- •Әскери гигиена
- •Аңдатпа
- •Мазмұны
- •Соғыс уақытындағы санитарлық- гигиеналық шаралардың ұйымдастырылу негізі
- •Әртүрлі қорғаныстық жүйеде қорғаныс киімімен жұмыс істеу
- •Соғыс жағдайында гигиеналық қамтудағы медициналық іс- шаралардың ерекшелігі
- •Гигиеналық тәрбие
- •Қарулы Күштердегі санитарлық қадағалау
- •Медициналық гигиеналық қамтылудың ұйымдастырылуында медицинаналық қыметтегі пайдаланылатын құрал-жабдықтар мен күштер
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскерді қоныстандыру гигиенасы
- •Әскердің далалық қоныстануы
- •Әскерилерді далалық қоныстандырудағы пайдаланатын имараттардың гигиеналық сипаттамасы
- •Әскери паналық орын (убежище)
- •Монша - кір жуудағы қызмет
- •Ұрыс алаңдарын санитарлық тазалау
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскерді сумен қамтуда санитарлық қадағалауды ұйымдастыру
- •Су сапасына қойылатын талаптар және су тұтынушылар нормасы
- •Су көздерін барлау және гигиеналық баға беру
- •Су жабдықтайтын пункт пен су бөлетін пункттер
- •17Сурет. Суды сақтауға тасымалдауға араналған цистерна. А-цистерна: цв-4;б-цв-3.
- •Шабуылдайтын және қорғанатын әскери бөлімдерді сумен қамтудың гигиеналық ерекшеліктер
- •Дала жағдайында суды тазалау
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Дала жағдайында әскерді тамақтандыруда санитарлық қадағалануды өткізу және ұйымдастыру негізі
- •Әскери құрамды тамақтандырудың жалпы ережесі мен ұйымдастырылуы
- •Тамақтануда гигиеналық қамтудағы медициналық шаралар
- •Дала жағдайында тамақтану
- •Далалық жерде жаппай қырып жою қаруын (жқжқ) қолданғанда тамақтану
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Дала жағдайында судың және тамақтандырудың гигиеналық сараптамасы
- •Ақпарат жинау
- •Әскер тұрған орындағы болатын зерттеулер
- •Лабораториялық зерттеулер
- •Эксперт қорытындысы
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскерилердің еңбек гигиенасы Мекендік мәселеде әскери мамандардың еңбек гигиенасының сипаттамасы
- •Дербес қорғану құралдарының амалдары мен жеке құрам жұмысының ерекшелігі
- •Әскери еңбектегі химиялық фактордың рөлі
- •Мотоатқыштар мен танк бөлімдеріндегі еңбек гигиенасы
- •Радиолокациялық станциялардағы (рлс) еңбек гигиенасы
- •Дене қызуы мен суынуында киімдердің ұтымдылығының профилактикалық маңызы
- •Артиллериядағы еңбек гигиенасы
- •Әскер қозғалысындағы гигиена Әскер қозғалысы және гигиеналық іс-шаралар
- •Әскердің теміржол, су және авиациялық көлікпен тасымалдануы
- •Әскердің автомобильдермен тасымалдануы
- •Автомобильдік тасмалдауда орта факторының қолайсыздығы
- •Маршпен жүрудегі гигиеналық қамтылу
- •Өзіндік бақылау және сабақты талқылау сұрақтары
- •Әскери гигиенадан машықтану сабақтарына арналған жетекші нұсқаулық
- •Медициналық профилактикалық істер факультетіне , әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақтық жоспар Жалпы жоспар
- •Жалпы медицина факультетіне әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақтық жоспар
- •Жалпы жоспар
- •Дәрістер
- •Барлығы 6
- •Стоматология факультетіне әскери гигиена пәніне арналған тақырыптық және күнтізбелік сабақтық жоспар
- •Машықтану сабақтары
- •V. Машықтану дағдылары
- •Vі. Орындалатын жұмыстардың есебі
- •Әскерді тамақтандыруындағы санитарлық- гигиеналық бағалау
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •VI. Орындалған жұмыстың есебі:
- •II. Сабақтың мақсаты:
- •Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:
- •IV. Жұмыстың мазмұны және орындалу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Оқу зерттеу жұмысы:
