3. Тапсырмалар:

3.1. ДНҚ-ның метилденуі және оның гендер белсенділігінің реттелуіндегі рөлі.

3.2. Таңдамалы метилдену.

3.3. Онтогенезде метилденудің толқындары.

3.4. Эволюцияда импритингтің пайда болуы.

3.5. Метилдену және Х-хромосоманың активсизденуі.

3.6. Метилдену және ісік ауруының пайда болуы.

4. Орындау түрі: презентация.

5. Орындалу критерийі:

а) тақырыбы бойынша негізгі әдебиеттерді оқу және жинау;

б) ақпаратты жүйелеу және өңдеу;

в) реферат жоспарын құру;

г) библиография құрастыру;

д) рефератты жазу және бездендіру.

Рефераттың құрылымы:

1) беттік парақ ( талапқа сай безендіру);

2) мазмұны (рефераттың бөлімдерін, бетін ретімен белгілеу);

3) кіріспе (талданатын мәселеннің мәнін, маңыздылығы мен өзектілігін көрсету және рефераттың мақсаты мен тапсырмаларын анықтау);

4) негізгі бөлім (рефераттың әр бір бөлімі жеке мәселені немесе оның бір жағын қамту керек және алдыңғы бөлімдермен логикалық байланысты болуы қажет, бұл бөлігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер және т.б. енгізуге болады);

5) қортынды (тұжырым жасалынып, реферат тақырыбының жалпы қорытындылары беріледі, ұсыныстар жасалынады);

6) әдебиеттер тізімі.

Презентация құрастыру талаптары:

а) презентация «Microsoft Power Point» бағдарламасы бойынша құрастырылады;

б) слайдтар саны 10-15 тал;

в) презентациялық слайдтарға үлкен текстер жазыуға болмайды,жеңіл қабылданылатындай және сауатты жасалынуы керек;

г) соңғыслайдтабиблиография көрсетілуі қажет.

6. Тапсыру мерзімі:«Молекулалық биология негіздері» тарауынан болатын аралық бақылауға дейін.

7. Бағалау критерийлері: 100 баллмен бағаланады, бұл 100%- ке сәйкес келеді.

8. Әдебиеттер:

8.1.Эпигенетика / С. М. Закиян, В.В. Власов, Е. В. Дементьева. — Новосибирск: Изд-во СО РАН, 2012. — 592 с. — 300 экз. — ISBN 978-5-7692-1227-7

8.2. НессаКэри Эпигенетика: как современная биология переписывает наши представления о генетике, заболеваниях и наследственности. — Ростов-на-Дону: Феникс, 2012. — ISBN 978-5-222-18837-8

8.3. Галицкий В.А. (2008). «Гипотеза о механизме инициации малыми РНК метилирования ДНК denovo и аллельного исключения» (русский).Цитология 50(4): 277–286.

8.4. Elias Daura-Oller, Maria Cabre, Miguel A Montero, Jose L Paternain, and AntoniRomeu (2009)"Specific gene hypomethylation and cancer: New insights into coding region feature trends". Bioinformation. 2009; 3(8): 340—343.PMID PMC2720671

 8.5. Cao, Xiaofeng; Jacobsen, Steven E. (2003 Jul). «Locus-specific control of asymmetric and CpNpG methylation by the DRM and CMT3 methyltransferase genes». PNAS.

8.6. Aufsatz, Werner; M. Florian Mette, Johannes van der Winden, Antonius J. M. Matzke, MarjoriMatzke (2002 Dec). «RNA-directed DNA methylationin Arabidopsis». PNAS.

8.7. - www.medicum/hnov/ru /docter/lib>ary/obsterics/Nisvander/24/php - cok

- www.rusmedserv.com/forum/printthread.php?t=1003-27k

- www.reterats.net/online/referat:php?d=rkr-a-3801-7k-

9. Бақылау:

9.1. ДНҚ-ның метилденуінің қызметінің маңызы неде?

9.2. ДНҚ-ның метилденуі ағзада қандай мақсатта қызмет етеді?

Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөз:

қазақ тілінде	орыс тілінде	ағылшын тілінде
Эпигеномика (грек тілінен аудар.еpi- жақын,қасында)– сыртқы ортаның әсерінінен генетикалық емес әсермен анықталатын, генетикалық мәтінді зерттейтін ғылым (мысалы, ДНҚ-ның метилденуі).	Эпигеномика(от греч. epi — рядом, около) — наука о генетических эффектах, не связанных непосредственно с генетическим текстом, а обусловленных внегенетическими эффектами (например, метилированием ДНК).	Epigenomika (from the Greek.Epi - near, about) - the science of genetic effects that are not directly related to the genetic text, and caused BEYOND genetic effects (eg, DNA methylation).
Эпигенетикалық өзгеріс- генетикалық ақпараттың өзгеруіне (мутациясына) негізделмеген, геннің көрініс беруінің өзгеруі.	Эпигенетическиеизменения— это изменения в проявлении генов, не обусловленные изменением генетической информации (мутациями).	Epigenetic changes - are the changes in gene expression, not of a change in the genetic information (mutations).
Метилденудіңқызметі геннің белсенділігі мен өшірілуіне байланысты. Кейбір жағдайларда геннің промоторлық аймақтарының метилденуі ген белсенділігінің бәсеңдеуіне әкеледі. ДНҚ-ның метилденуінің аз ғана өзгерісі генетикалық белсенділіктің деңгейлерін маңызды өзгеріске алып келеді.	Функцияметилирования заключается в активации/инактивации гена. В большинстве случаев, метилирование промоторных областей гена приводит к подавлению активности гена. Показано, что даже незначительные изменения в степени метилирования ДНК могут существенно изменять уровень генетической экспрессии.	Methylationfunction is activated / inactivated gene. In most cases, the methylation of the promoter regions of the gene leads to suppression of gene activity. It is shown that even small changes in the degree of methylation of DNA can significantly alter the level of genetic expression.

Құрастырушы: оқытушы Жұмағұл М.Ж.

1. № 20 тақырып. Гендер экспрессиясы бұзылуынан дамитын аурулар

2. Мақсаты:Гендер экспрессиясының бұзылуынан болатын тұқым қуалайтын аурулардың дамуы мен пайда болуы жайлы білімдерін қалыптастыру.

3. Тапсырмалар:

3.1. Гендер белсенділігінің транскрипция деңгейінде бұзылуынан болатын аурулар

3.2. Гендер белсенділігінің трансляция деңгейінде бұзылуынан болатын аурулар

3.3. Гендер белсенділігінің реттелуінің бұзылуы және оның патологиялық процестермен байланысы.

4. Орындалу түрі: презентация құрастыру.