134. Ақпаратты қысу.

Біздер кез келген ақпараттың белгілі бір көлемде болатынын бәлеміз. Жинақтаушы қатты дискәнәі көлемі қаншалықты үлкен болғанымен ол шектелген, жаңа мәліметтерді жазуға дискіде орын болмай қалуы мүмкін. Бұл мәселені шешу жолы – қажет емес файлдарды жою. Ал егерде қажет емес файлды жойғаннан кейінде бос орын болмаса не істейміз? Мұндай жағдайда дискідегі орынды үнемдеп файлдың компьютерде сақтауға арналған арнайы Архиватор программалар бар. Файлдың н/е файлдар топтарының сығылу процесі архивтеу деп аталады. Архиваторлар- дискідегі орынды үнемдеу үшін файлдың көлемін кішірейтіп сақтауға мүмкіндік беретін программалар тобы. Олардың сақтау тәсілдері әртүрлі болғанымен, жалпы қызметін былай түсіндіруге болады: файлда қолданылатын фрагменттер болады, оларды түгелдей дискіде ұстаудың қажеті жоқ.Сондықтан архив жасауға мүмкіндік беретін программалардың жалпы қызметі- файлда қайталанып келетін фрагменттер орнына қ\ысқаша басқа информацияны жазып, кейіннен оны өз реттіліктерін сақтап отырып алғашқы қалыпқа келтіретін мүмкіндікті пайдалану. Архивтеу программалары тегін н/е делдалдық әдіспен таратылады. Олардың ішінде кеі тараған архиватор тобына ARI, RAR, PKZIP ж/е PKUNZIP тәрізді программалар жатады. Архивтік файл- қысылған күйде бір файлғаенгізілген, қажет болғанда бастапқы күйінде шығарып алуға болатын бір н/е бірнеше файлдың жиынтығы. Оның мазмұны ж/е әр файлдың сақтаушы циклді бақылау коды болады. Архив құрамындағы әірбір файл үшін оның мазмұны тәрізді мынадай информациялар сақталады: 1) файл аты; 2) файл орналасатын каталолг туралы мағлұмат; 3) файлдың соңғы рет өзгертілген мерзімі; 4) архив бүтіндігін тексеруге арналған әр файлдың циклдік бақылау коды.1) Файлды архөивке енгізу: ең алдымен, Win RAR- ды іске қосу керек. Ол үшін Win RAR белгішесін белгілеп алып, тышқанды екі рет шертеміз н/е “Enter” басамыз. Win RAR іске қосылған терезеде ағымдағы буманың іішіндегі файлдар мен бумалар тіізімі көрсетіледі. Ағымдағы дискіні өзгерту үшін Ctrl+D пернелер комбинациясын басып, дискілер тізімінен аспаптар тақтасындағы н/е терезенің сол жақ бұрыштағы керекті диск белгісін шертеміз. Сыртқы бумаға шығу үшін BackSpace н/е Ctrl+PgUp пернелерін қолданамыз. Дискінің түпкі бумасына өту үшін Ctrl+X пернесін басу керек. Қажет файлдар бар бумаға кірген соң, архивтейтін файлдар мен бумаларды ерекшелеп белгілеймңз. Бұны курсорды басқару- бағыттауыш пернелері мен тышқанның сол жақ батырмасымен Shift пернесін бірге басу арқылы жүзеге асырамыз. Win RAR терезесінде файлдарды ерекшелеп белгілеу үшін “Бос олрын” ж/е Ins пернелер қолдануғада болады. Бір н/е бірнеше файлдарды ерекшелеп, Қосу батырмасын шертеміз.Пайда болған сұхбат терезесінде архивтің атын енгіземіз. Осы жерден жаңа архивтің форматын, қысу тәсілін, том көлемін ж/е басқа да архивтеудің программаларын шығаруға болады. Архивті жасау үшін ОК батырмасын шерту керек. Архивтеу кезінде статистикалық терезе пайда болады. Егер қысу процесін кенеттен тоқтату қажет болса, ол терезеде Болдырмау батырмасын басу керек. Win RAR терезесін жүйелік кішігірім нақауда (tray) кішірейтіп ықшамдау үшін Фондық батырмасын басамыз. Архивтеу аяқталған соң, жасалған архив ағымдағы белгіленген файл күйінде қалады.Жасалған RAR архивіне тасымалдау арқылы файлдарды қосуға болады. 2) Файлдарды архивтен шығару: Win RAR ортасында архивтен файлды шығарып алу үшін, алдымен архивтіашу керек. Win RAR терезесінде архивті ашқанда, оның мазмұны шығады. Бір н/е бірнеше ффайлдарды белгілеп алған соң, Win RAR терезесіндегі Шығару батырмасн басамыз. Егер де архивтен шығарылған файлды басқа бумаға сақтағыңыз келсе Шығару Батырмасын шертіп, пайда болған терезеде қажет жолды көрсетіп ОК- ды шертеміз. Архивтеу негізінде статистикалық терезені пайдаланып, қысу процесін тоқтатуға болады. Архивтеу қатесіз аяқталса, онда Win RAR өз ортасында орындалады, ал кері жағдайда диагностикалық хабарламасы бар Терезе пайда болады.