- •1.Аграрлық экономика пәнінің әдістері мен мақсаттары.
- •2.Агроөнеркәсіптік кешен.
- •3.Аөк нарық және шаруашылықты жүргізудің нарықтық механизімі.
- •5. Аграрлық өндірістің экономикалық тиімділігі.
- •6. Агроөнеркәсіп экономикасының ерекшеліктері.
- •7. Агроөнеркәсіп кешенінің қазіргі даму жолдарына жалпы сипаттама.
- •9.Агроөнеркәсіп кешенінің дамуының теориялық және әдістемелік негіздері.
- •11.Азық-түлік проблемасы және ауыл шаруашылығы өндірісінің дамуы.
- •12.Ауылшаруашылығын реттеудегі мемлекеттік саясат.
- •13.Ауыл шаруашылығын несиелеу жүйесі.
- •14.Ауыл шаруашылығын несиелеу жүйесі.
- •15.Аграрлық өндірістің айналым капиталдары.
- •16. Ауыл шаруашылығын дамыту мәселелері.
- •17. Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешеніндегі жағдайы.
- •18. Қазақстанның аграрлық секторы.
- •19. Қазақстан Республикасындағы сектордың дамуы және оған кездесетін кедергілерді шешу жолдары.
- •20. Қазақстандағы 2020 жылға дейінгі агробизнесті дамыту мәселелері.
- •21. “Агробизнес - 2020” бағдарламасының мақсаты мен негізгі бағыттары.
- •22. Қазақстанда аграрлық қатынастар және ауылдық әлеуметтік экономикалық даму кезеңдері.
- •23. Еңбек ресурстары және еңбек өнімділігі.
- •24. Аграрлық өндірістегі инвестиция
- •25. Қазақстанда аграрлық өндірісті интенсивтендіру.
- •26. Ғылыми-техникалық прогрестің агроөнеркәсіпке әсері.
- •27. Аграрлық өндіріс шығындары, өнімнін өзіндік құны мен бағасы.
- •28. Ауыл шаруашылығының жалпы және тауарлы өнімі.
- •29.Ауылшаруашылығының мамандандырылуы мен шоғырландырылуы.
- •30. Аграрлық өндірістін экономикалық тиімділігі.
- •31.Өсімдік шаруашылығы саласы
- •33.Ғылыми-техникалықпрогрестің даму кезеңдері мен оныңагроөнеркәсіпкеәсері.
- •34. Аграрлық секторды дамытудағы Қазақстанның әр түрлі климаттық жағдайларының алатын орны.
- •35.Қазақстанның агроклиматтық ресурстарына сипаттама беріңіз.
- •36. Агрокешенді дамытудағы топырақтың алатын орны.
- •37. Қазақстанның су ресурстарының жиілігі (өзен, көлдердің таралуы).
- •39.Қазақстанның су ресурстарының экологиялық жағдайының ауылшаруашылығына әсері
- •40.Қазақстанның климаты (вегетациялық кезеңі бойынша)
- •42. Асыл тұқымды жылқы шаруашылығы.
- •43. Асыл тұқымды ірі қара мал шаруашылығы
- •44. Асыл тұқымды қой шаруашылығы.
- •45. Ауылшаруашылығы өнімдерінің нарығы.
- •47. Қазақстан Республикасындағы мал шаруашылығы саласының дамуы.
- •50. Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешені және оның реформалау мен нарықтық қатынастарға көшу кезеңіндегі дамуының негізгі бағыттары.
- •51. Агробизнес және агроөнеркәсіптік кешен құрылымы.
- •53.Қазақстандағы азық-түлік және қайта өңдеу өнеркәсіптері.
- •57. Қазақстан Республикасындағы мал шаруашылығы саласының дамуы.
- •58. Агрокешенді дамытудағы топырақтың алатын орны.
- •59. Аграрлық секторды дамытудағы Қазақстанның әр түрлі климаттық жағдайларының алатын орны.
- •60. Агроөнеркәсіп кешенінің нарығы мен шаруашылықты жүргізудің нарықтық механизмі.
14.Ауыл шаруашылығын несиелеу жүйесі.
Азықжәнеауыл шаруашылықшикізатынан тауарлардың бірнеше түрін өндіретін салалардың жиынтығы жататын ұлттық өндіріс аумағындаэкономиканыңерекше сферасы қалыптасады. Ол аграрлық-өнеркәсіптік кешен (АӨК) деп аталды. АӨК-нің құрылымын құратындар:
біріншілік және түпкі өнім өндіретін сфера (өсімдік өсірушілік,
мал өсірушілік және осылардың өнімдерін өндейтін өнеркәсіп салалары);
ресурс құратын сфера (АӨК-ің барлық сферасына еңбек
құралдарын жасайтын өнеркәсіп салалары және кадрлар дайындайтын жүйе);
АӨК-тің өндірістік инфрақұрылымы,
тауар және ақша айналымы және информациялық қамту жүйесі.
