Әдебиеттер

1. Алексеев С.В., Пивоваров Ю.П. Экология человека. — М.: ГОУ ВУНМЦ М3 РФ, 2001.

2. Барсуков О.А., Барсуков К.А. Радиационная экология. — М.: Научный мир, 2003.

3. Гигиена: учебник/под ред. акад. РАМН Г.И. Румянцева. — 2-е изд., перераб. и доп. - М.: ГЭОТАР-МЕДИА, 2005.

4. Гумарова Ж.Ж., Русаков Н.В. О санитарно-эпидемиологической опасности твердых бытовых отходов//Гигиена и санитария. — № 1, 2006.

5. Гигиена: учебник/под ред. акад. РАМН Г.И. Румянцева. — 2-е изд.2008.

6. Мельниченко П.И., Огарков П.И., Лизунов Ю.В. Военная гигиена и военная эпидемиология. — М.: Медицина, 2005.

7. Положения о военно-врачебной экспертизе. — М.: ГроссМедиа, 2005.

Мазмұны

Андатпа.............................................................................................................................................3

Алғы сөз.............................................................................................................................................5

Кіріспе................................................................................................................................................6 1 - Тарау

Соғыс уақытындағы санитарлық- гигиеналық шаралардың ұйымдастырылу негізі 10

Әскери гигиена негізі профилактикалық пән..........................................................................11

Әртүрлі қорғаныстық жүйеде қорғаныс киімімен жұмыс істеу............................... ..........11 Әскери бөлімдердің гигиеналық қамтылуы............................................................................ 13

Соғыс жағдайында гигиеналық қамтудағы медициналық іс-шаралардың ерекшелігі.........................................................................................................................................16

Гигиеналық тәрбие.........................................................................................................................17

ҚарулыКүштердегі санитарлық қадағалау..............................................................................18

Медициналық гигиеналық қамтылудың ұйымдастырылуында

медицинаналық қыметтегі пайдаланылатын құрал-жабдықтар мен күштер................20

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары........................................................... 23

2- т а р а у

Әскерді қоныстандыру гигиенасы............................................................................................. 24

Казармадаорналасуы.................................................................................................................... 24

Әскердің далалық қоныстануы..................................................................................................26

Әскерилерді далалық қоныстандырудағы пайдаланатын имараттардың гигиеналық сипаттамасы....................................................................................................................................30

Әскери паналық орын (убежище)................................................................................................33

Монша - кір жуудағы қызмет........................................................................................................37

Ұрыс алаңдарын санитарлытазалау............................................................................................38

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары.............................................................. 40

3 – т а р а у

Әскерді сумен қамтуда санитарлық қадағалаудыұйымдастыру.................................. 41

Әскерді сумен қамтамасыз етудегі жабдықтау құралдары.....................................................43

Су сапасына қойылатын талаптар және су тұтынушылар нормасы...................................47

Су көздерін барлау және гигиеналық баға беру........................................................................50

Су жабдықтайтын пункт пен су бөлетін пункттер....................................................................51

Шабуылдайтын және қорғанатын әскери бөлімдерді сумен қамтудағы гигиеналық ерекшеліктер.....................................................................................................................................56

Дала жағдайында суды тазалау.....................................................................................................57

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары...............................................................65

4-т а р а у

Дала жағдайында әскерді тамақтандыруда санитарлық қадағалануды өткізу және ұйымдастыр негізі.............................................................................................................................66

Тамақтануда гигиеналық қамтудағы медициналық шаралары.............................................69

Дала жағдайында тамақтану............................................................................................................72

Далалық жерде жаппай қырып жою қаруын (ЖҚЖҚ) қолданғанда тамақтану..................79

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары.................................................................84

5 – т а р а у

Дала жағдайында су мен тамақтандырудың гигиеналық сараптамасы.............................. 85

Әскер тұрған орындағы болатын зерттеулер...............................................................................87

Сынамалық іріктеу...................................................................................................................... 90

Лабораториялық зерттеулер.............................................................................................................92

Эксперт қорытындысы......................................................................................................................92

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары................................................................95

6 – т а р а у

Әскерилердің еңбек гигиенасы........................................................................................................ 96

Мекендік мәселеде әскери мамандардың еңбек гигиенасының сипаттамасы.......................96

Дербес қорғану құралдары амалдары мен жеке құрам жұмысының ерекшелігі............... 99

Әскери еңбектегі химиялық фактордың ролі.............................................................................102

Мотоатқыштар мен танк бөлімдеріндегі еңбек гигиенасы......................................................105

Радиолокациялық станциялардағы еңбекгигиенасы...............................................................112

РЛС-ға арнайы емес зиянды факторлар және қолайсыз әрекеттердің профи-

лактикасы...........................................................................................................................................119 Дене қызуы мен суынуында киімдердің ұтымдылығының профилактикалық

маңызы ...............................................................................................................................................120

Артиллериядағыеңбекгигиенасы..................................................................................................122

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары..............................................................124

7-т а р а у

Әскер қозғалысындағы гигиена..................................................................................................123

Әскер қозғалысы және гигиеналық іс-шаралар........................................................................123

Әскердің теміржол, су және авиациялық көлікпен тасымалдануы................................... 126

Әскерді автомобильдермен тасымалдануы......................................................................... 129

Маршпен жүрудегі гигиеналы қамтылу....................................................................................131

Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары..............................................................137