- •Әскерді сумен жабдықтаудағы санитарлық - гигиеналық бақылау
- •II. Сабақтың мақсаты:
- •Бақылау сұрақтарына жауап дайындау:
- •IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •IV.Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •VII.Орындалған жұмыстың есебі:
- •Жаппай қырып жоятын қаруды қолдану жағдайында тағам мен және сумен жабдықтаудың санитарлық- гигиеналық бақылануы
- •II.Сабақтың мақсаты:
- •III.Cабақтың өзіндік дайындық тапсырмалары:
- •1V. Машықтану дағдылары:
- •V. Жұмыстың мазмұны және өткізу реті:
- •VII. Орындалған жұмыс есебі туралы:
- •Әр түрлі әскери саладағы еңбек жағдайының гигиеналық бақылануы
- •III.Сабақта өзіндік тапсырмаларды дайындау:
- •Cабақтың өзіндік дайындық тапсырмалары:
- •IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •VII. Орындалған жұмыс есебі:
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Оқу зерделеу жұмыстары:
- •Vіі. Орындалған жұмыс есебі:
- •Жалпы медицина факультеті студенттеріне әскери гигиенаға арналған практикалық сабақтың әдістемелік нұсқауы
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі1. Орындалатын жұмыстардың есебі:
- •2 Сабақ
- •VI. Орындалған жұмыстың есебі:
- •II. Сабақтың мақсаты:
- •IV. Жұмыс мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vп Орындалған жұмыстың есебі:
- •Әртүрлі бөлек әскери саладағы еңбек жағдайының гигиеналық бақылануы
- •II.Сабақтың мақсаты:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Оқу зерттеу жұмыстары:
- •Vіі. Орындалған жұмыс есебі:
- •Стомотология факультетінің студенттеріне арналған әскери гигиенаның машықтану сабағы Әскерді қоныстандырудағы санитарлық гигиеналық бақылау
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Орындалатын жұмыстардың есебі:
- •Әскердің тамақтандыруындағы санитарлық гигиеналық бағалау
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •V .Машықтану дағдылары:
- •V1. Орындалған жұмыстың есебі:
- •Бақылау сұрақтарының жауаптарын дайындау:
- •IV. Сабақ мазмұны және өткізу реті:
- •V. Машықтану дағдылары:
- •Vі. Орындалған жұмыс есебі:
- •Әскери гигиена пәніне арналган тесттік сұрақтар:
- •Әскери гигиенадағы қолданыстағы терминдік сөздер
- •Әдебиеттер
- •Мазмұны
Әскери гигиенадағы қолданыстағы терминдік сөздер
А
адым – шаг
адымда – шагом марш
айқындама – позиция
айла шарғы – махинация
айлақ – гавань
алаң – бассейн
арақашықтық – дистанция
аралық – интервал
артиллериядағы тактикалық ұйымдық бөлім – батарея
астау – залигание
ауани – вертуальный
ауытқу – аномалия
ашылым – обнажение
Ә
әлеует – потенциал
әлсіздік – остенакалность
әскер үлесі – довольствие войск
әскерді бытырата орналастыру – рассредоточение
әскердің жылжымалылығы – подвижность войск
әскердің қозғалысы – передвижение войск
Әскери (күштер) салалары – род войск(сил)
әскери анықтаушы – военный дознаватель
әскери ауысым – боевая смена
әскери әлеует – әскери потенциал
әскери әуе-күштерінің ұрыстық реті – боевой порядок ВВС
әскери жарақтандыру – боевое питание
әскери жарғы – войнские уставы
әскери киім – военное обмундирование
әскери күш – военнная сила
әскери қамал бекініс – бастион
әскери қатер – военнная угроза
әскери қимылдар – военное действие
әскери қор – войсковые запасы
әскери қоршау – военнная блокада
әскери қуат – военнная мощь
әскери құрама – войсковое соединение
әскери құрылыс жасағы – военно-стройтельной отряд
әскери сал қайық – военный паром
әскери тыл – войсковой тыл
әскери ынтымақтастық – военное сотрудничество
әскерлерді титықтату – изнурение войск
әскерлердің жағдайын зерделеу – смотр войск
