svod_vizantiiskih_svidetel_stv_o_rusi

(ок. 874 г.) Итоги деяний Василия I: α το4ς Ρ&ς δl συµβ σ ις14 ϑHµ νος ;ν µ τοχG γ νHσϑαι το* σωτη! ου βαπτ σµατος αsτιος γHγον π µϕϑHντος αTτο4ς α 3!χι !Hως Scyl. 165.13—15

Συµ ?ν, Семен Иванович Гордый, Сын Ивана I Даниловича Калиты, великий князь Московский и Владимирский (1340—1353)

(сентябрь 1347 г.) Адресат послания Иоанна VI Кантакузина. Act. patr. I. 263, 267 sq

(1347 г.) ;δ 4το τ ; 4ϑ ν αταπ µϕϑHντα γ! µµατα το* τ 9 !ωτ του µητ!οπολ του ΚυγHβου… το* τ Tγ ν στ του BηγEς π σης Ρωσ ας α π !ιποϑ του 3ν ψιο* το*

!ατ στου α Zγ ου µου αTτο ! το!ος, *! Συµ Nν28

Act. patr. Reg. II. P. 490: 170.24—28

ΑνηνHχϑη δl τ π ! το>του 3!τ ως Lς τ ν βασιλ αν µου πα! το* Tγ ν στ του

µ γ λου BηγEς Ρωσ ας α π !ιποϑ του 3ν ψιο* τ"ς βασιλ ας µου, *! Συµ Nν60

Act. patr. Reg. II. P. 492: 170.58—60

Συµ ?ν, Симеон

(1316 г.) Иеромонах монастыря Верриота на Афоне, духовник афонского Русского монастыря св. Пантелеимона. Act. Esph. N 13. P. 94

Συµ ?ν, Симеон

(1391 г.) Иеромонах

(1391 г.) γ!αϕ π!Eς τEν 9 !οµ ναχον Συµ kν τEν ;ν τG Μι !I Ρωσ j Act. patr. II. 157

D 9 !οµ ναχος Συµ kν Act. patr. II. 158

9 !οµον χ< Συµ kν συγχω!ητι τιµ α γ!αϕ Act. patr. II. 158

συµµαχ α, помощь (союзническая)

(сер. Х в.) ∆ιE µ7λλον 3 σπουδ ν ο9 Ρ&ς τ ϑ νται …συµµαχ αν πα! αTτ&ν (печенеги) λαµβ ν ιν α )χ ιν αTτοYς Lς βο ϑ ιαν Const. Porph. DAI. 2. 12—14 (после 20.VII.971) После разгрома Святослава у Дристры: Επ δl το4ς βα!-

β !οις α &ς ;ϕH! το τ το* πολHµου α ξυµµαχ ας21 ~ν ;λπ ς οTδαµο*… Scyl. 305.20—21

(ок. 988 г.) )τυχ γ ! συµµαχ αν π!οσ αλ σ µ νος ;ξ αTτ&ν α ηδ στ ν ποιησ - µ νος τEν h!χοντα το>των Βλαδιµη!Eν ;π τG 6αυτο* 3δ λϕG Αννn Scyl. 336.89— 90

(после июня 1043 г.) После провала мирных переговоров Константина Мономаха: α τοYς µlν ;νδηµο*ντας τG βασιλ δι ;µπ !ους τ&ν Σ υϑ&ν, )τι δl α τοYςατ συµµαχ αν55 πα! ντας διασ δ σας ;ν το4ς ϑHµασι α 3σϕαλισ µ νος…

Scyl. 430. 54—56

(1165 г.) Посольство Мануила Комнина на Русь: ;πHσταλτο γ ! αTτM [Мануил] α Ρωσισϑλ β< τM α αTτM ;π Ταυ!οσ υϑι "ς h!χοντι π ! συµµαχ ας4

δι ιλHχϑαι Cinn. 235.3—4

(1328 г.) α τE Βυζαντ οις συµµαχ αν13 eµα Ιβ νn ;ς τ!ισχιλ ους στ!ατιNτας πHµψαι

Io. Cant. I. 298.12—14

συµµαχι ς, союзный

(апрель 1042 г.) Восстание в Константинополе: отважились мастеровые,

3λλ οTδ xσον ξ νι ν τ α συµµαχι Eν19 LNϑασι πα!ατ!Hϕ ιν ο9 βασιλ 4ς, λHγω δl τοYς π ! τEν Τα*!ον Σ >ϑας, g bτ !ο τιν ς… Psell. Chron. I, p. 102: XXV.

19—21

(25.VIII.1057) Восставший Исаак Комнин сидел в окружении своих воинов,

µ ϑ ο`ς α9 συµµαχι α 22 δυν µ ις Dπ σαι πα! τ&ν ;ϑν&ν αTτο4ς πα! γHνοντο,

Ιταλο τ α Ταυ!οσ >ϑαι… Psell. Chron. II, p. 98: XXIV. 22—23

(988 или 989 г.) Василий II ( "δος γ ! π!Eς Βλαδιµη!Eν τEν h!χοντα το>των ;πΑννn τG 3δ λϕG αTτο* ϑHµ νος συµµαχι Eν2 ; 4ϑ ν ;δHξατο)… Zon. Hist. III. 553.1—2

(1043 г.) Князь Владимир (Ярославич), собрав войско, π!οσ ται!ισ µ νος δl α συµµαχι Eν44 οT fλ γον 3πE τ&ν ατοι ο>ντων ;ν τα4ς π!οσα! τ οις το* Ω ανο* ν σοις ;ϑν&ν пошел на Константинополь, Scyl. 430.44—46

σ<µµαχος, союзник

(между осенью 989 и весной 990 г.) …Τ Σ >ϑαις

ΜHµϕn µατα ως Dπποτ }ν τοYς συµµ χους

Τοια*τα D!&ντας α ϕ λους τοYς σοYς βλHπ ις Io. Geom. 919 A

(Васильевский: «скифы»—русские: намек на союз Византии с Владимиром /Киев/ после 986 г. [восстание Комитопулов], после поражений при Сердике. Русский корпус —5—6 тыс. в Константинополе —с весны 989 г.)

