- •1. Ф. Яе сутнасць и эвалюцыя.
- •2. Прадмет и структура ф.
- •3. Ф.Праблематыка ,ф-ии филисофии.
- •4. Формы тлумачэння сусвету, светапогляд.
- •5. Узаемаадносины ф. И прыватных навук
- •6. Матэрыялизм и идэализм (их варыянты)
- •7. Филасофия Пифагора
- •8. Філасофія старажытнай Індыі.
- •9. Філасофія старажытнага Кітая.
- •10. Милецкая филасофия.Гераклит
- •12. Филасофия Зянона
- •13. Атамистычная филасофия
- •14. Вучэнне сафистау.
- •15. Филасофия Сакрата
- •16. Филасофия Платона.
- •17. Филасофия Арыстоцеля
- •18. Схаластыка.
- •19. Рэалізм - Наміналізм.
- •20. Филасофия адраджэння.
- •21. Филасофия новага часу.
- •22. Филасофия Канта
- •23. Филасофия Гегеля.
- •24. Филасофия Феербаха
- •26. Асноуныя катэгорыи марксизма
- •27. Быццё як филасофская катэгорыя
- •28. Гисторыка-филасофскае бачанне матэрыи.
- •30. Прыродазнаучае разуменне матэрыи
- •31. Сутнасть уяуленняу аб рэчыва-полевай матэрыи
- •32. Матэрыи и рух, асноуныя формы руху.
- •33. Виртуальнасть и карпускулярна хвалевы дуализм.
- •34. Энергетызм і пытанне цепл смерці сусвету.
- •35. Прастора и час як форма быцця матэрыи.
- •36. Тыпалогия рэальных прасторау.
- •37. Свядомасть. Варыянтнасть яе тлумачэння.
- •38. Дыялектыка и яе прынцыпы
- •39. Дыялектычныя законы
- •40. Синэрггетыка
- •41. Каэвалюцыя прыроды і грамадства.
- •42. Метафизіка, яе сутн и асн ф-мы
- •43. Филасофск разуменне исцины
- •44. Законы гнасіялаг.І прагнастычн ф-цый
- •45. Пачуццёвае и рацыянальнае пазнанне
- •46. Навука як спецыфичны тып пазнання
- •47. Логика развицця сацыяльнай филасофии.
- •48. Грамадства як систэма
- •1)Фармацыйная мадэль
- •2)Цывилизацыйная мадэль
- •50. Тэхнагенная цывілізацыя
- •51. Філасофія тэхнікі
- •52. Прыродныя асновы грам жыцця. Пасіянарнасть.
- •53. Культура.
- •55. Экзістэнцыялізм: быццё сапраўднае і несапраўднае.
- •54. Філасофія Жыцця.
- •56. Фенаменалогія
- •57. Неапазітывізм.Фізікалізм ў сацыялогіі.
- •58. Герменэутыка
- •60. Прагматызм
- •61. Філасофская думка Беларусі.
- •62. Руская ф 19-20
20. Филасофия адраджэння.
Гэтая ф. яшчэ наз ф. рэнесансу. Шырокае развиццё атрымала у перыходны перыяд ад сераднявечча да новага часу(14-16 ст.).Узникае думка, што неабходна вяртацца да антычнасци ва усих сферах жыццядзейнасци. Адраджэнне-гэта перыяд кали сераднявечча вычарпала сябе, а новы буржуазны лад яшчэ не аформиуся.Адраджаюцца прынцыпы антрапацэнтрызма і гуманізма. Дж.Бруно зьяул доктарам фіі. Галоунай мэтай яго фии зьяул. пазнанне и вывуччэнне прыроды. Праблемы суадносин прыроды и бога Бруно разглядае з пазицыи пантэизму т.е. прырода –гэта и ёсць сам Бог. Бог знаходзицца не над прыродай, а унутры яе. Бруно писау што у кожным прадмеце існуе кропія агульнай сусветнай душы. Разглядаючы космас Бруно згаджауся з Каперникам, што любая зорка можа разглядацца як цэнтр сусвету. Бруно адмауляу раздзяленне на зямное и нябеснае, злучау іх у адно. Уводіў агульную адінку іх быцційнасці-манаду,якая уяўл-ца у 3 сэнсах:анталагічным,фізічны(манада-неатам) і матэм-ны(манада-кропка, што робіць лінію>плоскасць>прадмет).Вярхоўная манада-Бог,як сімвал супрацлегласцей(любоў-пачатак нянавісці…)
21. Филасофия новага часу.
Ф. новага часу ха-ца занепадам аутарытэту царквы и аднычасова уздымам аутарытэту навуки. Яны адрозниваюцаа у наступным:1) Навука карыстаецца интэлект-ми сродками и не абапираецца на дзяржаву 2) Навука не зьяул суцэльнай систэмай 3) Навука дапускае сумненне адносна исциннасци сваих палажэнняу у той час як рэлигия вылучаецца сваёй непарушнасцю. Разглядаючы працэсс пазнання Бэкан крытыкавау як вузких эмпирыкау, якия недаацэньвали чалавечы розум, так и рацыяналистау, якия не звяртали уваги на пачуццёвае успрыняцце сусвету. У сваим вопытна-индуктыуным метадзе Бэкан сцвярджае, што чалы интэлект атрымливае пачатковую инфармацыю эмпирычнат.е. пры дапамозе слыху и зроку, а потым ужо чалы интэлект здольны пераапрац першасную инф. Гэты працэсс наз лагичным здумленнем.
