- •Әскери гигиена
- •Аңдатпа
- •Мазмұны
- •Соғыс уақытындағы санитарлық- гигиеналық шаралардың ұйымдастырылу негізі
- •Әртүрлі қорғаныстық жүйеде қорғаныс киімімен жұмыс істеу
- •Соғыс жағдайында гигиеналық қамтудағы медициналық іс- шаралардың ерекшелігі
- •Гигиеналық тәрбие
- •Қарулы Күштердегі санитарлық қадағалау
- •Медициналық гигиеналық қамтылудың ұйымдастырылуында медицинаналық қыметтегі пайдаланылатын құрал-жабдықтар мен күштер
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскерді қоныстандыру гигиенасы
- •Әскердің далалық қоныстануы
- •Әскерилерді далалық қоныстандырудағы пайдаланатын имараттардың гигиеналық сипаттамасы
- •Әскери паналық орын (убежище)
- •Монша - кір жуудағы қызмет
- •Ұрыс алаңдарын санитарлық тазалау
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскерді сумен қамтуда санитарлық қадағалауды ұйымдастыру
- •Су сапасына қойылатын талаптар және су тұтынушылар нормасы
- •Су көздерін барлау және гигиеналық баға беру
- •Су жабдықтайтын пункт пен су бөлетін пункттер
- •17Сурет. Суды сақтауға тасымалдауға араналған цистерна. А-цистерна: цв-4;б-цв-3.
- •Шабуылдайтын және қорғанатын әскери бөлімдерді сумен қамтудың гигиеналық ерекшеліктер
- •Дала жағдайында суды тазалау
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Дала жағдайында әскерді тамақтандыруда санитарлық қадағалануды өткізу және ұйымдастыру негізі
- •Әскери құрамды тамақтандырудың жалпы ережесі мен ұйымдастырылуы
- •Тамақтануда гигиеналық қамтудағы медициналық шаралар
- •Дала жағдайында тамақтану
- •Далалық жерде жаппай қырып жою қаруын (жқжқ) қолданғанда тамақтану
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Дала жағдайында судың және тамақтандырудың гигиеналық сараптамасы
- •Ақпарат жинау
- •Әскер тұрған орындағы болатын зерттеулер
- •Лабораториялық зерттеулер
- •Эксперт қорытындысы
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскерилердің еңбек гигиенасы Мекендік мәселеде әскери мамандардың еңбек гигиенасының сипаттамасы
- •Дербес қорғану құралдарының амалдары мен жеке құрам жұмысының ерекшелігі
- •Әскери еңбектегі химиялық фактордың рөлі
- •Мотоатқыштар мен танк бөлімдеріндегі еңбек гигиенасы
- •Радиолокациялық станциялардағы (рлс) еңбек гигиенасы
- •Дене қызуы мен суынуында киімдердің ұтымдылығының профилактикалық маңызы
- •Артиллериядағы еңбек гигиенасы
- •Әскер қозғалысындағы гигиена Әскер қозғалысы және гигиеналық іс-шаралар
- •Әскердің теміржол, су және авиациялық көлікпен тасымалдануы
- •Әскердің автомобильдермен тасымалдануы
- •Автомобильдік тасмалдауда орта факторының қолайсыздығы
- •Маршпен жүрудегі гигиеналық қамтылу
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскери гигиенадан машықтану сабақтарына арналған жетекші нұсқаулық
- •Медициналық профилактикалық істер факультетіне , әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақтық жоспар Жалпы жоспар
- •Жалпы медицина факультетіне әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақтық жоспар
- •Жалпы жоспар
- •Дәрістер
- •Барлығы 6
- •Стоматология факультетіне әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақтық жоспар
- •Машықтану сабақтары
- •V. Машықтану дағдылары
- •Vі. Орындалатын жұмыстардың есебі
- •Әскерді тамақтандыруындағы санитарлық- гигиеналық бағалау
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •VI. Орындалған жұмыстың есебі:
- •II. Сабақтың мақсаты:
- •Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:
- •IV. Жұмыстың мазмұны және орындалу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Оқу зерттеу жұмысы:
- •Әскерді сумен жабдықтаудағы санитарлық - гигиеналық бақылау
- •II. Сабақтың мақсаты:
- •Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:
- •IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •IV.Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •VII.Орындалған жұмыстың есебі:
- •Жаппай қырып жоятын қаруды қолдану жағдайында тағам мен және сумен жабдықтаудың санитарлық- гигиеналық бақылануы
- •II.Сабақтың мақсаты:
- •III.Cабақтың өзіндік дайындық тапсырмалары:
- •1V. Машықтану дағдылары:
- •V. Жұмыстың мазмұны және өткізу реті:
- •VII. Орындалған жұмыс есебі туралы:
- •Әр түрлі әскери саладағы еңбек жағдайының гигиеналық бақылануы
- •III.Сабақта өзіндік тапсырмаларды дайындау:
- •Cабақтың өзіндік дайындық тапсырмалары:
- •IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •VII. Орындалған жұмыс есебі:
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Оқу зерделеу жұмыстары:
- •Vіі. Орындалған жұмыс есебі:
- •Жалпы медицина факультеті студенттеріне әскери гигиенаға арналған практикалық сабақтың әдістемелік нұсқауы
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі1. Орындалатын жұмыстардың есебі:
- •2 Сабақ
- •VI. Орындалған жұмыстың есебі:
- •II. Сабақтың мақсаты:
- •IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vп Орындалған жұмыстың есебі:
- •Әртүрлі бөлек әскери саладағы еңбек жағдайының гигиеналық бақылануы
- •II.Сабақтың мақсаты:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Оқу зерттеу жұмыстары:
- •Vіі. Орындалған жұмыс есебі:
- •Стомотология факультетінің студенттеріне арналған әскери гигиенаның машықтану сабағы Әскерді қоныстандырудағы санитарлық гигиеналық бақылау
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Орындалатын жұмыстардың есебі:
- •Әскердің тамақтандыруындағы санитарлық гигиеналық бағалау
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V .Машықтану дағдылары:
- •V1. Орындалған жұмыстың есебі:
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •IV. Сабақ мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Орындалған жұмыс есебі:
- •Әскери гигиена пәніне арналган тесттік сұрақтар:
- •Әскери гигиенадағы қолданыстағы терминдік сөздер
- •Әдебиеттер
- •Мазмұны
Монша - кір жуудағы қызмет
Монша – кір жуу қызметтерін атқару заттармен жабдықтар бөлімінің бастығының әрекетімен ұйымдастырылуында орындалады.
