Moizə mülayim olmalidir

İşdən evə qayıdan zaman öz uşağınızın çöldə oynadığını gördükdə dad-fəryad edib, yoldaşınızı uşağı yaxşı saxlamadığına görə qınamamalısınız. Ona görə ki, lazım olan əsəri olmayacaqdır. Həyat yoldaşınızı nəsihət və moizə etmək istəsəniz, tam sakitlik və adi söhbətlərin gedişatında olmalıdır. Birbaşa, yaxud müəyyən vasitələrlə tam aramlıq, məhəbbət və xoş əxlaqla onun səhvini xatırladın, Çünki, maddi və mə`nəvi hədəfləri həyata keçirmək üçün gözəl əxlaqlı və xoşrəftar olmaqdan yaxşı bir silah yoxdur.¹

Ev işlərində qadina kömək

Ərin xoşrəftar olması nümünələrindən biri də budur ki, söz və əməli ilə yoldaşına ev işlərinin görülməsində onun köməkçisi olduğunu bildirməlidir. Kişi evdə qonaq kimi olmamalıdır ki, qadın onun üçün yemək süfrəsi açıb su gətirsin, çay süzsün, süfrəni yığışdırsın və s. Kişi də öz növbəsində ev işlərinin görülməsində yoldaşının şəriki və köməkçisi olmalıdır.

Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) evdə, səfərdə, hətta döyüşdə belə işlərini bölər, özü də bu işlərdə kömək edərdi.²

Məsələn, döyüşlərin birində yemək hazırlanan zaman Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) işləri bölərək odun yığmağı öz öhdəsinə götürdü. Səhabələr israr edirdilər ki, həzrət otursun və işləri də onlar görələr, amma həzrət buyurdu: “Mən də yeməkdə sizinlə şərikəm və gərək bir iş görəm.”

Buna görə də biz gərək ev işlərinin bir qismini öz öhdəmizə götürək.

Həzrət Əli (əleyhissalam) da münasib vaxtlarda ev işlərində həzrət Zəhraya (əleyha salam) kömək edərdi.

Rəsuli Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) buyurub:

“Ailəyə xidmət göstərmək böyük günahların kəffarəsidir və Allahın qəzəb atəşini söndürür.”¹

Hətta uşaq saxlamaqda da öz həyat yoldaşınıza kömək etməlisiniz. Belə olmamalıdır ki, həmişə arvad gecələr yuxudan ayılıb uşağa süd versin ya onu sakit edə, amma siz bu işdə ona kömək etməyəsiniz.

Böyük şəxsiyyətlərin bə`ziləri uşaq saxlamağı öz həyat yoldaşı ilə aralarında bölüşdürmüşdülər. Belə ki, gündüzlər uşaq saxlamaq qadının öhdəsinə, gecələr isə mühüm işi öz boyunlarına götürmüşdülər.

Kinayəli söz

Xoşrəftar olmağın nümunələrindən biri də kinayəli, tünd və acı danışmamaqdır. Hər bir acı sözlə mümkündür neçə illik məhəbbəti aradan aparasınız. Bə`ziləri zarafat olaraq kobud və kinayəli sözlər danışırlar ki, bu bəyənilməz və pis işdir. Belə ki, bu işin ucbatından bir çox böyük günahların zəminəsi yaranır. Bu cür şəxs qiyamət günü məsxərə olunar, söylədiyi kobud sözlər qəbirdə ilan-əqrəbə çevirilib ona əziyyət verməyə başlayacaqlar.

İmam Səccad (əleyhissalam) həzrət Seyyidiş-Şühəda İmam Hüseyn (əleyhissalam)-dan belə nəql edir ki, o həzrət xudahafizləşərkən buyurdu:

“Ey oğlum, məbada Allahdan başqa pənah və köməyi olmayan bir kəsə zülmü rəva biləsən!”²

Beləliklə dildə əxlaq və insanlıq normalarına riayət etmək çox mühüm və müstəsna əhəmiyyətə malikdir.

İslam peyğəmbərinin (səlləllahu əleyhi və alih) davranişi

“Bəni qüreyzə” döyüşündən sonra Rəsuli Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in yoldaşları əldə olunan qənimətə görə, həzrətdən daha artıq xərc, həqiqətdə rəngarəng bir yaşayış istəmişdilər. Peyğəmbəri Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) onların istəyini qəbul etməyib buyurur: “Mən İslam və müsəlmanların rəhbəriyəm. Mən çox adi bir tərzdə yaşamalıyam ki, fəqir və binəvalar həqirlik və kiçiklik hiss etməsinlər.” Amma, onlar həzrət Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alih) o qədər narahat etdilər ki, axırda həzrət onların yanından çıxıb getdi.”

Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) Həfsəyə buyurur: Bir kişinin mənimlə sənin aranda mühakiməsini qəbul edərsənmi? Həfsə deyir: Bəli. Sonra Rəsuli Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) bir nəfəri Ömərin ardınca yollayır. Ömər gəlib çatdıqda Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) Həfsəyə buyurur: Danış! Həfsə deyir: Siz danışın amma haqqı danışın. Bu sözü eşidən Ömər Həfsənin üzünə bir sillə vurur.¹ Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) o qədər narahat olur ki, narahatlığın əsəri mübarək üzündə aşkar olur. Həzrət Ömərə buyurur: Mən səni qızını vurmağa yox, səni bizi barışdırmaq üçün çağırmışam. Daha sonra narahat halda məclisi tərk edir. Bu hadisədən sonra aşağıdakı ayələr Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-ə nazil olur:

“Ey Peyğəmbər! Öz arvadlarına de ki, əgər dünya həyatı və onun zinətini istəyirsinizsə, gəlin sizi bəhrələndirib təlaq verim, gözəl bir təlaq ilə.”²

“Və əgər Allahı, Onun Rəsulunu və axirəti istəyirsinizsə, onda (bilin ki,) həqiqətən Allah sizlərdən olan gözəl əməl sahiblərinə böyük savab hazırlamışdır.”³

“Ey Peyğəmbərin qadınları! Sizlər başqa qadınlar kimi deyilsiniz...”⁴

NƏTİCƏ

Qeyd olunan rəvayət və ayələrdən mə`lum olur ki, evdə baş verən hər bir müşkül öz yolu ilə həll olunmalıdır. Acı sözlər danışıb döymək, söyüş söymək, əxlaqsızlıq və s. kimi qeyri səhih yollar ixtilafları həll edə bilməz. Hamılıqla “böyük olan kiçiklərə” riayət etməlidirlər. Əlbəttə, bizlərdən heç də Rəsuli Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) və Mövla Əmirəl-mö`minin (əleyhissalam) kimi olmağımız gözlənilmir, amma heç olmazsa özümüzü belə böyük şəxsiyyətlərə oxşatmağa çalışmalıyıq:

“Şübhəsiz, sizlər üçün Allahın Rəsulunda gözəl nümunələr, ülgülər vardır, o kəslər üçün ki, Allaha, Qiyamət gününə ümidvar olub Allahı çox yad edərlər.”