Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

svod_vizantiiskih_svidetel_stv_o_rusi

.pdf
Скачиваний:
104
Добавлен:
21.05.2015
Размер:
3.5 Mб
Скачать

Ономастикон

691

διαγ υλησ µ νον, 3µϕοτH!αις ˆσαι ατ το* στH!νου τEν Σ >ϑην4… Leo Diac. 108.1—4

(970 г.) Бой Варды Склира с войском «скифов» Святослава: Патрикий Константин Варда τE ξ ϕος σπασ µ νος s ται τEν Σ >ϑην5 βαλ 4ν^ D δl, τ ν ϕο! ν αTτο* Rπ ιδ µ νος, ; λ ν ι τ ν πληγ ν, ατ Lσχ ον Rπτι σας το* mππου. δHχ ται δl τα>την πα! τEν αTχHνα D mππος, aν διαµπ !lς 3ποτHµν ται^ D δl Σ >ϑης8, eµα τM mππ< ατ ν χϑ ς, π!Eς το* Κωνσταντ νου ;ναποσϕ ττ ται Leo Diac. 110.5—9

(972 г.) Битва за Преславу. Юноша Феодосий Месоникт по лестнице взбирается на стену —3γχο* δl γ ν µ νος τ"ς ;π λξ ως, αταστοχ σας το* π!ο >π- τοντος Σ >ϑου24 α το*τον 3µυνοµHνου τM δ !ατι πα ι ατ το* τHνοντος Leo Diac. 135.23—136.1

(972 г.) Пятая битва у Дристры: атака Анемы на Икмора —F δl το* Σ >- ϑου11 ϕαλ σYν τG δ ξιI ; τµηϑ 4σα χ ι! π!Eς τοvδαϕος 3πη! ττ το Leo Diac. 149.11—12

(972 г.) Описание похорон: ΑŒBιανEς γ ! ϕησιν ;ν τM Π ! πλ< Σ >ϑην5 ΑχιλλHα τEν ΠηλHως π ϕηνHναι, ; τ"ς Μυ!µη ι&νος αλουµHνης πολ χνης, πα! τ ν Μαι&- τιν λ µνην ιµHνης Leo Diac. 150.4—6

(970 г.) Битва у Аркадиополя …D Σ λη!Eς αqϑις ατ τ"ς ϕαλ"ς τEν Σ >ϑην15

3ντHπληξ Zon. Hist. III. 524.15—16

(X в.) Σ >ϑης : D Ρ&ς17 [ Ρ&ς om. F], Sоuda. IV. 389.17

(971/972 г.) После поражения у Дристры Святослав обещает Иоанну Цимисхию — α τEν βουλ µ νον Σ >ϑην17 LHναι π!Eς τ Ρωµα ων yϑη α ;ν αTτο4ς ;µπο! > σϑαι Zon. Hist. III. 534.17—535.1

(970 г.) Битва у Аркадиополя: α ~ν µlν hχ!ι τινEς F µ χη 3γχNµαλος, bως οo Σ >ϑης78 τις µ γHϑ ι σNµατος α 3νδ! j ψυχ"ς ;παι! µ νος τ&ν hλλων Rπ !- πηδ σας ;π αTτEν τEν µ γιστ!ον ϕH! ται… Scyl. 290.77—79

(970 г.) Варда Склир поражает Скифа: …οpτω γHγον ν ;ν !γEς F πλ"ξις, _ς δ χα xλον διατµηϑ"ναι τEν Σ >ϑην84 Scyl. 290.83—84

(970 г.) α Κωνσταντ4νος δl πατ! ιος D το* µαγ στ!ου 3δ λϕEς τM 3δ λϕM βοηϑ&ν

bτ !ον Σ >ϑην291,85 συναι! µ νον τM BηϑHντι α LταµNτ !ον ϕ ! µ νον πα4σαιατ τ"ς ϕαλ"ς ;σπο>δασ ν Scyl. 290.84—291.86

(970 г.) (Κωνσταντ4νος) π σ ντος δl το* Σ >ϑου89, 3ποβ ς το* mππου α τG χ ι! τ"ς γ ν ι δος δ!αξ µ νος 3ποσϕ ττ ι το*τον Scyl. 291.89—90

(20.VII.971) У Дристры Анема Критский нападает на Икмора: Анема ξ ϕος σπασ µ νος m ται ατ το* Σ >ϑου3… и разрубает его, Scyl. 304.3

(21.VII.971) α D µlν Σ >ϑης6 ) ιτο π σNν… Scyl. 304.6—305.7

(конец июля 971 г.) После поражения у Дристры Святослав через послов просит Иоанна Цимисхия разрешить: …3δ &ς τ τEν βουλ µ νον Σ >ϑην39

;µπο! ας χ !ιν ϕοιτ7ν Scyl. 309.38—39

(1043 г.) Причины похода росов на Константинополь: …ϕιλον ι ας γ νοµHνης ;ν Βυζαντ < µ τ τινων ;µπ !ων Σ υϑ&ν40, συµπληγ δος τ ;ξ αTτο* ;πα ολουϑησ σης α τινος Σ >ϑου40 ϕον υϑHντος ;πιϕανο*ς… [Σ >ϑους C], Scyl. 430. 39—41

(970 г.) D Ι µο!ας D Σ >ϑης Io. Scyl. Matr. ill. f. 169v N 442

692

Часть 3

(1165—1167 г.) Мануил I Комнин —владыка мира: …τ ατ Παι νων στ!ατολογ µατα, τ ατ Π !σ&ν α Κιλ ων σ µνολογ µατα, τ&ν πα!ιστ! ων π ι!ατ&ν τ ν πανωλ ϑ! αν, τ Παννον ων sτουν Γηπα δων 3λλ π λληλα πτN-

