3 Пәннің тақырыптық жоспары және мазмұны

3.1 Пәннің тақырыптық жоспары

№	Бөлім мен тақырып аттары	Күндізгі бөлімнің аудиторлық сағат саны
		Орта буынды мамандар
		Негізгі орта білім
1	Кіріспе	+	+
	Бөлім 1. Еңбекті қорғаудың құқықтық және ұжымдық мәселелері.
2	Тақырып 1.1. Еңбекті қорғаудың негізгі еңбек заңдылықтары.	+	+
3	Тақырып 1.2. Кәсіпорындардағы еңбекті қорғауды ұйымдастыру жұмыстары	+	+
4	Тақырып 1.3. Мекемедегі метрологиялық жағдайлар.	+	+
	Бөлім 2. Қауіпсіздік ережелері
5	Тақырып 2.1. Электр қауіпсіздігі.	+	+
6	Тақырып 2.2. Электр тоғының адам ағзасына әсері.	+	+
7	Тақырып 2.3. Электр тоғына түскен адамға көрсетілетін алғашқы көмек.
8	Тақырып 2.4.Жерлендіру қорғанысы	+	+
9	Тақырып 2.5. Сақтық сым, сақтық ажыратқыштар	+	+
10	Тақырып 2.6. Электр тоғынан қорғану іс шаралары	+	+
	Бөлім 3. Өндірістік тазалық.
11	Тақырып 3.1. Өндірістік орындар-дағы және жұмыс орындарындағы тазалық гигениалық талаптар.	+	+
12	Тақырып 3.2. Өндіріс орнындарын жарықтандыру.	+	+
13	Тақырып 3.3. Өндірістік шу мен дірілден қорғану.	+	+
14	Тақырып 3.4. Өндірістік сәулеленуден қорғану.	+	+
	Бөлім 4. Өрт қауіпсіздігі
15	Тақырып 4.1. Заттардың өрттеуі мен өрт қауіпті қасиеті.	+	+
16	Тақырып 4.2. Өрт профилактикасы.	+	+
17	Тақырып 4.3. Өрт сөндіру құрылғылары мен өрт дабылы.	+	+
	Бөлім 5. Экология
18	Тақырып 5.1. Өндірістегі зиянды фак-торлардан қоршаған ортаны қорғау.	+	+
19	Тақырып 5.2. Әуе қауіпсіздігін қорғау.	+	+
20	Тақырып 5.3. Су бассейнін қорғау Су сапасын бақылау	+	+
	Барлығы пән бойынша:	60	60

3.2 Пәннің оқу бағдарламасының мазмұны

Кіріспе

Еңбекті қарғаудың дамуы. Еңбекті қарғау пәнінің мәні мен мақсаты, оның анықтамасы, орны және социалды экономикалық мағынасы.

Бөлім 1. Еңбекті қорғаудың құқықтық және ұжымдық мәселелері

Тақырып 1.1 Еңбекті қорғаудың негізгі еңбек заңдылықтары

Мекемелер мен ұжымдар әкімшілігінің қауіпсіз еңбек жайдайын құру міндеттері. Техника қауіпсіздік ережелерін сақтаудағы міндеттер мен жауапкершіліктер. Еңбекті қарғаудың заңдылығын бұзу жауапкершіліктері (пән аралық, әкімшілік, қылмыстық және материалды)

Мекемелер мен ұйымдарда еңбекті қорғауды арнайы қадағалау. Қадағалау құрлымының мүшелері, міндеттері мен кұқы. Еңбек жүйесінің стандарттары, оның құрлысы. Психологиялық қауіпсіздік пен зиянды өндірістік факторлар.

Тақырып 1.2 Кәсіпорындардағы еңбекті қорғауды ұйымдастыру жұмыстары

Еңбекті қорғау ұйымдарындағы бақылау және профилактикалық шараларды өткізу жағдайын тексеру. Еңбекті қорғау шаралары қаржыландыру.

Еңбек қауіпсіздігінің стандарттық жүйесі. Стандарттық жүйенің құрлысы. Топтық жіктеу, оның мазмұны. Негізгі түсінік пен терминдер, анықтамалар. Мемлекеттік, республикалық және салалық стандарттар.

Зертханалық жұмыс №1

Кәсіпорынындағы еңбекті қорғау жұмыстарын ұйымдастыру.

Тақырып 1.3 Мекемедегі метрологиялық жағдайлар.

Желдету мекеме орындарында маңызды фактор болып табылады. Жұмыс орнындағы температура, өндірістік щу деңгейі, ғимаратты жарықтандыру, ауаның ылғалдылығы.

Бөлім 2 .Техника қауіпсіздігі

Тақырып 2.1. Электр қауіпсіздігі

Электр тоғының адам ағзасына әсері. Электр жарақатының негізгі түрлері мен себептері. Электр тоғына түскен адамға әсер ететін жағдайлар мен факторлар.

Ғимаратта тоққа түсудің қауіптілік деңгейіне бөлінуі. Техника қауіпсіздігінің ұйымдық техникалық іс шаралары. Электр тоғына түсуден қорғану жолдары.

Тақырып 2.2. Электр тоғының адам ағзасына әсері

Тоқтың адам ағзасымен өтудің екі негізгі факторлары: адамдағы кернеу, ағзаның қарсылысуы.

Зертханалық жұмыс№2

Электр тоғының адам ағзасына әсері.

