕ*λον6571 τ&ν Ρkς 3π 4!ξ σϕ7ς α "ς π!οϑυµ ας

Ephrem. Chron. 6570—6572

ϕων3, язык, речь

(XV в.) το>ς τ Τ!ιβαλλοYς α ΜυσοYς α Ιλλυ!ιοYς α Κ!οατ ους α Πολ νους α Σα!µ τας ?τ ν αTτ ν ;π σταµαι LHντας ϕων ν20 Laon. Chalc. I. 31.18—20

(сер. XV в.) у «Сарматов» (русских) γHνος τ&ν Ιλλυ!ι&ν ϕωνG6 τ πολλ δια- χ!Nµ νον Laon. Chalc. I. 122.6—7

(сер. XV в.) Πολανο (поляки) δl )χονται Σα!µ των, α τG ϕωνG1 το>των νοµ - ζουσι… Laon. Chalc. I. 124.23—125.1

(сер. XV в.) Σα!µ ται δl ϕωνG1 διαχ!&νται πα!απλησ j τG Ιλλυ!ι&ν… Laon. Chalc. I. 126.1

Φ?τιος, Фотий. Митрополит всея Руси (1408—1431 г.)

(ок. 1410 г.) ΤE πα!Eν βιβλ ον 3ϕι !Nϑη πα! το* πανι !ωτ του µητ!οπολ του ΚυHβουα π σης Ρωσ ας υ!. Φωτ ου Lς τ ν µητ! πολιν το* Μοσχοβ ου Isid. Kiev. Not. ms.: Cod. Vat. gr. 394, f. 213v

(1414—1417 г.) D πανι !Nτατος µητ!οπολ της ΚιHβ(ου) α π σης Ρωσ ας ΦNτιος

Inscr. Phot. 10.38

(перв. треть XV в.) ΦNτιος µητ!οπολ της Inscr. Phot. 7

(перв. треть XV в.) Το*το τE βιβλ ον (;στ ) το* πανι !ωτ του µητ!οπολ του ΚυHβουα π σης Ρωσ ας Y! Φωτ ου, a α ;ϕιH!ωσ ν Lς τ ν µητ! πολιν το* Μοσχοβ ου,α D βουληϑ ς 3ϕ λHσϑαι αTτ , mνα )χη τ ς 3! ς τ&ν τ!ια οσ ων δH α α f τk ϑ οϕ !ων πατH!ων α τ&ν 3ϕο!ισµEν το* 3ϕι !Nσαντος Not. ms.: Cod. Vat. gr. 717, л. 276v

(перв. треть XV в.) Το*το τE βιβλ ον π!οσ τHϑη Lς τ ν µητ! πολιν πα! το* Zγιωτ του µητ!οπολ του π σης Ρωσ ας υ!ο* Φωτ ου, α D βουληϑ ς 3ϕ λHσϑαι

728

Часть 3

αTτ , mνα )χη τ ς 3!7ς τ&ν τ!ια οσ ων δH α α f τk ϑ οϕ !ων πατH!ων α τEν αTτο* 3ϕο!ισµ ν Not. ms.: Cod. Vat. gr. 717, л. 276v

(ок. 1431 г.) Ελ >σ ται οqν D Ρωσ ας *! ΦNτιος µ τ β ου πολλο* α Rπ !π>!ων ;πH ινα τ&ν 6 ατEν χιλι δων S. Syrop. 120.34—35

(ок. 1438 г.) Αλλ α D βασιλ Yς τοYς πολλοYς ; νους χ!υσ νους λαβNν, ο`ς DΡωσ ας *! ΦNτιος26 τM Παντο ! το!ι Χ!ιστM 3ϕιH!ωσ ν, Lς Lδ ας ;χ! σατο οL ονοµ ας S. Syrop. 188.26—27

Χαζα α, Хазария

(1083—1115 г.) Печать, r: св. Михаил; v: Κ[>!ι] , β[ο ]ϑ[ ι] Μιχα λ h!χοντ[ι] Ματ! χ[ων], Ζιχ ας α π σης [Χ]αζα! [ας]. Михаил—Олег Святославич (см. Μιχα λ). Sig. Russ. Ι. 26—30