µατα, δι € α Σ >ϑης379 RπH υψ α Σαυ!οµ της ;δο>λ υσ … M. Anch. 197. 377—380

(XII/XIII в.) В загадках: к слову η! ς («свеча»). Последние три буквы

Εξ"ς τ τ! α γ! µµατα π!Eς τM τHλ ι, {γ ωσιν Zδ! ν π!οσλαβ ντος το* µHσου,

…β !βα!ον ; ϕα νουσιν οL Hτην Σ >ϑην12

Ответ: Рос; Aenigm. 87. № 129.10—12

Σ υϑ α, Скифия

(30 ноября) Μην τM αTτM λX Αϑλησις το* Zγ ου α παν υϕ µου 3ποστ λου Αν- δ!Hου 3δ λϕο* ΠHτ!ου το* ο!υϕα ου τ&ν 3ποστ λων. Οoτος ; !υξ ν Lς π7σαν τ ν

πα!αλ αν Βιϑυν ας τ α Π ντου, Θ!I ης α Σ υϑ ας15, )π ιτα ;πο! >ϑη ;ν Ζ βαστουπ λ ι τG µ γ λn, xπου πα! µβ λλ ι Ψ !ος α Φ σις D ποταµ ς… Synax.

Eccl. Cpl. 265.10—266.11

(IX/Х в.) D σωτ ! α >!ιος Ιησο*ς τM ϑ σπ σ < fπτ ν ται Ανδ!Hj π!οτ! π µ νος αTτM ϑ7ττον τ ν Βιϑυν αν αταλαβ 4ν «Μ τ σο* Lµι, ϕ σας αTτM, οo ; ν πο! >n,α γ ! F Σ υϑ α π !ιµHν ι σ » Act. Andr. 323.8

(969 г.) D π!Eς τοYς Ταυ!οσ >ϑας σταλ ς βασιλι M ν >µατι Καλο >!ος D Πατ! ιος,ατ τ ν Σ υϑ αν5 γ ν µ νος α τM τ&ν Τα>!ων ατ !χοντι ϕιλιωϑ ς, склонял напасть на «мисов» (= болгар), Leo Diac. 77.4—6

(970 г.) Ответ Иоанна Цимисхия на требование Святослава: …«3λλ αTτ ϑι

διαϕϑα! σ σϑαι πανσυδ , _ς µηδl πυ!οϕ !ον ;ς Σ υϑ αν15 3ϕι Hσϑαι, τ ς ατασχο>σας Rµ7ς 3π υ τα ους 3παγγ λο*ντα τ>χας» Leo Diac. 106.14—16

Σ υϑι ο , - ς, Скифский

(860 г.) ΤE δl σ υϑι Eν το*το α „µEν )ϑνος α β !βα!ον Phot. Hom. 3, p. 34. 30—31

Хождение ап. Андрея: ¢σπ ! Ιουδαϊ ατ το* Ιησο* π! τ !ον ;π"!το χ !, οpτωςατ το* Ανδ!Hου πα!ασ >αστο Σ υϑι (но у Епифания: «Скифия» = Кавказ), Nic. Dav. Laud. Andr. 68 A

(ок. 913 г.) Εcναι δl τα*τα, τινlς µlν Σ υϑι 3 )ϑνη )ϕασαν Rπ !β ! ια, πολλ ις α απE οL ων ;ϑν&ν µ ταναστ ντα, ναο διαϕϑ !αντα µlν οiς ;π"λϑ Areth. Caes. Comm. in Apocal. 756.A3—6

(сер. Х в.) sτ Χ ζα!οι, sτ Το*! οι, sτ α Ρ&ς, g bτ ! ν τι )ϑνος τ&ν βο! ων α Σ υϑι &ν… Const. Porph. DAI. 13.24—25

(Х в.) […τ&ν Ρ&ς6…] ()ϑνος δl οoτοι Σ υϑι Eν 3ν !µ ! ν τ α hγ!οι ον)… Theoph. Cont. 196.7

(968/969 г.) Посольство Калокира к Святославу: (ϕιλο !δlς δl eπαν ; τ πως τE Σ υϑι ν8, α λ χνον xτι µ λιστα, α ;πι!! πlς π!Eς ληµµ των RποσχHσιν α 3ν ληψιν)… Leo Diac. 77.7—9

(зима 970/971 г.) Готовясь к войне с Святославом, Иоанн Цимисхий отправляет лазутчиков в лагерь «скифов»: )ς τ τ ς ;πα>λ ις α τ yϑη τ&ν

Ономастикон

693

δυσµ ν&ν διγλNσσους hνδ!ας ; πHµπ ιν Σ υϑι Eν14 QµπισχηµHνους 9µατισµ ν, _ς τ σϕ&ν διαβο>λια γνο4 ν, α βασιλ 4 τα*τα ατ ϕω!α γ γνοιντο Leo Diac. 108.13—16

(972 г.) После взятия Преславы Святослав τG δl Σ υϑι G5 3πονο j πα!α !οτο>- µ νος, α τα4ς ατ Μυσ&ν ν αις γαυ!ο>µ νος, Tπ τ&ς ” το α τ ν Ρωµαϊ ναταγων σασϑαι δ>ναµιν Leo Diac. 139.5—7

(972 г.) Пятая битва у Дристры: ;ντα*ϑα Ι µο!α, τEν µ τ τEν Σϕ νδοσϑλ βον τE Σ υϑι Eν3 hγοντα στ! τ υµα… атаковал Анема, Leo Diac. 149.2—3

