Задания
1.Приведите примеры (слова) соответствующие нижеприведенным шаблонам, где С – гласный звук (сузык аваз), Т – согласный звук (тартык аваз):
Пример: СТ – ТСТ – ач-кыч
СТ – ТСТ ТСТ СТ – ТС
ТСТ – ТС ТСТ – ТСТ ТСТ – ТС – ТСТ
2.Обозначьте ударения слов:
Бала, балалар, яшел, яшелчә, эшләмик, савыт-саба, килмәсен, алмагыз, килмисеңмени, күрдеңме, ямь-яшел, яшелчәче, экономика, синеңчә, тукталыш саен, законнарны, кап-кара, синең өчен, акцияләрнең биш проценты, иң чибәр, бизнес, эшләгәнче, указ, конституция, урам аша.
3.Прочитайте и переведите диалог.
а) – Исәнмесез, Гөлназ Радиковна!
– Исәнмесез.
– Борчыганым өчен, зинһар, гафу итегез! Мин Артур белән сөйләшергә теләгән идем.
– Бик кызганыч, Артур өйдә юк. Бер-ике сәгатьтән кайтыр. Нәрсә әйтергә?
– Миңа шалтырата алмас микән?
– Ярый, әйтермен.
– Авыр булмаса, минем өй телефонының номерын язып алыгызчы.
– Хәзер. Бер генә минут, каләм алам. Әйтегез.
– 267-36-25. Рәхмәт сезгә. Сау булыгыз.
– Хуш.
б) – Маша, минем белән азык-төлек кибетенә барып килә алмыйсыңмы?
– Яхшы. Минем ике сәгать вакытым бар. Мин синең белән барам. Син нәрсәләр алырга телисең?
– Миңа сөт, каймак, кефир, катык, сыер ите, тавык, казылык алырга кирәк. Яшелчәләр һәм җиләк-җимеш бүлегенә дә кереп чыгарбыз әле, ипи һәм чәйгә берәр тәмле әйбер алырга кирәк.
– Бик күп икән, мин сиңа булышырмын.
– Ярдәмең өчен зур рәхмәт.
4.Составьте диалоги по следующим ситуациям:
а) Вы пришли в гости к своему другу. Он знакомит вас со своими родственниками. Его родители интересуются вашей семьей. Уходя, поблагодарите за угощение. Попрощайтесь;
б) Вы пришли в деканат узнать расписание на семестр;
в) Вы опоздали на занятие, извинитесь за опоздание;
г) Вам звонит мама и просит вас по пути зайти в продовольственный магазин и купить молоко, хлеба, сливочного и растительного масла;
д) В магазине вам нужно купить килограмм огурцов и помидоров, зеленого лука. Сделав покупку, поблагодарите продавца. Попрощайтесь.
Расскажите о посещении продовольственного магазина.
Словарь
|
ак май – сливочное масло алмагыз – не берите алырга кирәк – нужно купить бала – ребенок бик кызганыч – очень жаль вакыт – время дуңгыз ите – свинина иң чибәр – самый красивый казылык – колбаса каймак – сметана каләм – карандаш кап-кара – черный (превосходная степень) килмисеңмени – ты разве не придешь килмәсен – пусть не приходит (повелительное наклонение) кишер – морковь кыяр – огурец күрдеңме – ты видел савыт-саба – посуда |
синеңчә – по-твоему синең өчен – для тебя суган – лук сыер ите – говядина сөт – молоко тавык – курица тукталыш саен – на каждой остановке урам аша – через улицу эшләгәнче – до того как сделать эшләмик – не будем делать (желательное наклонение) ямь-яшел – зеленый (превосходная степень) яшел – зеленый яшелчә – овощ яшелчәче – овощевод үсемлек мае – растительное масло җиләк-җимеш – фрукты |
Тема 3. Семья. Родство Речевые образцы
|
Гаиләгез зурмы? Гаиләбез бик зур түгел. Гаиләгездә ничә кеше? Гаиләбездә өч кеше: әти, әни һәм мин. Әниең (әтиең, апаң, абыең һ.б.) кайда эшли? Әнием банкта эшли. Гаиләгез кайда яши? Без гаиләбез белән (безнең гаиләбез) Мәскәүдә яшибез. Фатирыгыз зурмы? Фатирыгыз ничәнче катта? Фатирыбыз өченче катта урнашкан. Фатирыгыз ничә бүлмәле?