ΧαµηλGν Νοβογ δι(ο)ν, г. Нижний Новгород

(1371 г.) τEν γαµβ! ν µου (ΑλγH!δου —М. В.), τEν B"γα τEν Μπο! σην το* Χαµηλο* Νοβογ!αδ ου Act. patr. I. 580; Act. patr. I. 584 (Μπο! σην)

δEς Fµ4ν hλλον µητ!οπολ την… Lς τE ΧαµηλEν Νοβογ! διν Act. patr. I. 581, 584

Χα των, Харитон, игумен Русского монастыря на Афоне

(1422 г.) τE πα!Eν γ! µµα ποιο>µ ϑα π!Eς σl τEν πανοσιNτατον αϑηγο>µ νον τ"ς σ βασµ ας α 9 !7ς βασιλι "ς µον"ς τ&ν ΡNσων *! Χα! τωνα2 Act. Ross. 19.1—2: p. 131

Χα βιον, Харьков (?!)

(сер. XV в.) π!οσχ!&ντα τ µHντοι π!Eς Εvξ ινον π ντον Σα!µ των γHνη, 3πE Λ υ ο- πολ χνης αλουµHνης, Fγ µον αι τ διαλαγχ νουσι τ πολλ , τ τ Μοσχ βι ν τ α

Κ βος α Τοϕ !ι α Χα! βιον14–15, π λ ις 3πE τυ! ννους Tϑυν µ νοι ;ς τ ν µHλαιναν οpτω RπE σϕ&ν αTτ&ν αλουµHνην Σα!µατ αν τ λο*σι Laon. Chalc. I.

122.12—15. Неверное конъектурное чтение: см. Χω βιον (ms.)

χ , отряд

(1165 г.) Мануил Комнин пришел к «Примиславу», α xπως χ 4!α ; 4ϑ ν σ>µ- µαχον ;π Ρωµα ους hξn Cinn. 235.2

χ1 , «хер», буква «х»

(ок. 988 г.) Narrat. Russ. Conv. 50.17

Χ σ?ν, Херсон

(ок. 976 г.) Κα hλλα δl παγχ λ πα F το* ϕανHντος 3στH!ος πα! δ λου ;πιτολ , α πα!αδ ιχϑHντ ς αqϑις π!Eς τE β ! ιον µH!ος 3ω! τ&ν νυ τ&ν π>!ινοι στ>λοι, α τοYς D!&ντας ; δ ιµατο>µ νοι. Κα γ ! α οoτοι τ ν τ συµβ7σαν π!Eς τ&ν Ταυ!οσ υ-

ϑ&ν τ"ς Χ !σ&νος10 eλωσιν πα! δ λουν, α τ ν τ"ς Β ŒBο ας ατ σχ σιν πα! τ&ν Μυσ&ν Leo Diac. 175.6—11

(963 г.) Никифор II Фока пытается натравить Святослава на болгар διEα τEν υ9Eν το* ;ν Χ !σ&νι10 π!ωτ >οντος τEν Καλο υ!Eν π!Eς Ρωσ αν ; πHποµϕ ν

Zon. Hist. III. 513.9—11

Ономастикон

729

Χ σωνFται, Херсониты (из России)

 

(сер. Х в.) ΤE λ γ µ νον πH!αµα το* Κ!α! ου,

;ν ‰ διαπ !&σιν 3πE Ρωσ ας ο9

Χ !σων4ται Const. Porph. DAI. 9.66—67

 

χι?ν, снег

(между 1321/1328 г.) Послание императору Андронику ΙΙ Палеологу gν µlν γ ! σ> γ πα!kν π !ιϑ λπnς, α D χ ιµkν αTτο4ς σπHνδ ται, α π!Eς )α! µ ταβαλNν, 9λα! ν τ α µ ιδι&σαν το>τοις πHµπ ι τ ν δ ξι ν^ gν δl µ , αι ας α βο!!7ς α s τις 3πα! τ ας, eπαντ ς hν µοι, ατ αTτ&ν TϑYς πν >σαντ ς, BIστα δ τοYς τ&ν ;λπ δων λονο*σι χο!οYς α µ ταβ λλουσιν ;ς χ ιµ&να α ψ>χος Σ υ- ϑι "ς χι νος56 δ!ιµ>τ !ον (ψυχ! τ !ον), Nic. Greg. Ep. II. № 118, 51—56, p. 309