(972 г.) Мир Иоанна Цимисхия и Святослава, их встреча: α D Σϕ νδοσϑλ -

βος δl • ν ;π τινος Σ υϑι ο*18–19 3 ατ ου πα!απλHων τEν ποταµEν (Истр)… Leo Diac. 156.18—19

(IX в.) ΤE δ )ϑνος τ&ν Ρ&ς Σ υϑι Eν6 uν τ&ν π ! τEν Τα*!ον ;ϑν&ν στ λ< τ το* ΕTξ νου π ντου ατHτ! χ α αTτG Βυζαντ δι ;πιHναι δι µ λHτα Zon. Hist. III. 404.6—8

(XI в.) При Константине VII Багрянородном: Tit. Π ! το* Ρ&ς …Rϕ οo

[Константин] πλ"ϑος Σ υϑι ν201, σταλlν ;π τ π!Eς tλιον τ ν Τ!απ ζουντ ωνατHλαβ ν Io. Xiph. 90.201.202

(860 г.) …()ϑνος δl ο9 Ρ&ς Σ υϑι ν45, π ! τEν 3! τMον Τα*!ον ατ< ηµHνον…), Scyl. 107.45—46

(970 г.) Οvπω τHλος cχ τM Σ λη!M τ το* Σ υϑι ο*5 πολHµου… Scyl. 291.5 (между осенью 989 и весной 990 г.)

ΟT Σ υϑι Eν π*! 3λλ Ιβη!ι β α Π!Eς τ ν Ε…αν ν*ν λον 4 τ ν ΕσπH!αν

(Васильевский: «скифы» = русские —намек на союз Византии с Владимиром /Киев/ после 986 г. (восстание комитопулов), после поражения при Сердике), Io. Geom. PG 106.919 A

(1180 г.) Войны Иоанна II Комнина и Мануила I со скифами и за Истром:

Σ υϑι ν70 δl 3γ!ι τητα οT µ νος D πολυα!ιτ Yς πατ ! Fµ !Nσατο, 3λλ α B*τος ;π οTδlν )λαττον. Ιστ!ου δl τ πH!αν72–73 οpτω ατHδ!αµ ν, _ς L α 3δ &ς τις π !ι< οδοµηµHνα ϑη! α υνηγ τ&ν, τ µlν Zλ σ ι, τ δ Lς ϕ βον ιν 4 α αTτE

οT Lς παξ (sic), Eust. Opusc. 210.70—75

(XII в.) Гости на праздник св. Димитрия прибывают в Солунь: в том числе —… Ελλ νων τ&ν Zπανταχο*, Μυσ&ν τ&ν πα!οι ο>ντων γHνη παντοδαπΙστ!ου µHχ!ι α Σ υϑι "ς119, Καµπαν&ν Ιταλ&ν Ιβη!&ν Λυσιταν&ν α Κ λτ&ν τ&ν ;πH ινα Αλπ ων… (комм.—p. 127: русские купцы), Tim. 53.118— 120

(XII в.) Τα*!οι το* γHνους τ&ν βο&ν ο9 h!! ν ς αλο*νται

Εστι α γHνος Σ υϑι ν873 Επ δ hδηλον το*το, σαϕHστ !ον ;δ λωσα Τα>!ους τοYς Ρ&ς αλ 4σϑαι

Tzetz. Hist. C 393 Chil. XI. 872—874 (p. 463)

(860 г.) Ετι δl το* βασιλHως ;νδηµο*ντος τG Π !σι G, α το* στ!ατο* τ&ν Π !σ&ν

τG π λ ι πα!α αϑηµHνου ;ν Χαλ ηδ νι, το* Σ υϑι ο*18 τ )ξωϑ ν το* δυτι ο* τ χους τ"ς π λ ως ;πι ιµHνου… Th. Skut. 108.16—19

694

Часть 3

(ок. 1164 г.) Андроник Комнин, бежав, находится в гостях у Галицкого князя

α µ7λλον οiς yγγ λλ ϕ µη α τ δ ,

xτι Σ υϑι ν4261 στ!ατι ν πα!οξ>ν ι Θ! ης ;π λϑ 4ν Μα δον ας x!οις

Ephrem. Chron. 4260—4262

(ок. 1218 г.) Иван Асень младший («Иоанница»):

cτα Σ υϑι Eν8078 Ρωσι Eν λαβkν στ4ϕος, ;πιστ!ατ >σας τM !ατο*ντι Βο!4λj…

Ephrem. Chron. 8078—8079

(между 1321 и 1328 г.) Императору Андронику II Палеологу: gν µlν γ ! σ> γ πα!ων π !ιϑ λπnς, α D χ ιµkν αTτο4ς σπHνδ ται, α π!Eς )α! µ ταβαλNν, 9λα! ν τ α µ ιδι&σαν το>τοις πHµπ ι τ ν δ ξι ν^ gν δl µ , αι ας α βο!!7ς α s τις 3πα! τ ας, eπαντ ς hν µοι, ατ αTτ&ν TϑYς πν >σαντ ς, BIστα δ τοYς τ&ν ;λπ - δων λονο*σι χο!οYς α µ ταβ λλουσιν ;ς χ ιµ&να α ψ>χος Σ υϑι "ς56 χι νος δ!ιµ>τ !ον [ms.: ψυχ! τ !ον], N. Greg. Ep. II, № 118, 51—56, p. 309

Σ <ϑιος Τα< ος, скифский

(XII в.) ;& τE πα! σο γHνος ΚιµµH!ιον. «ο`ς οTδHποτ QHλιος ϕαHϑων ;πιδH! ται 3 τ ν σσιν»^ οT γ ! ϕηµι τοYς π ! λ µνην Μαι&τιν α το* Σ υϑ ου9 Τα>!ου τοYς π! ποδας, ο‘ Dτl µlν Fλιοϑ ! 4ς, Dτl δl 3ν λιοι Tzetz. In Luc. 82.7—10

