- •Bütün aləm zərrəcikləri məs`uliyyətə malikdir
- •İnsanin məs`uliyyəti ixtiyaridir
- •Ailə məs`uliyyəti
- •Əxlaq uyğunluğu
- •Kişi qadinin himayəçisidir
- •Qadinlar ağildan naqis deyillər
- •Ləyaqətli qadinlarin nişanələri
- •1) Təvazökarlıq və itaət etmək.
- •2) Pak və haramdan uzaq olmaq.
- •İslami davranişdan nümunə
- •İkinci fəsil mehribanliğin ailə həyatinda rolu
- •Moizə zamani hədislərdən istifadə etmək
- •Kişinin öz səhvini e`tiraf etməsi
- •Qarşiliqli güzəşt və xətalari örtmək
- •Hədislərdən daha bir nümunə
- •Güzəştin tə`siri
- •Gözəl əxlaq
- •Hüsnü-niyyətli olmaq
- •Ləyaqətli qadinin sifətləri
- •Həyat yoldaşini himayə etmək
- •Qur`an və hədislərin yol göstərməsi
- •Qadinin ürfi qaydalara əməl etməsi
- •Moizənin tə`sir etməsi şərtləri
- •Peyğəmbərlər geniş ürəyə malikdir
- •Geniş ürəkliliyin tə`sirində sözün nüfuzu
- •Ər və arvadin zəifliyindən yaranan ixtilaflar
- •Ev insanin xoş əxlaq, mehriban olmasi və düzgün tərbiyə almasi üçün ilk məktəbdir
- •Ailə ocağinin istiliyi
- •Məhəbbət–iffət mənşəyidir
- •Qadin və kişi hüququ
- •Həmkarliq
- •Kişinin hüququ
- •Əbu əyyub ənsarinin həyat yoldaşi
- •Kişinin rəftari
- •Ailənin intizamindaki mühüm amillər
- •Ürəyin qaralmasi
- •Ailə mühitinin pozulmasi
- •Qadinlarda bəyənilən sifətlər
- •Beşinci fəsil aci dillilik və onun övladdaki tə`siri
- •Məs`uliyyəti şövqlə yerinə yetirmək
- •Qadin və uşaqlar itaətkardirlar
- •Qadinlar kişilərin əmanətdaridir
- •Birinci məsələ: əxlaqsizliq
- •Qəbrin uzun əzabi
- •Həzrət isadan (əleyhissalam) bir hədis
- •Xəbərdarliq
- •Aci dilliyə aid bir hekayə
- •İkinci məsələ: uşaqlara olan tə`sir
- •İbrətamiz hekayət
- •Altinci fəsil qarşiliqli güzəşt və məhəbbət
- •Güzəştin müsbət rolu
- •Müsəlman qardaş haqqinda bədgüman olmaq
- •Ürək səfasi hüsnü-niyyət nəticəsindədir
- •Hüsnü-niyyətin dünyada yaxşi nəticəsi
- •Hüsni-niyyətin axirət savabi
- •Qadin və kişi bir-birinin örtüyüdür
- •İxtilafin həll olunmasi
- •Şərəfli insanlarin nəsihəti
- •Qadin və kişinin fitri məhəbbəti
- •Xəbərdarliq
- •Yeddinci fəsil
- •İslamda evlənməyin əhəmiyyəti
- •Evlənmək peyğəmbərin (səlləllahu əleyhi və alih) şəriətidir
- •Yoxsulluq evlənməyə maneə olmamalidir
- •Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) müsəlmanlarin evlənməyi ilə fəxr edir
- •Evlənməkdə maneə olmamalidir
- •Həzrəti əmirəl-mö`minin əli (əleyhissalam)-in izdivaci
- •İslamin böyük xaniminin cehizləri
- •Zəhrayi-bətulun (əleyha salam) əliaçiqliği
- •İslamiyyətin əvvəllərində evlənmək nümunələri
- •İzdivac bid`əti
- •Ailə qurmaq cihaddir
- •Evlənməyə ehtiyac həqiqətdir
- •İslam nəzərindən izdivacin əhəmiyyətinin səbəbləri
- •Səkkizinci fəsil ailə ne`məti və onun əsəri
- •Özünü və başqalarini tərbiyə etmək
- •Ailə–insan tərbiyəsi ocaği
- •Əsməinin hekayəti
- •Evlənməyin əsas fəlsəfəsi nəfsi paklamaqdir