Κατ Σ υϑ&ν π! ν συµµ χους, ν*ν δl Σ >ϑας, Λ ψοισϑ Θ!I ς, συµµ χους π!Eς τοYς ϕ λους

Σ ι!τ7τ α !οτ 4τ , ϕ*λα Βουλγ !ων… Io. Geom. 919 B

(ок. 970 г.) Варда Склир идет на росов: ο9 β !βα!οι δl το*το µαϑ ντ ς α D το>των )ξα!χος D Σϕ νδοσϑλ βος, το>ς τ Βουλγ !ους Dπλ σαντ ς α συµµ χους17 π!οσ ιληϕ τ ς Σ >ϑας, ο9 Πατζιν αι ι λ σ ονται, α στ!ατι ν Lς τ!ι οντα µυ!ι δας 3!ιϑµουµHνην συστησ µ νοι τ ν Θ!– ην eπασαν ;λη\ζοντο Zon. Hist. III. 523.15—524.2

(июль 971/972 г.) После поражения Святослав обещает Иоанну Цимисхию

Lς τ οL 4α ;παν λϑ 4ν ;ξαιτο>µ νος α το4ς συµµ χοις16 Ρωµα ων συντ τ- τ σϑαι… Zon. Hist. III. 534.15—16

(970 г.) Калокир обещал за поддержку росов: α συµµ χους5 bξ ι α ϕ λους αTτοYς δι β ου Scyl. 288.5

(970 г.) Узнав о приближении войска Варды Склира, росы и Святослав οινο- π!αγ σαντ ς δ δουλωµHνοις yδη το4ς Βουλγ !οις, π!οσ ιληϕ τ ς δl α συµµ χους17 το>ς τ Πατζιν ας α τοYς π!Eς δ>σιν ;ν Πανον j ατ< ηµHνους Το>! ους… Scyl. 288.16—18

(конец июля 971 г.) Святослав после поражения у Дристры посылает к Иоанну Цимисхию послов за договором, ;ϕ ‰ συµµ χοις37 α ϕ λοις Ρω-

µα ων αταλ γ ς 3σιν ς, Иоанн Цимисхий позволил бы ему уйти, Scyl. 309.37

(после июля 971 г.) По просьбе Святослава Иоанн Цимисхий α π!Eς Πατζιν ας διαπ! σβ > ται, L βο>λονται, ϕ λους αTτοYς α συµµ χους47 3ξι&ν )χ ιν…

Scyl. 309.46—47

(1165 г.) Посольство Мануила Комнина на Русь: Τ&ν L!ηµHνων τ bν α D Μανου λ πα! Π!ιµ σϑλαβον ~λϑ α xπως χ 4!α ; 4ϑ ν σ>µµαχον ;π Ρωµα ους hξn

Cinn. 235.1 sq

συµϕυvα, связь

(1072—1073 гг.) ∆ 4… Dµολογ αν _ς τ λ ωτ την συµϕυ\αν13 λογ σασϑαι Psell. Epist. imp. 391.(8)—13

(1072—1073 гг.) Μ οqν οs ι 3ϑ τ ν τοια>την π!οβ σ σϑαι π!Eς 3λλ λους συµϕυ\αν16 α σ>µπνοιαν, 3λλ hνωϑ ν α πα! ϑ ο* τα>την Fµ4ν ;µπ σ 4ν τ ν ;νϑ>- µησιν Psell. Epist. imp. 391.15—17

συν λλαγµα, соглашение, договор

(1072—1073 гг.) ΕL γ ! α π!Eς τEν µ τ ;µο* π! τ !ον h!ξαντα τE τοιο*τον ;σπο>- δαστα σοι συν λλαγµα8… Psell. Ep. imp. 387.7—8

συν τ ς, разумный

(1072—1073 гг.) Τ! α τα*τ Lσιν, Tγ νHστατ , α συν τNτατ 20, τ ιν σαντ µLς τ ν σ ν ϕιλ αν Psell. Epist. imp. 385.20—21

(1072—1073 гг.) Π!&τα µlν σ>γχαι!H µοι, λογιNτατ α συν τNτατ 7 π ντων 3νδ!&ν Psell. Epist. imp. 388.7—8

(1072—1073 гг.) βο>λοµαι τοYς Fγ µονι ωτ τους τ&ν 3νδ!&ν α συν τωτH!ους18, Dπο4ος c σ>, δι ϕιλ ας ;µαυτM οL ιο*ν Psell. Epist. imp. 388.17—19

(1072—1073 гг.) xτι σH ϕασιν ο9 συνοµιλ σαντ ς α δι γνω τ ς συν τNτατον24 hνϑ!ωπον cναι Psell. Epist. imp. 389.23—24

σ<ν σις, разум

(1072—1073 гг.) π!Eς δl τ ν σ ν TγHν ι ν τ α σ>ν σιν15 πλHον τι ποι"σαι δια- ν ν ηµαι Psell. epist. imp. 386.15—16

συνϑ3 η, договор

(970 г.) росы µα ! χα ! ιν Lπ ντ ς τα4ς π!Eς Νι ηϕ !ον τEν βασιλHα γ νοµHναις συνϑ αις95, συµϕH!ον ;ν µισαν 6αυτο4ς µ 4ναι ατ χN!αν α τ"ς γ"ς υ!ι > ιν

Scyl. 288.94—96

(после 22.VII.971) После поражения у Дристры Святослав π!Eς συνϑ ας36

3πHβλ ψ Scyl. 309.35—36

(1072—1073 гг.) Послание Михаила VII Дуки к Всеволоду Ярославичу (Васильевский) α τ&ν hλλων Fγ µ νων )λαττον π ϕ!οντι kς π!Eς σl π!&τον συνϑ ας17 ποι"σαι π!οG!ηµαι Psell. Epist. imp. 389.16—17