Σ υϑ ς, Скифская (земля)

(1157 г.) Алексей Комнин πολυπλ νητος α αTτEς α µα ! π !ιοδ >σας, sγ π!Eς

το4ς hλλοις α δι Ταυ!ι "ς α Σ υϑ δος25 γ"ς ;λϑkν δι τEν Ανδ! νι ον µυ! α ) αµ Eust. Esp. 58.24—26 (Каждан: это — Русь; Кириакидис: Тавр =

Крым, скифы = куманы)

Σµολ1νισ ον, г. Смоленск

(1345 г.) † Μην ΑTγο>στ<, Lνδι τι&νος ιγX, )τους ‚ςωνγX, ψ"ϕος γινοµHνη τ"ς

ϑ οσNστου π λ ως Σµολ ν σ ου2;4 Chron. Min. I. (P. 606) № 85/8.1—2 (Act. Episc. Russ. 56.3—4)

(1335 г.) Среди выборщиков епископа Брянска: (;πισ που) α Ιω ννου Σµο-

λ ν σ ου5;19… Chron. Min. I. (P. 606) № 85/13.5 (Act. Episc. Russ. 56.19) (1370 г.) ΕTγ νHστατ µHγα B ξ Σµολ ν σ ου, *! Σϕ τζιστλ7β Act. patr. I. 524

(1371 г.) δEς Fµ4ν hλλον µητ!οπολ την Lς τE Κ> βον, Lς τE ΣµολHνισ ον… Act. patr. I. 581; 584

Σµολ1ν ον, г. Смоленск

(1302—1328 гг.) …ζ X. ΤE ΣµολHν ον18… Not. ep. add. 486.17—18

Σµ λ σ ον, г. Смоленск

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епархий: ΤM ΚυHβ< τ"ς Ρωσ ας… (ιϑX τE Σµ λ σ ον), Not. Ep. 17. App. 2. 155 : p. 403

Σµολ σ ον, г. Смоленск

(к. XII в.) Список епархий: ξβX τG Μ γ λn Ρωσ j τE Σµολ σ ον Not. Ep. 13. 769 : p. 367

Ономастикон

695

Σµωλιν σ ον, г. Смоленск

(перв. пол. ΧΙΙ в.) Мануил епископом Смоленска назначен в 1137 г., с 1147 г.—Боспора, ум. в 1168/9 г.): † Θ( οτ ) β(ο )ϑ( ι) Μ ανου λ

; ποσ π< Σ µωλιν σ ου Corp. Sig. V/1, № 795, p. 612. Другое чтение: (Μ)ανου( λ ;)π σ οπω(ς Σ)µωλιν σ ου Sig. Rus. № 63. I. 57, 178, 252

σ λοι ος, косноязычный, необразованный

(ок. 988 г.) Кирилл и «Афанасий» увидели, β !βα!ον δl π ντη α σ λοι ον10–11

βλHποντ ς τE τοιο*τον )ϑνος… Narrat. Russ. Conv. 50.10—11

ΣολυµPς = /Ρeς ΣολυµPς

ΣουγδαFος Γ ? γιος, Сурожанин Георгий

(ок. 1330 г.) (Юрий?) на Руси, Not. Ms.: Присёлков. Отрывки… С. 58

ΣουγδαFος Πο ν ης, Сурожанин Порник (?)

(ок. 1330 г.) На Руси, Not. Ms.: Присёлков. Отрывки… С. 59

[π λις] Σουσδ λ( )ων, г. Суздаль

(1330 г.) † Μην Μα!τ < βX, )τους ‚ςωληX, Lνδι τι&νος ιγX, ψ"ϕος γινοµHνη τ"ς ϑ ο-

σNστου π λ ως Σουσδ λων2;14… Chron. Min. I (P. 607) № 85/10.1—2 (Act. episc. Russ. 55.13—14); cod.: Σουσδ λη

(1330 г.) D 9 !οµ ναχος ∆ανι λ ;χ ι!οτον ϑη ;π σ οπος Σουσδ λ ων7;19 Chron. Min. I. (P. 607) № 85/10.7 (Act. episc. Russ. 55.19)

Σουσδ λην, г. Суздаль

(1302—1328 гг.) …γX. F Σο>σδαλη10… Not. ep. add. 486.9—10

(1347 г.) † Μην ΑTγο>στ<, Lνδι τι&νος ι X, )τους ‚ςων X, FµH!j δ υτH!j τ"ς µ ταµο!ϕNσ ως, ;ψηϕ σϑη α ;χ ι!οτον ϑη D 9 !οµ ναχος Ναϑανα λ Lς τE

Σουσδ λην3;11… Chron. Min. I. (P. 606) № 85/9.1—3 (Act. episc. Russ. 55.9—11)

Σο<σδαλι(ς), г. Cуздаль

(к. XII в.) Список епархий: ξβX τG Μ γ λn Ρωσ j. ζX D το* Σο>σδαλι

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епархий: ΤM ΚυHβ< τ"ς Ρωσ ας… γX F Σο>σδαλις (ms: Σο>σδαλι P2; (-λη) D1; Σο>δαλι Α1; Σουγδ —C1), Not. ep. 17. App. 2. 139 : p. 403

(1380 г.) τEν ϑ οϕιλHστατον 3!χι π σ οπον Σουσδ λ ως, *! ∆ιον>σιον Act. patr. II. 33

