65. Сұраныстарды жобалау.

Сұраныстардың екі түрі бар:QBEсұраныстар (Query By Example үлгі бойынша сұраныс) оны қолданушы жобалау терезесінде арнайы параметрлер орната отырып, үлгілерді қолдана отырып құрады. Және SQL-сұраныстар(SQL-Structured Query Language-Сұраныстардың структураландырылған тілі), оны құрғанда қолданушы функция инструкцияларын қолдана отырып құрады.

QBE-сұраныстарды құру(оны басқаша таңдау сұранысы деп атайды). Осы сұранысты құру үшін алдымен мәлімет банкі терезесінде Query сұранысының пиктограммасыа шерту керек, сосын New (Новый) түймешегіне шерту қажет. Access бос сұраныс проектін және Add Table(Добавить таблицу) индиция жасайды.Осы терезеде тінтуірмен сұраныстарды құруға қажет кестелерге екі рет шерті керек. Барлақ кестелерді таңдап алғаннан кейін Add Table сұхбат терезесін жабуға болады.

Сұранысты жобалау

Бір кесте үшін әр түрлі көптеген сұраныстар жасауға болады, олардың әрқайсысы кестеден нақ сол сәтте қажетті ақпараттың бөлігін, шағын бөлігін алуына болады. Жалпы бастапқы базаға сұрау салу жұмысының нәтижесінде сұрау салуға сәйкес келетін жалпы ақпарат бөлігі бар нәтижелеуші кесте қалыптасады. Оқу мақсатымен сұраныстарды қолдан, Конструктордың көмегімен жасалған жақсы. Таблицалармен болған жағдайдағы-дай бұл үшін Мәліметтер базасы терезесінде арнайы таңбаша бар. Ол Конструктор режимінде сұрау салуды жасау деп аталады және Үлгі бойынша сұраныстар бланкісі деп аталатын арнайы бланкті ашады. Оның көмегімен терезелер арасында сұрау салулар әлементтерін жылжытып, қарапайым әдістермен сұрау салуды қалыптастыруға болады. Үлгі бойынша сұрау салу бланкісі екі ауқымнан тұрады. Жоғарғысында сұраныстар бағытталған кестелердің құрылымы бейнеленеді, ол төменгі ауқым бағандарға бөлінген - алдағы нәтижелеуші кестенің әрбір орісіне бір-бір бағаннан. Контекстік менюдің көмегімен бланктің жоғарғы жарты-сында сұраныстар жасалған кестелерді ашады. Сосын нәтиже-леуші кестелерге кірігу тиісті өрістердің атауы тұсында екі рет қатарынан шертеді. Мұндайда бланкінің төменгі бөлігіндегі бағандар автоматты түрде өздігінен толтырьшады. Егер Сұрыптау жолында шертсе, сұрыптау түрлері бар, ашылатын тізімнің кнопкасы пайда болады. Егер қайсібір өріс бойынша сұрыптау белгіленсе, нәтижелеуші кестедегі мәлімет-тер осы өріс бойынша сұрыпталады. Экранға шығару өрісінде: жалаушалар бар, жалаушаларды орналастырып немесе тастап, осы бағанды экранға шығаруға рұқсат етеміз немесе тыйым саламыз. Іріктеу шарты жолында: және (немесе) берілген шарттарды қанағаттандыратын жазбалар ғана сұрау үшін іріктеуге мүмкіндік беретін шартты немесе логикалық бейнелеулерді көрсетуге болады. Сұраныс құрылымын қалыптастырып, оны жабады, оған ат қояды және одан ары екі рет қатарынан Мәліметтер базасы терезесіндегі таңбашада шертіп, іске қосады.

66. Сұраныстарды басқару.

Сұраныстар конструкторы терезесінде бұл меню сұранысты басқарушы командалардан тұрады:

Cұрату объектісі

Сұрату(Запрос)-арқылы бір уақытта бірнеше кестелерден мəліметтерді таңдауға болады. Жалпы Сұрату дегеніміз бір немесе бірнеше кестеде кейбір əрекеттерді орындау үшін қойылатын талаптар. Мұндай талаптар арнаулы тілде (SQL) бағдарламаланады.

Сұрату- қолданушылардың талабы бойынша шарттарға байланысты бір немесе бірнеше кестелердегі жазуларды таңдап, жеке құжат ретінде пайдаланады. Access-те мұндай сұратудың бес түрі бар: таңдамалы, параметрлі, айқастырылған жəне нəтижелі сұрату. МҚ-да көбінесе Таңдамалы сұрату қолданылады. Сұратуды- МҚ-ның басқа объектілері сияқты əртүрлі жолдармен құруға болады. Сұрату құру шеберлерінің біреуімен де құруға болады. Сұратудағы мəліметтерді бірнеше рет шығару үшін немесе баспаға шығару үшін Форма ісмері (Мастер форма) немесе Есеп ісмерін(Мастер отчетов) қолданады іс жүзінде шебер керекті сұратуды автоматты түрде құрып береді. Егер есеп пен формаға байланыссыз іс жүргізу керек болса, онда жай сұрату ісмерін пайдалануға болады.

Параметрлі сұратуды төмендегідей құруға болады:

1. Таңдау сұратуында Конструктор тəртібіне өту керек;

2. Іріктеу шарттары(Условия отбора) жолына қажетті шарттарды квадрат жақша ішіне жазу

керек;

3. Құрылған сұратудығ дұрыстығын тексеру үшін сұратуды іске қосу керек.Сонда ашылған

Параметрлер мəнін енгіз (Введите значения параметра) сұқбат терезесінде сəйкес мəндерді енгізіп жəне ok батырмасына басу керек;

4. Егер сұрату құру кезінде алдында құрған сұратуды қолданатын болса, онда параметрлі сұратуды жаңа атпен сақтау қажет.Сұқбат терезде параметрлі мəндер мəтінмен берілсе, онда бұл параметр қандай мəлімет енгізу керек екенін көрсетеді.

Нəтижелік сұрату-мəліметтердің сандық есебін шығару үшін құылады. Егер іс жүзінде жай сұрату ісмері арқылы таңдалған өрістер арасында сандық мəліметтер бар бол- са, онда сандық мəліметтерін шығаруға болады. Кез-келген сұратулардан нəтижелі сұрату құруға болады.

Мəліметтердің есебін шығару үшін таңдау сұратуын Конструктор тəртібінде ашу

керек.Операцияларды топтау(Группировка операции) батырмасын басса,Сұрату блогында топтау жолы пайда болады. Бұл мəнді нəтиже есебін шығаратын өрісте қалдыру қажет.Басқа өрістер үшін нəтижелі функциялар тізімінің терезесін ашып,керек функцияны таңдап, өрістің осы жолына қояды. Мынандай функциялар тізімі бар: Avg, Count, Fіrst, Last, Mіn, Max, StDew, Sum, Var. Айқастырылған сұрату-кестедегі немесе сұратудағы екі немесе одан да көп қатардағы мəліметтерді жинақтау үшін қолданылады. Егер бірнеше кестедегі мəліметтерді жинақтау үшін айқастырылған сұрату құру керек болса, алдымен жай сұру ісмерін құрып алып, оны айқастырылған сұрат Есеп объектісі