- •1 Дәріс. Кiрiспе. Жалпы мәлiметтер, арнайы крандардың сыныпталуы және конструкциясы
- •1 Сурет. Арнайы крандардың жіктелуі
- •2 Дәріс. Арнайыландырылған көпірлі кран. Жалпы мағлұмыт және конструкциялық ерекшелігі
- •2 Сурет. Арнайыландырылған көпірлі кран:
- •3 Сурет. Домен пеші үшiн арналған сақиналық кран
- •4 Сурет. Сақиналық кранның бағанасын көтеруi тетiгінің схемасы
- •5 Сурет. Бағаналы көпірлі кранның сұлбасы
- •6 Сурет. Магнитті көпірлі кран
- •7 Сурет . Домалақ пішіндегі жүккөтергіш электромагниті
- •8 Сурет. Магнитті көпір кранды арбаша
- •9 Сурет. Магниттi кранның кабелдiк барабанын ерiксiз келтiрудiң схемалары
- •10 Сурет. Солқылдақ аспалы траверстің схемасы:
- •11 Сурет. Грейфер көпірлі кран
- •12 Сурет. Бір еселі грейфердің сұлбасы
- •13 Сурет. Екі арқанды грейфердің сұлбасы
- •7 Кесте
- •14 Сурет. Магнитті-грейферлі көпірлі кран
- •3 Дәріс. Металлургиялық крандар: құйма және соғуға арналған, олардың түрлері, арналуы және орындайтын операциялары.
- •18 Сурет. Стриппер механизмнің есептiк сұлбасы
- •21 Сурет. Жүк көтергіштігі 125-30 т құйма краны:
- •1 Және 2 – негізгі және көмекші арбашалар; 3 – ақырғы арқалық.
- •22 Сурет. Соғуға арналған кранның негізгі көрінісі
- •23 Сурет. Шөмішті кранның қысқышымен көтеру сұлбасы
- •24 Сурет. Босату құрылғысы бар механизмнің кинематикалық сұлбасы
- •25 Сурет. Шөмішті кранның көтеру механизмінің босату құрылғысының сұлбасы.
- •26 Сурет. Қақтайтын кранның көмкерушiсiнiң схемасы
- •4 Дәрiс. Төрт тағанды крандар. Құрылысының ерекшеліктері, қолданылуы және жіктелуі
- •27 Сурет . Төртағанды кранның жалпы көрінісі:
- •28 Сурет. Төрттағанды крандарының екi арқалықты арқалықтарының қимасы
- •29 Сурет. Тiрек. Төрт тағанды кранның екi арқалығы
- •30 Сурет. Көпiрдегі арбаның көтеру және жылжу механизмдерін орнатудағы арқанының схемасы
- •31 Сурет. Көпірдегі жетектің орналасуына байланысты арбашаның жылжудағы механизмінің сұлбасы
- •32 Сурет. Төрттағанды крандардың орын ауыстыруындағы механизмнің схемалары:
- •33 Сурет. Ерiксiз келтiру жетегіндегіндегі басып алу қорғауышы
- •34 Сурет. Ұрлаудан қорғағыш басып алу айдаушысы
- •35 Сурет. Ұрлаудан қорғағыш басып алудағы есептiк сұлбасы
- •36 Сурет. Өзі құрастырылатын төрттағанды кранның схемасы
- •37 Сурет. Төрт тағанды крандармен контейнерлерді қармау тәсілдері
- •8 Кесте
- •38 Сурет. Төрт тағанды крандардың тірегіндегі жүктемені және көлденең кран жолын есептеу сұлбасы
- •39 Сурет. Төрт тағанды кранды тұрақтылыққа есептеу сұлбасы
- •5 Дәріс. Штабелдеуші крандар, құрылысы және кранның негізгі параметрлері
- •40 Сурет. Қоймада орнатылған сөрелі штабелдеуші крандардың сұлбасы:
- •41 Сурет. Көпірлі және сөрелі штабелдеуші крандар
- •42 Сурет. Жүк қармау құрылғыларының құрылысы
- •6 Дәріс. Көпірлі қайтатиегіштер және мұнаралы крандар
- •45 Сурет. Көпірлі қайтатиегіш
- •46 Сурет. Грейфер арбасымен төселген көпірлі қайтатиегіш
- •47 Сурет. Аударып тиегіш көпірлі кранның есептеу сұлбасы
- •48 Сурет. Жағалаулық контейнерлік тиегіш
- •9 Дәріс. Жебелі өздігінен жүретін крандар, құрылысының ерекшеліктері мен есептері
- •65 Сурет. Автомобиль шассиіне орнатылатын кранның металл құрылымының қаңқасы:
- •66 Сурет. Өздігінен жүретін крандардың мұнаралы-жебелі жабдықтары
- •67 Сурет. Ак-75 автомобилді кранның механизмдерінің жетегінің сұлбасы
- •68 Сурет. Механизмдері топтық жетекті к-161 пневмодөңгелекті кранның сұлбасы
- •69 Сурет. Шынжыр табанды механизмның схемасы
- •70 Сурет. Шынжыр табанды кранның грунтiне қысымның анықтауына схемалар
- •10 Дәріс. Жүзгіш және кемелік крандар. Жіктелуі, құрылысы және негізгі параметрлері
- •71 Сурет. «Витязь» кранының сұлбасы Қалқымалы кран
- •72 Сурет. Жылжымайтын колоннасы бар кемелік кранның сұлбасы
- •73 Сурет. Жылжымалы рамасы бар кемелік төрттағанды краны:
41 Сурет. Көпірлі және сөрелі штабелдеуші крандар
Колонналар. Штабелдеуші крандарда колонналар тұтас, телескопты және екі бөліктен тұратын болуы мүмкін. Кеңінен таралған колонналардың бірі ұзартылатын кареткалы 1 колонналар болып келеді. Каретка алқасы полспасталы. Арқанның бір ұшы барабанға бекітілсе, екінші ұшы колоннаның қатаң секцисына бекітіледі. Аяты көтеру биіктігі каретка ұзындығымен анықталатын болса, онда бұрылмалы платформада қойманың биіктігін жақсы пайдалану үшін каретка өтпесі үшін тесік жасалған. Бұл жерде бұрылмалы платформаның өлшемі ұлғаяды, демек арбашаның да өту жол кеңейеді.