(1389 г.) αταλαµβ ν ι τ ν βασιλ δα τ&ν π λ ων D Σουσδ λ ως ;π σ οπος ∆ιον>σιος

Act. patr. II. 122

(1389 г.) Ο ϑ οϕιλHστατος 3!χι π σ οπος Σουσδ λ ως, *! ∆ιον>σιος ; 4νος… … α xτι RπE τEν αTτEν B"γα τ"ς Σουσδ λ ως τ λο*σι Act. patr. II. 137

ν*ν χ ι!οτονηϑ ς Σουσδ λ ως α D *! ΕTϕ! συνος… α )λαβ α αTτEς σιγ λλιον ;π το>τοις, ;ν ‰ α γ! ϕ ται 3!χι π σ οπος Σουσδ λ ως, Νοβογ!αδ ου α Γο!οδ τζ ου

Act. patr. II. 138

696

Часть 3

(1393 г.) Θ οϕιλHστατ 3!χι π σ οπ Σουσδ λ ως… 3νHϕ ! ν Lς Fµ7ς π ! το* Νοβο- γ!αδ ου α Γο!οδ τζ ου, xτι τ"ς Σουσδ λ Nς Lσιν ;ν !ια Act. patr. II. 192

Σουσδ λ ως Act. patr. II. 192; 193

; λησ ας Σουσδ λ ως Act. patr. II. 192; 193

τ"ς Σουσδ λ Nς Lσιν ;ν !ια Act. patr. II. 193

(1393 г.) Lδ 4ν α τEν Σουσδ λ ως 3!χι π σ οπον Act. patr. II. 196 D ΕTϕ! συνος… µ7λλον τ"ς Σουσδ λ ως Act. patr. II. 196

το* τ µητ!οπολ του α το* Σουσδ λ ως Act. patr. II. 196

cπ ν D Σουσδ λ ως Act. patr. II. 196

;χHτω D Σουσδ λ ως αTτ Act. patr. II. 196 π!οσ τHϑησαν τG ; λησ j Σουσδ λ ως Act. patr. II. 196

[π λις] Σουσδαλ ου, г. Суздаль

(1330 г.) Среди выборщиков епископа Твери: … α ∆ανι λ Σουσδαλ ου3;1

Chron. Min. I (P. 607) № 85/11.3 (Act. episc. Russ. 56.1)

ΣοϕιανGς Ιω ννης, Софиан Иоанн (1400—1401 г.). Константинопольский купец и (банкир?), чьи интересы простирались до Руси

См. Ιω ννης Σοϕιαν ς Act. patr. II. 385 sq., 421, 437, 560

Σοϕ?νιος, Софоний, епископ Сарая

(1330 г.) Среди выборщиков епископа Суздаля …(;π σ οπος) ΣοϕNνιος3;15 Σα- !α\ου… Chron. Min. I (P. 607) № 85/10.3 (Act. episc. Russ. 55.15)

σπονδα , ритуальные возлияния (языческие)

(сер. IX в.) Народ Ρ&ς сокрушает храмы и святыни от Пропонтиды до Амастриды: βωµο ατ τ πον ; νων, σπονδα 15 πα! νοµοι α ϑυσ αι… Vita Georg. Amastr. 64.14—15

(сер. IX в.) Диалог предводителя росов и христианина: «Τ δ ;» ϕησ ν D β !- βα!ος «οTχ Fµ 4ς αϑ FµH!αν ϑυσ ας το4ς ϑ ο4ς π!οσϕH!οµ ν, βωµοYς α σπονδ ς11

;πιτ λο*ντ ς» Vita Georg. Amastr. 66.10—11

σπονδ3, договор

(860 г.) Императр Василий I […τE τ&ν Ρ&ς )ϑνος…20] … Lς συµβ σ ις ;ϕ λ υ- σ µ νος, α σπονδ ς22 π!Eς αTτοYς σπ ισ µ νος L!ηνι ς… Vita Bas. 342.22— 23

(970 г.) Святослав ставит условие Иоанну Цимисхию: «…hλλως γ ! µ οs σ-

ϑαι, Ταυ!οσ >ϑας Lς σπονδ ς14–15 Ρωµα ων ξυµβ σ σϑαι» Leo Diac. 105.14— 15

Ответ Иоанна Цимисхия на условия Святослава: «…συµβουλ >οµ ν, ;ξαυτ"ς 3πα ! ιν τ"ς µηδHν τι π!οση ο>σης χN!ας Rµ4ν, α µ διαµHλλ ιν, µηδ 3ναδ> σϑαι,Lδ τας, _ς L µ αταπ ιϑ 4ς τα>τn τG fνησιϕ !< ξυµβουλG γHνοισϑ , οTχ Fµ7ς, αRτοYς δl, λ> ιν τ ς 3νH αϑ ν συντ ϑ σας σπονδ ς1» Leo Diac. 105.21—106.1

Ответ Иоанна Цимисхия на условия Святослава: …«οcµαι γ ! σ µ λ ληϑHναι τE το* σο* πτα4σµα πατ!Eς Ιγγο!ος, xστ τ ς ;ν ! ους σπονδ ς5 πα! ϕα*λον ϑHµ νος…» Leo Diac. 106.4—6

Ономастикон

697

(972 г.) Мир Святослава и Иоанна Цимисхия: василевс …τ ς τ ξυνϑ ας ;τHλ ι α τ ς σπονδ ς9 α σ4τον ;δ δου, 6 στ< 3νδ! µ τ!&ν 3ν µ δ µνων δ>ο

Leo Diac. 156.9—10

(972 г.) µ τ δl τE π!οβ"ναι τ ς σπονδ ς14, Lς Dµιλ αν D Σϕ νδοσϑλ βος τM βασιλ 4 συν λϑ 4ν ;ξαιτ 4 Leo Diac. 156.14—15