(1165 г.) Послание Мануила Комнина к Ярославу Галицкому: «…(ты) λ γων τ α συνϑη &ν11 τ&ν π!Nην yδη fµωµοσµHνων σοι ατωλιγω!η Nς…» Cinn. 235.11—12

σ<νταγµα, воинское соединение

(июнь 941 г.) После поражения флота росов их отбросило к «Сгору», Β !δας δl πατ! ιος, D το* Φω 7 υ9 ς, τοYς αLγιαλοYς πα!ατ!Hχων µ ϑ 9ππHων α ; ! των 3νδ!&ν, συντ γµατι4 το>των [т. е. τ&ν Ρ&ς —l.1] 9 ανM π!Eς συλλογ ν τ!οϕ"ς ; π µϕϑHντι συναντ σας ;τ!Hψατο α ατHσϕαξ ν Scyl. 229.3—5

Συ ιανGς ΘωµPς, Сириан Фома

(1316/17 г.) Заказчик рукописи в монастыре Феодора Тирона и Феодора Стратилата в Твери. Not. Ms.: Turyn A. Codiсes graeсi Vaticani saeculis XIII et XIV scripti annorumque notis instructi. Città del Vaticano, 1966. P. 113

Σϕ γγ λος = Σϕ1γ λος, Сфангел

(12.IV.971) Σϕ γγ λος51 δl D π σης τ"ς ;ν Π !σϑλ βj στ!ατι7ς ;ξηγο>µ νος (;τ τ- τ το δl δ >τ !ος µ τ τEν Σϕ νδοσϑλ βον ;ν Σ >ϑαις)… (Σϕ γγ λος CVBN; Σϕ - γ λος AM; Φ λαγγος E), Scyl. 296.51—53

(после 24.IV.971) Битва у Дристры: _ς γ ! συνHβη π σ 4ν τEν Σϕ γγ λον11 F!ωϊ &ς 3γωνιζ µ νον Scyl. 301.10—11

(20.VII.971) Битва у Дристры …hνδ!α τιν πα! Σ >ϑαις ;πισηµ τατον, Ι - µο!α τοvνοµα, µ τ Σϕ γγ λον89 τEν 3ναι! ϑHντα τιµNµ νον… [Σϕ γ λον E], Scyl. 304.88—89

Σϕ1γγος, Cфенг

(1016 г.) Императорское посольство в «Хазарию» (= Крым) во главе с Монгом (Μογγ ς): α τG συν !γ j ΣϕHγγου91 το* 3δ λϕο* Βλαδιµη!ο*… το* γαµβ!ο* το* βασιλHως, RπHταξ τ ν χN!αν… Scyl. 354.91—93

Σϕ1γ λος = Σϕ γγ λος, Сфенкел

(972 г.) Битва у Преславы: Ρ&ς δl α αTτο π!Eς το* σϕ&ν πα!α !οτο>µ νοι στ!ατηγο* (ΣϕHγ λος4 δl ~ν οoτος, D τ! την )χων τιµ ν πα! Σ >ϑαις µ τ γ Σϕ νδοσϑλ βον…), Leo Diac. 135.3—5

(972 г.) после взятия Преславы: ΣϕHγ λος1 δl πα! τEν Σϕ νδοσϑλ βον ”χ το, ϕυγG µ τ fλ γων λHψας τ ν σωτη! αν^ αqϑις δl 3νn!Hϑη, |σγ µοι yδη L! σ ται

Leo Diac. 138.1—3

(972 г.) Вторая битва у Дристры. Один из ромеев τEν µ τ Σϕ νδοσϑλ βον τ! τον πα! Ταυ!οσ >ϑαις τιµNµ νον ΣϕHγ λον20, ; ϑ>µως τ τ διαγωνιζ µ νον,ατη ντισ ν, hνδ!α γιγαντNδη α ν ανι ν Leo Diac. 144.19—21

Σϕ νδ σ(ϑ)λαβος, Святослав, великий князь киевский Святослав Игоревич (ум. в 972 г.)

(сер. Х в.) ΑπE το* Ν µογα!δ ς, ;ν ‰ Σϕ νδοσϑλ βος4, D υ9Eς Ιγγω!, το* h!χοντοςΡωσ ας, ; αϑHζ το Const. Porph. DAI. 9.4—5

При приеме княгини Ольги (в Константинополе) получили в хрисотриклине на обеде: ο9 hνϑ!ωποι το* Σϕ νδοσϑλ βου 3ν µιλ. X Const. Porph. Cerem. I. 597.14

(ок. 969 г.) Посольство патрикия Калокира к росам [τM τ&ν Τα>!ων ατ !- χοντι: 77.6] Το>των τ&ν λ γων D Σϕ νδοσλ βος16 3 ουτισϑ ς (το*το γ ! π!Eς τ&ν Τα>!ων ατωνοµ ζ το) οTχ οi ς τ ~ν ;πισχ 4ν τ ν D!µ ν^ 3λλ , µ τHω!ος τα4ς ;λπ σι το* πλο>του γ ν µ νος fν ι!οπολ&ν τ τ ν τ"ς χN!ας ατ σχ σιν τ&ν Μυσ&ν,α hλλως δl ϑ !µου!γ ς τ zν α ϑ!ασYς, 3λ ιµ ς τ α BH της 3ν !, π7σαν FβηδEν Fλι αν τ&ν Τα>!ων π!Eς τ ν ; στ!ατ αν ατ π ιγ ν Leo Diac. 77.16— 22

(†δ ι γ ! τEν Πατ! ιον Καλο >!ην eπαξ τ"ς Tϑ ας ; λ ναντα α τ"ς το>του υ! ας 3ϕηνι σαντα, α µHγα πα! τM Σϕ νδοσλ β<12 δυνηϑHντα, µ T τως τM το>του ϑ λ µατι σπ σασϑαι)… Leo Diac. 79.10—13