Χλ1π ν, г. Хлепень

(1371 г.) ;π !ασιν 3π ;σµο* στ!α… τE ΧλHπ ν… Act. patr. I. 581

χο3, возлияние (заупокойное)

(972 г.) После пятой битвы у Дристры Святослав yδη δl νυ τEς ατασχο>σης,

α τ"ς µ νης πλησιϕαο*ς οvσης, ατ τE π δ ον ;ξ λϑ ντ ς τοYς σϕ τH!ους 3ν - ψηλ ϕων ν !οYς^ ο`ς α συναλ σαντ ς π!E το* π !ιβ λου α πυ! ς ϑαµιν ς δια- ν ψαντ ς, ατH αυσαν, πλ στους τ&ν αLχµαλNτων, hνδ!ας α γ>ναια, ;π αTτο4ςατ τEν π τ!ιον ν µον ;ναποσϕ ξαντ ς, ;ναγισµο>ς22 τ π ποιη τ ς, ;π τEνΙστ!ον Rποµ ζια β!Hϕη α 3λ τ!υ νας 3πHπνιξαν, τM Bοϑ < το* ποταµο* τα*τααταποντNσαντ ς. λHγ ται γ ! Ελληνι ο4ς f!γ οις ατ χους {ντας, τEν Ελληνι Eν τ! πον ϑυσ ας1 α χο ς2 το4ς 3ποιχοµHνοις τ λ 4ν, sτ π!Eς Αναχ !σ ως τα*τα α Ζαµ λξιδος, τ&ν σϕ τH!ων ϕιλοσ ϕων, µυηϑHντ ς, sτ α π!Eς τ&ν το* ΑχιλλHως 6τα !ων Leo Diac. 149.17—150.4

Χ λµη, г. Холм (и его епархия)

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епархий: ΤM ΚυHβ< τ"ς Ρωσ ας… ιηX F Χ λµη Not. ep. 17. App. 2. 154: p. 403

(к. XIII (Андроник II)—XIVв.) Список епархий: τ"ς Γαλ τζης τ"ς Μι !7ςΡωσ ας… F Χ λµη Not. ep. 17. App. 3. 157: p. 403

(1302—1328 гг.) …ςX. F Χ λµη17… Not. ep. add. 486.17

Χ λµην, г. Холм

(1371) τ ς Zγιωτ τας ;πισ οπ ς, τ τ Χ λµην, τE Το>!οβον, τE Π ! µο>σ λην α τE Βολοδ µοι!ον Act. patr. I. 579

Χ λµιν, г. Холм

(1347 г.) …ZγιNταται ;πισ οπα , t τ Γ λλιτζα, τE Βολοδ µη!ον, τE Χ λµιν33, τE Π ! µ σϑλιν, τE Λουτζι Eν α τE Το>!οβον, RπH ιντο… Lς τ ν Zγιωτ την µητ! - πολιν ΚυγHβου Act. patr. Reg. II. P. 492: 170.32—35

Rπο 4σϑαι α αqϑις τG Bηϑ σn Zγιωτ τn µητ!οπ λ ι ΚυγHβου τ ς ατ τ ν L!ηµHνην Μι ! ν Ρωσ αν Zγιωτ τας ;πισ οπ ς, τ ν τ Γ λλιτζαν, τE Βολοδ µη!ον, τE Χ λ- µιν17, τE Π ! µ σϑλιν, τE Λουτζι Eν α τE Το>!οβον Act. patr. Reg. II. P. 494: 170.69—72

730

Часть 3

;παν λϑ 4ν τG Zγιωτ τn µητ!οπ λ ι ΚυγHβου τ ς L!ηµHνας τα>της ;πισ οπ ς, τ ν

Γ λλιτζαν, τE Βολοδ µη!ον, τE Χ λµιν113, τE Π ! µ σϑλιν, τE Λουτζι Eν α τE Το>!οβον Act. patr. Reg. II. P. 496: 170.112—114