(972 г.) Ο δl Σϕ νδοσϑλ βος, τE ∆ο!>στολον 3πολιπkν α τοYς αLχµαλNτους π!ο- σ πιδοYς ατ τ ς σπονδ ς14, 3πHπλ ι с оставшимися на родину, Leo Diac. 157.13—14

(1043 г.) Росы, проникнув тайно в Пропонтиду, τ µlν π!&τα ;ϕ Fµ4ν ;τ ϑουν τE σπHνδ σϑαι2, s γ βουλ µ ϑα µ γ λους αTτο4ς τ&ν σπονδ&ν3 3ποδιδ ναι µισϑοYς… Psell. Chron. II, p. 9: XCII. 2—4

(1072—1073 гг.) mνα δl F τοια>τη σπονδ 31 3 !ιβ ς α 3σ>γχυτος γHνοιτο Psell. Epist. imp. 389.31—390.1

(1043 г.) Народ ()ϑνος) часто нападал на ромеев, Fττηϑlν δl τHλος α σπονδ ς10 π πο ητο π!Eς Ρωµα ους α "δος… Zon. Hist. III. 631.9—10

(970 г.) Росы хотят остаться в Болгарии: ;ν"γ δl π!Eς το*το πλHον αTτο4ς α D Καλο υ! ς, λHγων, L παŒ αTτ&ν 3ναγο! υϑG βασιλ Yς Ρωµα ων αTτ ς, τ"ς τ Βουλγα! ας ; στ σ ται α σπονδ ς3 ποι σ ι διην 4ς, α τ ς συµϕωνηϑ σας δοϑ"ναι δ σ ις αTτο4ς πα!Hξ ι πολλαπλασ ως Scyl. 288.1—5

(конец июля 971 г.) Конец войны Святослава с Иоанном Цимисхием: γ νο-

µHνων δl τ&ν σπονδ&ν42 D Σϕ νδοσϑλ βος α Lς Dµολ αν ;λϑ 4ν ;δ ϑη τM βασιλ 4

Scyl. 309.42—43

σταυ ς (%γ λπιον), крест (энколпион)

(сентябрь 1347) Посылка императора Иоанна VI Кантакузина великому князю Симеону Гордому: ΑπHστ ιλH σοι F βασιλ α µου ;γ λπιον σταυ!Eν43 µ τ τιµ ου α Zγ ου ξ>λου, _ς }ν )χnς το*το ϕυλα τ !ιον ψυχ"ς Dµο* τ α σNµατος )χ ι δl D τοιο*τος τ µιος α ζωοποιEς σταυ!Eς45 α λ ψανα ZγιNν µα!τ>!ων δX, το* τ Zγ ου Θ οδN!ου το* Στ!ατηλ του, το* Zγ ου Π!ο οπ ου, το* Zγ ου Κη!> ου α το* Zγ ου Ιω ννου το* Καλο οιµ του Act. Patr. Reg. II. 480:168.43—47 (Act. Patr. I. 264—265:118)

Στ ν ν, Стенон (район)

(ок. 906 г.) … ΡNς, δι το* ΕTξ νου π ντου π!οσ χω!η τ ς τM Στ νM, совершили набег на окрестности Византия, Nic. Dav. Vita Ignat.—PG 105. 576 D

Στ1ϕανος, Стефан, епископ Туровский (1328 г.) Выборы епископа Владимира при участии епископов: … α Στ -

ϕ νου Του!Nβων4… Chron. Min. I. (P.604) № 85/1.4 (Act. episc. Russ. 52.4)

(1328 г.) Выборы епископа Галича при участии епископов: … α Στ ϕ νου Του!Nβων4;13 Chron. Min. I. (P. 604) № 85/2.4 (Act. episc. Russ. 52.13)

Στ1ϕανος, Стефан, молдовалашский краль

(1395 г.) ΕTγ νHστατ , 3νδ!ι Nτατ , ϕ!ονιµNτατ µHγα βο β δα α αTϑHντα τ"ςΡωσοβλαχ ας… *! ΣτHϕαν Act. patr. II. 243

698

Часть 3

στ λος, флот

(ок. 905 г.) ΟT γ ! D αTτ ς ;στιν στ λος27 τ&ν πλο ων τ&ν τ Σα!α ην&ν βα!β !ων,

α τ&ν λ γοµHνων βο! ων Σ υϑ&ν Leon Soph. Naumach. 32.27—28

(941 г.) χ ιµ&νος δl yδη ;νισταµHνου α τ!οϕ&ν 3πο!ο*ντ ς ;βουλ >σαντο τ οL 4ααταλαβ 4ν, α δ λαϑ 4ν τEν στ λον σπουδ ζοντ ς, Σ πτ µβ! < µην Lνδι τι&νος δ απHµπτης νυ τEς 3ντιπλ *σαι _!µη τ ς ;π τ Θ!j &α µH!η RπE το* BηϑHντος Θ οϕ νους Rπηντ ϑησαν^ οTδl γ ! )λαϑον τ ν αTτοT ;γ!ηγο!ωτ την ψυχ ν Sym. Log. (Leo Gramm.) 324.8—14; = Th. Mel. 233.5—11 (τEν στ λον8); Georg. Hamart. 843.9—15 (τEν στ λον12); Georg. Cont. 916.4—10 (τEν στ λον6)

(1043 г.) Росы µ γ λ< δl στ λ<18 ;π τEν Μιχα λ (Михаил IV) αταπλ 4ν )µ λλον

Psell. Chron. II, p. 9: XCI. 18—19

(860 г.) ΤE δ )ϑνος τ&ν Ρ&ς Σ υϑι Eν {ν τ&ν π ! τEν Τα*!ον ;ϑν&ν στ λ<7 τ το* ΕTξ νου π ντου ατHτ! χ α αTτG Βυζ ντιδι ;πιHναι δι µ λHτα Zon. Hist. III. 404.6—8

