87. Болмыстың құрылұмдық байланысы.Бүтін және бөлшек.Себеп және салдар.

Болмыс– бүкіл әлемнің тұтастығын, дүние мен адамның бірлігін, тіршіліктің мәнін білдіретін философиялық категория. Қарапайым санада болмыстың баламалары ретінде әлем, ғарыш,дүние, табиғат, өмір тәрізді жалпы ұғымдар қолданылады. Болмысфилософияныңерекшесаласы.

88. Норберт Винер және оның ізбасарлары ашқан кибернетика ғылымы.

Шеннон Информацияның көтерген. Мысалы Қазақтар информацияны өте қатты бағалаған, оның себебі бар, мысалы алсақ “сүйінші” деген сөз қазақтарда, жақсы жаңалық, сүйінші беру, қуану деген сияқты. Осыны ғылыми дәрежеге жеткізген Шеннон. Ал сол информацияны өмірде пайдалануды Кибернетика жасаған. Кибернетиканы Норберт Виннер ғылымға енгізген. ОЛ жас ғылым болып табылады. Оның мәні: грекше (басқару өнері), яғни басқару жүйелеріндегі ақпаратты алу,сақтау, өңдеу ісінің жалпы заңдылықтары туралы ғылым.

89. Дүниеге көзқарасы ұғымы.Оның тарихи типтері миф,дін,философия.

Мұнда Дін – ешнәрсенің себебін айтпайды, сенімді ғана білдіреді, яғни Дінге сену. Ал философия неге? Неге олай? Деген сияқты сұрақтарды тудырады. Миф – көне аңыз әңгіме, тарихи-мәдени сананың ерекше түрі

90). Р.Декарт «Әдіс туралы ойтолғау».Оның танымдағы рационалдық әдісінің төрт ережесі.

«Әдіс туралы ой толғам» деген еңбегінде Рене Декарт екі түрлі ғалым кездесетінін айтады. Бірі өзін бәрінен жоғары ұстап, тек өз ойын дұрыс деп, басқа пікірмен келіспейтін пенде. Ондай адам бір рет қателессе дұрыс жолға еш түспейтін, адаса беретінін айтады. Екіншісі өз ойы жоқ, әркімнің пікірін қоштайтын адам дейді. Осы екеуін айта келіп, өзінің бұл екеуіне де қосылмайтынын білдіреді. Шындында ғалым өз ойын дәлелдеп те, айта да, қорғай да білуі керек. Ол үшін терең зерттеуде басқалардың пікірімен есептесу де керек. Ғалым менменшіл де, жалтақта болмауы керек. Мысалдар көп. В.И.Вернадский, мәселен үлкен биогеохимик. Ол Фаустпимен терең танысқаннан кейін мынадай қорытынды жасады. «Бұл көркем-философиялық еңбекте адамның ішкі құрылымын зерттеуде оның жаңалығы биология, анатомия, морфология, генетикамен барабар, тең» деген пікір айтты. Міне, бұлеркіндікжәнебіліпайтылғаннақты ой.

Әрнәрсені білу үшін анық нәрсені алу керек. Сосын әрбір түсініксіз ұғымды аныққа бөлу керек, содан кейін анықтан анықсызға қарай көтерілу керек. 4-шісі барлық анық нәрселерді картотекаға түсіру керек. Сосын үйреніп, тануға болады деген. Бұл негізі жалпы айтқанда «Метафизика», Өмірде негізінен бұлай болмайды, әрбір нәрсені білсек, ол ертең жаңа жағдайға сәйкес өзгеріп отырады.

91. К.Маркс Гегельдің «Философия тарихы»және «Тарихи философиясы»жайлы лекциялары туралы.

Бірінші философияның тарихы қашан шықты, қандай философтар болды, олар не жазды бұны- Философия тарихы дейді. Тарихшы бар болған нәрселерді айтады, ол неге олай болды, басқаша болуы мумкин беді, ол былықтан не ұттық не ұтылдық, қайсысы дұрыс қайсысы дұрыс емес- бұны Тарихи философиясы айтады. Бұл қйын, біреудің шамына тиесің.

92. Шығыстық ортағасыр ғылымы.Математика ілімі,алгебра,медицина,логика т.б дамуы әл Кинди,әл Фараби,әл Хорезми,ибн Сина.

ибн Сина-Дәрәгер , тамыр ұстап адам диагнозын білген, операция жасаған, европалықтар 500 жыл соның кітабымен жұмыс жасаған, әл Хорезми алгебраны тудырды 872 жылдары, әл Фараби ол ғылыми философиялық ойлар айтты.

93. Компьютерлерді интеллектендіру принципі.

Адам миының жұмысын атқарып жүр. Интеллектендіру деген сол.

94. Жаңа онжылдық –жаңа экономикалық өрлеу-Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері.Қазақстан республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы.2010жыл.29қаңтар.

95. Информациялық қауіпсіздіқ концепсиясы.