(1371 г.) ;πισ οπ ς δl τE Βολοδ µοι!ον, τE Π ! µο>σϑλιν α τE Χ λµιν, eτιν Lσιν RπE τ ν ;ξουσ αν το* ! λου τ"ς Λαχ ας Act. patr. I. 583

[π λις] Χολµ ου, г. Холм

(1328 г.) Выборы епископа Владимира при участии епископов: …Γ!ηγο! ου Χολµ ου3… Chron. Min. I. (P. 604) № 85/1.3 (Act. episc. Russ. 52.3)

(1328 г.) Выборы епископа Галича при участии епископов: …Γ!ηγο! ου Χολ-

µ ου3;12… Chron. Min. I (P. 604) № 85/2.3 (Act. episc. Russ. 52.12) (1331 г.) Выборы епископа Луцка при участии епископов: …Γ!ηγο! ου Χολ-

µ ου3;15… Chron. Min. I. (P. 605) № 85/4.3 (Act. episc. Russ. 53.14—15) (1331 г.) Выборы архиепископа Великого Новгорода при участии епископов:

…Γ!ηγο! ου Χολµ ου4;9… Chron. Min. I. (P. 607) № 85/12.4 (Act. episc. Russ. 56.9)

(1332 г.) Выборы епископа Чернигова при участии епископов: …Γ!ηγο! ου Χολµ ου4;2 Chron. Min. I. (P. 605) № 85/5.4 (Act. episc. Russ. 54.1—2)

(1335 г.) Выборы епископа Брянска при участии епископов: …Γ!ηγο! ου Χολ- µ ου4;18… Chron. Min. I. (P. 608) № 85/13.4 (Act. episc. Russ. 56.18)

Χ ηστ ς ( Ιω ννης), Христо (Иоанн)

(после 1446 г.) Πα! ηµι τEν Ρωσ ας Ιω ννην τEν ϕ !ων>µως Χ!ηστ ν19 G. Schol. Op. II. 485.18—19

(1450 г.) πα! ηµι… τEν Ρωσ ας Ιω ννην τEν ϕ !ων>µως Χ!ηστ ν29,… G. Schol. Op. III. 127.27—29

Χ ιστ"να, Христина. Жена князя Мстислава Владимировича, (рубеж XI/ XII в.), дочь шведского короля Инге Стенкильсона, ум. в 1122 г. (рубеж XI/XII в.) Печать (обломок), r: женский образ с нимбом; v: F αγια

Χ!ιστηνα Sig. Russ. № 39, I. 33, 172, 252, 285

χ ιστιανι ς, христианский

(1200/1201 г.) …τE χ!ιστιανι Nτατον γHνος ο9 Ρkς… N. Chon. Hist. 522.28 (1200/01 г.) …τE χ!ιστιανι Nτατον6 )ϑνος, ο9 Ρ&σοι… Th. Skut. 428, 6

χ ιστιανισµ ς, христианство

(IX в.) (Содержание—Оглавление) … α τ&ν τηνι α*τα (на VIII Соборе) σ αν- δ λων δι τEν ΦNτιον^ α xπως τE )ϑνος τ&ν Ρkς τEν χ!ιστιανισµEν πα! δHξατο^α π ! το* µ τ τEν ΦNτιον πατ!ι !χου Στ ϕ νου… Niceph. Xanth. PG 145. 620 A

χ ιστιανο , христиане

(867 г.) 3λλ xµως ν*ν α οoτοι τ ν τ&ν Χ!ιστιαν&ν αϑα! ν α 3 βδηλον ϑ!η- σ αν τ"ς Ελληνι "ς α 3ϑHου δ ξης ;ν r ατ χοντι π! τ !ον 3ντηλλ ξαντο, ;ν Rπη ων 6αυτοYς α π!οξHνων τ ξ ι 3ντ τ"ς π!E µι !ο* αϑ Fµ&ν λ ηλασ ας α το* µ γ λου τολµ µατος 3γαπητ&ς ;γ αταστ σαντ ς. α ;π τοσο*τον αTτοYς D

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]