АӨК жабық өзін-өзі ұдайы өндіретін жүйе болып қызмет етеді.
Аграрлық-өнеркәсіптік өндірістің өзіне тән жаңа біріншілік буыны болады. Сапа жағынан қарағанда оның биологиялық, материалдық-техникалық және ғылыми базасы бөтен болады. Ал ірі және ұсақ өндіріс үшін осы базаның дәрежесі бірдей болады.
АӨК қалыптасуы және егіншіліктің өнеркәсіптік агрономияға айналуы, капиталдың ауыл шаруашылығына тартылуына жол ашып отыр, ірі капитал АӨК-ің барлық төрт сферасын қамтыған агробизнес жүйесі қалыптасып отыр. Мұнда басты рөлді қаржы өнеркәсіп топтары атқарады. Агробизнес жүйесі арқылы, капиталдың жалпы айналысына, еңбектік жеке меншікке негізделген шаруашылық қожалықтары тартылып отыр.
Фермерліктің мәселелері шиеленісіп келеді. Шаруашылыққожалықтарынан өзгеше, фермерлік ауыл шарушылықтар жалдамалы еңбек қолдануға негізделеді. Бұларауыл шаруашылығыныңкапитализациялануыныңбірінші кезеңінде пайда болған. Еңбек бөлінісі, өндірістің мамандануы, аграрлық өндірістіңаграрлық өнеркәсіптіккеайналуы, қатал бәсекелестік, бәсекелестік қабілеті бар шаруашылықтың көлемінің өсуі — осының барлығы фермерлік шаруашылықтардың шұғылдифференциялануынтудырады. Бұлардың көбі жалдамалы еңбекті қолданудан бас тартып, шаруашылық қожалықтарымен қосылды, немесе, мүлде жойылды
15.Аграрлық өндірістің айналым капиталдары.
Ауыл шаруашылықөндірістің машиналық стадияға ауысуымен байланысты, аграрлық еңбек аграрлық-өнеркәсіптік еңбекке айналады, ал аграрлық өндірістің өзі — аграрлық-өнеркәсіптік өндіріске айналады. Осыны бүгін жаңа типті жиынтық жұмыскер жүргізеді.
Аграрлық-өнеркәсіптік өндірістің өзіне тән жаңа біріншілік буыны болады. Сапа жағынан қарағанда оның биологиялық, материалдық-техникалық және ғылыми базасы бөтен болады. Ал ірі және ұсақ өндіріс үшін осы базаның дәрежесі бірдей болады. Бұл жағдаймен фермерлік шаруашылық құрғанда есептесу керек. Жаңа жағдайларда ұтылмау үшін, тапсырма беруші ірі фирмалардың қажеттігімен есептесе отырып, шаруалар өз шаруашылығын мамандандыруға мәжбүр болады. Ал осы қадам оның еркіндігін шектетеді, ол экономикалық, технологиялық және ғылыми тәуелсіздігінен айрылады. Өндірілетін өнімге, пайдаланған тұқымға, гербицидке,тыңайтқыштарға,жанармайға,арендағаалынған техникаға, техникалық, агрономиялық,ветеринарлықжәне басқа түрлі қызметтерге бағаны тапсырма беруші белгілейді. Бірсыпыра елдерде, шаруалар өздерінің мүдделерін қорғайтын кооперативтер құрып отыр. Осыған қарамастан, шаруалар мекен-жайының аграрлық өндірістің біріншілік буыны болуы жоққа шығып келеді.
АӨК қалыптасуы және егіншіліктің өнеркәсіптік агрономияға айналуы, капиталдың ауыл шаруашылығына тартылуына жол ашып отыр, ірі капитал АӨК-ің барлық төрт сферасын қамтыған агробизнес жүйесі қалыптасып отыр. Мұнда басты рөлді қаржы өнеркәсіп топтары атқарады. Агробизнес жүйесі арқылы, капиталдың жалпы айналысына, еңбектік жеке меншікке негізделген шаруашылық қожалықтары тартылып отыр.
Фермерліктің мәселелері шиеленісіп келеді. Шаруашылыққожалықтарынан өзгеше, фермерлік ауыл шарушылықтар жалдамалы еңбек қолдануға негізделеді. Бұларауыл шаруашылығыныңкапитализациялануыныңбірінші кезеңінде пайда болған. Еңбек бөлінісі, өндірістің мамандануы, аграрлық өндірістіңаграрлық өнеркәсіптіккеайналуы, қатал бәсекелестік, бәсекелестік қабілеті бар шаруашылықтың көлемінің өсуі — осының барлығы фермерлік шаруашылықтардың шұғылдифференциялануынтудырады. Бұлардың көбі жалдамалы еңбекті қолданудан бас тартып, шаруашылық қожалықтарымен қосылды, немесе, мүлде жойылды.