129. Логикалық есептерді шешу.

Логикалық жалғаулықтар математикада күрделі айтылымдарды сипаттайтын логикалық операциялар болып табылады.Логикалық айтылымдармен жұмыс істеу үшін оларға ат қояды”Айдар жазда теңізге барады” айтылымы А арқылы белгіленсін,ал В арқылы-“Айдар жазда тауға барады”айтылымы белгіленсін.Сонда “айдар жазда теңізгеде,тауғада барады.”Мұндағы “және ” логикалық жалғаулық.А,В-логикалық айнымалылар,олар тек екі мәнде болады:”ақиқат”немесе “жалған ”,сәйкесінше олар “О”не “1” арқылы белгіленеді.Әрбір логмкалық жалғаулық логикалық айтылымдармен орвндалатын операция ретінде қарастырылады және олардың өз атымен белгіленуі болады.Математиеалық логикада ЖӘНЕ,НЕМЕСЕ,ЕМЕС логикалық операциялар ақиқаттық мәндер кестесімен анықталыды. Ақиқаттық кестесі-бұл логикалық операцияның кестелік түрде ұсынылуы,онда кірістік операндалардың ақиқаттық мәндерінің барлық мүмкін терулері осы терулердің әркайсысына арналған операцияның шығыстық нетижесінің ақиқатық мәнімен бірге аталған.

Логикалық көбейту.ЖӘНЕ жалғаулығының көмегімен қарапайым екі А мен B айтылымдарының бір құрамдасқа бірігуі логикалық көбейту немесе конъюнкация (латынша conjunction-біріктіру),ал операцияның нәтижесі-логикалық көбейтінді деп аталады.ЖӘНЕ операцияны “.”нүктемен белгіленеді(&белгісімен де белгіленуі де мүмкін).А және B-иә немесе жоқ мәндерін қабылдай алатын екі айтылым.Мысалы,қарапайым айтылымдар берілсін А-“Астана-Қазақстанның астанасы,” B-“Астанада 500 мыңнан астам адам тұрады”.Онда бұл айтылымдардың логикалық көбейтіндісі немесе конъюнкциясы құрамды пайымдау болады “Астана-Қазақстанның астанасы және Астанада 500 мыңнан астам адам тұрады ”,және ол”Астана-Қазақстанның астанасы ”және “Астанада 500 мыңнан астам адам тұрады ”айтылымдары ақиқаттық мәніне байланысты иә немесе жоқ мәндерін қабылдайды.”А”айтылымы иә мәнін және “B”айтылымы да иә мәнін қабылдағанда ғана ”A”және “B”құрамды айтылымы иә мәнін қабылдайтыны кестеде көрсетілген.НЕМЕСЕ логикалық операциясы белгісімен (кейде + белгісімен белгіленеді).НЕМЕСЕ логикалық операциясының ақиқаттық кестесі төмендегідей болады,мысалы,”Күзде ағаш жапырақтары жасыл және сары болады ”құрамды пікірі үш жағдайда:”Күзде ағаштардың жапырақтары жасыл”,не “Күзде ағаштардың жапырақтары сары”,не “Күзде ағаштардың жапырақтары жасыл және сары”дегенде иә логикалық мәнін қабылдайды.Бұл операцияның ақиқаттық кестесінен,егер А да.В да ия жөніне ие болса,не тек қана А, не тек қана В ия мәніне ие болса онда “А немесе В” пайымдауы ия мәніне ие болатындығы көрінеді.Және керісінше егер А да,В да жоқ мәніне ие болса,онда”А немесе В”пайымдауы жоқ мәніне ие болады.

130. Компьютерлік ақпараттарды қорғаудың түсінігі.

Ақпаратты шындығында да ғылыми ұғым ретінде қарастыруға болады. Өйткені бұған диін ақпараттың құрылымымен қасиеттері барлық ғылыми салаларнда зерттенленді. Мысалы: Физика ақпарат таситын сигналдар белгілі бір мәліметтерді құрайды. Мәліметтер түрменіл тасмалданып, әдістердің, көмегімен қолданыс табады. Мәліметтер мен әдістердің өзара әсерленуінен оқып түзеледі өні табиғаттағы процестер үздіксіз энергия алмасу түрінде етеді. Энергия алмасумен қатар тірі табиғатта бағытталған зат аласу процесі жүреді. Зат алмасу мен энергия алмасу процестерінің арасындағы өзара байланыс ақпарат алмасу түрінде өтеді. Немесе оны ақпараттың процес деп атайды. Сонымен қатар бұл ақпараттық процесс барысында түзелетін қозғалыстағы обьект. Ақп қасйеттері мәлметтердін қасйеттерінде де әдістердің қасиеттерін де тікелей тәуелді. Мәләметтерге қолданылатын амалдар. Ақп процесс барысында мәліметтер мәліметтер әдістердің көменгімен бір түрден екінші түрге өзгереді. Мәліметтерді өңдеу көптеген амалдардың жиынттығынан тұрады: мәліметтерді жинау көптеген амалдардың жиынтығынан тұрады: мәліметтерді: жинау

Мәліметтерді қалптастыру;

Мәліметтерді сүзгілеу ;

Мәліметтерді сұрыптау;

Мәліметтерді топтастыру:

Мәліметтерді архивтеу;

Мәліметтерді қоғау;

Мәліметтерді тасмалдау; Мәліметтерді түрлендіру;

Аррхивтеу- файлдар тобын тығығздап, сығу процесі, диск кеңістігіндегі файлдың алатын орнын азайту үшін н/е мәліметтерді ұзақ мерзімде сақтау үшін қолданылады. Windows- та файлдарды, бумаларды, дискілерді қысу, архивтеу үшін түрлі қысу программалары бар. Қазіргі кезде WinRar, WinZip қысу программалары қолданыста. Мысалы, ПГК-МИН бумасын көшіргенде симай қалды делік. Оны дискетке сиғызу үшін архивтеп, сосын көшіру керек. Архиваторлар- дискідегі орынды үнемдеу үшін файлдың көлемін кішірейтіп сақтауға мүмкіндік беретін программалар тобы. Олардың сақтау- тәсілдері әр түрлі болғанымен, жалпы қызметін былай түсіндіруге болад: файлда қайталанатын фрагменттер болады, оларды түгелдей дискіде қстаудың қажеті жоқ. Сондықтан архив жасауға мүмкіндік беретін программалардың жалпы қызметі – файлда қайталанып тұратын фрагменттер орнына, қысқаша басқа информацияны жазып, кейіннени оларды өз реттіліктерін сақтай отырып алғашқы қалыпқа келтіретін мүмкіндікті пайдалану.

Архивтелген файл-қысылған күйде бір файлға енгізілген,қажет болғанда бастапқы күйінде шығарып алуға болатын бір немесе бірнеше файлдың жиынтығы.Оның мазмұны(архив құрамындағы қысылған файлдар тізімі)және әр файлдың сақтаулы циклдік бақылау коды болады.