(944 г.) Στ λος15 δl Ρωσι Eς ;π"λϑ ατ τ"ς π λ ως, α D στ λος15–16 οT χιλι ναυς, _ς λHγ ται, 3λλ Lς π ντ α δ α χιλι δας τ το>του πλο4α Q! ϑµηντο

Zon. Hist. III. 476.15—17

(1043 г.) … α ο9 Σ >ϑαι, το*τ )στιν ο9 Ρωσο , δι τινα µι ! ν π! βασιν ατ τ"ς βασιλ δος D!µ&σι στ λ<8 βα! 4 M. Glyc. Ann. 595.6—8

(860 г.: перед землетрясением 18.VI) τ δl ;ντEς ΕTξ νου α π7σαν τ ν αTτο*

πα!αλ αν D τ&ν Ρ&ς ;π !ϑ ι α ατHτ! χ στ λος45… Scyl. 107.44—45

(июнь 941 г.) ∆ τn δl α τ τ !τn Lνδι τι&νι, Ιουν < µην , ;πHλ υσις ατ τ"ς

π λ ως ;γHν το Ρωσι ο* στ λου91 πλο ων χιλι δων δH α Scyl. 229.90—91

(XV в.: о 941 г.) † δ τη α τ τ !τη Lνδι τι&νι, µην Lο(υ)ν ω, τM ‚ςυµϑX ;γHν το ;πHλ υσις ατ τ"ς π λ ως !ωσι ο* στ λου πλο ων χιλι δων δH α… Miscell. 154

(941/944 г.) α Ρωσι ς τις µυ!ι !ιϑµος στ λος2741, ϕH!ων 3!ιϑµEν Dλ δων π!Eς τα4ς δH α,

|ς ϕασι, πHντ χιλιοστ>ας xλας, λ ηλατ σων ατHπλ υσ π!Eς π λιν

Ephrem Chron. 2741—2744

(1043 г.) α Ρωσι Eς π λιν δl τG π λ ι στ λος3127 ;π ισHϕ!ησ µυ! ον στα!Eν ϕH!ων

Ephrem. Chron. 3127—3128

(нач. Χ в.) ΟT γ ! D αTτ ς ;στιν στ λος τ&ν πλο ων τ&ν τ Σα!α ην&ν βα!β !ων, α τ&ν λ γοµHνων Βο! ων Σ υϑ&ν. Ο9 µlν γ ! ουµβα! οις χ!&νται µ ζοσι α 3!γοτH!οις, ο9 β !βα!οι, ο9 δl οiον 3 ατ οις ;λ ττοσι α ;λαϕ!οτH!οις α ταχινο4ς ο9 Σ υϑαι Leon. Soph. Tact. 1112 С

στ τ υµα, войско

(970 г.) Варда Склир идет в бой со «скифами» Святослава ;πλ ονH τ ι δl πλ - ϑ ι τE στ! τ υµα17 τ&ν ;ναντ ων, Rπl! τοYς τ!ισµυ! ους τ λο*ν^ ο9 γ ! τM Μαγ σ- τ!< συν ϕ π µ νοι, µ τ τ&ν λ χων, οT πλHον ς τ&ν µυ! ων ;τ>γχαν ν Leo Diac. 109.17—19

Ономастикон

699

(972 г.) Пятая битва у Дристры: ;ντα*ϑα Ι µο!α, τEν µ τ τEν Σϕ νδοσϑλ βον τE Σ υϑι Eν hγοντα στ! τ υµα3.., атаковал Анема, Leo Diac. 149.2—3

στ ατηγ ς, командующий

(1323 г.) στ!ατηγEς10 δl ;π π7σιν Ιβ νης D Ρkς Io. Cant. I. 173.10—11

3πHστ ιλ α στ!ατηγEν5–6^ τEν δl Ιβ νην α τοYς πολιο! ηϑHντας στ!ατιNτας Io. Cant. I. 178.5—6

(972 г.) Битва у Преславы: Ρ&ς δl α αTτο π!Eς το* σϕ&ν πα!α !οτο>µ νοι στ!ατηγο*4 (ΣϕHγ λος δl ~ν οoτος, D τ! την )χων τιµ ν πα! Σ >ϑαις µ τ γ Σϕ νδοσϑλ βον… Leo Diac. 135.3—5

(972 г.) Пятая битва у Дристры: ο9 δl («скифы») οT yν γ αν τ ν τ&ν ;ναντ ων Bοπ ν, 3λλ τM το* σϕ&ν στ!ατηγο*15 π ϑ ι ; τ πως π !ιαλγ σαντ ς, отступали, Leo Diac. 149.14—15

στ ατι , армия, войско

(972 г.) Мир Святослава с Иоанном Цимисхием: Хлеб получили δισµυ! ους π!Eς το4ς δισχιλ οις, ο‘ ; τ&ν 6ξ οντα χιλι δων τ"ς Ρωσι "ς στ!ατι7ς12 уцелели,

Leo Diac. 156.11—12

(972 г.) Печенеги убили Святослава, _ς ; τ"ς τοσα>της τ&ν Ρ&ς στ!ατι7ς20Tα!ιϑµ τους 3νασωϑ"ναι ;ς yϑη τ π τ!ια Leo Diac. 157.20—21

(после 24.IV.971) У Дристры —Святослав: ;π δl τE πλHον τ"ς στ!ατι7ς22 διH ιντο α &ς 3πE τ&ν τ!αυµ των… Scyl. 302.21—22