(970 г.) Иоанн Цимисхий π!Eς µHντοι τEν Σϕ νδοσλ βον11, τEν τ"ς Ρωσι "ς πανοπλ ας ατ !χοντα, )γνω δια η!υ > σϑαι Leo Dic. 103.11—12

(970 г.) Ο δl Σϕ νδοσλ βος1, τα4ς ατ τ&ν Μυσ&ν ν αις ;π µHγα αL! µ νος Leo Diac. 105.1—2

…3πο ! σ ις το* Σ >ϑου… (Святослав), Leo Diac. 105.16

(970 г.) Ответная речь Святослава Иоанну Цимисхию D δl Σϕ νδοσλ βος16,

;π τα4ς τοια>ταις 3πο ! σ σι σχ τλι σας, τG τ βα!βα!ι G µαν j α 3πονο j πα!αϕ ! µ νος, 3ντHλ ξ τοια*τα… Leo Diac. 106.16—18

(972 г.) Битва за Преславу. Там патрикий Калокир при приближении к Преславе ромеев ночью тайно, как говорят, _ς τEν Σϕ νδοσϑλ βον17 3ϕι Hσϑαι, αTτο* που πα! τE ∆ο!>στολον (a τ ν*ν ∆! στ!α αλ 4ται) πανσυδ δαιτ! βοντα

Leo Diac. 134.17—19

(972 г.) Статиг росов —ΣϕHγ λος δl ~ν οoτος, D τ! την )χων τιµ ν πα! Σ >ϑαις µ τ γ Σϕ νδοσϑλ βον5^ ; 4νος γ ! Zπ ντων ατ"!χ ν… Leo Diac. 135.4—6 (972 г.) Взятие Преславы: ΣϕHγ λος δl πα! τEν Σϕ νδοσϑλ βον1 ”χ το, ϕυγG

µ τ fλ γων λHψας τ ν σωτη! αν Leo Diac. 138.1—2

(972 г.) После взятия: ) τ τ&ν δο!υαλNτων Ταυ!οσ υϑ&ν τινας 3πο ! νας _ς τEν Σϕ νδοσϑλ βον8 ;ξHπ µπ с сообщением о падении Преславы и с условиями ромеев, Leo Diac. 138.7—8

(972 г.) Сообщение Святославу (в Дристре) условий ромеев после взятия

Преславы —τα*τα µlν 3παγγHλλ ιν Σϕ νδοσϑλ β<15–16 πα! γγ ιλ ν (Иоанн Цимисхий), Leo Diac. 138.15—16

(972 г.) Σϕ νδοσϑλ βος2–3 δl, τE ατ τ ν Π!αισϑλ βαν π ϑος γνοYς yσχαλλ µlνα yχϑ το, οT 3γαϑEν οLωνEν το* µHλλοντος το*το τιϑHµ νος Leo Diac. 139.2—4

…τEν µυ!ι στολον στ!ατEν Ιγγο!ος, το* τEν Σϕ νδοσϑλ βον6–7 τ ντος… Leo Diac. 144.6—7

(972 г.) Вторая битва у Дристры: убили τEν µ τ Σϕ νδοσϑλ βον19 τ! τον πα! Ταυ!οσ >ϑαις τιµNµ νον ΣϕHγ λον… Leo Diac. 144. 19—20

(972 г.) Пятая битва у Дристры: ;ντα*ϑα Ι µο!α, τEν µ τ τEν Σϕ νδοσϑλ - βον2 τE Σ υϑι Eν hγοντα στ! τ υµα α τιµNµ νον TϑYς µ τ ; 4νον, …атаковал Анема, Leo Diac. 149.2—3

Военный совет после пятой битвы: Τ τ δl yδη διανισχο>σης FµH!ας βουλ ν D Σϕ νδοσϑλ βος21–22 τ&ν 3! στων ; ϑιζ ν… Leo Diac. 150.21—22

706 Часть 3

Военный совет после пятой битвы: D δl Σϕ νδοσϑλ βος12, µ>χιον α πι !Eν 3νοιµNξας «οsχ ται τE λHος», )ϕη, «a τG Ρωσι G πανοπλ j συν π το, τ π! σοι ααταστ! ϕοµHνn, )ϑνη 3πονητ , α χN!ας xλας 3νδ!αποδιζοµHνn 3ναιµωτ , L ν*ν 3 λ &ς Ρωµα οις Rπ ξοµ ν. Αλλ γ !, τ ν ; π!ογ νων 3ν ιληϕ τ ς 3! τ ν, 3ναλογισ µ νο τ , _ς 3 αταγNνιστος F Ρωσι µHχ!ι α τ µ !ον αϑHστη ν 3λ , ; ϑ>µως Rπl! τ"ς σϕ&ν σωτη! ας διαγωνισNµ ϑα. οTδl γ ! )ϑιµον Fµ4ν ϕ >γουσιν ;ς τ ν πατ! δα ϕοιτIν, 3λλ g νι &ντας ζGν, g T λ &ς τ λ υτIν, )!γα ;πιδ δ ιγµHνους γ ννα ων 3νδ!&ν». Τοσα*τα µlν D Σϕ νδοσϑλ βος21 ;βο>λ υσ ν Leo Diac. 151. 12—21

(972 г.) После речи Святослава у Дристры, τ τ δl, τ&ν το* h!χοντος8 (= Святослав) λ γων 3 ο>σαντ ς… Leo Diac. 152.8

(972 г.) Шестая битва у Дристры: …Αν µ7ς α τEν Ι µο!ον ατα τ νας, τEν Σϕ νδοσϑλ βον20 Lδkν, бросился на него, Leo Diac. 152.19—20

(972 г.) µι !ο* δl α αTτEς D Σϕ νδοσϑλ βος6–7 ;λ ϕϑη, )ξαιµος γ γονkς ααταβ λ ς, L µ F νYξ ;π λϑο*σα το*τον διHσωσ ν Leo Diac. 155.6—8

