14. Туристік маршруттардың тактикалық схемалары

Маршрутт ұзақтығы деген\з маршрутқа сәйкес дайындығы бар топқа,демалыс күндері мен ауа райы әсеріне қалдырылған қосымша күндерін есептемегенде ең кемінде алынғын уақыт.Демалыс күндері(дневки)нормативті уақытқа кірмейді және олардың саны жорықтың жалпы ұзақтығынан 20% аспайды.Күрделілік ддәрежені анықтағанда белгілі нүктелерден өтетін жол есептеледі,кейбір объектілерге радиалдық шығулар арқылы жетуге болады.Маршруттың негізі бөлігі сызықтық не айналма,және нұсқауланған қашықтықтың75% кем болмауы тиіс,тау маршруты болса,осы күрделілікке нұсқауланған ең қиын екі асудан кем асулар саны болмауы тиіс.Радиалдық шығу дегеніміз маршруттық кітапшада белгіленген,жолдың бастапқы нүктеге қайтатын кесіндісі. Айналмалы(бас0а жолмен кайту)радиалдық шығулардан өткен қашықтықтар мен кедергілер толығымен,сызықтық,радиалдық шығулардікі-жартылай есептеледі.Кедергілер қиындығы өзгермесе,мар\т қашықтылығының ұзартылуы мар\т күрделілігін көбейтпейді.

Күрделілігі 3-6 дәрежедегі саяхаттар үзіліссіз өткізілуі тиісті.Марш\ң үзілуі төтеше жағдай болмаған кезде елді мекенде екі тәуліктен артық болуы ж\е маршрут ішінде механикалық көлік қолдану.

Тау туризм жорықтарының күрделілігін асулар жиынтығы қолданады.

15.Белсенді туристік саяхат тактикасының кезеңдері

Жорық алдындағы тактикаға 1) маршрутты таңдау; 2) жорықтың график- жоспарын құрастыру; 3) азық-түлік пен құрал-жабдықтар тізімін жасау; 4) өзінің физикалық, техникалық дайындығы мен тәжірибесі бойынша таңдалып алынған маршрут өтуге қабілеті жеткілікті туристер тобы мен оның жетекшісін іріктеп алу.Жорық кезіндегі тактика : 1) жорық жоспары мен бөлек тілімдерінен өту графигін үнемі реттеп, түзетіп отыру; 2) жорық кезінде алдағы нақты жерлерден өту жолын табу; 3) әрбір кесіндіден өтуде топтың қимыл тәсілдерін нақты жоспарлау мен іске асыру; 4) жолдың әрбір кесіндісінде техникалық әдістерді, шаралар мен әрекеттерді таңдау.Тактикалық әзірлену кезеңдері: Саяхат ауданын таңдау, топ құрамын анықтау, маршрутты әзірлеу, маршрут ауданын зерттеу, маршрутты рәсімдеу мен жасақтау, саяхат қорытындысын жасауСаяхат ауданын таңдауСаяхат ауданын таңдау саяхат мақсатына, қатысушылар мүдделері мен қызығатындығына байланысты.Саяхат ауданын таңдаған кезде жолдарды, жолға қажетті уақытты, саяхат шығындарын, көптеген басқа да факторларды ескеру қажет. Көмекші, кеңес беруші ретінде әртүрлі ақпарат көздері: кітап, БАҚ, карталар, Интернет, осы өңірді аралаған тәжірибелі адамдар болуы мүмкінТоп құрамын анықтау

Жас мөлшері, мүдделері, көзқарастары, техникалық, физикалық дайындық дәрежесі жақын болғаны жақсы.Спорттық топ болса, жорықтың күрделілігіне орай қатысушылар мен жетекшісіне қойылатын талаптарға, ережеге сәйкес топ құрамы анықталады.Ереже бойынша, 1-2 күрделілік дәрежесіндегі жаяу, тау, су, велосипед жорықтарының топ құрамы 4 адамнан кем болмауы керек. Шаңғы туризмінің 2 дәрежелік, жаяу, тау, су, велосипед 3 дәрежелік жорықтарының топ құрамы 6 адамнан кем болмауы керек.Топ тым үлкен болса да жорық қиындап кетеді.Саяхатқа қатысушылар мен жетекшісіне қойылатын талаптар. Топ жетекшісі бұрын осы күрделілік дәрежедегі саяхатқа қатысып, одан бір дәреже төмен жорықты бұрын басқарған болуы тиіс.

Қатысушылардың тәжірибесі жорық күрделілігіне сәйкес болуы керек. Топ ішіндегі міндеттер Алдымен міндеттерді тағайындау қажет.Топ жетекшісі топтың дайындығы мен спорттық шынығуын басқарады, маршрут әзірлеу мен оның құжаттары үшін жауап береді, саяхатқа ресми рұқсат алады. Жорықта ол басшы, бұйрықтары екі қайталанбай орындалуы міндет.Жетекшінің орынбасары тәжірибесі бар туристердің арасынан таңдалады. Жетекші шешімдеріне сәйес әрекет орында ғандықтан, оның да бұйрықтары орындалу қажет.