13. Атамистычная филасофия

Асноуныя прадстауники: Дэмакрыт, Ляукип, Эпикур, Лукрэцый Кар. Пад тэрминам ‘атамас’-

Грэки разумели найдрабн. недзялимую часц-ку. Адкрыццё ат адбыв не пры дапамозе нейких физ. Вопытау, а тольки пры дапамозе лагич разважанняу. Дзякуючы ат прадметы могуць иснаваць пэуны час. У антычнасци была пашырана думка, што аутарам атам вучэння з’яул. Ляукип, але пасля яго не засталося ні якой пісьм спадчыны и нібыта усе заслуги прысвоіў сабе яго вучань Дэмакрыт. У сучаснасци, каб пазбегнуць спрэчак, аутарства прызначаецца адначасова за Ляукипам-Дэмакрытам.

Асноуныя палажэнни тэорыи атамистау

Кожны прадмет складаецца з атамау, асноунай характ-кай яких з’яул их рухлівасць. Паміж атми існ. прамежки пустаты, якая у сваю чаргу не з’яул прычынай, а тольки умовай руху атамаў. Аты бываюць самыя розныя: адрозн па форме, па парадку размяшч-ня и па распалажэнню. Индывид-ць кожнага прадмету залежыць ад гэтых паказчыкау. Таксама лічылася, што бяз’якасныя аты (без смаку колеру) могут ствараць якасныя прадметы. Структурнасць атама была даказана у пач 20 ст.

У якасті першамат – атам(небачная субстанцыя, якая пры гэтым з’яўл. Фіз матэрыяй).

Прынцып эманацыі-з паверхні прадметаў адрываюцца драбнейшыя адбіткі(эйдасы), якія, пападаючы у чалавечую галаву, узаемадейнічаюць з роднаснымі ім эйдасамі(што ужо ёсць у галаве). Так атрымліваецца вобраз прадмета.На аснове дэфармацыі і злучэнні эйдасаў заснавана фантазія чал-а.

“Датэрмінізм”-адмаўленне факта выпадковасці(па Дэмакр).Па Эпікуру(часткова прызн выпадкць):траякі рух атамаў:1)па прамой лініі 2)адхіленне ад прамой 3)рух ад сутыкненняў

14. Вучэнне сафистау.

Слова сафіст-першапач азначала мудрага чала, які валодау нейкай хитраватасцю, яны лічыліся першыми платными настауниками мудрасци. Прадстаўн:Пратагор і Георгій.Асн абьектам, які разглядали сафы, з’яул не прырода, а чал.Сафы гэтым самым паклали пачатак спекулятыунай ф. Галоуным прынцыпа у сафистау з’яул.-Пазнай самаго сабе.!!! Дзякуючы сафистам упершыню вылучаецца такое паняцце як душа-психея. Сафисты личыли што чалавека стварае слова. Менавита мова прысутничае у аснове усих сафизмау. Сафисты личыли што розум можа

Пазнаць тольки тое што нязменна, а чалавечыя пачуцци наадварот-тольки тое что зьяул. зменным и часовым.Сафы запачаткавалі логіку і рыторыку.

Тэзы вучэння аб быцці:

1)нішто не існ:калі ёсць быццё,то ёсць і небыццё, таму яно папярэднічае небыццю.Г зн , што з небыцця узнікае быццё, а гэта ужо поўны брэд 2)калі ёсць “быццё”, то яго нельга пазнаць з-за розніцы паміж быцціёным прадметам і нашымі ведамі аб ім 3) калі нават быццё і можна пазнаць, то завіксаваць словам яго нельга,бо калі мы фіксуем зафікс. словам, то мы ствараем у сваіх уяўленнях новае быццё.

Рэлятыўнасць(адноснасць)-да любога прадмета можна выказацца шматсэнсоўна.Ісціны няма, яна заўсёды адносна.выключнай ісціны няма.

15. Филасофия Сакрата

Сакрат личыу што ёсць два метаду для пошукау исцины:

а) индукцыя-пераход ад адзинкавых прыватных думкау да агульнага.

б) дэдукцыя-пераход ад агульных думак да чагосьці прыватнага.

Сакрат спрабуе зразумець што азначаюць агульныя паняцци тыпу дабро ,зло. Ён личыу што усе паняцци прысутничаюць у чалавеку у выглядзе патэнцыи(магчамасци). Таким чынам ён дае нам паняць што у чалавеку можна разбудзиць любыя здольнасци-напрыклад Сакрат звяртае увагу што кали у чалавека патэнцыяльна не прысутничали матэматычныя паняцци то навучыць яго арыфметычным дзеянням было б немагчыма.Сакрат не прызнаваў пісьма-“слова напісаннае-мёртвае, ісціну можна шукаць праў слова агучаннае”(таму асн метад - жывога дыялога)

5 прыцыпаўдэдукцыі Сакрата:1)пр сумнення-“я ведаю, што я нічога не ведаю”(мае веды-мізэрныя)

2)пр іроніі-“ці буде маральным скрасць чужое”

3)майеўтыка(бабка павітуха)-у выніку эроніі нарадж новая інфарм.

4)індукцыя-падцвярдж ці адмаўл новых паняццяў

5)дэфініцыя-раскрывае праз паняцці сутнасць прадмета(чал-жывая істота)