- •Ailə ne`mətinin şükrü
- •Ev mühiti rəhmət yeridir
- •Qarşiliqli kömək
- •İmam əlinin (əleyhissalam) ev işlərində göstərdiyi kömək
- •Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən bir hədis
- •Xəbərdarliq
- •Doqquzuncu fəsil ailə tərbiyə və insani islah məhəllidir
- •Kişinin rəftarinin qadinda tə`siri
- •Ailədə sədaqətin vacibliyi
- •İcazə verilən qeybətə bir nümunə
- •Yalanin rəva görülməsi barədə
- •İmam xomeyni (r.Ə) tərəfindən bir hədisin təfsiri
- •Qeybətin mə`nasi
- •Qeybətin həqiqəti
- •Qeybətin ailə üzvlərinə mənfi tə`siri
- •Valideynin iki qat günahi
- •Uşaqlarin qəbul etmək iste`dadi
- •Onuncu fəsil
- •Xoşrəftarliq
- •Həyat yoldaşi üçün ayrilan vaxt
- •Maddi və mə`nəvi istəklərə diqqət
- •Nəsihətin münasib vaxti
- •Moizə mülayim olmalidir
- •Ev işlərində qadina kömək
- •Kinayəli söz
- •İslam peyğəmbərinin (səlləllahu əleyhi və alih) davranişi
- •Səhvləri görməməzliyə vurmaq
- •Günahdan çəkindirmək
- •Həyat yoldaşi ilə xoşrəftar olmaq iman nişanələrindəndir
- •On birinci fəsil
- •Vəfadarliq
- •Naşükürlük qur`an dili ilə
- •Arvadlarin sayi
- •Bu qanunda iki mühüm məsələ
- •On ikinci fəsil çox tələbkar olmaq
- •Bağişlamaq
- •Uşaqlarin ruhi sağlamliğinda amillər
- •Mübah işlərdə tələbkar olmamaq
- •Məkruh əməllərdə tələbkarliq
- •Vacib işlərdə tələbkarliq
- •Mübah işlərdəki tələbkarliq barəsində islamin nəzəri
- •Maddi işlərdə tələbkar olmamaq
- •Ailə rifahinin əhəmiyyəti
- •Kiçik yaşli uşaqlarin tərbiyəsi
- •Həyat yoldaşi seçməkdə me`yar
- •Evlənməkdə uğursuzluq
- •Evlənmək me`yarinin hikməti
- •Uşağin şəxsiyyətində mühit amillərinin tə`siri
- •Mehriyyə və cehiz
- •Məclis və yiğincaq
- •Həzrət əmir (əleyhissalam)-in yiğincaği
- •Övladin şəxsiyyətində qidani tə`siri
- •Həzrət zəhranin (əleyha salam) təvəllüdünün müqəddiməsi
- •Yeməyin əhəmiyyəti haqqinda qur`anin nəzəri
- •Uşağin inkişafinda yeməyin tə`siri
- •Yemək zamani ədəb qaydasinin tə`siri
- •Əllamə məclisidən (r.Ə) bir hekayə
- •Övlad tərbiyəsində şeytanin sə`yi
- •On beşinci fəsil fitrət
- •Şeyx fəzlullah nuridən bir hekayə
- •Xəbərdarliq
- •Valideynin fikrinin tə`siri
- •Bədən üzvlərinin qeyri-normal olmasinda valideynin günahi
- •On altinci fəsil uşağin şəxsiyyətinin formalaşmasinda niyyətin rolu
- •Həccacin bədbəxtliyi
- •Nütfənin bağlanmasinda niyyətin rolu
- •Körpə uşaqlarda qərizələr
- •On yeddinci fəsil
- •İslam tərbiyəsi qanunlari
- •Həqiqəti axtarmaq
- •Dinə olan meyllər
- •Qərizələrin düzgün tərbiyəsi
- •Tərbiyədə məhəbbət
- •Yezidin oğlunda təbiyənin tə`siri
- •Yaxşi müəllimin rolu
- •İfrat və təfritə yol verməmək
Qadin və kişi bir-birinin örtüyüdür
Qur`an ər-arvadın rabitəsini çox gözəl və bariz ifadə ilə təsvir edərək mübarək “Bəqərə” surəsinin 187-ci ayəsində buyurur:
“Onlar (qadınlar) sizin (hicab, ismət və paklıq) libasınızdır və sizlər də onların iffət libasısınız.”