Әскери гигиенадан машықтану сабақтарына арналған жетекшілік нұсқаулық...............138

Медициналық профилактикалық істер факультетіне , әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақ жоспары..........................................................................139

Жалпы медицина факультетіне әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақ жоспары.............................................................................................................141

Стоматология факультетіне әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақ жоспары............................................................................................................ 142

Медициналық профилактиқалық іс факультет студенттеріне машықтану сабағы.Әскерді қоныстандырудағы санитарлық- гигиеналық бақылау.1- сабақ....... ................................. 143

Әскерді тамақтандыруында санитарлық гигиеналық бағалау..2-сабақ.............................. 146

Жеке құрамды С дәруменімен және сапалы азық түлікпен қамтуда

санитарлық-гигиеналық бақылау.3-сабақ.............................................................................. 149

Әскерді сумен жабдықтауда санитарлық-гигиеналық бақылау.4-сабақ ........................ ..151

Далада су сапасын жақсартудағы санитарлық- гигиеналық бақылау.5-сабақ ........... ...154

Жаппай қырып жоятын қаруды қолданғанда жағдайында тағам мен және сумен жабдықтаудың санитарлық гигиеналық бақылануы.6-сабақ........................................... 156

Әр түрлі бөлек әскери саладағы еңбектің гигиеналық бақылануы.7-сабақ................... 157

Ракеталық және радиотехникалық әскердегі санитарлық гигиеналық бақылау

8-сабақ.............................................................................................................................................. 160

Жалпы медицина факультеті студенттеріне әскери гигиенаға арналған практикалық сабақтың әдістеме нұсқауы.1-сабақ.................................................................. ......................... 163

Әскердің тамақтандыруында санитарлық гигиеналық бағалау.2-сабақ............................ 167

Әскерді сумен жабдықтауда санитарлық-гигиеналық бақылау.3сабақ............................. 170

Әртүрлі бөлек әскер салаcындағы еңбектегі гигиеналық бақылану.4сабақ......................173

Стомотология факультеті студенттеріне әскери гигиенадан машықтану

сабағы 1-сабақ................................................................................................................................ 175

Әскерді қоныстандырудағы санитарлық - гигиеналық бақылау...........................................176

Әскердің тамақтандыруында санитарлық –гигиеналық бағалау 2-сабақ............................177

Әскерді сумен қамтуда санитарлы-қгигиеналық бағалау 3-сабақ........................................ 179

Әскери гигиенаға арналган тесттік сұрақтар........................................................................... 181

Әскери гигиена мен әскери эпидемиологияда қолданыстағы терминдік сөздер.................191

Әдебиеттер..........................................................................................................................................198

ҚЫСҚАРТЫЛЫП ЖАЗЫЛҒАН СӨЗДЕР

АЭҚКБ (СПЭБ) - арнайы эпидемияға қарсы күресетін бригада

ӘМЛ ( ВМЛ) - әскери медициналық лаборатория

ӘСЭҚО (ВСПЭО) - әск.сан.эпид.қарсы отряды

ӘМО (ВМО) - әскери медициналық орталық

ӘШҚ (ПВО) - әуе шабуылынан қорғану

БЗОК - бактериялық зақымдайтын ошақ көздері

БҚ (БО) - бактериологиялық қару

БС - бактериологическое средства

ВЛ - вирустық лаборатория

ДТП (ППП) - далалық тамақтану пункті

ДЖО (ППО) -далалық жуыну отряды

ДМЛ (ПМЛ) - далалық медициналық лаборатория

ЕМБ - ерекше медициналық бөлімнен

ЖА (АИ) - жеке аптечкасы

ЖМО (БПО) - жуыну моншалық отряды

ЖДИГ ( ППИГ) - жылжымалы далалық инфекциялық госпиталь

ЖМДП (БДП ) - жуынатын моншалық дезинфекциялық поезд

ЖҚЖҚ (ОМП) - жаппай қырып жоятын қару

ЖРА (ОРЗ) - жіті респираторлық аурашаңдық

ЖШД ( ДПУ) - жіберілу шегінің деңгейі

ИФТ (ИФА ) - иммунды ферментті талдау

ҚДӘШ (ОБУВ) - қауіпсіздіктің деңгейлік әсер шамасы

МОО (МРП) - медициналық орнықтыратын орын

МедСБ - медициналық санитарлық батальон

МҚП ( МПП) - медициналық қабылдау пункті

МВӘБЛ (ПХРМВЛ) -медициналық ветеринарлық әскери барлау

лабораториясы

МКБ (БМК) - майда калибрлі бомба

ОТАА ( КДА ) - оттегімен тыныс алатын аппарат

ӨҚИ (ООИ) - өте қауіпті инфекция

ДЖР(ОДР) - дезинфекциялап жуатын рота

ООЖБ (ОИПП) - обсервациялық оқшауланған жіберу пункті

ОП - обсервациялық пункт

СВ - санитарлық взвод

СЭЛ - санитарлық эпидемиологиялық лаборатория

СЭБ (СЭР) - санитарлық эпидемиологиялық барлау

ЭГ - эвакуациялық госпиталь

С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық МедицинаУниверситеті

Әскери кафедра

Жаханов Амангелді,профессор

Исабаев Жұлдызтай полковник

Әскери гигиена

Пішімі Офсеттік қағаз

Тығыздығы

РИЗО басылымы.

Шартты баспа таб. Көлемі 204 бет

211