Згодна Бэкана, у аснове пазнання-памяць(стварае гісторыю,як навуку ), уяўленне(ств. паэзію і маст-ва) і розум(ств прыродазнаўчыя навукі)
Асн памылкі, якія перашкаджаюць чалу у пошуках ісціны навуковымі сродкамі(5 прывідаў):
1)прывід(памылка) рода-пачатак усяго складанага прысутнічае у самым простым
2)пр пячоры існуе дякуючы індывідуальнасці чала(адукацыі, прафесіі…)
3)пр кірмашу існуе дякуючы няправільнаму выкарыст тэрміналогіі і брыдкаслоўя
4)пр тэатра-мы скрываем сваю сутнасць(ілжом)
5)пр аўтарытэта- нах аўт-ты у навуке(доказы руляць)
Пытна-індуктыўны мет Бэк-для пазнання быцця трэба злучаць у сабе вопыт імпірыкаў(пачуцці) і разважанні рацыянал.(навука)(мурашы, паук і пчала)
22. Филасофия Канта
Иснаванне ням класич ф. прыходзицца на 18-19ст. Асн прадстауниками зьяул.
Эмануил Кант, Гегель, Феербах. Ёй прысутны высоки узровень у развицци усих ф-их пытанняу.
Нямецки ф-и матэрыялизм и идэализм зьяул. вершынями адпаведных ф-их напрамкау. На сённяшни дзень нямецкая класичная ф. увасабляе самы распрацаваны и самы вытанчаны варыянт ф.
У пазнанни сусвету Кант выкарыстоувае 2 паняцци – апрыорый и постпрыорый:
1)апрыорый(давопытнасць)-прызнанне таго, што иснуе само сабой без якога-дзь вопыту.
2)постпрыорый(паслявопытнасць)- прызнанне ісціны пасля доказуякога-дзь вопыту.
Апрыярызм-азначае, паводле Канта, што иснуюць 2 формы пачуццёвасци-прастора и час. Кант раздзяляу усё иснуючае на 2 частки:
1)Свет зьяу(феномены)- тое што можна зафиксаваць пры дапамозе пачуццяу
2)Рэчы у сабе(ноумены) прадстауляе сабой абьектыуную рэальнасць.Ноумен-гэта змест прадмета яки немагчыма зафиксаваць пачуццёва.
Асн працы Канта:”Натуральная гіст”і”Тэорыя неба”
1)“Крытыка чыстага розуму”-аналізуе чалую думку, як нейкі тэарыт аб’ект,існуючы без адносн вопыту
2)” Крытыка практычнага розуму”-практ розум-сіст прыняцця чалам нейкага рашэння і паводін.маральнасць і амар-ць деянняў.
3)”Крытыка здольнасці сцвярджэнняў”-сцвяржд.-любое выказванне, якое злучае 2 ці больш паняцці(стол высокі)
Антыномии- гэта невырашальныя супярэчнасци, якия узник. и иснуюць у чал Розуме. Яны узникаюць з-за таго, што чал розум спрабуе асэнсаваць такия паняцци, як вечнасц,ь прыгажосць час прастора справядливасць, што зразумець ни пачуццями ни розумам немагчыма. Асноуными антыномиями з’яуляюцца:а)матэмат антын:(напр чал разважаючы аб иснав Бога сумняваецца ци Бог ёсць ци яго няма).Кант гэта тлумачыць так што розум чал хоча зразумець зместава ци як рэч у сабе,а фактычна розум здольны успрымаць як з’яву як феномен б) дынамичная антын: праяуляецца у тым што у свеце усё адзина и непадзельна, усё структурна арганизавана залежна и падпарадкавана, адсюль выплывае што сусвет иснуе як штосьци адзинае и шматликае.
Кант разглядау пытанни аб прыродзе и сутнасци чал марали.Тэрмин императыу з лац з-н ,загад,ён выкарыстаны К. у «Крытыцы практычн розуму».Маральнае правила К: 1)чал павинен киравацца тым з-нам яки падыходзиць и для яго и для иншых, 2)дзейничай так каб ты адносиуся да сябе и да иншага як да мэты якую неабхобдна разгадаць.Нельга адносицца да иншага Я як да нейкага сродку у дасягненни сваёй мэты.
Уся систэма маральных прынцыпау зводзицца да:
1) неабходнасци якая иснуе у пачуццёвым свеце.Тут чал падпарадкаваны прычыннай залежнасци зн прычына- аснова жыцця чал(нар и смерци) 2)свабоды якая трактуецца науменальна г.зн як свабода унутранага свету чал и не болей.Свабода чал у рэальнасци не можа иснаваць бо яна парушае свабоду иншых людзей.Чал дасягае свабоды тольки у думках.