Yə`ni, əgər aranızda kiçik bir ixtilaf baş vermişsə, onu öz aranızda həll edin. Heç vaxt sə`y göstərməyin ki, o ixtilafı başqasının yanına üzə çıxarasınız, hətta doğma ata-ananız da olmuş olsa belə.
Belə olan surətdə həm qadının, həm də kişinin öz ailəsində yaranan ixtilafları ata, ana və yaxın adamları üçün açıb söyləməyə haqqı yoxdur.
İxtilafin həll olunmasi
İxtilaf və münaqişələri bacardıqca ailə çərçivəsində saxlayın və əgər onların açıb-danışmaqdan başqa çarəsi olmazsa, Qur`anın bizə göstərdiyi yoldan istifadə edin:
“Ər-arvad arasında mübahisə və ya ixtilafın yaranmasından qorxsanız, bir nəfər kişinin, bir nəfər də qadının qohumları və ya yaxın adamları tərəfindən hakim seçin. Əgər məqsəd kişi və qadının rabitəsinin islahıdırsa, Allah-Taala onları bu işdə müvəffəq edəcək. Həqiqətən Allah bütün işləri bilən və xəbər-dardır.”1
Hakimlik və qazılıq ailə münasibətlərinin pozulmasına və ya ər-arvadın ayrılmasına gətirib çıxaracaqdırsa və ailəni xilas etmək üçün başqa bir çarə tapmadıqda olmalıdır. Hər iki tərəfdən bir, yaxud bir neçə nəfər ağsaqqal kimi seçilərək məsələni sülh yolu ilə sona yetirməlidirlər. Beləliklə, ixtilaf və münaqişəni ailədən kənarda müzakirə etmək sonuncu mərhələdədir ki, bir isti ocağın pozulması, ya da boşanma ilə üzləşmiş ola, yoxsa kiçik bir ixtilaf və mübahisə üstündə qəzavət məsələsinin ortaya atılması insafsızlıqdır.
NƏTİCƏ:
Yuxarıda qeyd olunan mübarək ayədən mə`lum olur ki, mümkün olan həddə qədər ailənin daxili məsələləri, sirləri evdən kənarda müzakirə olunmamalıdır.
İnsanın paltarı bulaşıq olarsa, bu çirkinlik onun xəcalət çəkməsinə səbəb olduğu kimi, eləcə də qadın və ya kişinin nöqsanlarını başqalarının yanında həll etmək, buna bənzər ki, insan özü paltarını bilərəkdən bulaşdıraraq başqalarına göstərir. Bu onun öz abırının getməsi və utanmasına gətirib çıxaracaqdır.
Ər-arvadın borcudur ki, evdə ixtilaf salmasınlar, amma əgər ixtilaf düşərsə, onu öz aralarında həll edib evdən bayıra çıxarmamalıdırlar. bütün bunlarla yanaşı, ev mühitində iffət və güzəşt hakim olmalıdır. Qadınla kişi bir-birinə qarşı xoş rəftar edərək, hövsələli olmalıdırlar.
Şərəfli insanlarin nəsihəti
Böyük şəxsiyyətlərdən biri deyib: “Evlənməyin ilk aylarında cinsi fitrətin güclü olduğuna görə, xüsusilə də ər-arvadın bir-biri ilə yaxın əlaqədə olduqlarına görə hər iki tərəfin əxlaq zəiflikləri və zahiri pislikləri görünməz qalır. Çünki:
“Sevgi və məhəbbət adamı kor və kar edir.”1 Amma bir il ötdükdən sonra qadın və kişi daha adiləşir və bundan sonra çatışmamazlıq və zəifliklər bir-birinin ardınca görünməyə, sonra ailə mühiti soyumağa başlayır ki, bə`zən də boşanma və ayrılığa səbəb olur, yaxud yaşayış acı həyatla əvəz olur. Təbiidir ki, belə mühitdə tərbiyə alan uşaqlar ürəyi kinli boya-başa çataraq ruhən xəstə böyüyəcəklər.