Фатирыбыз дүрт бүлмәле.
Фатирыбыз бик кечкенә. Анда кунак бүлмәсе, зур аш бүлмәсе, коридор һәм юыну бүлмәсе бар. Сез кайсы урамда яшисез? Без Ямашев урамында яшибез. Ничә күршегез бар? Безнең белән бер катта ике гаилә яши. Күршеләрегез белән аралашып яшисезме? Күршеләребез белән без яхшы мөгамәләдә, дус яшибез. Күршеләребез белән бер-беребезгә булышып яшибез. Күршеләребез белән бәйрәмнәрне бергә үткәрәбез. Күршеләрегезнең гаиләләре зурмы? Уң як күршеләрнең гаиләсе өч кешедән, ә сул як күршеләрнеке биш кешедән тора. Синең тудыкаң (тудыгың, балдызың, җизнәң, җиңгәң, каенигәчең, каенсеңлең, каенэнең) бармы?
Синең каенанаң һәм каенатаң исәнме? Алар кайда яшиләр? Йорт җиһазлары кибете. Офис өчен җиһазлар. Безгә йокы бүлмәсенә (аш бүлмәсенә җиһаз кирәк. Минем балалар бүлмәсенә җиһаз аласым килә.
Безгә менә бу караватны (өстәлне, урындыкны, ышкафны, киштәне, компьютер өстәлен) карарга ярыймы? Рәхим итегез! Бу өстәлнең бәясе күпме? Бу өстәл алты мең сум тора.
Бу өстәл бик кыйбат (арзан).
Бу ышкаф кыйбат тормый. Бу киштә ничә сум тора? Миңа менә бу урындык ошый (ошамый). Сездә җиһазны кредитка алырга мөмкинме? Әйе, мөмкин. Юк, мөмкин түгел. Кредит бүлеге икенче катта урнашкан. Сездә ташламалар каралганмы? Бездә Ульяновск шәһәрендә эшләнгән җиһазга 15 % ташлама каралган. Без менә бу бүлектәге җиһазларга 10 % ташлама ясыйбыз.
Бер атна бездә күпләп сату атнасы. Һәр җиһазга 20 % ташлама ясала. |
Ваша семь большая? Наша семья не очень большая. Сколько человек в вашей семье? В нашей семье нас трое: папа, мама и я. Где работает твоя мама (папа, сестра, брат и др.)? Моя мама работает в банке. Где живет ваша семья? Мы с семьей живем (наша семья живет) в Москве. Ваша квартира большая? Ваша квартира на каком этаже? Наша квартира расположена на третьем этаже. Сколько комнат в вашей квартире? Наша квартира четырехкомнатная. Наша квартира очень маленькая. Там есть гостиная, большая кухня, коридор и ванная комната.
На какой улице вы живете? Мы живем на улице Ямашева. Сколько у вас соседей? С нами на одном этаже живет еще две семьи. Общаетесь ли с вашими соседями? Мы с соседями в хороших отношениях, живем дружно. Мы с соседями помогаем друг-другу. Мы с соседями вместе отмечаем праздники. Большая ли семья ваших соседей? Семья соседей справа состоит из трех человек, а семья соседей слева из пяти. Есть ли у тебя двоюродная сестра (двоюродный брат, свояченица (младшая), зять, жена старшего брата, старшая сестра жены (мужа), золовка, деверь). Живы ли твои свекровь (теща) и свекор (тесть)? Где они живут? Магазин мебели для дома. Мебель для офиса. Нам нужна мебель для спальни (для кухни). Я хочу купить мебель для детской комнаты.
Можно нам посмотреть вот эту кровать (стол, стул, шкаф, полку, компьютерный стол)?
Пожалуйста! Сколько стоит этот стол? Этот стол стоит шесть тысяч рублей. Этот стол очень дорогой (дешевый). Этот шкаф не дорогой. Сколько стоит эта полка? Мне нравится (не нравится) этот стул. Можно ли у вас взять мебель в кредит? Да, можно. Нет, нельзя. Отдел кредитования расположена на втором этаже. У вас предусмотрены скидки? У нас предусмотрена 15 % скидка на мебель из Ульяновска.
Мы делаем 10 % скидку на мебель, расположенную в этом отделе. У нас неделя расспродажи.
На каждую мебель 20 % скидка. |