Қауіпсіздік үшін күресу қажет, бірақ абсалюттік қауіпсіздік жоқ.бірақ қорға керек.Арқалап ақша алып кеткен жоқ.

96. Классикалық механикада кеңістік және уақыт проблемасы. Материя,қозғалыс,кеңістік және уақыт бірлігі.

Нютон теориясы Материя, оның жалпы қасиеттері мен өмір сүру тәсілі

Ньютонның классикалық механикасына негіз болды (қозғалыстың үш заңын еске түсірейік). 1686 жылы Исаак Ньютон Лондон корольдығына өзінің «Табиғат философиясының математикалық бастамалары» еңбегін ұсынды, онда ол қозғалыстың негізгі заңдарын, бүкіл әлемдік тартылыс заңын, масса, инерция, үдеу туралы ұғымдарды баяндады. Галилей еңбектеріне байланысты поляк ғылымы Н.Коперниктің «Аспан әлемінің айналымы туралы» еңбегі 30 жылдық зерттеу нәтижесі ретінде жарық көрді.

Әлемнің механикалық картинасында кез келген құбылыс механикалық заңдары арқылы қатаң түрде анықталып отырды. XVIII ғасырдың аяғында, ХХ ғасырдың басында әлемнің механикалық картинасының негізінде жер, аспан және молекулалық механикасы жасалды. Бұның өзі әлемнің механикалық картинасын абсолютті түрде, жан-жақты қарастыруға жол берді.

Сонымен бірге, уақыт өткен сайын физикада әлемнің механикалық картинасына қайшылықты эмпирикалық мәліметтер шықты. мысалы: жарық құбылыстарын түсіндіру үшін эфир түсінігін ерекше жұқа әрі абсолютті үздіксіз материя қарастырыла бастады.

ХІХ ғасырда механикалық әдістемелер жылу құбылыстарына, электрге және магнитизмге таралды. Бұл құбылыстарға механикалық тәсіл оншама қатысты болмағанмен, тәжірибелік фактлер әлемнің механикалық картинасына жасанды түрде енгізілді. Эфирдің атомдық жобасын жасау ХХ ғасырға дейін созылды. Физика ғылымы материя туралы ұғымның заттай өзгеруін, әлемнің физикалық картинасының өзгеріске түсуін қажет етті.

Материя ұғымы философиялық материализмнің негізгі іргетасы. Ол әлем мен адамды табиғи себептерге сүйене отырып зерттеудің ұзақ тәжірибесінен туындаған.

Ғылымның ірі жетістіктері әлемнің механикалық үлгісінің іргесін босатты. Материя туралы білімнің аясы одан да кеми түсті. Ғылымда қалыптасқан осы бағытты қорытындылай отырып, В.И. Ленин 1908 жылы материя ұғымының кеңейтілген анықтамасын берді: “Материя дегеніміз - адамға оның түйсіктері арқылы мәлім болатын, біздің түйсіктерімізге тәуелсіз бола отырып, сол түйсіктеріміз арқылы көшірмесі алынатын, суреті түсірілетін, бейнесі жасалатын, объективтік реалдылықты белгілеу үшін қолданылатын философиялық категория”.

Яғни, материя дегеніміз біздің сана-сезімізден тыс өмір сүретін реалдылық, өйткені ол адамнан, адамзаттан тыс өмір сүреді. Әлемді ешкім жасаған жоқ, ол болған, болады және бола бермек. Әлем шексіз, шетсіз, ол көпжақты, көп қырлы, оның әр түрлі қасиеттері, ерекшеліктері бар. Әлемнің шексіздігі ондағы процестер мен құбылыстардың ешқашан аяқталмайтынын білдіреді. Материалдық әлемнің басы, соңы жоқ, ол ұдайы даму, ұдайы өзгеру, ұдайы қалыптасуда болып отырады.

Адам, оның өмірі - басы мен аяғы жоқ, шексіз де шетсіз әлемнің тарихындағы бір ғана сәт немесе өте кішкене әлем. Материяға біртұтастық, яғни бүтіндік және құрылымдылық, біркелкілік тән. Әлемнің әр түрлі бөліктері мен қырлары өзара тікелей немесе бір бірі арқылы байланысқан – табиғат пен қоғам, тұлға мен тап. Материяның өмір сүру тәсілі - қозғалыс. Қозғалыс дегеніміз кез келген өзгеріс. Қозғалыс объективті, абсолютті, салыстырмалы, мәңгі. Қозғалыс көп түрде болады. Ф.Энгельс қозғалыстың негізгі бес түрін көрсетіп, жүйелеген еді. Олар: механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық, әлеуметтік деп аталған. Қозғалыстың ең қарапайым түрі механикалық қозғалыс, ол заттар мен құбылыстардың кеңістікте орын алмастыруын білдіреді. Әлеуметтік қозғалыс қоғам өміріндегі шым-шытырық құбылыстар мен процестерді бейнелейді.