3. Тапсырмалар:

3.1.Жыныстың генетикалық (хромосомалық) алғашқы детерминациялануы.

3.2. Жыныстың алғашқы детерминациялануындағы Y және аутосомдық хромосомалардағы гендердің рөлі.

3.3. Жыныстың екінші реттік морфогенездік детерминациялануы және жыныс – зәр шығару жүйелері мүшелерінің қалыптасуы.

3.4. Жынысқа тәуелді және жыныспен шектелетін белгілер.

3.5.Гинандроморфтар, интерсексуалдар, гермародиттер және тағы басқа тка біткен ақаулар мен зәр шығару, жыныс жүйелеріндегі ауытқулар, олардың медицинадағы маңызы.

4. Орындалу формасы: презентация

5. Орындалу критерилері (тапсырманың орындалуына қойылатын сұраныстар):

а) Тақырыптың толық және жүйелі (логикалы) ашылуы

б) Ақпарат көздерімен жұмыс істей алуы

в) Материалды толық қамти білуі, қортынды жасауы

г) Презентацияны таныстыруы және сұрақтарға жауап беруі,

құрастыру сұраныстарына үйлесімділігі

Презентацияның құрылымы:

1) Презентация мазмұнының тақырыпқа және қойылған сұраныстарға сәйкестігі Тақырып толық ашылуы, слайдтардың представлены в логикалық тізбекпен орналастыру және көрсету, арнайы терминдерді және символдарды нақты пайдаланылуы. ческой последовательности с точным использованием специальной терминологии и символики. Слайдтар мәтінінің мәнді, идеялардың анық құрастырылуы, қысқа құрылымдық формада жазылуы);

2) Заманауи ақпарат көздерін қажетті мөлшерде пайдаланылуы;

3) Материалдың толықтығы, мәнді және анық қортындыны жасауы;

4) Студенттің материалды еркін меңгеруі (анық, сауатты, ғылыми терминологияларды ретімен пайдалануы. Қойылған сұрақтарға жауап бергенде өз позициясын қорғай алуы және сынға конструктивті реакция бере білуі);

5) Слайдтарды құрастырылуының сұранысқа толық сәйкестілігі. (Имеется Титулдық слайдтың атына, презентация жостарының, қолданылылған әдебиеттердің тізімі және Internet көзіне сәйкестігі. Слайдтың дұрыс көркемделуі, мәтіннің көп болмауы және грамматикалық қателердің болмауы. Слайдттар аудиторияның кез келген нүктесінен жақсы көрінуі).

6. Тапсырылу мерзімі: «Жалпы генетика негіздері» шекаралық бақылауға дейін.

7. Бағалау критерилері: 100% сәйкес болатын 100 балл жүесімен бағаланады.

8. Әдебиеттер:

8.1.Бочков Н.П. Клиническая генетика М., 2004.

8.2. Генетика. Под ред. Иванова В.И. М., 2006.

8.3.Гинтер Е.К. Медицинская генетика.М., 2003.

8.4. Жимулев И.Ф.Общая и молекулярная генетика. Новосибирск,2006.

8.5.Жимулев И.Ф.Общая и молекулярная генетика. Новосибирск,2003.

8.6.Медицинская генетика. Под ред. Бочкова Н.П. М., 2010.

8.7.Роберт Л.Н., Родерик Р., Мак-Иннес., Хантингтон Ф. Виллард. Медицинская генетика. Под ред. Бочкова Н.П. М., «ГЭОТАР-Медиа», 2010.

8.8.Тейлор Д., Грин Н., Стаут У. Биология. М., 2002.

9. Бақылау:

9.1.Жыныстың негізгідетерминацияланутиптері.

9.2.У–хромосоманың жынысдетерминациялануындағы рөлі неде?

9.3.Аутосомдықгендердің жынысдетерминациялануындағы рөлі қандай?

9.4. Жыныстың екінші реттік детерминациялануы қандай факторлармен байланысты?

9.5. Адамның жынысыдетерминациялануындағы бұзылыстардан қандай патологиялық жағдайлар қалыптасады.

Тақырып бойынша үш тілде түсіндірме сөздер:

Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Жыныс – бұл ағзалардың көбеюіне керекті морфологиялық, физиологиялық, қылықтық және басқада белгілерінің жиынтығы	Пол– это совокупность морфологических, физиологических, поведенческих и других признаков организма, обусловливающих репродукцию	Floor (gender, sex) - a set of morphological, physiological, behavioral, and other characteristics of the body, causing the reproduction
Жыныстың бастапқы (алғашқы) белгілеріне гаметалардың түзілуіне және ұрықтандыруға керекті мүшелер (гонадалар, жыныс жолдары, сыртқы және ішкі жыныс мүшелері).Олар эмбриогенезде қалыптасады	Первичныепризнакипола представлены органами, обеспечивающими образование гамет и оплодотворение (гонады, половые пути, наружные и внутренние половые органы). Онизакладываются в эмбриогенезе	Initial symptoms are floor units providing formation of gametes and fertilization (gonads, genital tract, external and internal genital organs). They are laid in embryogenesis
Екінші реттік (екіншілік) жыныс белгілер жыныстық көбеюге қатыспайды. Олар жыныс гормондарының әсерінен жыныстық пісіп жетілу кезінде пайда болады	Вторичныепризнакиполане принимают участия в половой репродукции. Они развиваются под воздействием половых гормонов и появляются в период полового созревания	The secondary sex characteristics do not participate in the decoy sexual reproduction. They develop under the influence of sex hormones and appear at puberty
Жыныс белгілерін 3 категорияға бөлуге болады: Ж жыныспен шектелетін, жыныспен бақыланатын және жыныспен тіркес	Половые признаки можно разделить на 3 категории: ограниченные с полом, контолируемые полом и сцепленные с полом	Sexual characteristics can be divided into three categories: limited to gender, sex and kontoliruemye sex-linked
Жыныстың жіктелуі жыныс хромсомаларының генетикалық жиынтығымен бағдарланады. Ұрықтың жынысы ХХ немесе ХУ жыныс хромосомаларымен аныңталады	Дифференцировка пола программируется генетическим набором половых хромосом. Генетический пол зародыша определяется половыми хромосомами ХХ или ХУ	Genetic differentiation of sex programmed set of sex chromosomes. The genetic sex of the embryo is determined by the sex chromosomes XX or XY

Құрастырушы: Нуртаева Қ.С.