Көтеру механизмі. Штабелдеуші кранның көтеру механизмі ретінде кейде стандартты электрлі тальдар, ал көбінесе екі жылдамдықты микрожетекті электрлі тальдар қолданылады. Көпірлі штабелдеуші крандардың көтеру механизмінің барабандары бұрылмалы арбашада орнатылған. Сөрелі штабелдеуші крандарда егер кран рельс жолымен қозғалса арбашаның астында, ал егер кран сөреде орнатылған рельс жолымен қозғалса, онда арбашаның үстінде орналасады.
Бұрылу механизмі. Бұрылу механизмі тек қана бұрылмалы колоннасы бар көпірлі штабелдеуші крандарда болады. Бұл механизмдер - арбашасының бұрылмалы жоғары бөлігі болатын басқа да крандардың бұрылу механизмінен айырмашылығы болмайды. Егер штабелдеуші кранда бұрылмайтын колонналар болса, онда оларды қозғалмалы ашалы қармауыштармен жабдықтайды. Бұл жерде колонна соңына горизонтады арқалықтар бекітіледі, ол вертикалды ось бойымен айналып отырады. Бұл арқалықпен каретка қармауышпен бірге горизонталды бағытта қозғалыс жасайды.
Қозғалту механизмі. Штабелдеуші кранның қозғалту механизмі басқа да сәйкес крандардың қозғалту механизмдерінен айырмашылығы болмайды.
Жүк қармау құрылғысы. Жүк қармау құрылғысының құрылысы жұмыс шартына және өңделетін жүктің түріне байланысты болады. Штабелдеуші крандарды сыртқа шығушы қаумауыштармен (42, а сурет) жабдықтайды, егер ол поддондарға, контейнерлерге немесе арнайы тарларға салынған жүктерге, сонымен қатар өте ұзын жүктерді тиеуге арналған.
Орамдықтарды (рулон) тиеу кезінде істікті қармауыштар (42, б сурет) қолданылады. Цилиндрлік жүктерді тиеу үшін екі істікті қармауыштар (42, в сурет) немесе екі цапфалы қармауыш (42, г сурет) қолданылады.
42 Сурет. Жүк қармау құрылғыларының құрылысы
Сонымен қатар, кәдігімгі ілмегі бар арнайы қысқа жебе түріндегі қармауыштар да (42, д сурет) қолданылады. Ашалы қармауышты ауыр штабелдеуші крандардар горизонталды жазықтықта ашаның көлбеулігін өзгертуге арналған механизммен жабдықталуы мүмкін (42, е сурет). Штабелдеуші крандардағы қармауыштар, олардың түрлеріне қатыссыз колоннада вертикалды бағытта қозғалатын жүк көтеру механизмінің кареткасына бекітіледі.
Қауіпсіздік құрылғысы. Штабелдеуші крандарда көпірді және арбашаны қозғалту механизмін бір уақытта қосуға мүмкіндік беретін бұғаттаушы құрылғылар қарастырылған. Кейде көпір мен арбашалардың қозғалту механизмін қосуға мүмкіндік беретін бұғаттаушы құрылғылар да қолданылады.
Тарту элементі үзілген кезде кабинаны ұстап қалатын қауіпсіздік құрылғысын қарастырайық. Штабелдеуші крандарда кабинаны ұстап қалғыштар орнатылады. Жүк көтеру механизмінің кез-келген екі арқаны үзілген кезде серіппе мен иінтіректер жүйесі сыналы қармауыш әсеріне келеді.
Әдебиеттер: 1 нег.[37-66], 1 қос., (арнайы бөлім) 3 қос., 2 қос.
Бақылау сұрақтары:
1.Кран-штабелдеушiлердiі түрлері.
2. Қауiпсiздiктiк құралдары және олардың қолдануын атаңыз.
3.Жүк қармағыш құралдары туралы әңгiмелеңiз.