(972 г.) D δl Σϕ νδοσϑλ βος13–14, παŒ xλην τ ν ν> τα βα!υϑυµ&ν ;π τG ατα οπG τ"ς 6αυτο* στ!ατι7ς, yσχαλλ µlν α ;σϕ δαξ τM ϑυµM Leo Diac. 155.13—15

(972 г.) Мир Иоанна Цимисхия и Святослава: µ τ δl τE π!οβ"ναι τ ς σπονδ ς,

Lς Dµιλ αν D Σϕ νδοσϑλ βος15 τM βασιλ 4 συν λϑ 4ν ;ξαιτ 4 Leo Diac. 156.14— 15

(972 г.) α D Σϕ νδοσϑλ βος18 δl • ν ;π τινος Σ υϑι ο* 3 ατ ου πα!απλHων τEν ποταµEν (Истр), τ"ς Nπης FµµHνος α σYν το4ς 6τH!οις ;!Hττων, _ς iς τ&ν

λοιπ&ν. τ ν δl LδHαν τοι σδ τις ~ν^ τ ν Fλι αν µ µ τ!ηµHνος, οvτ Lς pψος πα! το* L τος Q!µHνος, οvτ Lς β!αχ>τητα συστ λλ µ νος^ δασ 4ς τ ς fϕ!*ς, γλαυ οYς )χων τοYς fϕϑαλµοYς, τ ν B4να σιµEς, ;ψιλωµHνος τEν πNγωνα, τM hνωϑ ν χ λ ι δασ αις α Lς µ" ος αϑ ιµHναις ϑ!ιξ οµ&ν π !ιττ&ς. τ ν δl ϕαλ ν π νυ ;ψ λωτο^ πα! δl ϑ τ !ον µH!ος αTτ"ς β στ!υχος 3πnN!ητο, τ ν το* γHνους ;µϕα - νων TγHν ιαν^ Tπαγ ς τEν αTχHνα, τ στH!να T!Yς α τ ν hλλην δι πλασιν q µ λα διη!ϑ!ωµHνος^ σ υϑ!ωπEς δH τις α ϑη!ιNδης ;δ νυτο. ϑατH!< δl τ&ν wτων χ!>σ ιον ;ξ"πτο ;νNτιον, δυσ µα!γ !οις οσµηµHνον, hνϑ!α ος λ ϑου αTτο4ς µ σι- τ >οντος. ;σϑ ς το>τ< λ υ , οTδHν τι τ&ν 6τH!ων Rπαλλ ττουσα g αϑα! τητι. fλ γα γο*ν hττα π ! διαλλαγ"ς τM βασιλ 4 ;ντυχkν, πα! τEν ζυγEν το* 3 ατ ου ;ϕ ζ µ νος, 3πηλλ ττ το Leo Diac. 156.18—157.11

(972 г.) Ο δl Σϕ νδοσϑλ βος13, τE ∆ο!>στολον 3πολιπkν α τοYς αLχµαλNτους π!ο- σ πιδοYς ατ τ ς σπονδ ς, 3πHπλ ι µ τ τ&ν π !ιλ ιϕϑHντων 6τα !ων, ;π τ ν πατ! δα LHµ νος Leo Diac. 157.13—15

(972 г.) Печенеги α αTτEν δl τEν Σϕ νδοσϑλ βον19 το4ς λοιπο4ς συγ ατHσϕαξαν…

Leo Diac. 157.19—20

(после 963 г.) Император Никифор II Lς τEν h!χοντα Ρωσ ας τEν Σϕ ν- δοσϑλ βον8 δι π! σβ >σατο, ;ξο!µ&ν ατ Βουλγ !ων αTτ ν Zon. Hist. III. 513. 8—9

(ок. 970 г.) Варда Склир идет на росов: ο9 β !βα!οι δl το*το µαϑ ντ ς α D το>των )ξα!χος D Σϕ νδοσϑλ βος16, το>ς τ Βουλγ !ους Dπλ σαντ ς α συµµ χους π!οσ ιληϕ τ ς Σ >ϑας, ο‘ Πατζιν αι ι λ σ ονται, α τοYς τ ν Πανον αν οL ο*ν-

τας Το>! ους α στ!ατι ν Lς τ!ι οντα µυ!ι δας 3!ιϑµουµHνην συστησ µ νοι τ ν Θ!– ην eπασαν ;λη\ζοντο (Tit. L. 2: xπως D Σ λη!Eς τοYς Ρ&ς (Bkς CE) ατηγων σατο α τοYς συµµαχο*ντας αTτο4ς CE), Zon. Hist. III. 523.15—524.2

(971/972 г.) У Доростола / Дристры ~ν δl π!E τ"ς π λ ως τα>της ;στ!ατοπ δ υ-kς D τ&ν Ρ&ς 3!χηγEς D Σϕ νδοσϑλ βος5 Zon. Hist. III. 530.4—5

(971/972 г.) Ромеи теснят росов D δl Σϕ νδοσϑλ βος12 ο`ς ατ 4χ Βουλγ !ους, Ls οσι χιλι δας {ντας, _ς λHγ ται, π ντας RπE δ σµο4ς ;ποι σατο, δ σας µ ;παναστα4 ν αTτM g τM βασιλ 4 π!οσχω! σωσιν Zon. Hist. III. 530.12—15

(971/972 г.) Ромеи теснят росов 3λλ D Σϕ νδοσϑλ βος5 ν> τα ϕυλαξ µ νος 3σHληνον α χ ιµH!ιον, ;ν µονοξ>λοις hνδ!ας ;µβιβ σας _σ δισχιλ ους α αTτEς ; νοις συν µβ βη Nς, 3π"λϑ ν ;πιστ σασϑαι α συλλHξαντ ς τ χ! ιNδη Lς τE ∆ο! στολον ;παν• σαν Zon. Hist. III. 531.4—8

