3 Тапсырма

Тренинг – терминдерді анықтаңыз:

Терминдер:

1. Өндірістік үрдіс

2. Технологиялық үрдіс

3. Технологиялық іс - әрекет

4. Кәсіпорын

5. Өндіріс

Анықтамалар:

1. а) Экономикалық өнімнің әртүрін құру үрдісі

б) Өнім өндіретін жұмыс жасап отырған кәсіпорын

2. Осы кәсіпорында дайын өнімді дайындау үшін қажетті еңбек үрдістері мен табиғи үрдістердің жиынтығы

3. Еңбек заттарының физика – химиялық қасиеттері және геометриялық нұсқалар, өлшемдер өзгерісі болатын өндірістік үрдіс бөлігі

4. Бір жұмыс орынында орындалатын технологиялық үрдістің бөлігі, әрбір еңбек затының қатарларында немесе бірлесіп өңделетін заттар тобында

5. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру үшін қолданылатын мүліктік кешен, азаматтық құқықтың ерекше объектісі

10 Тақырып Еңбек ақы төлеу қорын жоспарлау және басқару және еңбекті ұйымдастыру. Еңбек ұжымын басқару

1тапсырма

Сұрақтарға жауап беріңіз

1. Еңбекақы төлеуді ұйымдастырудың негізгі қағидалары.

2. Еңбек ақы төлеудің негізгі нұсқалары мен жүйелері.

3. Еңбекті ұйымдастыру түсінігі және тапсырмалары.

4. Жұмыс орындарын ұйымдастыру, жабдықтау және қызмет көрсету.

5. Еңбек ұжымын дербес басқару.

6. Ұжымдық келісім – шарттар.

7. Шаруашылық есебі.

8. Кәсіпорындар туралы заңдар, кәсіпорын нұсқалары және олардың шаруашылық жүргізуінің негізгі қағидалары.

2тапсырма

Келесі сөздерге анықтама беріңіз

Еңбекті ұтымды ұйымдастыру________________________________________

__________________________________________________________________

Еңбекті бөлу_______________________________________________________

__________________________________________________________________

Өндірістік бригада__________________________________________________

__________________________________________________________________

Жұмыс орыны______________________________________________________

3тапсырма

Тесттік сұрақтар

1.Еңбекақы төлемі қалай бөлінеді?

А) бөлщектік,марапаттау

В) уақытша,прогрессивтік

С) уақытша,қарапайым

Д) бөлшектік,уақытша

Е) қарапайым,аралас

2.Еңбекақының бөлшектік формасы бойынша еңбек шығыны көлемінің өлшеу көрсеткіші болып табылады?

А) жұмыскер саны

В) еңбек-құралдар саны

С) атқарылған жұмыс көлемі

Д) өндірісте қолданылатын материалдар көлемі

Е) атқарылған уақыт саны

3. Еңбекақының уақытша формасы бойынша еңбек шығыны көлемінің өлшеу көрсеткіші болып табылады?.

А) жұмыскер саны

В) еңбек-құралдар саны

С) атқарылған жұмыс көлемі

Д) өндірісте қолданылатын материалдар көлемі

Е) атқарылған уақыт саны

4. Еңбекақы төлемінің бөлшектік-прогрессивтік жүйесі былай болінеді?

А) болшектік-марапаттау және бөлшектік-прогрессивтік

В) аккортық және уақытша-қарапайым

С) дұрыс жауап жоқ

Д) уақытша-марапаттау және аралас

Е) А,В,Д жауаптары дұрыс

5. Еңбек ақы төлемінің бөлшектік-марапаттау жүйесі?

А) болшектік-марапаттау және бөлшектік-прогрессивтік

В) аккортық және уақытша-қарапайым

С) дұрыс жауап жоқ

Д) уақытша-марапаттау және аралас

Е) А,В,Д жауаптары дұрыс

6.Еңбекақы төлемінің бөлшектік-прогрессивтік жүйесі?

А) болшектік-марапаттау және бөлшектік-прогрессивтік

В) аккортық және уақытша-қарапайым

С) дұрыс жауап жоқ

Д) уақытша-марапаттау және аралас

Е) А,В,Д жауаптары дұрыс

7.Еңбекақы төлемінің аккортық жүйесі?

А) болшектік-марапаттау және бөлшектік-прогрессивтік

В) аккортық және уақытша-қарапайым

С) дұрыс жауап жоқ

Д) уақытша-марапаттау және аралас

Е) А,В,Д жауаптары дұрыс

8.Еңбекақы төлемінің уақытша-қарапайым жүйесі?

А) бөлшектік-марапаттау және бөлшектік-прогрессивтік

В) аккордтық және уақытша-қарапайым

С) дұрыс жауап жоқ

Д) уақытша-марапаттау және аралас

Е) А,В,Д жауаптары дұрыс.

9. Еңбекақы төлемінің уақытша-марапаттыу жүйесі?

А) жұмыс өндірісі белгіленген шектігі нәтижелі норма негізгі өзгермейтін бөлшектік бағамен,ал жоғарғы норма өндірісі –көтерілген бөлшектік баға бойынша төленуімен сипатталады

В) сағаттың немесе атқарылған күштің санына байланысты сағаттың немесе күндігі тарифтік еңбекақы мөлшерінің көбеюімен сағаттың немесе күндізгі еңбекақы бойынша анықталады.