әскерлердің жауынгерлік жағдайын тексеру – инспектирование войск
әуе бөгеттері – воздушное заграждение
әуе тосқауылы – воздушное баражирование
Б
бағам – курс
баж – пошлин
бас қосу – саммит
басып алу – оккупация
баяндама – доклад
бедер – рельеф
бейімделу – адаптация
бейімделу – приспособление
бекініс – фортификация
белгілеу – засечка
белдеу – зона
берен – бронежилет
бомбаж-қампаю
бөгесін – барьер
бөлік (бөлек орын, кепеде, танктегі бөлек орын) – отсек
бұғал – блок
бұзылу, шалдығу – расстройство
бұйрат – кряш
бүлен – блокировка
біртұтас – унитарной
Д
дамылдайтын орын – бивак
дәйексөз – цитата
дәйексіздік – непоследовательность
дәргей – прерогатива
дүмбе – приклад
Е
енжарлық – пассивность
Ж
жақысшы – гравер
жал – грива
жанталас – агония
жаңбырлық үй кіреберіс алаңы –тамбуры
жарқабақ – провки
жарқын – вспышка
жасақ – отряд
жасау – пристав
жауынгер – воин
жебеуші- меценат
желі – жила
жертөле – землянка
жетек – кривой
жинақтау – аккумулировать
жобай – версия
жон – увал
жұмыртас- булыжник
жүгіріс, зымырау, ырғу – бросок
жүріс бөлігі – ходовая часть
жылым – полыжья
жыра – овраг
З
зорығу – переутомление
К
кейіп – поза
кемер – урез
кемсіту – дискриминация
кеңейме – дилатация
кертпеш - уступ
керілу – натяжение
көз бен жәй байқау – визуальный
күңгірт шыны – матовое стекло
Қ
қағыран – барабан
қойнау – бухты
қақтығыс,шиеленіс –конфликт
қалқанша – щиток
қалтырау – озноб
қаптал – фланг
қаптама – кожух
қарқынды, жедел марш – форсированный
қарулану – вооружения
қозғалтқыш – двигатель
құзырет – компентенция
құйғы- воронка
құлаш – размах
құрсау –обои
құрсым –шина
Л
лашық, жұпыны үй – хижина
лек – колонна
локомоторлық - қимылдатқыш
лықсыма – сброс
М
майданшеп – фронт
меңгеру - управление
мұзды шоғыр – торосы
мұнара –башня
Н
науаша – желоб
нысан – объект
нысан – форма
нүктелі қанталау- петехий
О
ойылған, кесу – прорез
окоп – окоп (ұзын ор)
оқ түрі – снаряд
оқ-дәрі – боеприпасы
оқпан – ствол
оқтұмсық – боеголовка
оқшонтай – патронтаж
ор – ров
оралман – репатриант
оралым – оборот
орам – виток
орналасқан жері – дислокация
орнықты қозғағыш,қимылдатқыш – локоматорный
осалдық, әлсіздік – уязвимость
Ө
өзек - лощина
өкім – распоряжение
өшіргі –глушитель
П
пәрмен – команда
прожектор –прожектор
піспек – поршень
Р
рұқсатнама – допуск
рұқсатнама – пропуск
С
сабақ – лоза
саға – устье
сапта жүру түрі – марш
сарбаз – солдат
сарын – мотив
сәкі төсек – нары
сезгіш,сезім – сенсорный
секторлық шашу (сәулелік көшірме) – сканирование
сему – атрофия
сермер – маховик
серіппе – пружина
соғыс құралдарына арналған оқ – боекомплекты
солғын – вставка
солғындық, бостық – вялость
сорғы – насос
субезгегі – лептоспироз
сұғындыру- насадка
сұлба- схема
сыбаға – паек
сымнан есілген арқан, тіркегіш трос – буксирный трос
сыртартқы– анемнез
сілкініс – сотрясение
Т
талу – обморок
тәмсіл – притчи
теген – поддон
тегір – гайка
тежегіш – предохранитель
тоңғақ – меконий
торуыл – засада
тұғырнама – платформа
тұралау - стагнация
тұтас тосқауыл – заслон на весы
түйдек – тирада
түйін- резюме
түйіндік - пляшка
түндік – выхлопная труба
түрткүл – боек
тырысқақ – холера
У
уәждеме –мотивировка
Ұ
ұзарту –пролонгация
ұңғы (оқпан)-ствол
Ү
үйлесімсіздік- дистромония
үйірлу – верчение
үлес -доволствие
үңгі жол – тонель
үрімше – груша
үстірт – плато
Ш
шағыртас – шебень
шатыр –палатка
шиеленіс ошағы – горячая точка
шойтас – глиба
шоқ – пучок
шоқы – сопка
шұқанақ – промсины
шүртпе – триттер
Ы
ыдыс – посуды
ықшам – компактный
ымырт – снос
ырықтандыру – либерилизация
І
ізжазба – энгремлес
ілме – подвязка
ішпек – подглиниос