(971/972 г.) Ромеи теснят росов. Последняя битва у Дристры: Ο δH γ Σϕ νδοσϑλ βος4 )τι eπαξ Ρωµα οις πα!•ν ι µαχHσασϑαι α g π !ιγ νHσϑαι τ α σωϑ σ σϑαι g π!οτιµ"σαι ϑ νατον T λ 7 ζω"ς δυστυχο*ς (l. 4: τ λ υτα α µ χη το* βασιλHως π!Eς Σϕ νδοσϑλ βον / σϕ νδ σϑλαβον E / α τοYς Ρ&ς / BNς C/CE), Zon. Hist. III. 532.4—6

(971/972 г.) После поражения Святослава под Дристрой: D δl β !βα!ος Σϕ ν- δοσϑλ βος14 π ντοϑ ν 3πογνοYς δι π! σβ >σατο π!Eς τEν βασιλHα [Иоанн Цимисхий], συγγνNµην αLτ&ν α Lς τ οL 4α ;παν λϑ 4ν ;ξαιτο>µ νος α το4ς συµµ χοιςΡωµα ων συντ ττ σϑαι α τEν βουλ µ νον Σ >ϑην LHναι π!Eς τ Ρωµα ων yϑη α ;ν αTτο4ς ;µπο! > σϑαι Zon. Hist. III. 534.13—535.1

(июль 971/972 г.) После поражения Святослава под Дристрой. Переговоры Святослава с Иоанном Цимисхием: cτα α αTτEς D Σϕ νδοσϑλ βος2 3ϕ το π!Eς τEν αTτο ! το!α α αTτM συνωµ λησ ν ›τ σατ τ το4ς Πατζιν αις δηλ&σαι µ ωλ*σαι το4ς Ρ&ς οs αδ 3πιο*σι δι τ"ς σϕ τH!ας χN!ας τ ν δ οδον Zon. Hist. III. 535.2—5 (l. 2: Tit.—xτι π!οσ"λϑ τM βασιλ 4 D Σϕ νδοσϑλ βος α π!ο- σ δHχϑη)

δ της Lνδι τι&νος, τ ς ;ν τG Θ!– n π λ ις ;ξ• ι ;πισ ψ µ νος, α γ ν µ νος hχ!ι τ"ς λ γοµHνης µ γ λης τ ϕ!ου )γ!αψ ΠHτ!< τM Βουλγα! ας h!χοντι, µ ;7ν τοYς Το>! ους διαπ !7ν τEν Ιστ!ον α τ Ρωµα ων λυµα ν σϑαι. το>του δl µ π!ο- σHχοντος, 3λλ παντο ως 3ϕο!µ7ς πα!α !ο>οντος, τEν το* ; Χ !σ&νος π!ωτ >οντος υ9Eν D Νι ηϕ !ος τEν Καλο υ!Eν πατ!ι ι τητι τιµ σας π!Eς τEν h!χοντα Ρωσ ας ; πHµπ ι Σϕ νδοσϑλ βον30, δω! &ν RποσχHσ σι α ϕιλοτιµι&ν οT fλ γων 3ναπ - ϑων ; στ!ατ *σαι ατ Βουλγ !ων. π ισϑHντ ς οqν ο9 Ρ&ς α ;π λϑ ντ ς τG Βουλγα! j ατ τEν Αvγουστον µ"να, τ"ς 6νδ της Lνδι τι&νος, πHµπτ< τ"ς βασιλ ας )τ ι αTτο* Νι ηϕ !ου, πολλ ς π λ ις α χN!ας Qδ ϕισαν τ&ν Βουλ- γ !ων, α λ αν xτι πλ στην π !ιβαλλ µ νοι RπHστ! ψαν Lς τ sδια. α τM b τ< δl π λιν τ"ς βασιλ ας αTτο* χ! ν< ;π στ! τ υσαν ατ Βουλγα! ας α τ xµοια τ&ν π!οτH!ων, g α χ !ονα δι π! ξαντο Scyl. 276.23—277.37

(970 г.) После формирования византийского войска под командованием Варды Склира: ο9 Ρ&ς δl α D το>των 3!χηγEς Σϕ νδοσϑλ βος15 с союзниками,

перейдя Геллеспонт и опустошив Фракию, остановились у Аркадиополя,

Scyl. 288.14—15

(ок. 12.IV.971) Испуг росов после пояления Иоанна Цимисхия у Преславы:

3ναλαβ ντ ς δ xµως 6αυτο>ς, το* Σϕ νδοσϑλ βου34 πολλ πα!αιν τι B µατα α τM αι!M δηµηγο! σαντος π! σϕο!α 3ϕι νο*νται α πα!αστ!ατοπ δ >ουσι το4ςΡωµα οις Scyl. 295.33—296.36

(12.IV.971) У Преславы: Σϕ γγ λος δl D π σης τ"ς ;ν Π !σϑλ βj στ!ατι7ς

;ξηγο>µ νος (;τ ττ το δl δ >τ !ος µ τ τEν Σϕ νδοσϑλ βον53 ;ν Σ >ϑαις) …заперся в городе, Scyl. 296.51—53

(после 13.IV.971) Ο δl Σϕ νδοσϑλ βος12 τ ν τ"ς Π !σϑλ βας πυϑ µ νος eλωσιν ;ς τα!αχ ν ;νHπ σ ν… Scyl. 298.12—13

(ок. 23.IV.971) 6νωϑHντ ς δ ο9 Σ >ϑαι Σϕ νδοσϑλ β<33, α το*τον ; 4ϑ ν 3ναστ σαντ ς µ τ παντEς το* στ!ατο*, встали лагерем в 12 милях от Дристры,

Scyl. 299.33—34

(23.IV.971) Начало первой битвы у Дристры: Lς {ψιν δl τ&ν στ!ατ υµ των 3λλ λοις γ νοµHνων α λ γοις πα!α λητι ο4ς το* τ βασιλHως α το* Σϕ νδο-