Монша-кір жуу қызметі жеке құрамның күнделікті жуынуынан басталады, ол сарбаз, сержант, қызметкерлерінің күнделікті ісі, сонымен қатар әскер міндетін атқарушылардың жиыны кезінде міндеттті түрде іш киім, төсек-орынның жабдығы, шұлғаулары ауыстырылады; іш киім, төсек ақ жаймалары, ас үйлік киім, мақталы формалы киімдер мен арнаулы киімдерді жуады; формалы киім мен төсек орын заттарын дезинфекция, дезинсекция жасайды; арнаулы киім мен формалы киімдерді химиялық тазалаудан өткізеді; іш киімдерді жөндейді; сабын, кальцийлі сода және басқа да жуғыш заттармен қамтамасыз етіледі.
Жоғарыда көрсетілгендерден басқа да жеке құрамда жиірек аптасына бір рет бөлім командирі, дәрігерлер өз қорытындысын жүргізеді.
Аспазшы, наубайхана қызметкерлері де моншада жуынады, іш киімдерін аптасына екі рет ауыстырады, ал арнаулы киімдерін мүмкіндігінше тазалайды.
Медициналық көрсеткіштерге сай ауруларды да шомылдырады, олардың да төсек орындарын аптасына бір рет ауыстырып отырады.
Монша мен кір жуатын орындарды бақылайтындар әскери бөлімше де қызмет етуші гарнизон дәрігері, медициналық қызмет бастығы күнделікті орындалу графигін, жеке құрамның күнделікті жуыну, толық іш киімін, төсек орнын, шұлғауларының жуынатын күнін, оның санитарлық бақылануын, монша мен кір жуатын орындарының тазалығын, дезинфекция жасалуын, жуылып, шайылуын ұйымдастырады. Жуу кезінде фельдшер (санитарлық нұсқаушы) жеке құрам моншасын қарап, оларды жуынудан өткізу жұмысын ж, айына бір рет монша кір жуу орнын тексереді, байқау жұмысын жүргізеді.
Мәйіттің минерадануын тездету мақсатында көрді құрғатып аэрация жасайды. Құрғату үшін жеке арықшалар жасап көрдің жан-жағына ені және тереңдігі 30 см көлбеу көлемі 1 м шұңқыр қазып қояды.Арықшаны және шұңқырды тастар мен толтырып немесе сабан, қурайлармен жауып қояды. Мәйіттің ыдырау уақытында сұйықтар сүзіліп топыраққа сіңіп кетеді.Ал аэрация желдеткіш үшін 2 түтікшелер қояды,зираттың түбіне 1,5 м мәйіттік шоқалақ қояды.
Мәйітті көму кезінде,жұқпалы ауру тарамас үшін, дизенфекциялық заттарды қолданады.Мәйіт арнаулы ткандық (кездемелік) материалмен оралып хлорлы известь лизолдың 5%-кертіндісі сіңіріледі.Мәйіттің астына 2-3 см қалыңдықта хлорлы известь төгіледі.Мәйітті өртеуде (кремация) гигиеналық тұрғыда алғанда ең оңай тәсіл.Далалық жағдайда өртеу үрдісі 12 сағатқа созылады.
Егер оба ауруымен өлген мәйіт міндетті түрде өртеледі, ол үшін мәйітке ұзындығы 2м, тереңдігі 1,5 м шұңқыр қазылады.Мәйіттің аяқ жағынан ауа кіріп тұру үшін саңлау жасалады,ол көлбеу орналасады.Сол шұңқырдың түбіне жағылатын отын (ағаш, көмір, торф шамамен 1 м қалыңдықта төселеді,үстінен ) шамамен 50-60 л-дей керосин құйылады.Мәйіттіің үстіне де отын төсеп от жағады, жанар маймен ылғалданған материалды құйып өртейді.
УЗ мен РЗ – мен залалданған мәйітті жерлеуде противогаз, арнаулы киімдері бар команда жинап көмеді.Мәйітті алып жүру үшін арнаулы автокөлік брезентті-плащ шатырмен жауып,жеке құрамға химиялық және радиациялық қауіпсіздігі үшін тиімді,мәйітке арнаулы қапшық, қатты тығыз қағаз беріледі.Жұмыс соңында барлық жеке құрам командасы санитарлық өңдеуден өтеді; көлік, күрек, противогаз, қолғаптарды дезинфекциялайды, дегазациялайды.Барлық орындалатын жұмыстар дозиметриялық бақылауда болады. УЗ-ды анықтауда химиялық индикациялайды.