(ок. 1164 г.) Андроник Комнин, бежав, оказывается в гостях у Галицкого князя: α µ7λλον οiς yγγ λλ ϕ µη α τ δ ,

xτι Σ υϑι ν στ!ατι ν4261 πα!οξ>ν ι Θ!– ης ;π λϑ 4ν Μα δον ας x!οις

Ephrem. Chron. 426—4262

(ок. 1202 г.) Русь (Роман Галицкий) помогает отбить натиск куманов:

…στ4ϕος στ!ατι7ς6575 Fλι kς _ς µυ! ον ;π"λϑ τG γG τ&ν Κοµ νων 3ϑ! ον…

Ephrem. Chron. 6575—6576

στ ατι?της, воин

(1043 г.) При приближении всего императорского флота «скифы» спрятали в скалах свои суда, ;πιτιϑ µHνων το>τοις 3πE τ"ς ξη!7ς α τ&ν πα!απο! υοµHνων στ!ατιωτ&ν86 α 3πολλ>ντων αTτο>ς, _ς R! ϑ"ναι µ τ τα*τα ;ν το4ς αLγιαλο4ς ν !οYς ;!ιµµHνους 3µϕ τ ς π ντ α δ α χιλι δας Scyl. 432.85—88

στ ατοπ1διος, пехотный, пеший

(1043 г.) ; 4νοι (росы) µηδlν ;ναντιωϑHντι τM αTτο ! το!ι τ ν ;πιϑαλ ττιον ξυγ - νησιν α στ!ατοπ δ αν8 π πο ηνται Psell. Chron. II, p. 8 : XC. 7—9

στ ατ ς, войско

(972 г.) …_ς τEν µυ!ι στολον στ!ατEν Ιγγο!ος, το* τEν Σϕ νδοσϑλ βον τ ντος,Ρωµα4οι τM τοιο>τ< Μηδι M πυ! ατ τEν Εvξ ινον ;ξ τHϕ!ωσαν Leo Diac. 144.6—8

700

Часть 3

(970 г.) Росы с союзниками —печенегами и паннонскими «тюрками»— α

δι π ντων στ!ατEν18–19 πολ µιστ ν Qϑ!οι τ ς ;ς f τα ισχιλ ους ;π τ!ι οντα µυ!ι σι ο!υϕουµHνους… (у Варды Склира 12 000 войска —l.24), Scyl. 288.

18—20 (июнь 1043 г.) Ответ князя Владимира (Ярославича) на мирные предложе-

ния Константина Мономаха …µην>σας, L βο>λ ται τM βασιλ 4 αταϑHσϑαι τ xπλα, δο*ναι παντ τM 6ποµHν< αTτM στ!ατM69 3ν χ!υσ ου λ τ!ας τ! 4ς Scyl. 431.68—70

(1165 г. /или ок. 1167 г./) Во время конфликта с Венгрией против Византии с венграми Стефана III шло Σ >ϑην Dµο* α Ταυ!οσ >ϑην… στ!ατ ν, а также чехи (Владислава II), Cinn. 242.16—17

(1043 г.) α Ρωσι Eς π λιν δl τG π λ ι στ λος

;π ισHϕ!ησ µυ! ον στ!ατEν3128 ϕH!ων^ aς ναυµαχ j π7ς σχ δEν δι ϕϑ !η

Ephrem. Chron. 3127—3129

Στ ο< ουν, Струкун (название днепровского порога)

Π!Eς τEν bβδοµον ϕ!αγµ ν, τEν ;πιλ γ µ νον Ρωσιστ µlν Στ!ο> ουν64, Σ λαβηνιστ δl Ναπ! ζ , x 6!µην >ται «µι !Eς ϕ!αγµ ς» (Στ!ο>βουν V edd.), Const. Porph. DAI. 9. 64—65

συγγ1ν ια, родство

(1072—1073 гг.) ∆ 4 οqν σ τE ;ντ *ϑ ν, οiα δ τ"ς συγγ ν ας20 το* ;µο* ! τους QξιωµHνον, τ π!&τα χα ! ιν α 3γαλλι7σϑαι ;π τM π! γµατι Psell. Epist.

imp. 387.20—22

σ<γ λλος, синкелл

(втор. пол. XI в.) Печать, r: св. Георгий; v: Κ(>!ι) β(ο )ϑ( ι) Γ ω!γ ο [τ]•Ρωσ ας [( α )] συγ H[λ] λ < Corp. Sig. V/1, № 784, p. 603

(втор. пол. XI в.) Печать, r: св. Георгий; v: Κ(>!ι) β(ο )ϑ( ι) Γ ω !γ( <) µη(τ)!οπο(λ τn) Ρωσ ας ( α ) συγ Hλλ< Corp. Sig. V/1, № 785, Sig. Rus. № 43. I. 47—48, 174, 253

σ<λλογος, собрание

(ок. 874 г.?) Архиепископ у росов —при императоре Василии Ι и патриархе Игнатии: το* γ ! h!χοντος το* τοιο>του γHνους (росов) σ>λλογον5 το* Rπη ου ποιησαµHνου α µ τ τ&ν π ! αTτEν γ ! ντων π!ο αϑ σϑHντος… Vita Bas. 343.4—6

σ<µβασις, стычка, бой

(870­е гг.) император Василий I τE τ&ν Ρ&ς )ϑνος δυσµαχNτατ ν τ α 3ϑ Nτατον uν χ!υσο* τ α 3!γ>!ου α ση!ι &ν π !ιβληµ των 9 αν&ς ;πιδ σ σιν Lς

συµβ σ ις12 ;ϕ λ υσ µ νος… Vita Bas. 342.20—22

(972 г.) Святослав после поражения у Дристры направил послов к Иоанну Цимисхию: Святослав …π στ ις †τ ι ξυµβ σ ων… Leo Diac. 155.20—21

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]