С) массалық сипатты иеленбейтін,ерекше маңызды жұмысты мерзімімен бұрын орындауда қосымша материалдық жағдай жасағанда қолданылады.

Д) белгілі бір сандықжәне сапалық көрсеткіштердің жетістігі үшін марапаттау ұйлесімінде тікелей бөлшектік еңбекақы төлемі қарастырылады.

Е) уақытша еңбекақы төлемі санымен қатар алдын –ала бекітілген көрсеткіштер және жұмыстың қорытындысы бойынша төленген марапаттаулар.

10.Еңбекақы төлемінің аралас жүйесі келесі формаларды негізеді?

А) тексеруші,авторитарлы механизм

В) тексеруші,дилерлік механизм

С) бөлшектік,уақытша

Д) бөлшектік,аккордтық

Е) уақытша,прогрессивтік,механизм

11.Еңбекақы төлемінің аралас жүйесінің тексеруші формасы

А) жұмыскер табысы болшектік бағыттың атқарылған жұмысбірлігіне немесе өндірілген өнімбірлігіне қатынасының көбеюімен анықталады.

В) аккордтық және уақытша- қарапайым

С) жұмыскердің өз есебіне кәсіпорын өнімінің бөлігінесаналы алуын қарастырады,ал келесі жолы жұмыскердің өз күшін жұмсаумен жүзеге сасды

Д) тексеруші процестте кәсіпорын тарапынан келісім өлшемі мен болатынқандай да бір шарт немесе келісім бекітімі бойынша жұмыскердің еңбекақы төлемін болжайды.

Е) А,В,Д жауаптары дұрыс

12. Еңбекаќы жүйесінің аралас дилерлік механизмі…

А) жұмысшылардың жалаќысы орындалған жұмыс бірлігіне немесе дайындалѓан өнім бірлігіне келісімді бағалауды көбейтумен аныќталады

В) күндіз істелінген жұмыс саны немесе күндізгі тарифтік сағат санына немесе саѓат бойынша күндізгі еңбекаќыны көбейтумен аныќталады

С) өз есебінен кәсіпорын өнімінің бір бөлігін жұмысшылардың сатып алуын ќарастырады, кейіннен жұмысшы өз күшімен іске асырады

Д) жұмысшының еңбекаќысын ќандайда бір келісімнің аяќталуы бойынша ұйғарады немесе кәсіпорындағы келісімнен комиссиондыќ пайыздағы келісім мөлшерімен

Е) жалпы сипаты жоќ, мерзімнен тыс ќажетті жұмысты орындауын ынталандыру кезінде ќолданылады

13. Еңбекаќы түрлерін ажыратады:

А) негізгі, ќосалќы

В) ќосымша, жанама

С) негізгі, ќосымша

Д)негізгі, жанама

Е) ќосалќы, жанама

14. Жұмысшының негізгі жалаќысын келісімді бағалау бойынша аудару, тарифтік ставка, ќарапайым уаќытты ќоса, бұл:

А) жанама

В) тікелей

С) ќосымша

Д) ќосалќы

Е) негізгі

15. Жұмысшыға жұмыстан тыс жұмыс істегені үшін жалаќы төлеу:

А) жанама

В) тікелей

С) ќосымша

Д) ќосалќы

Е) негізгі

16. Негізгі еңбекаќысын төлеуге келесілері жатады:

А) кешкі жұмыс уаќытында істегені үшін, түнгі уаќытта істегені үшін

В) демалыс күндері және мереке күндері

С) тыс жұмыстарды істегені џшін

Д) бригаданы басќарғаны үшін және тұраќтылығы үшін

Е) барлыќ жауабы дұрыс

17. Ќосымша ењбекаќы төлеміне келесілері жатады:

А) демалыстыќ

В) демалыс күндері және мереке күндері

С) ќоғамдыќ және мемлекеттік міндеттемелерді орындау

Д) жас өспірімдердің льготтыќ сағаттарын төлеу

Е) бригаданы басќарғаны үшін

18. Еңбекаќыларына ќосымша төлеудің барлыќ түрі үлкен екі топќа бөлінеді:

А) бригаданы басќарғаны үшін ќосымша төлеу және төлеу

В) компенсациялыќ ќосымша төлеу және төлеу

С) ынталандыру сипатындағы ќосымша төлеу

Д) ќоғамдыќ және мемлекеттік міндеттемелерді орындағаны үшін ќосымша төлем

Е) демалыс күндері және мереке күндері жұмыс істегені үшін ќосымша төлем

19. Компенсациялыќ ќосымша төлемдер келесі топтарға бөлінеді:

А) кәсіпті толыќтырғаны үшін ќосымша төлем

В) мамандардыњ еңбектегі жоғарғы деңгейлі квалификация үшін және жоғарғы дәрежеге жеткені үшін

С) ќосалќы төлемдер, еңбек іс әрекеті сферасы үшін және олардың барлыќ ќұќыќтыќ форма міндеттеріне шектеулік жоќ

Д) ќызмет көрсету аумағын кеңейту және орындалатын жұмыс көлемін көбейту

Е) ќосалќы төлемдер, негізгі еңбек сферасында ќолданылатын және олардың міндетті болып келетін және кәсіпорынның өзі бекітетін