σϑλ βου43–44 τοYς οL ους ;πι!!ωσ ντων… Scyl. 299.42—44

(24.IV.971) После начала первой битвы у Дристры: ;ν τM µ ταξY δl D Σϕ νδοσϑλ βος71 ο`ς ατ 4χ ζωγ! ας Βουλγ !ους численностью в 20 тысяч заковал в цепи, опасаясь мятежа, Scyl. 300.71—72

(после 24.IV.971) У Дристры: D δl Σϕ νδοσϑλ βος18 νυ τEς ;πιγ νοµHνης διN!υγι βαϑ j τE τ"ς π λ ως ;στ ϕ νωσι τ 4χος… Scyl. 302.18—19

(после 24.IV.971) У Дристры из-за нехватки продовольствия: ν> τα βαϑ 4ανα 3σHληνον ;πιτη! σας D Σϕ νδοσϑλ βος25, αϑ ƒν R τ ς τ Bαγδα4ος ;ξ οT!ανο*ατηνHχϑη α χ λαζα ϕοβ ! ;π !! γη α β!οντα α 3στ!απα ϕ!ι ωδHστατοι,

µονοξ>λοις ;µβ ς отправился с «людьми» на фуражировку, Scyl. 302.25—27 (20.VII.971) У Дристры: µι !ο* δ }ν 6 λω α D Σϕ νδοσϑλ βος14 αTτ ς, L µ νYξ

;πιγ νοµHνη το*τον ;!!>σατο Scyl. 305.13—14

(после 20.VII.971) При спорах о продолжении войны: D Σϕ νδοσϑλ βος34

πα!•ν ι µ7λλον )τι eπαξ πολ µ"σαι Ρωµα οις… Scyl. 306.34—35

(после 20.VII.971) Решение Святослава биться до конца: y! σ ν F το* Σϕ ν- δοσϑλ βου40 βουλ , α ατHϑ ντο π ντ ς τEν Rπl! ψυχ"ς )σχατον 3ναδHχ σϑαινδυνον τα4ς xλαις δυν µ σι Scyl.306.39—41

(21.VII.971) Решающая битва у Дристры. Иоанн Цимисхий α δ δια- π! σβ > ται π!Eς τEν Σϕ νδοσϑλ βον80, π!ο αλο>µ νος αTτEν Lς µονοµαχ αν…

Scyl. 307.79—81

(21.VII.971) Решающая битва у Дристры. Анема Критский … ατ αTτο* το* Σϕ νδοσϑλ βου3 ϕH! ται µ τ λ µµατος ν ανι ο*, α τ ν ϕ λαγγα διασχ σας τ&ν δυσµ ν&ν πα ι το*τον τM ξ ϕ ι ατ µHσην τ ν ϕαλ ν, α αταβ λλ ι µlν το* mππου, οT µ ν γ α 3ναι! 4 ;πα! σ ντων τ&ν xπλων, € ;ν δHδυτο. αTτEς µHντοιυ λωϑ ς α RπE πολλ&ν βαλλ µ νος 3ναι! 4ται, F!ωϊ &ς αταστ!Hψας τEν β ονα ϑα*µα α το4ς 3ντιπ λοις γ ν µ νος Scyl. 308.3—9

(после 22.VII.971) Ο δl Σϕ νδοσϑλ βος34 π7σαν µ τ λϑkν µηχαν ν α δι πασ&ν ;λαττο>µ νος, _ς )γνω µηδ µ αν αTτM Rπολ λ 4ϕϑαι ;λπ δα, π!Eς συνϑ ας 3πHβλ ψ Scyl. 309.34—36

(конец июля 971 г.) γ νοµHνων δl τ&ν σπονδ&ν D Σϕ νδοσϑλ βος42 α Lς Dµιλ αν ;λϑ 4ν ;δ ϑη τM βασιλ 4 Scyl. 309.42—43

(после июля 971 г.) D δl βασιλ >ς, αLτ σαντος α το*το το* Σϕ νδοσϑλ βου45, α π!Eς Πατζιν ας διαπ! σβ > ται… Scyl. 309.45—46

(весна 972 г.) D δl Σϕ νδοσϑλ βος69 οs αδ Rποστ!Hϕων ;ν τM διϊHναι τ ν τ&ν Πατζι- ν ων γ"ν π !ιπ πτ ι ;νHδ!αις yδη π!ο υτ! πισϑ σαις α Rποδ χοµHναις αTτ ν, α h!δην αTτ ς τ α τE συνEν αTτM 3π λλυται πλ"ϑος… Scyl. 310.69—72

(970—971 гг.) D Σϕ νδοσϑλ βος Io. Scyl. Matr. ill. f. 171a N 445 D Σϕ νδοσϑλ βος π πτων Io. Scyl. Matr. ill. f. 171b N 446

D Σϕ νδοσϑλ βος Io. Scyl. Matr. ill. f. 172b N 449

(972 г.) ο9 Πατζιν7 αι λαβ ντ ς τEν Σϕ νδοσϑλ βον α τοYς µ τ αTτο* 3πο τ νουσι

Io. Scyl. Matr. ill. f. 173a N 452

Σϕ ντισϑλ βος, Яков Святослав. Болгарский деспот русского происхождения. Деспот в Видине в 1261/2—1277 гг., правитель Западной Болгарии, 1261—1277 гг. Убит в 1277 г.

(после 1305 г.—о событиях 1263 г.)

