4. Формы тлумачэння сусвету, светапогляд.

Свет-д- сіст-ма агульных уяуленняу на сусвет і месца у ім чал-ка. Тыпы:

1Міфалагічны-(паданне)у міфах робіцца спроба адказаць на паходжанні сусвету.З міф-гіі Афармляюцца элементы рэлігіі.Асноуная катэгорыя-уяуленні

2Рэлігійны-узнікае на адносна высокім узроуні развіцця грамадства. Прызнае існаванне звышнатуральных сіл,але і прызнае панаванне іх над чал-кам. Дзеліць усё на Зямны і нябесны свет.Вера

3.фі-кі.Стаука на сілу чал. Інтэлекту. Прырода, грамадства и чалавек- прадмет лагичнага анализу. Тмкнецца асэнсаваць міф. І рэл. Праблематыку на лагіч. Узроуні.

4.Штодзенны.(Звычайны)прысутнічае в 1.2.3.Грунтуецца на штодз.(эмпірычным) практычным вопыце чал-ка.Не можа растлумачыць усю складанасць сусвету.(пра сонца)

Ф. разумення сусвету выр. у двух аспектах:

1)пачуццё усеагульнага здзилення - з яго пачынаюць узникаць пытанни якия и зьяуляюцца пачаткам пазнання

2)пачуццё усеаг. крытычнасци.- да розных варыянтау адказу на адно пытанне трэба ставицца крытычна ци некрытычнак. Тольки у гэтым выпадку можна знайсци исцину.

5. Узаемаадносины ф. И прыватных навук

Любая навука аперыруе той ци иншай систэмай абстрактных паняццяу, и выкарыстоувае тыя ци иншыя ф. метады. У гэтым асноуная сувязь ф. и иншых навук. Иснуе тры адказы на ? ци зяул ф. навукай и якая яе сувязь з иншыми навуками:

1.Ф мае службова падпарадкаваную функцыю у адносинах да иншых навук(ф-ски напрамак пазитывизм).Яна павинна исци за навуками и тлумачыць усе их адкрыцци.

2.Гэты варыянт дапускае неаператварэнне ф. у выключна дакладную навуку-физику,матэматыку.

(Ф-ски напрамак фенаменалогия)

3.Ф. не зяул. и не павинна зяул. навукай. Гэта больш чым навука. Яна абагульняе и асэнсоувае

розныя дасягненни навуки и дадае да их новую инфармацыю.

И навука и ф. зяул. радыкальными формами пазнання.

6. Матэрыялизм и идэализм (их варыянты)

Усе напрамки у ф. адносяцца да матэрыялизму ци да

идэализму.

1)Матэрыялизм-прызнае тольки нешта физичнае, прыроднае, тое што мае вагу и займае месца у прасторы(матэрыю). М. адмауляе иснаванне Бога усяго идэальнага, духоунага як самастойнаиснуючага.

Усё духоунае зьяуляецца з матэрыяльнага. Матэрыялизм бывае:

a) стыхийны-узник у антычнасци; у межах стых. мат.

у якасци першаснага прызнаецца нейкая прыродная стыхия, якая зьяуляецца стваральникам усяго иснуючага.

б) метафизичны-разглядае физичныя працэссы и зьявы тольки статычнау плане спакою и нязменливасци. Мет. мат. прызнае развиццё тольки як нейкую цыкличнасць

в)гистарычны и дыялектычны - аснован на марксистскай идэалогии. Паводле -\\- асноунай рухальнай силай у развицци прыроды и чалавека выступаюць супярэчнасци и супрацьлегласци памиж нейкими прыродными и грамадскими зьявами.

2)Идэализм-абапираецца на нешта рэальна не иснуючае, што не магчыма пачуццёва зафиксаваць и што не мае физ. праяуленняу. Прызнае тольки духоунае.

Идэализм бывае:

а)абьектыуны(абьект-з лац. аснова)-прызнае што у якасци першаснага выступае нешта духоунае, идэальнае але рэальна иснуючае. Тыповыя прадстауники-Пифагор, Платон, Гегель

б)субьектыуны(субьект-з лац. непауторна иснуючае)-

прызнае нешта духоунае, нешта идэальнае якое ствараецца силай индывидуума. Са смерцю индывидуума для яго памирае усё иснуючае(космас,людзи, сонца). Тыповы прадстауник-Дж. Бэркли.