Тақырып 2.3. Электр тоғына түскен адамға көрсетілетін алғашқы көмек

Электр тоғына түскен адамды құтқару. Адамға алғашқы дәрігерлік көмек көрсету. Жүрекке массаж жассау мен табиғи дем алдыру жолдары.

Зертханалық жұмыс №3

Электр тоғына түскен адамға көрсетілетін алғашқы көмек.

Тақырып 2.4. Жерлестіру қорғанысы

Жерлестіру қорғанысының принциптері. Жерлестіру қорғанысын қолдану. Жерлестірушілер. Жерлестіруді бақылау.

Зертханалық жұмыс №4

Жерлестіру қорғанысы

Тақырып 2.5. Сақтық сым мен сақтық ажыратқыштар

Сақтық ажыратқыш, жылдам қорғаныс, электр тоғына түскен жағдайда электр орнатқыштарды автоматты түрде ажырату.

Тақырып 2.6. Электр тоғынан қорғану іс шаралары

Электр тоғынан қорғанудың негізгі шаралары. Электрлік зарядтың пайда болған кезінде негізгі ескерту жолдары.

Бөлім 3. Өндірістік тазалық

Тақырып 3.1. Өндірістік орындардағы және жұмыс орындарындағы тазалық гигениалық талаптар

Өнеркәсіптік ғимараттарды, жұмыс орындарын,қоймалық ғимараттарды жоспарлау талабы. Ғимараттағы арнайы тұрмыстық аудан құрамы.

Тақырып 3.2. Өндіріс орнындарын жарықтандыру

Бөлмедегі жарықтың өлшемі, монтаждық алаңы және жекелеген жұмыс орны Сумен қамтамасыз ету және арна құбырларының тазалық гигениялық талаптар. Жарықтану апараттарының түрлері. Жарықтандыру түрлері.

Зертханалық жұмыс №5

Өндіріс орнындарын жарықтандыру

Тақырып 3.3. Шу мен дірілден қорғау

Метал өңдеу станоктарының шу мен дірілдің төмендетудің негізгі жолдары: жоғарғы сапалы подшипкиктерді қолдану, шуы аз тісті беріліс пен электро қозғалтқыш, кескіш құралдарын мықты орнату т.с.с. .

Зертханалық жұмыс №6

Шу мен дірілден қорғау

Тақырып 3.4. Өндірістік сәулеленуден қорғау

Электромагниттік энергия жұмыс алаңына электро термикалық, радио және теле орнатқыштармен сәулеленуі. Электромагниттік алаң адамға ағзасына ұзақ уақыт әсері

Зертханалық жұмыс №7

Өндірістік сәулеленуден қорғау

Бөлім 4. Өрттен сақтандыру

Тақырып 4.1. Заттардың өрттеуі мен өрт қауіпті қасиеті

Жану, оның түрлері. Негізгі параметрлері. Жану процесінлегі жалпы анықтама, өндірістегі жану, өртену қауіпсіздігі және сақтануы. Ғимараттың отқа беріктілігі және қорғануы. Найзағай түсуден қорғану.

Зертханалық жұмыс №8

Заттардың өрттеуі мен өрт қауіпті қасиеті

Тақырып 4.2. Өрт профилактикасы

Өрт қауіпсіздік шаралары.Өндірістегі электр разрядынан қорғану. Өртке қарсы бөгеулер.Найзағайдан қорғау

Тақырып 4.3. Өрт сөндіру құрылғылары мен өрт дабылы.

Өрт сөндірудің негізгі жолдары : аймақты жанудың белгіленген темтератураға салқындату; жанудың ошағын ауамен изоляциялау.

Зертханалық жұмыс №9

Өрт сөндіру құрылғылары мен өрт дабылы.

Бөлім 5. Экология

Тақырып 5.1 Өндірістегі зиянды факторлардан қоршаған ортаны қорғау

Өнеркәсіпте кездесетін зиянды өндірістік факторлардан қоршаған ортаны сақтандыру іс шаралары. Өнеркәсіпте кездесетін зиянды өндірістік факторлардың қоршаған ортаға және адам ағзасына әсері

Тақырып 5.2 Әуе қауіпсіздігін қорғау

Атмосфералық ауаның сапасын анықтау жолдары. Атмосфера құрамы. Атмосфераның табиғи жіне жасанды ластануы.

Тақырып 5.3 Су бассейнін қорғау Су сапасын бақылау

Су сапасын бақылау әдістері. Су сапасын реттеу.Ағынды судың құрамының есебі. Ағынды суды тазалау.

Зертханалық жұмыс №9

Су бассейнін қорғау Су сапасын бақылау.

4. Оқытудың жоспарланған нәтижесін бақылау

Материал тану пәнінің бақылауы аралық аттестация жүргізу кезінде бақылау жұмысы, сынақ түрінде жүргізілді. Бақылау жұмысы мен сынақ пәнді өтуге бөлінген уақыт есебінде алынды.

Тест тапсырмасы бөлімдер мен тақырыптардан алынып, негізгі үш деңгейге бөлінді (жеңіл, орташа, қиын). Әр деңгейдің өзіндік кәсіптік квалификациялық қиындығы бар.

Тесттік тапсырмалар келесі бөлімдерден тұрады:

Бөлім 1. Еңбекті қорғаудың құқықтық және ұжымдық мәселелері - 10%

Бөлім 2. Техника қауіпсіздігі -20%

Бөлім 3. Өндірістік тазалық -20%

Бөлім 4. Өрттен сақтандыру -20%

Бөлім 5. Экология -20%