ΕLς τ το* π!ωτοστ! το!ος ; νου το* ϑαυµαστο* στ!ατηγ µατα. Φϑ ν ι δl µHχ!ι τ"ς αλ"ς Μ σηµβ! ας

Ο αινοϕαν ς tλιος τ"ς 6σπH!ας,

Τ ϕ!"ν 3τ χν"ς τEν !ατο*ντα Βουλγ !ωνΕ 4νον αTτ ν, τEν πολYν Κωνσταντ4νον

Ως ϕλEξ δl ϑ !µEς π!οσβαλkν Σϕ ντισϑλ β<166 Κα τG ατ αTτEν Dπλοµοσχ >τ< χλ n…

Man. Phil. II. 247.162—167

Σϕ τζιστλ βος, Святослав Иванович, Великий князь Смоленский (1358— 1386), отлученный от Церкви константинопольским патриархом Филофеем Коккином (1370)

ΕTγ νHστατ µHγα B ξ Σµολ ν σ ου, *! Σϕ τζιστλ β Act. patr. I. 524.23

Σωτ" ος, µον το*, Спасский монастырь (в Москве)

(1423 г.) ;γ! ϕη τ πα! ντα δ>ο τ τ! δια, Lς τE Μοσχ βιν ατ τE, ‚ςλαX )τος Lνδ. αX µην µα!τ ω^ ;ν τG µονG το* Σωτ"!ος Not. ms.: Cod.Vat. gr. 1892, f. 243v

Ταµ τα χα, Тмутаракань

(между 787 и 869 г.) Епископия Готской митрополии (ΛΗX ;πα!χ α Γο- ϑ ας)—ηX. D Ταµ τα!χα Not. ep. 3. 618: p. 242

(между 920—980 г.) Епископия: νγX τ Ταµ τα!χα ;πα!χ ας D Ματ !χων (ms: not—ms PV: τ Μ τ!αχα; D Ματ! χων yτοι Ζι χ ας S τ Μ τ!αχα yτοι Ζιχ α desinit D), Not. ep. 8. 120: p. 294

(сер. Х в.) (Γ ωγ!αϕ α 3πE Θ σσαλον ης…) … α µHχ!ι το* στ!ου Ταµ τα!χα11 λ γοµHνου, π!Eς το>τοις δl α Ζιχ ας α Παπαγ ας α Κασαχ ας α Αλαν ας α

Αβασγ ας α µHχ!ι το* στ!ου Σωτη!ιουπ λ ως (τ Μ τα!χα P: το* Μ τ!αχα edd.), Const. Porph. DAI. 42.1—11—14 (Tit.)

3ντι !Y δl τ"ς Βοσπ !ου τE Ταµ τα!χα92 λ γ µ νον στ!ον ;στιν. τE δl δι στηµα το* π ! µατος το* τοιο>του στοµ ου ;στ ν µ λια ιηX. Εν δl τM µHσον τ&ν αTτ&ν ιηX

µιλ ων ;στ νησ ον µHγα χαµηλ ν, τE λ γ µ νον ΑτHχ. ΑπE τE Ταµ τα!χ 95, ;στι ποταµEς 3πE µιλ ων ιηX g α X, λ γ µ νος ΟT !ο>χ, D διαχω! ζων τ ν Ζιχ αν α τE

Ταµ τα!χα97 Const. Porph. DAI. 42.92—97 (97: Ταµατα!χ P)

ΙστHον, xτι )ξω το* στ!ου Ταµ τα!χα493 πολλα πηγα Rπ !χουσιν hϕϑαν 3ναδιδο*σαι (ν ϕϑαν conj.), Const. Porph. DAI. 53.493—494

(XI в.) Aрхиепископии (Α9 3!χι πισ οπα ): νγX τ Τα µ τα!χα. τ Μ τ!αχα yτοι Ζιχ α Not ep. 11.139: p. 346

Τ ναϊς, р. Дон

(Х в.) Τ ναϊς Souda II. 601.7

(XII в.) На свадьбе Мануила Комнина —икра и рыба ‡ν χο!ηγEς ; τ&ν βο- ! ων π!Eς hλλοις τ ποις α D Lς τEν Εvξ ινον ; β λλων Τ ναϊς10 Eust. Th. Opusc. 231.8—10

(после 1439 г.) α ποταµEν µHγαν ; β λλ ιν Τιβην ν, οo τG 3πE τ&ν πηγ&ν ;π πηγ ς τ ς Ταν ϊδος19 γ!αµµG α F ΕT!Nπη π!Eς τ ν Ασ αν }ν sη D!ιστHα Pleth. Geogr. 444.18—20

ταξ διον, путешествие

(май 1400 г.) [Византийский купец Ιω ννης Σοϕιαν ς] Lς τE τ ν Ρωσ ας ταξ - διον βουλ µ νος 3π λϑ 4ν Act. Patr. II. 385.2—3. См. Miscell. 159

τ ξις, боевой строй, полк

(23.IV.971) Первый бой у Дристры: ромеи πολλοYς αταβαλ ντ ς τ ς βα!- βα!ι ς τ ξ ις48 ατHσ ισαν Scyl. 299.48

Ταυ ι 3 (χ. α), - ς, Таврика (т. е. Крым), таврический

(сер. IX в.) У народа Ρ&ς —F Ταυ!ι 15 ξ νο τον α ; νη F πα- // λα α παŒ αTτο4ς ν ζονσα Vita Georg. Amastr. 64.15—65.1

(до 20.XI.855)—Заговор против Феоктиста: τοYς ; Ταυ!ι "ς65 αϑ 6ται! αν Σ >ϑας D βασιλ Yς (Михаил ΙΙΙ) Bαγδα < π!οστ γµατι δια!!Nννυσιν ;π λϑ 4ν ατ αTτο* α συντ µως διαχ ι! σασϑαι. ο9 δl ;π• σαν Dµοϑυµαδ ν Genes. 63.65—67

(ок. 1157 г.) Алексей Комнин (внучатый племянник Мануила Ι, фаворит вдовы Мануила —Марии) πολυπλ νητος α αTτEς α µα ! π !ιοδ >σας, sγ

π!Eς το4ς hλλοις α δι Ταυ!ι "ς25 α Σ υϑ δος γ"ς ;λϑkν δι τEν Ανδ! νι ον µυ! α ) αµ (Каждан: Русь, Кириакидис: скифы = куманы, Таврия =

Крым), Eust. Th. Esp. 58.24—26

Ταυ ο-, Тавро-

(XII в.) Η λHγουσα. Ταυ!ογλυϕHς, L δl βο>λ ι ΡωσογλυϕHς Tzetz. Hist. C 393. Chil. XI. Tit. (p. 463)