Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Канюков В.И.doc
Скачиваний:
26
Добавлен:
02.05.2015
Размер:
1.48 Mб
Скачать

Честь тöдтöм

Сiя унажыксö вöлi командировкаэзын. Уджыс вöлi сэтшöм. Округас колiс керны радиофикация. Этö керны кужись морттэс адззисисö етша, а специалисттэс — эшö етшажык. Но заданёыс вöлi керны кыдз туяс чожажык. И радисттэс тэрмасисö. Нiя пондöтчывлiсö одз асывнас да уджалiсö сёр рытöдз, лыддисö только, кыным точка луннас сувтöтасö, мед народыс унажык кывзiс. А репродукторрес эзö вöлö — ны туйö сетлiсö наушниккез, кöднö пуктывлiсö тарелочка вылö, да сiдз и кывзiсö, мый Москваыс баитö. Отирыс понда эта вöлi ыджыт праздник.

Туригор посадас, кытöн олiс Елизар Пилимов, вöлiсö сылöн пöрись мам да том инька. Медбы нiя эзö гажтöмтчö, Елизар сувтöтiс радиоприёмник, а антеннасö öшöтiс крыша увтас. Вовлiс сiя гортас неделя вылас только öтпыр, кыдз дачаö. Сэк вайöтлiс сьöрас дружоккесö, да ветлывлiсö неводöн чериавны. Но сылöн отсалiссес не сiдз любитiсö черисö, кыдз гырись раккесö, кöдна шемасьлiсö неводыслöн кыкнан бордас унася-уна, и öктывлiсö быдса мешöккезöн. Бöр кайöм кежас кыйиссес понда Елизарлöн мамыс заптывлiс кöс чаг, медбы лонтны таганок, кытöн пувлiсö раккесö ведра тöрик чугунöн. Сэтчö, конечно жö, неблывлiсö и винасö. Сёйлiсö пöттöдз, да и эшö сьöраныс мешöкöн нуöтлiсö.

Радиотехник Пилимовыс радейтiс не только чериавны, но и вöравны. Эта понда сылöн вöлi бур пон, кöда кöчыслiсь босьтöм следсö эз öштывлы, а ыджытжык зверьсö вайöтлiс вöралiсьыс одзö. Öтпырись ветлöмнас сiя вайлывлiс нёль-вит кöчöн. Но медбöрын сылöн мыйкö дзугсис — инькаыскöт эзö пондö лöсявны. Елизарыс локтас гортас шоччисьны, а инькаыс пышшас городас да чатрасьö сэтчин Кузьма соседыскöт. Медбöрын Пилимовыс босьтiс сьöрас да кайöтiс Кочёва посадас, кытöн уджалiсö, двухрядка гармоннясö, пишальсö да понсö. Мамыс пондылiс жö öвны, да кытчö тэ, кывзас разь. Мывкыдыс ассяма вöлi.

— Инькаыткöт колö баитны, — полöмöн баитiс мамыс — Кöбыла рожа, лун-лунöн куйлö, а рыт кежас мöдöтчö. Жöникыс гортö локтас, а сiя городас пышшö. Кöр жö сiдз лöсялас?

— Ме ли сы понда ог кер? — лöга горöтлiс Пилимовыс. — Етша граммофоныс, дак эшö патефон неби. Кыдз барыняöс пасьтöтi. Сёйны-юны тырмö. Сылö öтiк мужикыс етша. Вот локта и мыччала сылö, ась сэк вöлись чепсасяс. Месянь честьсö оз тöд, дак видзöта... кыдз пондас овны.

Медбöрья командировкаыс Кочёваас кыссис кык неделя. Кадыс чулалiс öддьöн жагöна. Пилимовыс дышöтчис уджавны и сё мыйкö думайтiс. Дружоккес пондылiсö баитны, но эзö вермö Елизарсö гажсьöтны да думаэсö осьтны. Нельки гармоннясö киас эз босьтлы. Сiя косöйöн видзöтыштлiс ружьёыс вылö да сьöкыта лолалiс. Кузь рыттэзнас поныс куйлiс сы коккез дынын да норöна дзарьялiс кöзяиныс вылö. Лöньсисö и дружоккес.

Туригорыс панталiс сiйö обычнöя. Почта кыскалiсь вöввес сувтiсö важ шуругинскöй керку дынö, кытöн Елизарыс чеччис и гортас мунтöн, кин пантасис, быдöнныскöт здоровайтчис да баитыштiс. Сiя мыччассис отирыслö гажаöн да уна баитiсьöн. Но гортас пырис кымöрся сьöджык — чöлiс и мамыслö только висьталiс: «Мун петав Тивоньыс ордö, и эн лок, кытчöдз ог кор».

Мамыс мунiс, а зоныс быдöс керкусö бергöтiс да öктiс инькаыслiсь паськöмсö кучаö. Сэсся ки увтас шедiс сак, и сiйöн каттис ыбöс бердас ухват, медбы эзö вермö осьтны. Сыбöрын веськыта джоджас кералiс поснит торрез вылö иньыслiсь паськöмсö да шупкис порог дорас. Граммофонсö да патефонсö лэдзис осьта öшынöт, а пластинкаэсö сэт жö шупкалiс. Эшö пуксьыштлiс пызан дорас, и сылö син вылас усис дорöм кöрттув, кöда вöлi вачкöма матицаас. «Эта вылын, натьтö, öшавлiс зыбкаыс, кöдаын менö гыччöтлiсö, — думайтыштiс сiя. — Но и ась, öнi ме понда качайтчыны». Дрöжитан киэзнас Елизарыс керис петля да öшöтiс сiйö кöрттув вылас. «Эта кöрттувыс менö кагасянь люлльöтiс, — гöрöдалiкас думайтiс сiя, — дак медбöрын эшö öтпыр ась дюттьöтас». Елизарыс недыр сулалыштiс ас керöм табурет вылын, видзöтiс керку пытшксö, сьöвзис кералöм паськöмыс вылö, и сэк жö тöдвылас усис поныс, кöдö колис Кочёваас. «Бур вöлi поныс, — мелькнитiс сылöн юрас. — Мунан вöравны, дак куш киöн он лок. Сiя проститас менö. И гармонняыс виль кöзяиныслö кольччас. Касьтывлас менö». И сюйыштiс юрсö петляас да оськöвтiс табурет бокас.

Мамыс дыр пукалiс кумаыс ордын и пондiс тöждiсьны, мый керö сэтчин зоныс, оз ли бöра дружоккескöт винасö ю. Старухаыс тэрмасьöмöн иньдöтчис гортас, но ыбöсыс вöлi пöдана. Повзьöмыс эшö ёнажык жмитiс сьöлöмсö. Керкуас некытшöм шы эз кыв. Старухаыс иньдöтчис огородечас, син одзас усисö чапкалöм пластинкаэс да орсан инструменттэс, видзчисьтöг нёджжöвтiс öшынас, и вöлись казялiс... «О-о, господи!» — мезмис сылöн горшсис горöтöмыс, а выныс сэтчö öшис. Сы герьялöм вылö локтiсö соседдэс. Эта вöлi май конецын, кöр цветитiс льöмпу.